Your search within this document for 'isla' resulted in 44 matching pages.
 
1

“...tin aderaiS di un lanterne un permit skir- bf di nan donjo. (PI. i R. & S. 1795 i 1796.) Diez tres dia despues koe a publica es or- denanza catiboenan a lamanta, i na general peligro, koe tabata menaza tera pa es caso ai, nabitantenan a loebida pa algun tem es des- union, koe nan tabatin coe otro. Ma ape- na nan a sofoca es lamantamentoe, koe a bolbe bini desunion. Dia 16 di Mei 1795 nan a ricibi aki noti- cia di paz coe Francia i huimentoe di Stadhou- der for di Holanda i revolucionarionan di isla a desea awor pa mira nan partida para mas pronto koe por na cabez di es asuntoe- uan. Nan no a keda contentoe tampoco pa e...”
2

“...9 order di Conseho di Colonia*, bisando cada un flea na nan empleo i no haci nada pro- mer koe saca ordenanza di colonia. (PI. 1795). A bini aki cerca ainda, koe na principio di anja 1796 a plama nobo, koe miernbronan di isla tabatin relacion coe Inglsnan i koe nan kier a entrega nan nos colonia pa ward asi- na pa Stadhonder. (PI. 1796). Aunke foi carta di persona ptarticular, koe a bini for di Holanda, nan a tende despues koe nan a declara pues- to di Stadhouder i Alianza coe FraUcia expi- r., toch tantem koe no publica esai aki na colonia, gobierno tabata sigi existi, sostene pa militar. Esakinanapesardi opinion diferente, taba- ta kere nan oblig, pa nan huramentoe, tantem no a dispensa nan oficialmente di esai. Ma e partida revolncionaria no a aprecia es conduc- ia di guarnieion. Distiirbio di burgernan coe militar tabata toema toer dia mi caracter mas serio, e. o. ,,un troepa di hende coe cocard francs nacional i anna coe pistool i houwer a ataca schout-bij-nacht ( contra-almirante...”
3

“...exigf, ma despues mayorfa di nan a preseiita, pa bolbe drenta den guarnidon. (PI. 1797). Retiro di Ganerijn a haci, koe nan mester a scohe Uii otro Kaptein di burgernan, i seguu un adamacion di dia 14 di Augustus burger- nan reuni a cohe Johan Rudolph Lauffer, actual- mente ofidal di burgernan. Foi ora el a acepta su puesto, el a insist! cerca Conseho pa toema medida pa mehor de- fensa di Isla, pa motiboe koe semper nan ta- bata kere e rumor, koe Inglsnan tabatin idea di podera isla i pesai burgernan tabata exigi precisamente pa mehora cosnan di defensa, apoJA den esai fuerternente pa algun Frances di isla, koe tabata persist! pa forma un warda nacional i koe a haci hasta convocacion pti- blico pa esai. Ma Lauffer no por a obtene na- da mas di Conseho sino permision pa bolbe organiza Burgernan, loke un conseho di gera combina a propone, koe nan a tene pa pidi- mentoe di Lauffer i tabata compuesto di principal oficialnan di burgernan, di marina i egrcito. Pa resultado a aumenta Burgernan coe...”
4

“...- 12 - Segun opinion rli burp:einan no a d-oena bas- tante cuinplimentoe na otro proposicionnan di Lauffer pa fortifica i rpara forbificacionnan i pa haja mas pronto koe por inehor arma i naniii- cion, asina koe nan a resolve pa tene un reunion pa papia riba medionari, koe por haci isla ca- paz di defend. Reuiu dia 30 di Augustus di- lanti nan cas di warda den Caja Girandi di Punda, Burgernan a papia riba es i lea, pa noinbra tres cornisario den nan i pa presenta nan na Conseho pa ta eneargd, coe toer cos, koe ta toca luedionan di defensa. Ma reunion tabata interruinpi pa es ruido, koe Director ta- bata considera e reunion, koe nan a tene sin SU consentiinentoe, conio un violacion di su autoridad,i coino un prueba di desconanza den dj, motiboe pakiko el a doena troepanan orde pa niarcha riba e Burgernan reuiu, pa plama nan i, si ta necesario, pa tira riba nan, den cu- ya intencion troepanan tabata stroba solatnen- te pa actitud di schout-bij-naclit Wiertsz, koe tabata dilanti forti Arasterdatn...”
5

