1 |
 |
“...actual-
mente ofidal di burgernan.
Foi ora el a acepta su puesto, el a insist!
cerca Conseho pa toema medida pa mehor de-
fensa di Isla, pa motiboe koe semper nan ta-
bata kere e rumor, koe Inglsnan tabatin idea
di podera isla i pesai burgernan tabata exigi
precisamente pa mehora cosnan di defensa,
apoJA den esai fuerternente pa algun Frances
di isla, koe tabata persist! pa forma un warda
nacional i koe a haci hasta convocacion pti-
blico pa esai. Ma Lauffer no por a obtene na-
da mas di Conseho sino permision pa bolbe
organiza Burgernan, loke un conseho di gera
combina a propone, koe nan a tene pa pidi-
mentoe di Lauffer i tabata compuesto di
principal oficialnan di burgernan, di marina i
egrcito. Pa resultado a aumenta Burgernan
coe boluntarionan koe tabata parti na seis cuer-
po di infanteria i cuater cuerpo di artiljerfa....”
|
|
2 |
 |
“...26 -
Despiies koe es Conseho combina, a saini-
na es keho i tambe un carta di Kikkert, koe
a keha, koe Beaujon a keda sin contesta car-
tanan di Comision el a pone toer pieza den ma-
noe di director i a suplik pa defende su
curpa. Dia 30 di November director a manda
SU defensa skirbf. El a deel ara, koe Comision
no a manda sino tres carta sol, koe el a con-
testa tambe; el a refiri tambe na su defensa
anterior i tocanti puntonan principal di su a-
cusacion, Beaujou dici:
,,Pa motiboe, koe contenido principal di ke-
honan presente i e dificultadnan toer bruhS,
mas parti ta na relacion coe copia di e nota,
koe Sr. J. Stuijlingh i. o. a doena na coman-
dante francs Thomas, mi a pidi secretarie i
mi a haja tambe copia aututica di es escrito
calumniador sin berguenza, tan ofensivo pa mi
reputacion i mi conducta honrada, koe mi ta
obliga di exigi coe toer seriedad di es Conseho
combind aki pa doena mi e pruebanan berda-
dera pa comproha es kehonan imagin..
Mientra tantoe lo mi keda sin papia...”
|
|
3 |
 |
“...es folleto ai tabata na
Frances i nan tabata atribui nan probablemen-
te coe derecho na e refugiadonan Frances, koe,
si nan no tabata skirbi nan, anto alomenos nan
tabata, plama nan. Ma den algun di es escritonan
ai nan no a respeta ni e popular Lauffer, pasobra
burgernan no por a wanta, koe Lauffer tabata o-
cupa puesto di gobernador i di kaptein-comman-
dant di Burgernan tambe. Asina nan a haja e.
o. un papel, koe tabata bisa:
Nos kier un kaptein di burgernan
Sino nos ta loebida, koe nos ta sbdito.
Mester kita e monopolista
Sino tera ta na de donder.
Si te na anja 1799 pueblo a moenstra sii
malcontentoe coe paskin i folleto di bofon, es
anja ai ta na manoe Salbador di Providencia sol
tabata di_ gradici, koe Curagao a keda warda di
un calamidad grandi, como Bios a dispone pa un
bomber pasion, lo a haci ideanan di mas me-
bor fracasa. (1.)
(1) Como mi a jega, na e sneesonaii, koe autornan Bosch,...”
|
|
4 |
 |
“...- 4.0
diendo es noticia, a larga pidi Sasportas es
papel ai ma el a nenga di doen na nmgun
otro hende sino na Gobernador sol i a larga
pidi Gobernador di priminti, koe si el doena
e papel, Laser sol lo leze. Gobernador a
larga bisa Sasportas koe si.. El a haja es ora
ai e papel den un envelop selja, caba el a bai
lez den un otro cuarto.
Despues di mei ora di ausencia, Gobernador
a bolbe bini den sala di reunion i a participa
Conseho, koe apesar koe el a prirninti di no
por a revela contenido di es papel, el ta con-
sidera sin embargo pa su deber di doena Con-
seho algun splicacion i pesai el a bisa, koe
den e papel tin un instrnccion, koe Agencia di
San Domingo a doena Sasportas tocanti ciertoe
expedicion secreta, koe Sasportas i c/e vaux
tabata encarga coe n i tocanti cnyo destino
el por a sigura Conseho, koe esai tabata su-
mamente peligroso pa trankilidad i siguiidad
di colonia. Pa tantem Conseho a keda conten-
toe coe es declaracion i a resolve pa tene Sas-
portas tambe na arresto...”
