Your search within this document for 'tambe' resulted in 37 matching pages.
 
1

“...aiutoridadnan colonial a tarda hopi tempoe pa haci e hendenan di color, koe tabata liber, koe, inescos koe e emancipddonon na otro posecionnan di West-India, tabata privd di niuchoe derecho civil, participa den es igual- dad i fraternidad, koe nan tabata elogia asi- na tantoe. Ma manera bende por a compren- de masjar liger, poblacion colonial, inferior, no europeo, a gusta ideanan republicana mas tantoe, nan no a keda sin moenstra na cada ocasion, na principio coe palabra sol, ma despues coe hecnoe tambe, koe nan tabata Idrenta coe es ideanan. Na Curagao principal- mente camina poco dia pasa un comision, koe tabata encarga pa investiga motiboenan Idi e desuuionnan fuerte, koe tabatin basta...”
2

“...es publica- cion coe es un di Estadonan General di dia 24) di April 1794, koe tabata taha toer hen- de ,,di tin algun correspondencia of connexion coe actual Gobernadornan di Francia, nan em- bahador of nan comisario, of pa propaga principionan perverso di Francia na un of otro manera. (PI. 1794). Te na 1795 desunion den burgernan a ke- da te na palabra sol, ma na es anja ai el a exprese pa hechoe tambe i tabatin diferente escaramuza den guarnicion coe burger i den burger coe otro. Es disturbionan no a cau- sa solamente un completa desunion den bur- ger i militar, ma completa destruccion tambe (1). Neger i mulato no tabata cont& den Burgernan....”
3

“...abao, pa inotiboe koe Conseho tabata sabi, koe, como el a pidi i haja su retiro caba foi anja 1794 pa via di su enfermedad i bieheza, el a keda na Gobierno solamente pa pidiinmtoe di Estadonan General, tantem el tabata por; ma pa motiboe koe den ultimo tempoe estado di SU salud a atraza rnas i mas, el a bira mas i mas incapaz pa encargo di Gobierno, ( el a moeri dia 2G December 1796) pesai mes e miem- bronan di conseho Gaicrijn i Bomer a ehercle mas parti for di alguu luim caba. De Veer a haja tambe un carta ohcial cera huntoe coe SU retiro; el a pidi Conseho di abri es carta, i a resulta, koe e boekhouder general Jan Jacob Beaujon tabata nombra pa sucesor interino di de Veer coe titulo di director. Su mauece Wiertsz a toema huramentoe di e director nobo i para den balcn di cas di gobierno el a presentena guarnicion koe a doena un gritoe asina duroe di Oranje boven! koe pa prudencia nan a resolve di keda sin presenta e director na Bur o-ernan di Willemstad. Na e mes ocasion rniern- bronan...”
4

“...FrancsmiD, koe kier a pa:a, Joke nan a coenipra, coe letra di cambio firm pa ,,Direc- toire, (1) den eual comerciantenan no tabatin muchoe confianza, .a desea pa Conseho tambe firma e letra, loke Conseho a nenga. El a saca un publicacion pa pidi burg:ernan acepta letra di cambio di Francsnan. (PI. 1796). Ma Thomas no tabata contentoe di nin^un manera coe esai i a skirbi Conseho (dia 15 Septem- ber), koe el a tende coe admiracion loke Con- seho a resolve i koe el a ripara, koe bandera francs no tabata boela banda di bandera ho- lands na fortirian. Thomas a keha tambe, koe no a doen noticia oflcial, koe Repnblica h>- tava a declara Inglaterra gera (es noticia a jega aki dia 15 September) ,,cuya falta di atencion di banda di Conseho contra lua- gestad di un nacion grandi, koe a expone SU inters di mas stim, pa bini pur, pa jiida Curasao, tabata un prueba, koe Conseho a mira coe duele den dj i su hendenan, koe nan tabata eriemigoe di Inglsnan. Tocanti di nengamentoe dje judanza, koe el a ofrece...”
5

