1 |
 |
“...conserbacion di trankilidad i
bon orde di isla i pa large dispone, pa paga gas-
toe, riba placa di caga di barcoenan conflsc,,
pasobra foi ora el a bira kaptein-comandante,
ta coe zelo grandi, deligencia i acfcividad el a had
toer coSj koe ta di mehor i na probecho di isla
i koe pa es motiboe el mester a had hopi gas-
toe i loke el ta had te ainda. (For di su mes
sacoe naturalmente. Rekw. 1796).
Conseho no a contesta es rekest na principio
tl), loke a lamanta indignaciou nias tantoe,
asina koe dia 24 di September nan a bolbe
manda un rekest, flrmdi pa 136 habitante, pa
Conseho. Den es rekest e firmantenan tabata
splica, koe pa no cita niiigun otro motiboe pa
awor, nan tabata atribui es descuido pa de-
fende isla na disposicion debil i mal bista di
burger Jan Jacob Beaujon, motiboe pakiko nan
a pidi ,,pa excusa es burger di toer loke ta per-
tenece na defensa di isla i pa noinbra i auto-
riza^ Albert KiTckert, comandante di Ceres, Jan
B. Lauffer i tain'oe un oficial inteligente di
guarnicion...”
|
|
2 |
 |
“...americano, bao di tiroe di cajon di forti na
Fuik-Baai, ma es pirata tambe a keda sin haja
nada, pa motiboe tioe Lauffer a manda unbar-
coe masjar camnador su tras, koe a obliga e
bareoe pirata di stop poersigicion di es golet.
Den e barcoenan, koe e piratanan a cohe i
trece aki, tabatin hopi bez barcoenan, koe habi-
tantenan di isla tabatin inters den nan, princi-
palmente pasobra no semper e piratanan tabata
atene nan nies estrictamente na nan comision, nan
tabata haci abuso di dj, no obstante e pnblica-
cion, koe Poder Eheeutivo di Repnblica Bata-
va a saca contra esai dia 12 di Augustus 1798
(Plak. 1799). Conselio, koe mester i a condena e
barcoenan, koe nan a trece aki, i koe mester a
doena permision pa bende nan publicamente, ta-
bata haj hopi bez den un posicion fastiosa, pa
via di protesta di bargeman contra cohenientoe
ilegftimo di_ un banda, i di insistencia di Agente
maritimo di Republica Frances, es Tierce mas
bez caba menciona, na haja conflscacion di pre-
cionan, na otro parti. Esai...”
|
|
3 |
 |
“...Conseho lo toeina conocementoe
di es carta; el a moenstra e Agente su condiicta
imprudente di no a larga Conseho sabi su coini-
sion mes ora, pa loke el a expone su barcoenan
pa ta destrui. Bresseau a haja hustoe es
observacion di Gobernador, a pidi un en-
trebista coe Lauffer sol i coe alusion riba
zinkmentoedi su barcoenan, diciendo: ,,Kizas a-
sina lo bo a had masjar bon, su secretario a
bira cara pa e ohcialnan Frances para un banda
di dja i dici: ,,Un dia lo duel, koe el no a haci.
Despues koe oficial i burgernan a retira, Con-
seho a reuni pa medita riba proyecto di e A-
gente di Guadeloupe i a bini pronto na es con-
clusion : ,,pa Conseho manda e Agente Bresseau
un carta pa gradici e Agencia coe palabra di
mas araistosa pa su precaucionnan generosa,
koe el a moenstra pa conserva es colonia,
mandando es refuerzo, ma koe e estado mise-
rabel, koe isla tabata haja den bao di
toer punto di bista i particularuiente coe re-
lacion na e mal situacion di finanza di tera, ta-
bata haci Conseho...”
|
|
4 |
 |
“...- 60 -
cs coe algun di su oflcialnan pa haci un pa-
so coe n den stad, pa coinbence nan, koe ta
imposibel pa poerba haci un atake na sorpre-
sa. Tambe el a periniti Bresseaa pa ba-
ba SU troepanan na tera i pa larga nan pone
nan campamentoe na Otrabanda, ma Laaffei
a taha inmediatamente toer moveraentoe dje
barcoenan pa nan bai para na klip di Otra-
banda, foi oenda nan lo por a tira ribastad;
mientra nan tabata para awor basta cerca
tera, koe, nan cajonnan por tabata di poco pro-
becho pa nan.
Bresseau, koe a priininti di bai un bez, tabata
tarda bao di toer sorto di pretexto, un biaba pa
motiboe dienferrnedad di su bombernan, un otro
biaba pa rnotiboe koe nan notiricoerainda of mu-
nicion, etc. Ma portin dia 9 di Augustus el a kita
SU mascarada, adirigi na Conseho, kehandoriba e
conducta eneiniga, koe nan a toema contra
dj, i a manda pa Conseho un copia dje Ma-
nitiesto di Agencia di Guadeloupe di 14 Juli
1800, coe e capitulacion, koe tabata pertenece
na es pieza.
Den es manifiesto, koe...”
|
|
5 |
 |
“...hendenan di es tempoe aja a liuzffa si-
tuacionnan existente i LaufferAi kende
tin diferente opinion aki na colonia; pesai, mi
ta copi aki:
Conciudadfinonan I
Si mi ta trece coe atencion dilanti mi spiritu e Trata-
do dl Amistad i di Alianza di dia 16 di iuna di Mei 1795
koe tabata firmd i coarma den nos i Repblica Francs- si
mi ta larga sigi aitras, un pa uu, toer correspondencia i
negociacion, ademas e diferente circunstancianan, koe a so-
cede asina leuw koe nos sabi, for di es tempoe ai te den
luna dl Augustus di anja pasA den nos repblica i es rep-
bhca mencionA; si mi ta figura mi ainda e notificacion
tan conoci di banda di Poder Ehecutivo di Repblica Fran-
ces dirigi na nos, tantoe di e atake, koe tabata spera di
Inglesnan, loke a socede poco tem pasA noema riba teri-
torio BAtavo, como duranti di gera despues koe Inglsnan
a baba na tera, anto mi ta haja toer sigurA, sf, coe exclu-
sion dl toer duda di mas chikitoe, koe nos Repblica no figura-
tivamente-- pa mi expresa mi di otro manera...”
|
|
6 |
 |
“...bocanan di isla, pa reuni s\i barcoenan, koe
tabata coeri peligro di plama mas tantoe ainda
es anochi ai. Pesai el a doena orde pa pone
rumbo pa boca di San Michiel. camina el a jega
seis or i mei di atardi; el a moenstra coman-
dante di forti di aja e permision di Lauffer i
el a manda un carta di general Jeannet pa go-
bernador, doenando di conoce loke a socede.
(1). Bresseaa a. afirma, koe, ora el tabata pasa coe u
barcoenan banda di Pieterinaai, nan a tira algun tiroe di
copet riba dj i esai a causa morto di un loods di dj....”
|
|