1 |
|
“...nan a grita : Nos ta busca
es Pader blancce, koe ta bin predica
un religion stranjo aki. Ta bo podi-
ser ta es miserabel ?
Ta mi, es sacerdote a bisa su-
mecido manera su Mastro dibino,
koe a pon boluntariamente den po
der di su enemigoenan i toer tabata
grita jeu di furia infernal: Ual
mata Dal mata I
Samo chikitoe a coeminza grita
mas duroe koe es hendenan : Tata!
mi tambe kier moeri cue Pader 1
Coe rabia un di es troepa a ranca
mucha i pusha su sabla den es
pechoe inocente. Anto el a cohe tira
mucha agonizante un banda, i el
a bai cerca su otro companjeronan,
koe tabata hubila di alegrfa, paso-
bra un di nan a dal es sacerdote
nn moketa riba su cabez, koe el a
cai casi morto na suela.
Bao di es hbilo, es* b&rbaronan
a sigui bai mas leuw, contentoe, koe
portin nan por a refresca nan ven-
ganza.
* #
Apesar di e maltrato cruel, e dos
victima no tabata morto ainda.
Poco-poco e Pader a biui na su
conocementoe i ki contentoe el ta
bata, ora el a sinti koe S. Sacra-
mentoe tabata sosegA riba...”
|
|
2 |
|
“...Sacramento.
L
historia di S. Taiciaio a socede
ya foi hopi, mash. bopi anja caba.
Tabata den es terapoe tristoe ai,
koe emperadoroan pagano di Roma
tabata trata di caba coe toer cris-
tianuan. Ninguu bende, koe tabata
moeostr catlico publicaineufce, no
tabata sigur di su bida mas. Chal-
kier dia koe sold&nan 6 empleado-
nan di emperador a banja sabi esai,
nan tabata coh preso i acaso e
tabata keda fiel i constante den su
kerementoe, nan tabata torment di
mas cruelmente. Caba nan tabata
mat i tira su curpa afor.
Boso ta comprende, koe cristian*
nan tabata sconde nan curpa cuan-
toe koe nan tabata por numa. Nan
a busca un refugio den e gangtjinan
scur i pert, kon nan a coba bao
di tera i koe nan tabata dera nan
mortonan adn. Camina e gangtji-
nan tabata mas anchoe i tabata
forma manera un kamer, nan a tra-
ba un altar. Ai nan tabata bini bun-
toe anocbi p i asisti na sacrificio di
misa, aja cristiannan nobo tabata
batiz., fortalec coe Pam di Angel,
nan, aja tabata resona nan canti-
canan...”
|
|
3 |
|
“...menaza
Tarcisio coe morto, ei e no ta moen-
stra nan unbes loke e ta econde.
Ma Tarcisio ta alza su wowo na cie
loe, i primiendo Curpa adorabel di
Hesue riba su coerazon, e ta ofrece
na Dios sacrificio di su bida, promer
di entrega e tesoro celestial, koe sa-
cerdote a confi, na ineulto i bof on
di paganonsn.
Anto nan ta dal un sl& terribel
riba su cabez, despues un otro, i nan
ta sigui maltrat te ora e ta cai
abao toer na sanger. Pero semper
Tarcisio ta tene su manoe riba su
pecho.
E ora ai nan ta tira nan riba dj
i ta saca nnn braza pa ranca afor
loke e ta sonde bao di su panja.
Ma mes ora nan ta sinti un m&n
fuerte i duroe cai riba nan. Un ofi
cial cristian. un homber mashS alto
i balente, ta bini na judanza dj
mucha, i heitere multitud di paga-
nonan ta hui bai mas liher posibel.
Anto e ofinial ta hinca roedia pa
lamanta carinjosamente e pober mu-
cha, koe tabata casi morto, i ta
puntri
Bo ta sufri hopi, mi Tarcisio
stim ?
No punt ra pa mi, Cuadrato, e
mucha a resj onde abrieudo su wowo...”
|
|
4 |
|
“...hende tin of
tabatin; semper bo ta hanja mi
Enrique Torres. tercero i mi promer na scool.