“...firmantenan tabata splica, koe pa no cita niiigun otro motiboe pa awor, nan tabata atribui es descuido pa de- fende isla na disposicion debil i mal bista di burger Jan Jacob Beaujon, motiboe pakiko nan a pidi ,,pa excusa es burger di toer loke ta per- tenece na defensa di isla i pa noinbra i auto- riza^ Albert KiTckert, comandante di Ceres, Jan B. Lauffer i tain'oe un oficial inteligente di guarnicion, pa encarga nan coe toer cos, koe ta depende di defensa. (Rekw. 1796). Nan a pone es rekest aki tambe un banda, ma Conseho di gera di Burgernan a toema es asuntoe na su euenta i a tene un reunion dia 12 di October, koe Beaujon a uenga di asisti n, doenando pa motiboe, koe nan lo trata cos contra dj, den es reunion a decidi pa pidi Conseho traha un Comision Militar, exclusiva- , (1) Despuesnoema koe a coastitui ,,Comision Militar i ko ! no tabatiu mester mas anto, nan a nenga es pidimeutoe, Apunt. Hist. 3...”
6

“...- 18 - mente encargfi, coe asuntoenan di defensa di Isla i pa autoriza kaptein-comandant Lauffer, pa saca tambe tantoe placa koe naii mester for di caha di barcoenan preso. Nan a doena ehecucion na es decision i a participa esai tam- be na Valteau, Baudouin i Wiei-tsz, koe a pidi Conseho pa convoca un Conseho mas ge- neral, koe a reiini dia 20 di October. Den es reunion aki e oficialnan ai a sostene por es- crito proposicion di Conseho di gera di Bar- geman i a presenta mes ora un proposicion 1 un instruccion pa e Comision, koe nan lo nombra. Na es ocasion ai Valteau a bisa Conseho, ademas koepa motiboe koe el a bini aki riba pidiinentoe di Wiertsz i di almirante Blaak di Suriname coe instmcciou, pa haci toer cos pa es colonia aki no cai den manoe di Ihglsnan, koe tabatin un atake prepard caba, lo el no sali for di isla, tantem no a percura pa isla tin bon cos di defensa, loke tabata falta muchoe ainda. Coe es argumento ai a nombra un Comision Militar, manera Valteau e. s. a desea. Na arbiculo...”
7

“...movf pa loke nan a bis i koe su gemoed ta jen, pa presenta den Oonseho, ma koe Oonseho por nuzga riba es asuntoe noema. Ora e dos diputadonan a sigi puntr, koe lo el por asisti SU manece na reunion, el a contesbanan: koe awor ainda el no sabi, koe su manece el ta dispuesto, ma koe el a pidi derecho di por defendle. Despues koe nan a haja es contesta, Oonseho a resolve pa bira reunion te su manece i a en- tre^a Lauffer poder supremo tantem; a pone esai na conocementoe di Beaujon, participando tambe, koe nan a toema es resolucion, pa...”
8

“...pidimentoe pa contesta nan, raientra Lauffer a keda encarg. coe poder supremo, te o ra decidi riba es asun- toe. Cuater dia despues Beaujon a presenta den Conseho i par, el a leza su defensa i Conseho tabata teiid para tambe (2). Den es defensa Beaujon a conta loke a pasa coe e golet dans, manera ta cont padilanti caba, i a moenstra, koe Valteau i Baudouin tabata contra dj i ta- bata conocle muchoe poco pa huzga riba su- caracter, su idea i su intencionnan, loke tabata conocf na patria, principalmente pa motiboe koe Beaujon no tabata sabi Frances, loke tabata stro- ba toer trato coe Francsnan. Valteau i Baudouin, despues di a haja sS, di defensa di Beaujon, a pone director coe un carta di 21 di November formalmeute den es- tado di acusacion, loke Comision Militar a haci tambe algun dia despues. E kehonan, koe nan a pone contra Beaujon tabata trata riba sigiente puntonan: 1*. koe apesar koe el, director, a pasa henter revolucion na Holanda i koe el a asisti na reunionnan di Conseho di Colonia...”
9

“...holands sabi, koe toer enemigoe di Francia tabata ene- migoe di Bepblica Batava tambe. . 6. koe el a toema gobierno foi De Veer, sin abaci inventario di papelnan di secretaria. (1) 7. koe, despues koe el a toema gobierno, el a saca diferente surna di placa for'di caha colonial pa paga cocardnan di oranje, koe el a coempra, apesar koe el tabata sabi masjar bon, koe SU Superiornan a tahle pa bisti es cocard- nan ai; 8. koe dia 30 di Augustus, na ocasion koe Burgernan a reuni pa propone Gobierno pa raehora cosnan di defensa el a doena or- do na guarnicion pa marcha riba burgernan i pa tira riba nan coe bala; koe el tabata stro- b< den su intento solamente pa contra-almiran- te Wiertsz, koe bordo di su barcoe tabata me- naza di tira riba guarnicion, si nan marcha ri- ba burgernan i_ na cuya ocasion el, director, puntrando oflcialnan di guarnicion si el por cona riba nan i hajando respond! koe si, no obstante nan a bis tambe, koe nan lo no marcha riba burgernan, el a bisa oflcialnan, koe si el no...”
10

