1 |
 |
“...- 78 -
cion a plama bao di catiboenan, koe al^un
blaiicoe di consideracion lo favorcice revolucion
na scondi i koe general Rigaud (1) lo bin juda
catiboenan aki.
7. Negligencia di Grobierno, koe den desr-
denari continuo di catiboe i liende liber no kier
a mira nada otro sino bringamentoe di coes-
tumber of tirainentoe di .moketa. (2).
8. Falta di troepa di alguii nificacion na
forti banda bao, na basta ora di distancia foi
Punda.
9. E gran cantidad di scopet, koe tabatin
na mas parti di coenucoe, i imprudencia di don-
jonan di coenucoe pa larga es arraanan ai na
poder di catiboenan.
10. E muchoe catiboenan, koe a hui, (3) i
e tantfsirao neger liber i raulato, koe sin me*
dio di existencia, tabata rondea den coenucoenan
baiida bao i koe tabata tene nan na altura di
toer medida toema contra nan.
Na coenucoe ,,De Knip (banda bao, fuera
(1) . E general Francs, koe a jnda catiboenan coe *u
troepa na Santo Domingo.
(2) . Un pleitoe basta fuerte den catiboenan di Sr. I.
Gouverneur, den cual algun...”
|
|
2 |
 |
“...Louis Mercier, koe a ke*
da na St. Criiz pa reuni e catiboenan, tantoe
di De Knip como di otro coenucoenan di banda
bao, koe a keda atras. Dos dia despues el ta-
bata liuntoe coe nan den nan trinchera riba e
ceroe cerca coenucoe Fontein.
Gobernador di isla, Joh. de Veer, a haja
promer nobo di lainantamentoe, dia 17 di Au*
gustus tratnerdia, pa sigiente carta;
Eieelentlsimo Senjor,
Awe mainta mi catiboenan a bini i a nenga di traba.
Lok# ta nan intencion, mi no sabi.
Purd i coe berdadero aprecio,
Bo atento sirbidor i su sdbdito,
C. VAN UYTRECHT.
Mes ora Gobernador a convoca Conseho,
koe a resolve di suplica Van Uytrecht pa
doena mas splicacion, pakiko su catiboenan
a nenga di traha. Conseho a expresa speran-
za tambe, koe cos no a bai mas aleuvv ma
si ta cos, koe es asuntoe a toema un otro di-
reccion, lo toema medidanan inmediatamen-
te. Nan a bisa kapteinnan di cuerponan
boluntario, di mulato- i di negernan loke
i otro cos mas; tabata haoi toer bende, koe beb, ma-
nera razoe. ^ +
Na coenucoe...”
|
|
3 |
 |
“...te koe nan ta dispuesto,
raaske ta costa nan bida, -pa ehecuta ordeman
di Conseho na manera di mas mehor posibel.
Atardi dje mes dia Sr. \V. van Ujtrecht,
jioe di donjo di De Knip, a bini punda i a in-
forma e miembro di Conseho Romer, koe pa
ausencia di Gobernador (2) tabatin comando
supremo, koe el a larga e negernan rebelde di
su tata na e coenucoe St. Cniz, koe nan no
ta arm ainda i koe, segun nan ta bisa, nan
tabata pa bai Punda, pa doena Gobernador
nan keho. For di es hechoe, koe catiboenan
ta tarda riba un i mes coenucoe, Romer a
corda di mester deduci, koe es catiboenan taba-
tin un otro idea koe pa bin doena Gobernador
nan keho, i koe nan a keda St. Cruz sola-
mente pa warda refuerzo pa ehecuta nan plan.
Pesai el a convoca Conseho pa delibera, kiko
mester a haci. Paree Rrner mes a mira pe-
ligro di es situacion masjar bon, alomenos el
a propone pa manda banda bao un destaca-
mento di troepa di guarnicion di 50 homber
coe asina tantoe neger i mulato liber, koe nan
por haja, pa trece...”
|
|
4 |
 |
“...a rnanda Anthony, companjA di
dos militar i 10 neger liber, bai spiona, ma
un troepa grandi di rebelde a atak. El a de-
lende te na ultimo i te ora el a haja tres he-
rida grave na su cabez i algun rasco mas leve
na SU man, el a entrega su mes. (1)
Ora Conseho a haja noticia di derota di
Plegher, el tainbe a raira, koe es lamantamen-
toe tabatin un caracter mas serio koe nan a
supone na principio. Pesai dia 19 di Augus-
tus nan a resolve, riba proposicion di Gober-
nador (2) pa manda banda bao un destaca-
mentoe di 1 kaptein, 2 oflcial subalterno, 5
sergeant i bombardero, 5 korporaal i 60 bomber,
tantoe infanteria coino artiljeria i pa suplica
contra-alinirante Wiertsz pa juda es destaca-
mentoe coe un cuerpo di marinero i matroos.