Mi tercero i mi segundo bo ta hanja na Botica i mi conhunto
ta nomber di un stad hopi nombra Manuei Palm
3. Kico ta cai sin haci boroto i koe no ta kibra nunca?
Johan Hudson
4. Mi ta masM interesante i mi ta sirbi henter anja na
cas. Toer dia nan ta pluma mi i ora koe anja a caba, nan
ta tira mi af or,, manera nunca mi tabatin balor. Bisa mi
ta kende mi ta 1 Romulo Hasselmeyer
5. Ora un automobil ta bai rVestpunt, oenda e chauffeur
su man drechi ta keda ? aiiberto vos
6. Nuebe jaagd a tira riba 20 patoe. 8 jaagd a hera,
un a tira dos patoe. Cuantoe patoe a keda' den lamar s
Guillermo' San tine
7. Cual piscar ta di mas grandi, cual ta di mas chikitoe?
8. Nada ta pareuw coe mi. Mi tabatai promer koe ta-
batin algo. Ningun hende no por cohe mi ni mira, mi.
TakiCO ? Johan Pieters
9. Ki dia ta na curpa di hende? Manuei Palm
10. Un automobil, koe ta camna 20 mijl pa ora ta sali
Punda, pa bai Westpunt. Mes...”
|
|
5 |
|
“...largoe
den su m&n.
Apena un mei ora a pasa, koe el
a bolbe coe un binar riba su schou-
der balente. Riba un piedra denter
di muraja candela tabata cende ca-
ba, un monton di paloe tabata pa-
ra banda di dj.
Pronto nan a asa e carni i taba-
ta come coe smaak, mientras nan
tabata kita nan sed coe awa for di
fuente aibanda.
IJ. PeQ JBosqtie.
Su manece ora solo a sali caba
riba corona di paloenan, e habitan-
ts nobo dj castiljo, tabata ya toer
ocupd. Despues koe e hefe balen te
dj famia misteriosa a tira un bista
di orguljo riba su jioenan, koe ta-
bata na sonjo ainda, el a sali coe
arma na m&n pa conoce su tereno
di jaagmentoe, pasobra di jaagmen-
toe e tabata biba, esai tabata su
nico trabao i placer. 1 ora el a
bolbe cas anochi, su dos criar a dre-
cha ya hopi cos caba. Bao di un
bveda di piedra nan a hanja un
forno, koe nan a drecha coe poco
trabao. E forno por a sirbi awor
pa coeshina coeminda, ma tambe pa
cajenta nan curpa den tem di frioe.
Den e mes cuarto grandi tabatin un
lugar di droemi...”
|
|
6 |
|
“...sigui.,, Awe
ma jega den es valje, cerca di rioe,
oenda mi no a jega te ainda. Ma-
shA admirA ma ripara riba un cero
chikitoe un casita, trah di paloe i
rama, i abri padilanti. Oen e casita
tabata para un altar coe un cruz
riba dj. Anto e odio mortal a bok
be lamanta den mi coerazon, paso-
bra mi tabata sabi, koe esai taba-
ta un dj casnan, na cual cristian-
nan ta adora nan Dios, maske e ta-
bata bopi mas chikitoe koe es otro-
nan, koe nos a mira banda dj rioe
Bbin. RabiA ma saca mi m&u i ma
tira un moketa, na es lugar maldi-
cionA. Mientra mi tabata para ai,
di ripiente a sali foi un otro casi-
ta, poco mas leuw, un eremita, 2)
un di esnan, koe ta rondea nos tera
desgraciada di Sahonia i koe ta bus-
ca di kita nos libertad, huntoe coe
nos diosnan i e coestumber bieuw.
Mi rabia a subi mas ^ltoe, mi m&n
tabata tembla, i mi tabata pa ma*
ta es miserabel ai coe mi lanza.
Pero mi a corda, koe ta cobarde,
di ataca un homber solitA, koe no
por defendle.
