Your search within this document for 'asina' resulted in 17 matching pages.
1

“...-77 - tamente a doena ocasion pa es revolucion la,- manta i koe a haci asina general, mester con-* ta Begun notanan oficial: 1*. Principionan revolucionario, koe un gran nmero di ,,bende liber di color, koe a bini foi islanan Frances, a plama den catiboenan. 2. E idea, koe tabata plam basta general- mente den mulato-i negernan liber i den cati- boenan, koe Repiiblica Batava a bira un pro- vincia Francs pa medio di Alianza coe Fran- csnan. 3'. Ehempel, koe otro islanan i principal- mente San Domingo a doena, camina catiboe-^ nan a laiuanta i a haia nan libertad tambe. 4:*. Abusonan koe a dreuta den algun coe- nucoe. Oomo principal di es abusonan por con- ta: koe nan a poue toer catiboe responsabel pa descuido of delito di n sol ; koe nan a fab ta coe es ta,hamentoe pa larga catiboenan tra- ha dia domingo (1) ; i na doena nan algun dia di verlof na lugar di doena nan panja i coe- minda, asina koe nan nieste*- a bai traha na un otro coenucoe i coeaipra nan coeminda i panja cerca nan sjon...”
2

“...nepjocionan coe catiboenan di otro coenucoe, principalmente coe esnan diSanta Cruz, a prepara es lanmu- tamentoe, coe ciertoe Bastiaan, koe ta- batin bijnaam di Carpata, catiboe di Sr. A. Kikkert. Den dos seman di tem nan plan pa lamanta a bini da. Dia Inna mainta, 17 di ugustus 1/95, ora Sr. Van Uytrecht a manda su catiboenan bai traha, Toehi a nenga i hun- toe coe ne un 40 a 50 otro mas. Te tres bez e a puntra nan, ki motiboe nan tin, koe nan a neuga di traha, ma nan a keda sin responde nada, asina koe Van Uytrecht a bisa nan: dirigi boso na Goberna- dor. loela \ su sigidornan (2) a cohe camina despues pa St. Cruz, camina catiboenan di es coenucoe aki a uni cerca e lamantadornan i des- pues koe nan toer a bebe ,,awa di huramentoe, (oj nan a bui huntoe na coenucoe ,,Porto Ma- (1). Despues el a haja bijnaam di pasobra el negernan Imre, koe el tabata na relacion coe ge* nei al Frances Rigaud di San Domingo. * toer catiboe di De Knip no a sigi Toela, ma dos dia despues toer sobrA a uni cerca...”
3

“...catiboenan ta tarda riba un i mes coenucoe, Romer a corda di mester deduci, koe es catiboenan taba- tin un otro idea koe pa bin doena Gobernador nan keho, i koe nan a keda St. Cruz sola- mente pa warda refuerzo pa ehecuta nan plan. Pesai el a convoca Conseho pa delibera, kiko mester a haci. Paree Rrner mes a mira pe- ligro di es situacion masjar bon, alomenos el a propone pa manda banda bao un destaca- mento di troepa di guarnicion di 50 homber coe asina tantoe neger i mulato liber, koe nan por haja, pa trece e negernan revolucionario na nan memoria, pa asina stroba maloe den (1),* Na es cuerponan ai nan a encarga mantenecion di orde i trankilidad den poblacion di color. Nan no por a misji coe e blancoenan, koe tabata stroba orde; pesai ta- batin warda di bnrgernan. (2 ). Gobernador ds Veer, es tompoe ya un bomber di edad i enfermio, tabata mas parti na su coenucoe Blauw. Apunt. Hist. 6...”
4