|
|
5 |
 |
“... el ta-
bata bira di e peligro enorme, koe henter
West-India, mas na particular i na promer
lugar es colonia aki, lo expon pa e hechoe,
koe ta para den e instruccion, asina koe el
tabata huzga es asuntoe di un importancia
muchoe grandi, pa larga Conseho keda sin sa-
bi mas tantoe tempoe, kiko ta para den es
instruccion i inteiicion di es expedicion aiden
menciona, motiboe pakiko el a desea di larga
Conseho mira es instruccion. Ma pa motiboe
di loke el a primiiiti S;isportas, no por a
had esai sino bao di primintiraentoe di mas
santoe, koe lo warda secreto estrictaraente to-
canti toer loke ta para den e instruccion i
toer e expedicion menciona, mescos tocanti
toer otro cos, koe tin relacion coe es asuntoe.
Despues koe toer miembro di Conseho a haci
es promesa i es siguranza na manera di mas...”
|
|
6 |
 |
“...repblica i es rep-
bhca mencionA; si mi ta figura mi ainda e notificacion
tan conoci di banda di Poder Ehecutivo di Repblica Fran-
ces dirigi na nos, tantoe di e atake, koe tabata spera di
Inglesnan, loke a socede poco tem pasA noema riba teri-
torio BAtavo, como duranti di gera despues koe Inglsnan
a baba na tera, anto mi ta haja toer sigurA, sf, coe exclu-
sion dl toer duda di mas chikitoe, koe nos Repblica no figura-
tivamente-- pa mi expresa mi di otro manera,no pro forma
of pa apariencia, sino berdaderamenteisolemneraente ta reco-
noci declarA dilanti mundoehenter pa un Repblica liber iinde-
pendiente, koe no ta indigna, ma koe na contrario a me-
rece mas bien, pa inters di Repblica Francs, pa ta ba-
lud 1 apreciA como di promer aliado di es Repblica.
Mi ta invita ken koe ta di critica esai, si el por
Si ta berdad anto, koe nos Repblica ta un Repbli-
ca Iiber 1 indepeiidiente, auto ta koe colonianaii of lu-
garnan dependiente di nos Repblica ta para inmediatamen-
te bao dl su order...”
|
|
7 |
 |
“...esnan, koe ta pober i koe ta sufri miseria?
Si no tin un koe por contradici mi, anto mi ta spera,
koe di ningun manera lezamentoe di es piezanan lo tin al-
gun influeucia riba boso bon coerazon, ni tampoco, laie
esai lo inerece boso atencion di algun manera, sino asina
leuw sol, pa en cuantoe di nan boso moenstra boso indig-
nacion general i en caso si ta necesario. pa moenstra es
sintimentoe bao di mando supremo di nos bon Goberna-
dor coe hecboenan herico.*
Despues di ea discurso a leza manifiesto,
capitulacion i carta di Bresseauctxba, Conseho
combina a bini unanimemente na es conclusion,
sin muchoe discusion: ,,koe no por acepta es
combenio ofrec i koe Conseho no por dren-
ta den ningun dje articulonan, koe tabata pro-
pone, sino pa mandamentoe formal i aprobacion
anterior di Poder Ehecutivo di Kepblica B4-
tava. Inmediatamentej a comunica es resolucion
na burger- i rnilitarnan, koe tabata reunf den...”
|
|
8 |
 |
“...- 67 -
pa grand! contentoe di liabitantenan (1). Habi-
tantenan a haci fiesta, nan a tene procesion i
nan tabata gaba Lauffer como un hero, rna
es legria no a dura rauchoe. Anochi di dia sigien-
te iiHuffer a haja noticia, koe Francesnan a
bolbe bini, a baba na boca di San Michiel i a
podera di forti di aja.
Den archivo no ta haja raencion di es su-
ceso aki sino den trmino general. ,,koe Fran-
cesnan a podera di forti di San Michiel na un
manera traidora excepto den im carta, koe
Bresseau a manda pa Conseho, koe ta e unico
fueute oficial auto, ma podiser no imparcial,
foi oenda por saca particularidad tocanti es su-
so. Brssseati aconta.es suceso di sigiente manera:
Despues koe el a sail coe su barcoenan foi
haf i a pensa, koe el a cumpli coe su mision,
calino a cohe su manece tramerdia, loke a haci su
barcoenan plama foi otro. Pesai el a resolve, des-
pues di a tende conseho di oflcialnan di su bar-
coenan, pa haci uso dje permision, koe Laaffer a
doen, si necesidad tabata oblige, pa...”
|
|