Ma si bo no kier biba huntoe coe
es eremitano...”
|
|
7 |
|
“...toer tolondra ;i venc, el a cai na
rodia, i a adora Hesu Cristoe, di
Kende su presencia na Santisimo
Sacramentoe e tabata awor toer
combencido. Toer na lagrima e ta-
bata scond den un hoeki di kapel
i a haci proposito di doen hente-
ramente na su Salbador. ^ Pronto
el a braza f catlico i a sinti ha-
1S na bida religiosa. Coe obheto di
hanja sabi mas mehor, koe Dios
ta jam di berde mes, e tabata
bishita misanan di Yillemarie, tam-
b e kapel di hospital, administrfi
pa Soeur di San Hos. Apena el a
tira su bista riba un cuadro
riba altar, koe tabata representa
Santa Famia, i a mira cara di S.
Hos, koe el a dal un grito di ad-
miracion i dici coe su mama, koe
tabata companj : Ata imagen di
esun, koe a hala mi aki; bo ta mi-
ra, mi dushi mama, e kier mi keda
aki. Ta el koe a salba mi bida,
tem mi tabata mucha, i koe a li-
bra mi dj bestia, koe kier a ma-
ta mi.
Pronto Eva Allen a drenta con-
gregacion di Soeur di San Hos, i
a haci su promesa na anja 1808.
Hopi anja el a biba aja, un ehem-
pel di...”
|
|
8 |
|
“...di su jioenan a triunfa riba su orguljo i su
odio. E no kier a tira su jioenan den perdicion.
Mi ta doena nan e di coe boz firme.
Bo mes, Wolfert, asina emperador a sigui papia, mientra compa-
sion tabata tembla den su palabra, bo mes por keda, manera antes
den bo castiljo di Huno i jaaej den mondi. Pero mi kiec^pa bo manda es
troepa bai for di bo. Tres criar por keda coe bo, pa nan percura pa
bo cas i planta bo coenucoe. Ademas mi ta manda bo di no oprimi
mas e hombernan liber i principalmente di larga toer enamistad contra
es ministro venerabel di Dios i contra toer, koe kier bai na su kapel.
Wolfert a tende toer esai coe cabez bahA. E no tabata haci cuenta,
kico emperador tabata dicidi riba dj, uoa bez koe el a caba di bringa
e Iucha pa su jioenan.
Awor toema despedida di bo jioenan Nan ta keda cerca mi.
Bo sentencia ta sacA! Carlos a sigui papia, ,,Bo por bolhe na bo cas.
Wolfert no a responde nada. Sin bisa nada el a tira su braza rond
di su jioenan stimA, koe a primi nan na su coerazon...”
|
|
9 |
|
“...manifest pa
hechonan di violencia.
Un anocbi, koe el bolbe na su cas, i koe el a jega cerca su castiljo,
el a baja un hoben, bisti coe panja di pader, ta para ward na porta.
Ta for di aleuw el a doen senjal pe bai. Ma es boben religioso no a
obedece i a bin contr. Ora el a bini cerca Wolfert, el a cai abao su
dilanti, a toema su pia i dici: Mi tata, mi tata, bo no conoce bo
jioe mas ? Dios gracias, koe mi ta haja bo na bida ainda I -
Wolfert a bira frio manera piedra, ora el a tende es palabra. El a
tira an bista abao. Sf, esai tabata e wowo suave di su jioe Winfred,
koe tabata mir. E tabata e mes boben suave i carinjoso di antes.
Anjanan a pasa, pero sin troca nada.
Den su coerazon solitd di golpi su amor paternal a rebiba; el a
saca su braza, pa alza su jioe i pa braz. Ma un ril frioe di aversion
a coh ora e tabata mira trobe es bistir di religioso asina odid.
El a boela atras, a tir un moketa i a grita : Ha, ta asina em-
perador Carlos ta tene su palabra I El a priminti di cria mi jioenan
manera...”
|
|
10 |
|
“...tata tin mester di mi sirbisbi I
Coe mucboe gustoe, mi roeman. Walderic a responde, lo mi juda
bo traha e cas i te ora a bira cla, bo parti e di mi. Coe gratitud pa
coe Dios mi ta coerainda bo como un judador den mi oficio, pasobra
ta cai mi pisd di predica Evangelio na toer es bendenan, bantoe plamd
i di doena nan San toe Sacramentoenan. Ta un pueblo brutoe i incivi-
HzL, koe a pone su bibar den es bosque aki, i e tin mester di hopi in-
struccion i spiertamentoe. Adem au un enfermedad pisd a tira mi abao
na cama di enfermo poco tempoe pasd i ma corda koe lo mi no laman-
ta mas for di dj.