Wiertsz a declara koe el ta dispuesto pa haci
(1) . Henter au bida largoe el a keda manearn, ma
Conseho a doen un pensin.
[2] , Domi Simons i otro ta bisa, koe tamianan de
Veer 1 Lesire, koe a wanta miles ansia, tabata libra
dia di e atake riba ceroe oerca Fontein...”
|
|
5 |
 |
“...- 84 -
hombernan, koe kier a bai banda bao pa ju-
da Plegher.
Entretanto negernan a comete toer sorfco
di barbaridad, principalnaente retaguardia di
partidarionan di Toela, bao di coinaudo di L lis
Mercer. Ora es negernan tabata bai Fon-
tein nan a kibra toer magazina, koe nan
a topa, i a horta toer maisji. koe tabatin
den nan; nan a kima algun cas i den otro
nan a kibra toer meubel; nan a desfcrui
toer loke bende a planta i a tira venen o den
algun reenbak; riba baterianan na De Knip i
na St. Cruz nan a arresta e dos cabaljeronan
Van der Grijp i Tieleman, koe huntoe coe al-
gun mulato liber tabata unica troepa na es
dos fortinan (1). Na Santa Marta Chikitoe
e negernan Pedro Wacau i cincoe otro raas a
mara Sabel, un meester di school, na raboe di
un cabai; Pedro Wacau segun el mes a decla-
ra pa inspiracion di diabel, a lastr riba
tera na un distancia di tres ora i mei, te
porfin pa orde di Mercer nan a tira es cria-
tura martiriza mata na Fontein.
Tabata up satisfaccion pa Couseho anto...”
|
|
6 |
 |
“...menos 800 pia_ altoe,) nan protega e ata-
ke dj troepanan di es banda ai; na e banda
di ceroe, oenda tabata mas liger pa subi i
oenda e negernan tabata spera claramente un
atake, pa motiboe koe nan a reforza es banda
ai coe alguu cajon chikitoe,) Fan Westerholt
a pone bao di Sr. Rabaine un corapama di
cuerpo di boluntarionan ua cabai, coe e otro
cajon, pa kita atencion dje negernan aifor; i e
segunda compaina di cabaljeria, bao di coraan-
do di Sr. Oosterland, a ,coeri rondo di ceroe, pa
stroba negernan di hui i pa di es manera a doe-
na nan un batalja decisiva.
E ceroe tabata asina par, koe na algun
lugar soldaatnan mester a doena otro nan
scopet pa, teniendo na troncon i na pie ira, nan
por a^ bipi ariba. Ma no obstante e difloultad-
nan tcnica di es tereno. Van Westerholt a jega
riba su punta i a larga descarga algun tiroe
riba e lamantadornan, koe a hui pronto na toer
banda despues di un resistencia corticoe, koe a
costa bida di Sr. Pieter Beek Brugman i e mu-
lato liber | Martin Sintjago...”
|
|
7 |
 |
“...Van
ytrecht; di repiente su mes pistool a descar-
ga, e bala a dal na su pia i poco dia des-
pues el a moeri di es herida. (Prot. 1795.)
Su manece 26 Aug. Van Westerholt a poer*
sigi e negernan koe a hui, caba el a pone su carn-
pamento na coenucoe San Guan pa warda aja
jegada dje barcoenan, koe, segun e proposicion
koe el a had, lo mester a hiba raaisji i bestia-
nan na Punda, ma cuater dia despues el a ha-
ja uobo, koe nan lo no manda ningun barcoe,
asina koe no tabatin di si^i spera. Pesai el a
kibra su campamento coe idea pa coeri coe ne-
gernan for di ceroe St. Christoffel (1) i otro
ceritoenan ai banda, camina nan a traha trin-
chera i foi oenda nan tabata corre e otro
coenucoenan aieerca, kima cas i kibra toer ma-
gazina i coer, di bestia, pa hiba toer loke nan
cohe na nan campamento.
Pa motiboe di distancia grandi, koe ta sepa-
ra diferente coenucoe di banda bao foi otro, for-
za di Van Westerholt tabata muchoe poco pa
stop es ladronicianan; siruacion politica tabata
di tal manera...”
|
|