“...tabata haja, koe un troepa hopi mas chi- kitoe ta suficiente pa frena es negernan, i a re- solve pa manda banda bao un destacamentoe, coinpuesto di 1 olicial, 1 sergeant, 1 tamboer, 1 korporaal i 12 soldaat di guarnicion, tambe 1 sergeant, 1 korporaal i 50 bomber di neger i mu- latouan liber; comando riba es troepa aki ta- bata confia na luitenant R. G. Plsgher. Mainta di sigiente dia (18 Aug.)coees des- tacameuLoe (1) Ple^her a bai coe barcoe na boca di San Michiel, coe instrucciou, pa sa- mina, asina tautoe koe por, coe toer mansedum- bre motiboe di malcoutentoe di catiboenan, pa cohe cabeznan preso i, si ta necesario, pa usa violencia si nan haci violencia. Ora el a jega coenucoe San Michiel', Plegher a marcha mes ora pa Porto Marie coe confianza, koe neger- nan no tabata arma i koe ta facil pa el tre- ce nan na nan memoria. Ma el a ekibok pi- sa den di esai; no solamente mayor parti di catiboenan tabata bon arma i no kier a drenta den un conbenio ma nan a forza Plegher tambe di retire, ora...”
5

“...larga jama catiboenan, koe a mand keda para. Siete of ocho di nan a bi- ll). Se^un un manuacrito bieuw, koe tin pa titnlo-[ ,,Memorial der Gesehiedenisse op t Byland Caragao in i Jaar onzes Heeren 1796, koe M^. J. J. A. Van Baars ta: batiu araabidad di moenstra ini i koe ta masjar exaeto en cuantoe su feelianan, un ciertoe Thomas Paradis a bai caba foidia 18 Augustus cerca e catiboenan rebelde pa bus- ca di trece nan na raetnoria. (2). Asina Van Westerholt ta conta den su informe ma ta paree koe 6 tin herA, como distancia tabata mucho* grandi pa el regresa asina liger. E pastoor mes no ta bisa den su informe tampoco nada di es promesa....”
6

“...- 89 - Frances, a drent asina tin spantoe i ansia, koe tabata figure, koe el tabata bao di po- der di e sangriente Robespierre, koe guiljotina tabata zoja dilanti su wowo i coe ansia ta- bata desea pa di dia abri. Ora di dia tabata abri, P. Schinck a bai riba pleintji dilanti cas, camina negernan a coeminde coe masjar carinjo i a doen un kop- pi di koffie. Ba^tiaan Carpata a bisa pastoor, koe el a larga silja un cabai p; el no taba- ta kier pa pastoor a bai na pia. Promer koe Pastoor a sali for di camparnentoe di neger- nail, el a bolbe tene un entrebista coe Toela i a puntr, ki respond! mester doena Gober- nador i Conseho. Toela a contest, koe el i SU hendenan no ta desea otro cos sino nan libertad. Entretanto van Westerholt, mirando koe pastoor no a regresa na e ora, koe el a pri- minti, a resolve di no perde ni un momentoe di tempoe; pesai el a doena orde pa asina di dia coeminza kibra, toer cos ta cla pa mar- cha. Net ora troepanan a haja orde pa mar- cha,^ a jega noticia, koe un cuerpo...”
7

“...Westerholt a huzga, koe el mester spera noticia exacta tocanti lugar, oenda negeruan a bolbe reuni. Pa via di un noticia falsoe un biaha ca- ba el a cansa su troepanan por nada ; ademas di esai su hombernan tabata masjar fatiga pa poer- sigicion di negernan, koe tabatin masjar pr^c- tico den coerimentoe, na loke mester atribui tambe, koe tabata cohe asina poco di nan pre- 80. Ma su manece mes a bini nobo sigur, koe e catiboenan a reuni na coenucoe Fontein-, mes ora Fan Westerholt a cohe camina paja. El a na]a e negernan reuin riba es ceroe cerca es coenucoe, foi oenda nan tabata tira sin stop ri- ba su troepanan, ora nan a jega na pia di ce- roe. Asina Fan Westerholt, koe no kier a risca di haci un atake, pa via koe su hom- bernan tabata cansa di camina leuw koe nan a camna, a resolve di retira i spera un ocasion mas favorabel pa coeri coe e negernan. Su manece (22 Aug.) a uni cerca e desta- camento di soldaat- i raatroosnan algun plan- tador^ i burger ^ na cabai, bao di comando di kaptem di...”
8