Anto pueblo a bira mas brutoe, manera un tera sin planta koe su
trankera a kibra i bestianan ta drenta, mientras jerba sbimaron ta sp-
foca toer bon semia. Como nan no tabatin ni misa ni predicasbi mas,
Bjpfe-
MMBI
asiiBi
Matamentoe a aumenta masha tantoe....”
|
|
11 |
|
“...bolbe
cerea Su Tata, koe a mand. Apostelnan tabata huntoe na sala di
Laatste Cena na Herusalem. I mientra nan tabata sinta na mesa
Hesus a paree i a manda nan di no bai for di Herusalem te ora Spi-
ritu Santo lo baha riba nan. Caba El a hiba nan na ceroe di Olijfi pa
e mes camina, koe El a bai seis seman pas&, ora El a sali pa coe-
mmza Su sufrimentoe. Awor toer sufrimentoe a caba, awor E ta bai
subi ceroe di Olijfi, pE bolbe cerca Su Tata. Ora Hesus a jega na
punta di mas altoe, E ta para, i ta tira pa ultimo bez un bista riba
toer e lugarnan consagrA pa misterionan di su bid a. Pa Noord ta
droemi Galilea i Nazareth, oenda El a biba tantoe anja na scondir
obedeciendo na Su Mama i S. Hos. Mas pa Zuid ta droemi Bethlehem
i e cueba di baranca, na cual El a nace. Na su pia Herusalem ta
droemi ai tras e ceroe di Calvario, koe El a moeri ariba, i e lugar
di Su Santo Sepulcro. Hesus ta corda riba toer loke El a gana oa
nos duranti di su bida i Su coerazon ta jena di legria.
Tempoe a jega di bandona...”
|
|
12 |
|
“...85
percura bonpe buricoe i a marr banda di su cabritoe, el a hiba Winfred
den au caaita i toer doa a come e lechi i pam, coe gratitud pa coe Dioa.
Ora nan a caba di come, luna a aali caba i tabata tira au rayonan
riba paloenan di e boaque. Walderic i Winfred a cai sinta riba un
banki, trah pafor dj caaita, i Winfred a coeminza conta toer loke a pas
foi dia au tata Wolfert a paree dilanti emperador i a perde eu doa jioenan.
corgbeijtoe di Sai} (Sailer}.
Di e dia di huicio na Ingeraheim, oenda Wolfert i au doa jioenan
a bini pa doena declaracion di nan bida, Walderic a tende tnaah poco.
Peaai Winfred a coeminza conta com emperador Carlos a condena au
tata Wolfert i cuantoe a ainti di larga au doB jioenan den m&n di au
enemigoe mortal.
Foi Ingeraheim nan a hiba nan na Lauffen, oenda emperador tabata
biba den ea tempoe ai. El a conta ki aolito nan a ainti nan deapuea di
ea aeparacion, principalmente au roeman Dankmar, koe a rabia, mea-coa
koe un beatia feroao, koe nan a marra -i koe nan no...”
|
|
13 |
|
“...90
Marcialo a sinti bumilj i desconocf. Lo a gusta e bon M astro
mash, koe Marcialo lo a ofrece es strobamentoe aki como un sacri
ficio na EI, pero Marcialo no a haci asina i de lo contrario el tabata
mash rabi.
J, segun leyenda, Hudas tabata strob.
Marcialo tabata para te atrs, tristoe i desconsol., i tabata tira
un bista codiciosa riba e iroepa di feliznan koe tabata rondona nan
Mastro, i koe por a toca zom di su bistir. Huds a bira su cara mira
Marcialo i tabata bofon di dj. Marcialo a bira rabi: el a cera sa
moketa i moenstr, menazando riba Huds.
Aunke despues Huds a bira un traidor, pero actualmente el taba
ta un apostel fiel i sobr di esai, bieuw tambe. Pesai Marcialo a haci
mash maloe, por ser, el mester a respet. Mes ora el a tende boz di
Hesus, koe tabata jam:
Marcialo!
Ata mi aki, Senjor 1
Bini aki mi jioe, mi tin mester di bo!