“...- 13 - blo i had uso di arma, koe a doena nan pa mantene trankilidad i orde. Asina koe isla ta- bata expon algfiin tempoe na agitacion i des- union, koe no solaraente pa un gran parti a stroba trankilidad i orde di s isla ma koe lo por causa ruina total i perdicion di es isla, si es agitacion sigi i mas circunstancia bini acerca. (PI. 1796.) Asina cos a keda duranti diez dia di gran excitacion, te ora Gobernador i Conseho a haja dia 9 di September un carta di Victor Eugues i Lebas, Agentenan di Poder Ehecutivo di Islanan di sotavento francos na Guadeloupe (1), fecha 13 Pructidor, Anja IV, (31 Augus- tus 1796). Den es carta es Agentenan a ofre- ce Gobierno di isla nan judanza, como nan a haja sabi coe masjar duele, koe na ocasion di hacimentoe di huramentoe nobo tabatin desunion den burgernan, i koe den nan ta- batin, koe kier a pidi Ingls juda nan. Es mencionado Agentenan a doena di conoce tam- be, koe nan tabatin idea di manda troepa Cu- ragao, como amigoe of como enemigoe, segun Gobernador...”
6

“...nan tabata considera isla basta fuerte pa de- fendle i adennas si acepta judanza, lo por stroba mas operacion di Francsnan. Dos dia despues dje carta di A^entenan, a bini dos fragata francos La Mduse i La Pensee, coraanddi pa Baudouin i Valteau bao di comando supremo di coronel Thomas, kende a paree su manece den Conseho coe cincoe oficial irancs i Wiertsz i a leza un carta den cual ta pidi au* xilio di Conseho pa jude haja coeminda, paloe i awa, kpe tin mester pa su barcoenan. Mes ora el a ofrece su judanza pa frena desorden- nan local na isla, mientra el a >fifioenstra Con- seho ainda, koe dos barcoe ingles, koe un pi- rata francos a cohe i trece aki, no tabata con- fiscd, ainda. (1). Riba es proposicion Conseho a resolve pa conforma coe siiplica di Thomas, pa condena e dos barcoenan ingles, koe nan a cohe, pa gradici nan pa e judanza, koe nan a ofreceden mes termino manera a socede den contesta na Hu- gues i pa ordena, koe tantem e fragatanan francos tabata aja, bandera francos tabata...”
7

“...pa doen aclara* cion i pa participe na mes tempoe, koe go- bierno di isla lo fie placa pa paga es viveres, koe nan a entrega Francsnan, contra obliga* cionnan, koe Poder Ehecutivo di un didos Re- publica lo paga. Thomas tabata contentoe coe es proposicion, el a bandona isla, largaudo Valteau i Bavdouin coe nan fragata aid. (1) Entretanto Lauffer a sigi practica warda nacional, asina nan tabata jama cuerpo di boluntarionan den arte rnilitar ma loke taba- ta toca fortificacion di isla, el tabata entera* mente dependiente di Conseho, koe mester a doe- na e placanan, koe tabatin mester, asina koe- ta proposicion sol Lauffer por a haci i Cose* ho no tabata toema poco of ningun noticia di nan. Esai tabata semper un spada den coera- lon di partida revolucionario. El tabata culpa Conseho e marcha fatal di mehora cosnan di defensa, bisando: koe na promer ora di cambio di gobierno caba, nan a mira den ki situacion sin defensa isla tabata, pa hade mas liger un victima di Inglsnan rapaz, i koe, acaso...”
8

“...- 17 - dadera defensa i conserbacion di trankilidad i bon orde di isla i pa large dispone, pa paga gas- toe, riba placa di caga di barcoenan conflsc,, pasobra foi ora el a bira kaptein-comandante, ta coe zelo grandi, deligencia i acfcividad el a had toer coSj koe ta di mehor i na probecho di isla i koe pa es motiboe el mester a had hopi gas- toe i loke el ta had te ainda. (For di su mes sacoe naturalmente. Rekw. 1796). Conseho no a contesta es rekest na principio tl), loke a lamanta indignaciou nias tantoe, asina koe dia 24 di September nan a bolbe manda un rekest, flrmdi pa 136 habitante, pa Conseho. Den es rekest e firmantenan tabata splica, koe pa no cita niiigun otro motiboe pa awor, nan tabata atribui es descuido pa de- fende isla na disposicion debil i mal bista di burger Jan Jacob Beaujon, motiboe pakiko nan a pidi ,,pa excusa es burger di toer loke ta per- tenece na defensa di isla i pa noinbra i auto- riza^ Albert KiTckert, comandante di Ceres, Jan B. Lauffer i tain'oe un oficial...”
9

