1 |
|
“...1785 i 1797) . i v
Ma causa di mas principal, koe a haci plei-
toe sigi den burgornan, tabata e numero gran-
di di Frances, koe a bini foi Santo Domingo i bi-
ni aki. Na 1798 caba nan a ripara es mal
contentoe di pueblo riba Gobierno, for di e
nuineroso ,,folletonan di bofon, koe
bata dirigi contra miembronan particular di
Gobierno i empleidonan altoe di colonia, i
koe tabata contene calumnia i imputacion di
mas vil, i koe tabatin intencion di tira sospe-
cbo riba Gobierno i empleadonan altoe._
(Plak. 1799). Na principio Consebo a mi-
A.punt. Hiat. *...”
|
|
2 |
|
“...- 34 -
ra esai coe desprecio, ma nalugar koe esai a
bira mas poco, el a laira peor, asina koe dia
30 di Mei Conseho a saca un publicacion contra
plamadornan di tal escritonan infame i
el a ordena, koe un boerdugoe lo kibra i ki-
ma toer sorto di escritonan, asina koe nan por
podera di nan, bao di un horca, koe nan lo tra-
na expresamente pesai: ,,pa moenstra na cada
bende indignacion hustoe di Conseho. (Plak.
i N. 1799). Mas parti di es folleto ai tabata na
Frances i nan tabata atribui nan probablemen-
te coe derecho na e refugiadonan Frances, koe,
si nan no tabata skirbi nan, anto alomenos nan
tabata, plama nan. Ma den algun di es escritonan
ai nan no a respeta ni e popular Lauffer, pasobra
burgernan no por a wanta, koe Lauffer tabata o-
cupa puesto di gobernador i di kaptein-comman-
dant di Burgernan tambe. Asina nan a haja e.
o. un papel, koe tabata bisa:
Nos kier un kaptein di burgernan
Sino nos ta loebida, koe nos ta sbdito.
Mester kita e monopolista
Sino tera ta na de donder.
Si te...”
|
|
3 |
|
“...tabata destiiia pa un
haf di un Estado enemigoe. Ma na 1799 koe
Conseho a haja conocementoe di e ,,Tratado di
Comercio i Ainistad, cera den Republica Bata*
va coe Estados nidos di Norte-America, di
cual art. 5 tabata taha pa, cohe barcoenan Ame-
ricano den awa di teianan di Republica Batava,
Conseho a saca un publicacion, pa taha pira-
tanan cruza cerca islanan B,)naire i Aruba i
cohe barcoenan Ainerii-ano i di otr(vnacion neu-
tral, tan pronto koe nan tabata na bista dje isla-
nan menciona. (Plak. 1799). .Ma e piratanan
no a haci niuchoe caso di es tahamentoe. Asi-
na e barcoe pirata La, Fmcaisirs, captan
Baisse, bao di tiroe di forti Amsterdam, a coe-
ri tras dje brik americano, Determined Rovef
sin haci cuenta di tiroenan di forti. El a haci
e brik coeri subi tera i a poer.sigi tripulacion
te hasta na tera, ma mes ora La,affer-a, raanda
troepa, koe a obliga tripulacion dje barcoe pi-
rata di stop SU poersigicion i koe a logra los
e brik tambe. On otro biaha e barcoe pirata...”
|
|
4 |
|
“...motiboe tioe Lauffer a manda unbar-
coe masjar camnador su tras, koe a obliga e
bareoe pirata di stop poersigicion di es golet.
Den e barcoenan, koe e piratanan a cohe i
trece aki, tabatin hopi bez barcoenan, koe habi-
tantenan di isla tabatin inters den nan, princi-
palmente pasobra no semper e piratanan tabata
atene nan nies estrictamente na nan comision, nan
tabata haci abuso di dj, no obstante e pnblica-
cion, koe Poder Eheeutivo di Repnblica Bata-
va a saca contra esai dia 12 di Augustus 1798
(Plak. 1799). Conselio, koe mester i a condena e
barcoenan, koe nan a trece aki, i koe mester a
doena permision pa bende nan publicamente, ta-
bata haj hopi bez den un posicion fastiosa, pa
via di protesta di bargeman contra cohenientoe
ilegftimo di_ un banda, i di insistencia di Agente
maritimo di Republica Frances, es Tierce mas
bez caba menciona, na haja conflscacion di pre-
cionan, na otro parti. Esai tambe a contribui pa
lamanta malcontentoe, pa motiboe koe semper
Conseho por a doena naturalmente...”
|
|