I Marcialo a pasa firme meimei di e multitud koe tabata separ
foi su bon -Mastro. El a acerca briljando di felicidad, i uu poco or
gulso di a ser scohi...”
|
|
14 |
|
“...106
s,Mi' a jama boso aki pa mi nuncia boso un edicto nobo, koe a caba
di sali contra CristiannaD. Mi tin koe bisa, koe mi no ta gusta di
drama ganger. Sinembargo mi no por wanta oficia! i sirbientenan mas,
koe ta nenga di haci sacrificio na diosnan di Roma.
Caba di papia eg palabra, el a keda ketoe pemirakiimpresionnanahaci.
Anto el a sigui: Cristiannan, koe ta tende mi, tira bo Dios afor
i adora diosnan di Roma trobe ; asina boso lo obedece na Dioclecia-
no, koe a manda mi di haci asina. Pero si boso ta sigui den boso
religion cristian, lo mi haja mi oblig. di saca boso foi mi sirbisbi i
di kita toer puesto lor di boso. Majan lo mi mira kico boso a dicidi.
Anto Constancio a bai, largando toer den sustoe grandi.
0 Diocleciano cruel asina nan tabata murmura, pakico bo ta
obliga nos Cesar di poersigui inocentenan ? Pakico bo a kita su jioe
stim, Constantino for di djle i a priva e tata desgraciado di es com
suelo di mira su jioe na su banda ? 0 Constantino nobel! mara bo
tabata aki pa juda...”
|
|
15 |
|
“...Walderic asina tantoe,
tabata den un sonjo dushi caba. Ma coe gastoe el a halb un poco,
doenando lugar na su companjero mas nobel; contentoe koe e tabata
na seguridad, e eabai di Dankmar a cai duoemi abao un banda di
e buricoe di Winfred, esaki tabata percura pe banja poco jerba,
mientras Dankmar tabata caricia clina di isu cabai.
Caba es boben eremita a hiba bu roeman fden su casita. Dankmar,
e cabaljero grandi i balente. mester a baba bu cabez pe por a pasa
den porta dje cas ebikitoe. Winfred a tira pida paloe riba candela
i awor, den claridad dje candela, nan por a mira otro mehor. Coe
amor tierno nan a bolbe braza otro despues di tantoe anja di sepa-
racion. Dankmar a banja koe su roeman a deferencia un poco numa,
ma apena esaki por a reconoce su roeman den es cabaljero grandi i
balente. Despues koe nan a cai sinta riba un banki i koe Dankmair
a come bon dj pam i lechi koe Winfred a ofrec, nan a coeminza
descarga nau coerazon coe otro, Dankmar tabata oonta su roeman
di toer su biahanan...”
|
|
16 |
|
“...corda bon, be mester tin pacienci. JSTo benta cos afor, si
promer biaha e trabao no ta sali na bo gustoe. Maske
bo ta kibra un calbas, podeser net na ora koe bo dooshi
tabata cerca cla, ta nada. Bo tin mas calbas ainda.
Mula punta di bo sambechi mas scerpi. Pacnchi bo tin
hopi,' no ? Sin paoenchi bo ta gana nada. Bo mester pusta
coe bo amigoe. ken di dos lo trah mas fini.
Bam, man na obra. Aham Mi tin un cos mas. Falta
poco mi a lubida. E carni i pepita, koe bo ta hanja paden
dje calbas, no mester tira afor E coerazon di calbas bo
ta doena na bo mama. Bisa, mama, traha stroopi coene.
Ta un remedia famosa pa verkoud i dolor di garganta.
Pronto mi ta spera di mira e boenita cosnan ko bo a
traha. E figuranan. aki ta sirbi pa ehemple i pa model.
Bo mes ta basta ingenioso pa fabrica otro cosnan mas
boenita ainda.
Adios. Buen exito. Pero cuida no corta bo man !!!...”
|
|
17 |
|
“...manda mi bai na Spanja. E tera aki
ta separd di Francia pa e ceroenan altoe di Pireneos. Rioenan grandi
ta pas toer camina i ta trok na un paraiso di boeniteza.