“...26 - Despiies koe es Conseho combina, a saini- na es keho i tambe un carta di Kikkert, koe a keha, koe Beaujon a keda sin contesta car- tanan di Comision el a pone toer pieza den ma- noe di director i a suplik pa defende su curpa. Dia 30 di November director a manda SU defensa skirbf. El a deel ara, koe Comision no a manda sino tres carta sol, koe el a con- testa tambe; el a refiri tambe na su defensa anterior i tocanti puntonan principal di su a- cusacion, Beaujou dici: ,,Pa motiboe, koe contenido principal di ke- honan presente i e dificultadnan toer bruhS, mas parti ta na relacion coe copia di e nota, koe Sr. J. Stuijlingh i. o. a doena na coman- dante francs Thomas, mi a pidi secretarie i mi a haja tambe copia aututica di es escrito calumniador sin berguenza, tan ofensivo pa mi reputacion i mi conducta honrada, koe mi ta obliga di exigi coe toer seriedad di es Conseho combind aki pa doena mi e pruebanan berda- dera pa comproha es kehonan imagin.. Mientra tantoe lo mi keda sin papia...”
11

“...aki tras ,,pa bisa director interino, koe Conseho a resolve pa ki- ta senjor director interino provisionalmente di SU puesto i luega, loke ta depende di e kehormn, koe nan a doena contra dj, i tocanti nan de- fensa, pa manda toer cos pa Soberano of pa e persona, koe ta represente na patria, mane- ra el mes a pidi den su ultima carta. Pa motiboe koe pa es resolucion mester a pone tambe un otro gobernador interino, Con- seho a eli^i, den e mes reunion coe unanimidad di boz, kaptein comandante J. R. Lauffer, koe a declara, koe el ta dispuesto pa encarg coe mando supremo, bao di condicion koe el keda funciona tambe como comandante di Bur- gernan, loke nan a permiti. Dia 5 di Decem- ber a instala Lauffer i su mauece a publica resolucion di Conseho di dia 1 di December, koe mi ta doeua aki, sin igual koe el ta den historia di Ciiragao. Asina el ta: Libektad, Igualdad, Pbatebnidad. Nos, Conseho di Isla Curagao, Toer persona, koe lo mira esaki of kos tende nan le, salud i fraternidad. Nos ta largasabi:...”
12

“...te di enemigoe di afor como pa otro motiboe, ta di tal sorto, koe es eircunstancianan ta exigi no solamente un Gefe supremo atento, activo i zeloso ma tambe pa motiooe di conserba trankilidad i bon orde i pa efectua e union tan necesaria, koe tabata falta asina tantoe tempoe, mester exigi na particular un tal Gefe supremo, koe tin coinple- tamente toer confianza di burger- i habitantenaii di es isla i di toer otro, koe ta para bao di su gobierno; i como nos a haja sabi for di toer pieza. koe a jega na nos conoce- mentoe na ocasion di kehonan i dificultadnan, koe tantoe Senjores Valteau i Baudouin, comandante di fraga anen francs nacional La Pense i Thetis, koe tabata den es haf aki ltimamente, koe Comision Militar a doena na Conseho combinfi, contra Senjor Director interino Jan Jacob Beaujon, i koe nos a haja sabi foi muchoe circunstancia mas, koe es Senjor interino menta a perde toer couan- za no solamente di Burger-i militarnan i pues 1' toer hende di es Isla, ma hasta di nos Aliadonau...”
13