“...- 18 - mente encargfi, coe asuntoenan di defensa di Isla i pa autoriza kaptein-comandant Lauffer, pa saca tambe tantoe placa koe naii mester for di caha di barcoenan preso. Nan a doena ehecucion na es decision i a participa esai tam- be na Valteau, Baudouin i Wiei-tsz, koe a pidi Conseho pa convoca un Conseho mas ge- neral, koe a reiini dia 20 di October. Den es reunion aki e oficialnan ai a sostene por es- crito proposicion di Conseho di gera di Bar- geman i a presenta mes ora un proposicion 1 un instruccion pa e Comision, koe nan lo nombra. Na es ocasion ai Valteau a bisa Conseho, ademas koepa motiboe koe el a bini aki riba pidiinentoe di Wiertsz i di almirante Blaak di Suriname coe instmcciou, pa haci toer cos pa es colonia aki no cai den manoe di Ihglsnan, koe tabatin un atake prepard caba, lo el no sali for di isla, tantem no a percura pa isla tin bon cos di defensa, loke tabata falta muchoe ainda. Coe es argumento ai a nombra un Comision Militar, manera Valteau e. s. a desea. Na arbiculo...”
10

“...19 - nan a d^n ma coe stipiilacion, koe comision lo reuniWao di direceion di un vice-president, cuyo puesto lo ta ociipa un biaha pa Lauder i otro biaha pa Kikkert, koe sigur lo ta obligA di participa director loke nan a decidi, ma koe nota obligd, di sigi su ordennan; mieutra lo ten- de Couseho den asuntoenan liuanciero solamen- te. (1). * Realinente anto director tabata exclui di toer loke tabata na defensa di isla. For di cual por a saca, koe Burgernan tabatin des* confianza den nan Gobernador. Antes cab nan a jega di moenstra es desconflanza, es ta, dia Prancsnan a bini, koe senjores /. Stuylingh, C. Berch, J. L. du Bois, G. Dayckinck, J. H, Hiintz, kaptein Gravpniiorst, luitenant Hagen- bersr i edecan Boy a raanda un rekest pa Thomas, pa despacha Oonseho i Gobernador; Conseho, pasobra ta de Veer a boete, koe el mes no kier a haci huraraentoe na Republica Batava; i Gobernador, pasobra tabata mira claraineute, koe el tabata na relacion coe In- glsnan, koe a cohle preso na su biaha for...”
11

“...considerfi, como un vio- lacion di su autoridad i di e confianza, koe Estadonan General tabatin den dj. Despues koe Kikkert a larga director sabi, koe ta ri- ba order di Vaheau i Wiertsz el a trata asi- na, Beaujon a manda respond! segun su mes palabra siendo na suposicion, koe senjor Kik- kert kier a usa senjor Valteau pa haci su mes falta bon koe el tabata considera Valteau como aleado, ma koe Valteau no tin nada di manda riba isla i koe, loke ta depende di sen- jor Wiszert, mester a considers como coman- dante di haf, ma el, Beaujon, como gefe su- premo di heater isla. Nan a hiba es respond! ai pa Valteau i Wiertsz, koe a pidi director mes ora pa convoca nan huntoe coe Conseho, den cual nan lo declare pa enemigoe di patria; Beaujou a bolbe larga nan sa, koe el tabata conside- ra su^ mes pa amigoe di patria, sin embargo el a satisface na nan pidimenboe; su manece es Conseho convoca a tene sesion, ma Beaujon no a paree. Den es reunion Valteau, Bau/Jouin i Wiertsz a presenta un keho skirbi contra...”
12

“...Militar den nan calidad, pasobra e encargo, koe es Comisin hiintoe coe nan a doena Kikkert, tabata toca uaicamente asuntoe di defensa. Aderaas Valteau a papia tam- be diferente keho masjar fuerte contra senjor director interino i a persiati pa doen retiro i mand na Guadeloupe of Holanda. Baiidouin, a bisa ainda, koe, si Oonseho no ta risca kita director, lo el haci esai riba dj mes i koe lo el pone un barcoe na disposicion pa sak foi tera. Despues Fa/teau a declara, koe lo no sali coe SU barcoe foi isla, promer el a saca Beaujon i a insist!, pa jama director p bini reunion pa defend. l a ofrece pa el mes bai jam 1 trecle, si el no kier a bini. Despues di un deliberacion chikitoe ma fuerte, Oonseho a nom- bra dos miembro pa pidi Beaujon presenta na reunion. Ma director a larga nan sabi, koe el ta sinti su curpa muchoe indispuesto i con- movf pa loke nan a bis i koe su gemoed ta jen, pa presenta den Oonseho, ma koe Oonseho por nuzga riba es asuntoe noema. Ora e dos diputadonan a sigi puntr, koe...”
13

