1 |
 |
“...Veer a jama Coseho
huntoe i a bisa den su sesion: koe Wiertz ta-
bata desijin, pa comisario di Estadonan Gene-
ral pa acepta su hurainentoe di delidad na
Eepnblica Batava, ma koe el tabata desea di
probecha di es ocasion pa pone su puesto abao,
pa inotiboe koe Conseho tabata sabi, koe,
como el a pidi i haja su retiro caba foi anja
1794 pa via di su enfermedad i bieheza, el a
keda na Gobierno solamente pa pidiinmtoe di
Estadonan General, tantem el tabata por; ma
pa motiboe koe den ultimo tempoe estado di
SU salud a atraza rnas i mas, el a bira mas
i mas incapaz pa encargo di Gobierno, ( el a
moeri dia 2G December 1796) pesai mes e miem-
bronan di conseho Gaicrijn i Bomer a ehercle
mas parti for di alguu luim caba. De Veer a
haja tambe un carta ohcial cera huntoe coe
SU retiro; el a pidi Conseho di abri es carta,
i a resulta, koe e boekhouder general Jan Jacob
Beaujon tabata nombra pa sucesor interino di
de Veer coe titulo di director. Su mauece Wiertsz
a toema huramentoe di e director nobo...”
|
|
2 |
 |
“...noticia ofi-
cial di abolicion di puesto di Stadhouder i di A-
lianza coe Francsnan, el a trata den toer cos,
manera el no tabata sabi nada di es hechoe-
nan ai.
. 2. koe ora el tabata di biaha pa es co-
lonia aki, Inglesnan a cohe i hib Londres,
camina na contradiccion coe su companjero-
nan di biaha, koe nan a horta toer cos for
dj nan, nan a trat coe atencion di mas gran-
di, asina koe nan a large hasta coe cartanan
di gobierno, koe el tabata hiba i koe el a tre-
ce aki toer bon cera i na bon estado ainda.
3. koe el a tene conferencia na Inglaterra
coe e famoso Grovestins (nos etnbahador na
Corte di Inglaterra) i koe el a bai present has-
ta na e antiguo Stadhouder na Kiew.
4. koe el a sali foi Londres pa Barbados
coe un barcoe ingles i foi Barbados el a bai De-
merara coe un barcoe ingles trobe, koe el a te-
ne conferencia aja coe su roeman, Grobernador
Anthonie Beaujon, kende a entrega e colonia ai
algun dia despues na Inglesnan sin a tira un
tiroe, i foi Demerara el a bai trobe coe un...”
|
|
3 |
 |
“...mas js^randi.
Segnti coestumber, koe toer nacion, koe ta-
bata na gera coe otro es teinpoe ai, tabatin pa
doena^ licencia di haci pirata, pa stroba coraer-
cio di otro asina tantoe koepor, Poder Ehecn-
tivo di Santo Domingo i di Guadeloupe a doena
tambe na varios es licencia di pirata, koe a stroba
eomercio di Curagao tnasjar. No solamente pira-
tanan tabatin derecho pa cohe toer barcoe, koe
tabata toca na nacionnan na gera coe Francia,
ma toer esnan tambe, koe tabata destiiia pa un
haf di un Estado enemigoe. Ma na 1799 koe
Conseho a haja conocementoe di e ,,Tratado di
Comercio i Ainistad, cera den Republica Bata*
va coe Estados nidos di Norte-America, di
cual art. 5 tabata taha pa, cohe barcoenan Ame-
ricano den awa di teianan di Republica Batava,
Conseho a saca un publicacion, pa taha pira-
tanan cruza cerca islanan B,)naire i Aruba i
cohe barcoenan Ainerii-ano i di otr(vnacion neu-
tral, tan pronto koe nan tabata na bista dje isla-
nan menciona. (Plak. 1799). .Ma e piratanan
no a haci...”
|
|
4 |
 |
“...dia 31 di
December doena op na Conseho nan rikeza di
propiedad ffha, hypotheek,catiboe i ,,otro prue-
ba di propiedad. Segiin es lista un corai.sion
nombra pesai a decidi i ordena cada hen-
de : ,,pa di su propiedad el fia Cxobierno 4 por
cientoe den cuater termino, cada un di tres
luna, na letra riba Comision na la Haya
of obligacion na 5 por cientoe na encargo di
tera.
Despues di toer loke nos a conta, no tin
mester di mas prueba pa moenstra koe encargo
di Gobierno tabata di mas penosa i koe estado
tabata fatal. Ma midir no tabata toer jen ain-
da; esai lo socede, ora Francesnan a cumpli
coe nan atentado traidor contra es isla na an-
ja 1800.
j ,
Dia 6 di Februari 1800 e fragata Frances i
La. Vengeance, captan Pitot, koe a doena un j
combate cerca islanan barlovento coe e fragata |...”
|
|
5 |
 |
“...Kizas a-
sina lo bo a had masjar bon, su secretario a
bira cara pa e ohcialnan Frances para un banda
di dja i dici: ,,Un dia lo duel, koe el no a haci.
Despues koe oficial i burgernan a retira, Con-
seho a reuni pa medita riba proyecto di e A-
gente di Guadeloupe i a bini pronto na es con-
clusion : ,,pa Conseho manda e Agente Bresseau
un carta pa gradici e Agencia coe palabra di
mas araistosa pa su precaucionnan generosa,
koe el a moenstra pa conserva es colonia,
mandando es refuerzo, ma koe e estado mise-
rabel, koe isla tabata haja den bao di
toer punto di bista i particularuiente coe re-
lacion na e mal situacion di finanza di tera, ta-
bata haci Conseho iucapaz pa por acepta es
ofreceraentoe amistoso. Gobernador a bai den
un otro cuarto, camina el a tende Bresseau i Jean-
net.
Despues di un conferencia di mas koe dos o-
ra Lauffer a regresa den Conseho i a bisa miem-
bronan, koe Bresseau a pone keho tocanti sa-,
camentoe di Tierce i drechainentoe di ,, Vengean-
ce, loke nan no a haci...”
|
|
6 |
 |
“...Bresseau, di
nos banda fortinan Amsterdam i Republiek a
tira continuamente, ma a causa mas danjo na
propiedad di habitantenan, koe na Francsnan,
koe tras di casnan tabata bon sigur,.
Dia 10 September nan a haja judanza coe
iegada di fragata ingls Nereide, captan Frederick
Watkins, koe a ofrec pa saca Francsnan foi
tera, basta koe tabata pone isla bao di pro-
teccion di Inglsnan. Como Conseho no kier a
trata atrobe el sol, Conseho a convoca .un Con-
eho combina, den cual Gobeimador a moenstra
e estado insoportabel di isla. Francsnan ta-
bata donjo dl poznan; oatiboenan a uni coe
nan i tabata manda toer bestia di banda ari-
ba na camparaento Francs; piratanan France
di mas fuerte tabata blokea costa oost di isla
i tabata stop toer importacion di viveres i mu-
nicion, koe isla tabatin raasjar mester di nan
caba. Pesai, Gobernador no a mira ningun
ocasion pa had un atake riba enemigoe coe
bon resultado i pa sak for di su posicion fuer-...”
|
|