“...tabata protega esnan cada bez, koe nan ta* batin cuestion coe blancoenan, loke tabata ha- ci hendenan di color bira insolente i lo haci nan perde pronto toer respet i reverencia pa Gobierno. Tambe nan tabata acns, koe toer eu intencion tabata di inolestia di toer ma- nera e personanan, koe a rma e rekest, koe nan a presenta contra dj na anja 1785 i koe pesai el tabata trata na manera di mas arbitraria i caprichosa. Es fiscal a bini na choke coe Conseho pa motiboe koe el no ta- bata aten na e moda di procd, koe ta- batin, asina koe rnas koe uu bez el ta- bata haci, luke tabata toca na Gobierno,loke Conseho tabata toem masjar tantoe na maloe, mientra Conseho tambe na su turno a des- conoce es fiscal muchoe bez, (e. o. N. 1794 i Rek. 1796) loke a causa porfin, koe Conseho a bolbe doena van Teylin^en su retiro dia 19 di Augustus 1797 i a pone Cornells Spencer provisionalmente como fiscal. Pleitoe di burger coe militarnan a haja coe- minda den conducta di contra-almirante Wiertsz, koe bien pronto...”
14

“...personanan. Riba es keho Conseho a (con- testa segun su idea coe un tono calmo, ma Wiertsz tabata pensa di enterainente otro manera airiba i a responde, ,,koe miembronan di Conseho tabata kere nan muchoe gran senjores i koe el no tabata fada su cabez coe nan expre- sionnan semper impercinente. Pleitoe di Israelitanan di e principal snoga Mikw Israel coe esnan di tempel Neve Sa- lom, [koe tabata^ desea di kita for di autoridad di Parnassim i di Conseho di principal snoga (Rekw. 1797),] es pleitoe tambe a contribui ho- pi na es desordenan presente. Aki cerca a bini ainda, koe un porcion di hudioe, partidario di Sasportsis, koe mas atras nos ta conta su a- suntoe, a toema parti pa Prancesnan, loke ma- yoria di hudioenan a toema masjar na raaloe i coe bon motiboe. Israelitanan tabatiii di keha seriamente riba Prancesnan, koe tabata tira na nan cara acusacionnan di mas baha, hasta den piezauan oficial. Berdad ta koe Parnassim i Conseho di Snoga a haja satisfaccion di nan keho tocanti insultanan...”
15

“...- na nan, pa es declaracion di Consebo: koe Is- raelitanan, inescos koe boer otro nabitante, a coatribui na boer cargo i koe nunca a pre- senta algun kebo coe prueba manera naester ta, koe nan a haci nan culpabel particularmente na insulta nacion Frances. (N. Aug. 1798). Si embargo nan malcontentoe pa es trato, koe nan a experimenta, no a kiba probablemeute coe e- sai, i mester tabata un spada den nan coera- zon, koe un bende di mes religion i otro mas coe n tabata favorece Francesnan. Mucrme tambe a contribui na es desunion, ^koe tlu- dioenan di descendencia pura Portugues, aristo- cracia di Israelitanan, tabata tene e otro cor religionarionan na un distancia, koe a sa koe Parnassim i Consebo di snoga principal tabata trata un poco alboe miembrorian di tem- pel Neve Salom. mayoria no tabata di mes posicion koe Hudioenan di snoga Mikwe Israel loke tabata directamente contra e laeanan reinante di igualdad i fraternidad. (Prot. IT-iy te 1752 ; Rekw. 1785 i 1797) . i v Ma causa di mas principal...”
16

“...lo tra- na expresamente pesai: ,,pa moenstra na cada bende indignacion hustoe di Conseho. (Plak. i N. 1799). Mas parti di es folleto ai tabata na Frances i nan tabata atribui nan probablemen- te coe derecho na e refugiadonan Frances, koe, si nan no tabata skirbi nan, anto alomenos nan tabata, plama nan. Ma den algun di es escritonan ai nan no a respeta ni e popular Lauffer, pasobra burgernan no por a wanta, koe Lauffer tabata o- cupa puesto di gobernador i di kaptein-comman- dant di Burgernan tambe. Asina nan a haja e. o. un papel, koe tabata bisa: Nos kier un kaptein di burgernan Sino nos ta loebida, koe nos ta sbdito. Mester kita e monopolista Sino tera ta na de donder. Si te na anja 1799 pueblo a moenstra sii malcontentoe coe paskin i folleto di bofon, es anja ai ta na manoe Salbador di Providencia sol tabata di_ gradici, koe Curagao a keda warda di un calamidad grandi, como Bios a dispone pa un bomber pasion, lo a haci ideanan di mas me- bor fracasa. (1.) (1) Como mi a jega, na e sneesonaii...”
17