“...su mes anochi mester a bol- be bai Punda coe algua di su boluntarionan, pa el pidi Couseho es cajonnan. Conseho a manda nan p huntoe coe un refuerzo di 50 bomber di cuerpo di mulatonati liber. Luego Van Westerholt a manda tambe un informe pa Conseho. Den es informe tabata conseha pa manda Punda toer bestia i toer maisji, koe tabata den magazina, como tabata paree cla- ramente, koe negernan tabatin idea pa evita un batalja regla, retirando semper, ora nan a haja nan obliga, pa cansa blancoenan, asina koe di mehor cos lo ta, pa obliga nan, pa falta di coeminda, pa pone arma abao. Aun- ke Conseho a drenta coe es plan, el no por a logra pa via di diflcultad tecnica, koe tabatin pa transporta tantoe bestia i maisji. Dia 24 di Augustus Van Westerholt taba- tin atrobe uu enbrebista coe e lamantadornan neger, el a ofrece nan uu bez mas completo por- don, ma es biaha aki coe excepcion di gefenan di es lamantaraentoe. Ma negernan a bolbe nen- ga: un luitenant di nan, uu ciertoe Toussaint a grita Van...”
9

“...di ceroe, oenda tabata mas liger pa subi i oenda e negernan tabata spera claramente un atake, pa motiboe koe nan a reforza es banda ai coe alguu cajon chikitoe,) Fan Westerholt a pone bao di Sr. Rabaine un corapama di cuerpo di boluntarionan ua cabai, coe e otro cajon, pa kita atencion dje negernan aifor; i e segunda compaina di cabaljeria, bao di coraan- do di Sr. Oosterland, a ,coeri rondo di ceroe, pa stroba negernan di hui i pa di es manera a doe- na nan un batalja decisiva. E ceroe tabata asina par, koe na algun lugar soldaatnan mester a doena otro nan scopet pa, teniendo na troncon i na pie ira, nan por a^ bipi ariba. Ma no obstante e difloultad- nan tcnica di es tereno. Van Westerholt a jega riba su punta i a larga descarga algun tiroe riba e lamantadornan, koe a hui pronto na toer banda despues di un resistencia corticoe, koe a costa bida di Sr. Pieter Beek Brugman i e mu- lato liber | Martin Sintjago. Muchoe neger a moeri den es combate i un gran cantidad di herido a cai preso; esnan...”
10

“...Den es corabate a moeri tarabe Sr. W. Van ytrecht; di repiente su mes pistool a descar- ga, e bala a dal na su pia i poco dia des- pues el a moeri di es herida. (Prot. 1795.) Su manece 26 Aug. Van Westerholt a poer* sigi e negernan koe a hui, caba el a pone su carn- pamento na coenucoe San Guan pa warda aja jegada dje barcoenan, koe, segun e proposicion koe el a had, lo mester a hiba raaisji i bestia- nan na Punda, ma cuater dia despues el a ha- ja uobo, koe nan lo no manda ningun barcoe, asina koe no tabatin di si^i spera. Pesai el a kibra su campamento coe idea pa coeri coe ne- gernan for di ceroe St. Christoffel (1) i otro ceritoenan ai banda, camina nan a traha trin- chera i foi oenda nan tabata corre e otro coenucoenan aieerca, kima cas i kibra toer ma- gazina i coer, di bestia, pa hiba toer loke nan cohe na nan campamento. Pa motiboe di distancia grandi, koe ta sepa- ra diferente coenucoe di banda bao foi otro, for- za di Van Westerholt tabata muchoe poco pa stop es ladronicianan;...”
11

