| 1 |
 |
“...grote lap zeildoek om de schouders.
Overdreven", denk ik, maar later zal ik hun dankbaar zijn.Vneger, die half in het water staat,
komt te hulp en met een smak gooit een golf de boo^ met de punt op
het kiezelstrand. Een tweede golf spat vlak daarnategen en over de boot
schuimend uiteen. Pas toen begreepik waar dat zeildoek voor diende.
N f^g is de boo niet op het dro ge. V^e wachten op nog een paar flinke
golven ( en nog meer douches) om haar hogerop te krijgen. Pas daarna
is het mogelijk met min of meer droge voeten aan wal te komen.
In een andere w/ereld.
De hoofdstad van Saba is een dorp,...”
|
|
| 2 |
 |
“...W.I.D.
Pag.
Srenan-bongo, de Surinaamse taal (I)
door R.D. Simons
Het Neger-Engels, zoals de volKstaal van Suriname ?/ordt genoemd,
hoort men in de laatste jaren ook wel aanduiden als het Surinaams.
Nieuwelingen in Suriname noemen de-taal ook wel taki-taki (taki,
van "to talk" is het Negerengelse woord voor "spreken"), maar van
Surinamers zal men deze benaming nooit horen. In hst Negerengels
noemt men de taal Nebgre-tongo (Negertaal) of Srenan-tongo (Surinaam-
se taal).
Het zou mij niet verwonderen, als zij, die wel eens iets over
het Negerengels gehoord of gelezen heboen, vroegen: "U spreemt van
een taal, maar het Negerengels is toch eigenlijk geen taal; het is
.toch een brabbeltaaltje, een ratjetoe uit verschillende talen ineen-
geflans t".
Men zou zich dan ook nog kunnen beroepen op een al van ouds ver-
kondigde mening, waarbij gewezen wordt op de slechte invloed van het
Negerengels op het Nederlands in Suriname.
Toen in 1726 dus al ruim twee eeuwen geleden een zekere Claude
Mourquis...”
|
|
| 3 |
 |
“...Pag. 500
vermalden. Vergelijk het Nederlandse "goed" : ondergoed, beddegoed,
speelgoed, snoepgoed, steengoed (in tegenstelling met porcelain).
Een zeer typerend kenmerk van het Neger-Engels is het grote
aantal re-duplicaties. Ook in de West-Soendatalen is het aantal
spraakkundige verdubbelingen zeer frequent, schrijft Lichtveld, die
deze reduplicaties in groepen indeelt. Ik wil volstaan met er eniele
te noemen: fomfom (pak slaag) van fom (slaan), kosikosi (scheld-
partij; van kosi (schelden). Reduplicaties ook bij namen van voor-
werpen: nainai (naald) van nai (naaien), kamkam (kam) van (kammen)
Bij dieren-namen treft men vele reduplicaties aan poes;
poesi-poesi, aap;_kesi kesi, wants: fjofjo. Soms heeft man dan ook
met klank-nabootsingen te doen: eend: kwa-kwa, hommel: woen-woen.
Zo ook bij tiko-tiko (hik).
Het Neger-Engels heeft voor het enkel- en meervoud de lidwoorden
na 01 da en dem. Meervoudsvormen hebben de woorden niet. Het huis-
na hoso, de huizen: den hoso.
A is 00^ net persoonlijk...”
|
|
| 4 |
 |
“...van het
woord- en zinsrhythme van het Neger-Engels. Zo wordt'Pa joe tan?
Uoe^gaat het?) uitgesproken : Paitan ? en Pe joe de go? klinkt : 1
Pe je go?
Ook dit heb ik weleens als grief tegen het Jleger-Engels
horen aanvoeren. Het heette "Men spreekt de woorden niet eens uit."
Maar dan kon ik weer de vraag stellen, of wij bij het Nederlands dan
staccato spreken. Zegt gij, luisteraar altijd "Hii is
thuis of ook en vaker: "Hijs thuis" ? En dat niet alleen, als een
woord, dat op een klinker eindigt, wordt gevolgd door een woord, dat
me een klinker begint. "Laat eens kijken" zal men in de gewone
spreektaal toch ook vaak laten samenvloeien tot "Laas kijken". Maar
als het t Neger-Engels geldt, is dat ineen-lopen weer een grief,
Het Neger-Engels heeft ook zijn gezegden en spreekwoorden. Som-
mige zijn blijkbaar in Suriname ontstaan: er wordt in gesproken van
gouverneur en slaaf enz. Andere zijn van Afrikaanse oorsprong: men'
vin ze ook elders, b.v. in het Neger-Hollands van de voormalige
Ik zal mij...”
|
|
| 5 |
 |
“...Kenneth Little zegt in "Race and Society" het vol-
gende; "In the Southern states (of the U.S.) it was the in-
stitution of slavery which firmly ingrained the notion of
Negro subordination in the minds of the white population. In
South Africa it was the social and religious exclusiveness of
the early Boer farmers, which was largely responsible for na-
tive African and other non-Europeans being regarded and treated
as an out group' ".
Ook op Curacao duldden de blanken lange tijd niet, dat
een neger hun kerk betrad of op hun kerkhof werd begraven en
zo kon deze groep, toen het de Katholieke, geestelijken niet
langer verboden was zich op het eiland te vestigen, voor hun
godsdienst gewonnen worden. Na een samenleving van ruim drie-
honderd jaar zijn deze naar afkomst en uiterlijk zo verschil-
lende delen der bevolking echter naar elkaar toe gegroeid, zij
leerden elkaar kennen en waarderen, zodat zij zich niet meer
voelen als kinderen van verschillende stam, maar als kinderen
van n land, als...”
|
|