“...koe mi ta obliga di exigi coe toer seriedad di es Conseho combind aki pa doena mi e pruebanan berda- dera pa comproha es kehonan imagin.. Mientra tantoe lo mi keda sin papia nada mas di es piezanan fantastica, mas tantoe, pa- sobra no a doena ningun prueba legitima i di balor i koe mi no tin idea di defende mi con- tra es acusacionnan ridfcula, manera ta dilan- ti di un sorto di tribunal di inkisicion mi ta, camina acusadornan furioso paree kier ta mi huez tambe. N, gracia na bon Uios, koe es isla i mi inters tambe ta depende di leynan hustoe i di gobierno di e dusji patria di berda- dera libertad. Larga envidia hunga su papel awor, envi-...”
14

“...comandante J. R. Lauffer, koe a declara, koe el ta dispuesto pa encarg coe mando supremo, bao di condicion koe el keda funciona tambe como comandante di Bur- gernan, loke nan a permiti. Dia 5 di Decem- ber a instala Lauffer i su mauece a publica resolucion di Conseho di dia 1 di December, koe mi ta doeua aki, sin igual koe el ta den historia di Ciiragao. Asina el ta: Libektad, Igualdad, Pbatebnidad. Nos, Conseho di Isla Curagao, Toer persona, koe lo mira esaki of kos tende nan le, salud i fraternidad. Nos ta largasabi: Segun koe cada bende sabi, circunstancianan, koe es isla ta actualmente aden, pa motiboe tanioe di un atake fuer-...”
15

“...kier haci nada koe ta desagradabel i alarraante, tratando den di esai coe aviso i aprobaoion dl Conseho combind, pa evita toer desgracia i pa efeetua i favorece bienestar i trankilidad di es Isla, a resolve, pa kita e menciona- do Senjor Jan Jacob Beaujon provisionahnente di puesto di Director interino i pa scohe i pone na su lugar Sr. Joban Rudolf Lauffer, Kaptein di Burger i Conseho di es Isla aki, pa ocupa provisionalmente puesto di Director interino, coe toer su privilegio, i pa ocupa i ehecuta es puesto mescos i mes manera koe e mencionado Senjor Jan Jacob Beaujon. Pesai ordenando i mandando toer Empleado i Oficial, Burger i Habitants di es isla aki, Militar i toer na ken- de esai ta toca, di reconoce, respeta i obedece e menciona- do Sr. Joban Rudolf Lauffer como Director interino riba es isla aki i distritonan dependiente, i den es calidad como Coronel di milicia; i pa haci i moenstr toer judanza i asistencia, pa motiboe koe nos a huzga koe esai ta ne-...”
16

“...- 29 - cesario pa bienestar i sirbisji di es Isla aki i nos a haja, koe ta asina mester ta. Haci di es manera aki i publied, den forti Amsterdam den Ciudad na Curasao dia 6 di December 1796. Pa orden di esai, J. M. BENINGS, * * Secretario prov. .^esar anto koe pa nombramentoe di Laimer a cumpli coe deseo di raas parti di burger, tabata leuw, koe esai a drecha tran- kilidad i orde na isla. Desunion den burger- nan a sigi ; conJucta di fiscal Mr. P. Th. van Teyligen a contribui hopi pe.ai. Na 1787 caba Conseho a retira es fiscal provisionalmente; el a haj obliga pa toema es medida pa exi- gencia i insistencia di un porcion di burger i habitante di aki, koe tabata declara nan mes boz di pueblo (Rekw. 1787 i 1788). Despues di investigacion di Comisarionan di gobierno na 1789 (1), Goberdornan a bolbe nombra van Teylingen ma bien pronto el a bolbe hala mal- contentoe di un gran numero di habitante i di Conseho tamb^ riba dj. Nan tabata tira na SU cara, koe el no tabata basta severo riba conducta...”
17