“...- 95 - funda i Banda Eiba, koe te awor tabata stro- ba di uni coe e lamantadornan (1), lo uni coe nan; ceroe di San Christoffel tabata ceroe di raas peligroso di henter isla; coe uu palabra, Van Westerholt tabata considera situacion asina critica, koe, pa el sol uo decidi. el a convoca un conseho di gera, pa papia ri- ba medidanan, koe lo toema. Pa haci ca- tiboenan^ somete, es conseho a recoinenda como medio di raas bon i di raas propio, pa kiina asina liger koe por toer maisii, koe tabatin den algun magazina rondo di ceroe di San Chris- toffel; pa manda Punda toer bestia, koe nan por cohe; i pa tira cadaver den poz, pa nan no por bebe su awa raas. Esai a socede. Donjo- nan di coenucoe Spencer, A. George i L. G. Meijer (Rekw. 1796) a hacie di nan mes caba. Entretanto Van Westerholt a mira rnasjar bon, koe por a costa masjar trabao pa saca e negernan for di nan posicion fuerte; pesai el a busca coe negociacion promer, loke podiser lo costa mnchoe bida di hende, si haci vio- lencia coe arma...”
12

“...escaramuza coe negernan; den es. escaramuza- nan diferente di nan amoeri of cai preso i mat.; el a cohe tambe major parti di nan vveres. Awor koe troepa di Yan Westsrholt coe zeloe incansabel a ataca nan den loinha i koe negernan a mira, koe e soldaatuan ta- bata subi ceroe na camina di mas trabaho- so, i koe tabata imposibel di defendenan po- sicion ariba ceroe di San Cristoffel sin haja provision nobo di viveres, e lamantadornan. tabata bini na gran cantidad pa pidi. e por- don, koe nan a desprecia asina hopi bez. Den 4 dia di teinpoe Van WesterhoU a doena mas koe mil salvo-conducto na esnan koe a toema parti den lamantamentoe, ma esnan, koe a para como cabez of gefe, tabata cas- tiga, na proporcion di nan crimen; nan tabata mata esnan di mas culpabel, for di esnan menos culpabel nan tabata corta un pida orea, pa re- conoce nan (1). Dia 15 di September mas parti (1) Coe es salvo-conductonan ai e negernan por a bol- be bai toer soseg. na nan coenucoe. Simons i otro skirbidor ta afirma, koe den...”
13

“...Toussaint i otro prisonjeronan i a tira nan despne den laraar, mientra Toussaint a drief bini tera su manece i tabata keha di sed, ,,i koe un tiroe di revolver nan a pap:a SU sed pa semper. Segun mi opinion, por bien considera es cuenta como un cuenta di nanzi. Di promer Toussaint NO tabata gefe di la- inaiicamentoe; di dos arehivonan no ta moenstra nada to- caiiti es eastigoonan cruel i porfin ta basta imposibel koe un bende, koe nan a corta toer su bena di braza i pia, por a keda biboe den lamar asina tantoe ora largoe. Unieo caso di kapmentoe di m^n, koe ta para den arohivo, ta di Pedro Wacau, di e catiboe muher Diana koe a raenaza pa mata su sjon, Sra. Perret Gentil, i di 4 neger rebelde, koe tabata acusil di kimaraentoe di cas. Ma den toer es cnsonan ai sentencia di Conseho a determina, expre.sainente, pa despues koe a kap mS,n di e culpabel, horoa nan na un paloe. Ks aiirmacion tambe di Simons, koe Van Westerholt a larga kita promer nn pida orea di TOER catiboe. koe a haja salvo-comiueta...”
14

“...- 98 catiboe di Sr. C. L. Tan Uytrecht a cohe e mes dia 1 a entreg na Van Westerholt. * Negernan sin arma, koe Van Westerholt a cone na diferente encuentro, el a rnanda Punda. Pi isonnan i cas di fiscal no por a carga e gran cantidad di prisonjero, (1), asina koe kerki den forti Amsterdam mester a sirbi pa prison, ma te ainda lugar ao tabata siificiente, asina koe Conseho a resolve pa eiitrega toer cati- boe muher i toer mucha bao di 12 anja na nan sjbn atrobe, kedando es sionnan responsabel pa nan conducta di despues. Tocanti e otronan Fis- cal a haja permision ,,pa no procd manera coe- sturnber coe nan i tormenta esnan di mas cnl- pabel basta te na di cincoe grado di tormen- to, (R. & S. 1793). Fiscal a pidi es ultimo contra su gustoe, ,,pasobra el tabata eaemigoe mortal di toer loke ta depende di crueldad, ma den es asuntoe el a kere di no mester nerde for di bista: ' ,, Koe mansedumhre coe lobo Ta crueldad coe earner. (R. & S. 1795). Dia 23 di September nan a drecha e horca ,,bao di...”
15