“...El a participa Conseho, koe, a- pesar koe el tabata sabi rnasjar bon di un cierta negociacion secreta, koe tabatin den al^n habitante di isla, koe tabatin pa fin: cambia Gobierno, el a haja es dia ai noeiua ciertoe no- ticia, koe e general Frances Urbain de Vanx, Agente di Poder Ehecutivo di San Domingo aki na isla, no tabata solaraente den es negociacion secreta ma koe el tabata hasta ^cabez; koe es negociacion secreta lo no limit solamente na un cambio den Gobierno ma koe el tabatin pa fin tambe forma un rebelion general den ne- fi-ernan, manera por a mira claramente lor di e expresionnan, koe de Yaux a usa na diferente ocasion, e. o. ajera mes na cas di e plantador Jan Schotborgh, kende el, de Vaux, a conseha como amigoe, pa bende su catiboenan i su coe- parti den es complot, sin koe el a necesaria contra es complot, p esai mi ^ mehor pa limita mi na docuroentonan oficial pa clesoriM sncesonL, koe tin relacion coe e dos P''toan lar- gando aflrmaoion i particulandadnan, koe otro skirbi...”
18

“...- 37 - nucoe como el tabata trahando un plan, koe mester Vementa den poco dia, mientra na es ocasion ai de Yaux a papia tambe, koe 400 Frances caba tabata di su partida i luego el a bisa tambe, mientra el tabata bati su punjal coe su manue: Coe esaki lo mi venga mi! Coe es punjal den mi man i coe 2o bomber lo mi toema Forti violentemente. Luego Gobfernador a bisa tambe, koe diferente habitants a bini cer- ca di caba, kendenan a pone obstaculo pa de Vaux keda mas largoe aki iia isla, pa mo- tiboe koe miedoe pa e peligro, koe tabata me- naza isla pa hechoe di un bomber di un carac- ter asiua inconsecuente i pasion. inanera de Vaux, tabata asina grandi cerca toer, i nimonan ta- bata asina exalta, koe nan tabata kere, lo a so- cede bopi desagrado, si Conseho no toema rn^ dida na tempos pa sigura sosiegoe i trankili- dad di colonia. i o. Coe un boca Conseho a declara, ora el a tende es participacion, di mira necesidad pa toema medidanan necesaria. Gobernador a pro- Done pa arresta de Faux i...”
19

“...propone pa toema parti den conspiracion i koe el a pidi Conseho pa ristra su papelnan, ma Conseho no a huzga necesario pa cumpli coe es pidimentoe. Hntretanto e comision, koe a selja papelnan di de Faux, a bolbe bini den Conseho i a comu- nica, koe na cas di de Faux nan a haja e co- misario Frances di San Domingo, Isaac Saspor- tas, koe no solamente a comport masjar in- solente ma koe haci un poco sospechoso tam- be pa varios expresion, koe el a usa, moti- boe pakiko Conseho a resolve pa arrest tambe. Edeean Boy, encarga pa cohle preso, a bi- ni un ratoe atras den sala di reunion i a bi- sa, koe o ra arresta Sasportas el tabata busca coe masjar ansia ciertoe papel koe el a sconde na Bu curpa masjar nasecreto. Conseho, ten-...”
20

“...revela contenido di es papel, el ta con- sidera sin embargo pa su deber di doena Con- seho algun splicacion i pesai el a bisa, koe den e papel tin un instrnccion, koe Agencia di San Domingo a doena Sasportas tocanti ciertoe expedicion secreta, koe Sasportas i c/e vaux tabata encarga coe n i tocanti cnyo destino el por a sigura Conseho, koe esai tabata su- mamente peligroso pa trankilidad i siguiidad di colonia. Pa tantem Conseho a keda conten- toe coe es declaracion i a resolve pa tene Sas- portas tambe na arresto civil, te ora lo tm ocasion pa mand San Domingo, ma despnes miembronan, un pa un, a pidi Gobernador pa presenta na conseho copia di es instruccion se- creto di Sasportas, pa motiboe koe nan tabata considera di inters di mas grandi di ta na altura di dj, asina koe Gobernador a priminti koe lo doena es copia. Dia biernes 13 di September Gobernador a doena Conseho diferente splicacion tocanti e .negociacion secreta. E mas importante den nan tabata splicacion di dos Frances. Segun participa-...”