Antes e tabata habitfi pa Cristiannan, koe jama Gotonan i koe
tabata orguljoso koe nan tabata di raza Aleman, ma siguidornan dje
profeta falsoe Mahomed a bin plama riba dje i a busca di caba coe
Cristianismo. Un antepasado di emperador, koe jama Carlos Martel,
a stroba nan pa nan pasa Pireneos tambe i plama nan riba Francia.
Carlos mes a tira nan atras i a boeta Spanja cerca su imperio. Ora
gera contra es hendenan, koe jama Moronan, a caba, nos a bai brin-
ga contra pueblo di Servia i Bohemia i a somete nan na poder di
emperador.
Te ainda Wolfert no a papia ni un palabra. Sin moef e tabata
sinta ai su m&n doblA riba mesa, mirando su jioe jen di admiracion
com el a mira i experimenta tantoe cos. Poco-poco conviccionnan a
drenta su coerazon, koe un emperador asina, vencedor di tantoe pue-
blo tabatin toer derecho di exigi obediencia...”
|
|
18 |
|
“...palabra. E prmer palabra : tm pia,
barica i cabez i toch nunca el ta moef. Di dos palabra :
toer hende ta busca henter nan bida, sin nunca ta hanja
nan satisfecho. Toer dos huntoe bo ta hanja aki na Cu-
i__* Simon Arende
racao na mad estado.
8. Kico ta camna i para sin pia. ta munstra sm man,
u 4-i ,.1^ 9 Stefan Pedro S. Wlllebr.
ta bati sin paloe i . , , . . ,
9 Un shon a doena su catiboe 6 pida paloe dushi, pe doena
na su 8 jioe cada un diez. Com el a haci esai ? f08<* Boey*.
10. Ora nan ta tira awa frioe riba mi, mi a bira asma
cajente, koe mi por kima un hende. Ta kico? Bosa fla,,eth...”
|
|
19 |
|
“...frega cajenta
nan pia. Bernadette a hanja awor mas miedoe pa pasa den e awa
frioe, cordando koe su maloe di asthma por bolbe bin molesti. El
a pidi Jeanne Abadie di bin hiz carg riba su lomba, pas riba e awa.
Corda I -asina Jeanne a bis, ,,bo ta popchi mash, flni i mucha
fastioso, bo sa ; si bo sol no kier pasa, anto bo keda numa camina bo ta.
Nan dos a lamanta i sigui nan camina na kantoe di Gave, largapdo
Bernadette na su cuenta. Esaki a keda medio na duda kico 1e haci.
El a cohe algun piedra tira nan den awa, pa para aja riba i pasa
asina e awa. Pero esai no a logra. No tabatin ocro manera anto
sino di kita su meja i pasa pia abao.
Net su dilanti i ceroe ta forma abao un cueba mash, grandi di
12 meter largoe i un cuater meter altoe. Tin bez wardadortian di
earner tabata drenta ajaden pa sconde nan curpa si tabatin weer di
awa. Mas ariba na banda drechoe tin un cueba mas chikitoe, manera...”
|
|
20 |
|
“...por pas, e mucbanan a propone pa pasa promer
den mlsa pa bai jena aja un fleshi coe awa-bendita. Asina nan a
haci i na camina nan a bisa Bernadette, si acaso l mira trobe e
mes aparicion, e mester tira dje awa-bendita na es cueba i bisa mes
ora: Si bo ta bini di Dios, anto jega mas cerca; pero si bo ta di
diabel, anto bo retira unbez.
Conforme koe Bernadette coe e promer grupa di muchanan a jega
na MamabiUe, el a hinca rodia na banda drecha di cueba mas grandi,
net en frente di e rosa chimaron riba cual tabata e cueba smal, i na
oenda el a mira promer bez e dama misteriosa. Bernadette a cobe
su rosario i a coeminza reza, i mes ora el a grita manera leuw di
alegria : At, weit 1
Un di e mucbanan, Marie Hillot, koe tabatin e fleshi coe awa-bendita,
a hink Bernadette den su man i a bis: Lih, tira e awa-bendita
riba dj. Bernadette a obedece i a sprengel e awa na direccion di e
rosa sbimaron, bisando : Si bo ta bini di Dios, jega mas cerca.
Ariba e palabra e flgura boenita a weita Bernadette...”
|
|