“... i segnn exigencia di es asuntoe na nan oiirpa of nan bida, pa ehempel pa otro. For di es publicacion aki por deduci, koe Oonseho a saea uii decreto, pa sigara un me- lior trato pa catiboenan. Den e,s publicacion bonseno a fiha ora, koe catiboenan mester tra- ba, cantuiad di coeminda i panja, koe sjonnan mester doen a nan, i na general Conseho a ta- na toer cos, koe por doena ocasion na abuso, Asina anto es larnantamentoe di catiboe koe tabatin un aspecto asina peligroso, taba- ta sofoca i bien coe prdida di bida di dos bende solamente. Ma danjo, hac na propiedad, tabata raasjar tantoe (1); asina koe sigiente an- ja algun donjo di coenucoe no por a paga in- teres dl hypotheek, koe nan tabatin riba nan coenuce. Como prueba reraarcabel i tipico di situacion di es tempoe ai ta sigur e resolu- cion, koe Conseho a toeraa pa juda tal don- ]onan dl coenucoe: promer el a'doena nan un anja, i despues seis luna mas, pa paga inters; nan mas duroe di mester a somete nan na castigoe ko nan companjero...”
16

“...- 104 - un resolucion, koe ninguQ hende no tabatiii nada contra. * * * Ainda a resta mi pa bisa, koe Conseho no a loebida di recompensa .esnan, koe tabatin uu parti activo pa sofoca es lainantaraentoe. Di proiner Van Westerholt. Den un carta, koe Conseho a skirbi, Conseho ta recouoce, ,,koe na su balenteria i bon disposicion sol mester ta atribui, koe es desgraciado laman- mentoe a stop asina liger i koe e lamanta- dornan a somete nan asina corapletamente. Lue- go Conseho ,,a gradici Van Westerholt na ma- nera di mas solem pa su conducta, pa loke Conseho tabata sumamente satisfecho. Con- seho a suplik, ,,pa acepta como un prueba di aprobacion i reconocimiento un spada coe ca- bez di oro, koe Conseho tabata regale (1). Van Westerholt mes a haia masjar judan- *a di Sr. Mr. C. Spencer, e\& declara: ,,koe,^ape- sar koe nuuca el tabatin amistad coe Sr. Spen- cer, al contrario el tabatin algo contra dj sin Spencer ni el, ni Heshushis por a haci al- go pa descubri e negernan culpabel,_ i tambe...”
17

“...Holan- da pa busca inehra di su salud Conseho a decidi : pa saca un resolucion pa gradici Su Re- verendo pa fabornan, koe el a moenstra Colonia, i pa sigura Su Reverendo, koe lo sinti Conseho muchoe, si circunstancianan di isla lo oblige bai Holanda, ma koe Conseho lo desea mehor di experimenta, koe mescos koe antes, Pastoor lo busca di trece e carnernan perdi den bon coera i emplea su bien i su influencia pa dre- cha bon rde aki i juda mantenle. E bon matroosnan di Heshusius, koe a comporta nan asina bon, a haja un surna di fl. 2269,85 pa danjo i perhuicio di nan bistir, koe a sufri hopi na biaha di Banda bao. Marcus Anthony, luitenant di.uegernan li- ber, a haja un ,,carinjo di 100 florin i liber di toer sirbisji personal den cuerpo di neger- nan, mientra Conseho a doen permision tambe, pa na caso di alarma el bai cerca troepanan regular riba bateria i procd aja, es tempoe ai un honor particular pa un neger, mulato oi hende di color. if...”