“...ta haci algun diferencia denter e dos diferente complotnan, koe tabatin; un pa trece un cambio den gobierno di isladi cuyo complot of nego- ciacion secreta Gobernador tabata sabi masjar bon, ma koe el no tabata considera di importancia, te koe el a haja abi koe de Vaux. tabata fimdador i cabez di es complot ; es otro pa haci un revolucion general na diferente islanan di West-India. Como ta depende solamente di un idea personal di cada un, si Lauffer a trata manera el mester a haci como cabez di isla, of koe el ta merece nomber di bomber nobel, pasobra el tabata sabidor di e complot di Fran- csnan, i pasobra el a nenga suma di $100,000 pa toema (a) G. B. Bosch. Eeize in West-Indi en door een ge- deelte van Zuid en Noord-Ainerika. Utrecht. Af. D. Teenstra. De Nederlandscbe West-Indische eilanden nz. Amsterdam 1837. G. J. Simons. Beschrijving van 'het eiland Curasao. Oosterwoude....”
18

“...habitante di isla, koe tabatin pa fin: cambia Gobierno, el a haja es dia ai noeiua ciertoe no- ticia, koe e general Frances Urbain de Vanx, Agente di Poder Ehecutivo di San Domingo aki na isla, no tabata solaraente den es negociacion secreta ma koe el tabata hasta ^cabez; koe es negociacion secreta lo no limit solamente na un cambio den Gobierno ma koe el tabatin pa fin tambe forma un rebelion general den ne- fi-ernan, manera por a mira claramente lor di e expresionnan, koe de Yaux a usa na diferente ocasion, e. o. ajera mes na cas di e plantador Jan Schotborgh, kende el, de Vaux, a conseha como amigoe, pa bende su catiboenan i su coe- parti den es complot, sin koe el a necesaria contra es complot, p esai mi ^ mehor pa limita mi na docuroentonan oficial pa clesoriM sncesonL, koe tin relacion coe e dos P''toan lar- gando aflrmaoion i particulandadnan, koe otro skirbi dornan ta doena, pa nan mes cuenta -1 mi hechoenan, manera nan ta para den boeki di notulo d Conseho di Policia di isla. (11. Pa...”
19

“...aki iia isla, pa mo- tiboe koe miedoe pa e peligro, koe tabata me- naza isla pa hechoe di un bomber di un carac- ter asiua inconsecuente i pasion. inanera de Vaux, tabata asina grandi cerca toer, i nimonan ta- bata asina exalta, koe nan tabata kere, lo a so- cede bopi desagrado, si Conseho no toema rn^ dida na tempos pa sigura sosiegoe i trankili- dad di colonia. i o. Coe un boca Conseho a declara, ora el a tende es participacion, di mira necesidad pa toema medidanan necesaria. Gobernador a pro- Done pa arresta de Faux inmediatamente i sa- ke foi isla. Joiibert, koe nan a pidi pa doena su opinion tocanti es hechoe, a reconoce coraben- ci koe de Faux tabata un persona masjar pe- lit^rosa pa sosiego i siguridad di coloma, ma el apidi asina tantoe koe intersnan di isla tabata nermiti, pa evita toer medida, koe por causa , scandal, na consideracion di e rango, koe Je Faux tabata ocupa den sirbisji di Repubhca Frances, i . el a puntra si no ta suticiente, pa manda ae raur bandona isla den un...”
20

“...42 - solem, Gobernador a presenta nan copia dje instruccion, koe el mes a skirbi. Probableineute nuaca no por decidi cierta- mebte, ki particularidadnan tabata para den es instruccion, alomenos no for di atchivonan di isla, camino no por haja es instruccion. Ma Bosch si ta doena es particularidadnan, basta ta cita palabranan di es instruccion (Toino I, pag. 335 te 338) ma sin pone acerca, com el a haja sabi nan, loke lo el a haci kizas si lp el a sabi, koe nan uo a trata henter es asuntoe pblicameute i koe Gonseho a haci primintimentoe, pa tenele secreto (1). Ma ta haja intento principal di es conspiracion den notulouan di Gonseho; den nan ta para, koe despues koe raiembronan a leza e copia koe Lauer a presenta nan, nan a bini na es con- clusion : koe den instruccion di Sasportas tabatin diferente contradiccion-, koe bende no por a resolve, si el kier a compreiide nan literal- meutei pesai nan tabata di opinion, koe, ,, bao di nomber ngido di un lugar enemigoe, e berdadero lugar di...”