1 |
|
“...su cabez den dj ?
J^olixcioii.
Bo ta cohe un carta postal usa, un carta di baraha tambe
por sirbi. Marca coe potlood un streepi a-b i corta e streepi
a-b coe sambechi, mescos koe e figura l ta munstra :
Fig. 1.
a ..... ----------------- b
Despues bo ta dbla henter e tarheta riba e streepi a-b
corta. Caba bo ta marca coe potlood un cantidad di streepi,
manera figura 2 ta munstra. Mira bon pa cada bez un
streepi ta pega ariba i otro abao. Corta e streepinan coe
sker for di ariba of for di abao, segun figura 2 ta munstra.
Fig. 2.
Habri e tarheta awor coe masha cuidao i lo bo mira koe
e buracoe ta basta grandi, pa bo cabez pasa den dje. Redaccion....”
|
|
2 |
|
“...maa abao ta 3.
Corda bon, boso no papia nada di loke boso ta scirbi. Scirbi boca
ketoe, pa mi no tende nada-nada. Bam traha som awor.
Scirbi di ouantoe lugar e mucha di ringchi ta sinta.
Multipica e cijfer coe 2. Boeta 5 acerca.
Multiplica e producto coe 5.
Boeta trobe 10 acerca.
Boeta acerca na Jci man el ta bisti ringchi, ta 1 of 2 anto.
Bolbe multiplica e laatste producto coe 10.
Boeta awor e cijfer acerca na cual dede el ta bisti.
Bolbe multiplica coe 10.
Boeta awor acerca 1, of 2, of 3, segun e mucha ta bisti ariba, meimei
of abao na su dede.
.Awor mi mester sabi e mas ultimo producto sol, anto, mi ta bisa
mes ora, ta cual mucha el ta, ki man, ki dede, eet.
Wel bum poerba coe un ehemple.
E mucha, koe a cohe e ringchi bisti, ta sinta na di 5 lugar, el a
hink na su man robes, na di dos dede, mas abao. Mira awor.
lugar 5
multiplica coe 2
T
boeta acerca 5
IS
multiplica coe 5
IE
boeta acerca 10
IS
boeta acerca na man robes 1
$6
multiplica coe 10
3S
boeta acerca e dede 2
1ST
multiplica...”
|
|
3 |
|
“...86
su laha. E tabata tene un mucha
di ocho anja asina na mAn. Na su
banda tabata camDa un bomber
mas hoben, koe tabatin un hacha
riba su schouder, mientras su tras
un homber bieuw tabata bini, koe
tabata carga un mucha mas chiki-
toe riba su braza. E mucha a pone
su cabez cansA coe su cara inocen-
te i su cabei blancoe largoe droemi
riba schouder dj homber balente,
i cada bez, segun koe e homber ta-
bata camna, e tabata moef poco.
Nan curpa cansA tabata moenstra,
koe nan a camna ja hopi ora caba.
Sin papia nada nan tabata sigui
nan camina, te ora e mucha mas
grandi a coeminza keha hamber.
Lo mi doena bo di come, Dank-
mar," su tata a bis, asina koe
nos haja un lugar oeuda nos por
pasa anochi. An to nos criarnan por
pega candela i mi mes lo bai busca
cualkier bestia, pa nos hanja di
come.
Nos no tai ainda ? Mi ta moeri
hamber, mi tata, promer no hanja
coeminda e mucha a keha coe un
tono penoso.
E tata tabata buscaainda pala-
branan di consuelo p trankiliza su
jioe, ora di ripiente un gritoe...”
|
|
4 |
|
“...45
castiljo ruiD, nan a
traba un dak i por-
tanan nobo, bon du*
roe, i un brug di pa-
loe diki riba es awa,
koe tabata rondona
su muraja. I promer
koe cincoe anja a pa-
sa, e Gero bieuw ta-
bata vrardacaba ban-
da di castiljo algun
bestia, baca, earner i
cabritoe, koe taba-
ta di su mastro.
Eckbert tabata reco-
he un cosecba ricoe,
i no tabatin mester
di semia di otronan
mas pa su coenucoe,
koe e tabata cera
coe un trankera di
soempinja, pa prot-
g contra bestianan
froso.
Segun koe Wolfert
su fama a crece, el
a toema un sorto di
poder riba e coenu-
keronan liber. Loke
antes nan a doen
boluntariamente i pa
gratitud, awor el a
coeminza pidi pa tri-
bute, hasta coe forza
i amenaza, si tabatin mester, I ai di esnan, koe no kier a cumpli coe pidi men-
toe di e jaagdor terribel! E por ta sigur, koe oso 6 lobonan voraz, tacaiden
su coral di bestia, koe toronan brutoe i sbimaron ta destrui su plan-
tamentoe. JJo a dura largoe, koe hende a coeminza papia ketoe coe
otro, koe Wolfert tabata haci brha...”
|
|
5 |
|
“...amigoe, koe e por a stima, i na kende e por a
doena toer su coerazon, tabata cumpli. I e Salbador, e Dios-Hende,
koe, segun Walderic a bis, semper tabata cerca dj, koe thbata ten-
de su suspironan i tabata s> hasta pensamentoenan di su coerazon, no
tabata manera e diosnan di su patria, koe ningun hende no tabata
conoce i pesai no por a stima tampoco.
E Salbador, e por a stimle coe toer su coerazon como un Amigoe i
un Roeman, i mes ora e por a admir como e di mas grandi di rey-
nan, e di mas poderoso di toer hero, koe toer rey di mundoe mester sirbi.
Awor e tabata comprende, com Carlo Magno, pa cumpli coe precep-
to di su Maestro dibino di predica su doctrina na toer pueblo i di kita
toer religion falsoe, a haci gera coe Sahonnan, pasobra nan tabata
enemigoe di Crlstianismo. I loke antes el a mira pa un inhusticia gran-
di, esai e'tabata mira awor pa hustoe.
Ora awor es hoben, segun su coestumber, tabata rondea den mondi
tabata droemi abao pa descansa su curpa, anto e tabata gusta di fi-
gurle...”
|
|
6 |
|
“...paree. Mudo di admiracion, Daakmar tabata para
ai manera den un sonjo. E flgura grandi tabata paree un dj hero-
nan, koe segun kerementoe di paganonan. tabata jen.4 coe poder di-
blna. Mes ora koe el a mira Carlos, su odio, den cual nan a crl, a
haci lugar pa un gran admiracion. !
Winfred tabata corda na un di patriareanan di Testament Bieuw,
di kende Walderic a cont, na Bey David, e jioe preferf di Dios.
Carlos a cai sinta na su trono. Na su m&n drechi tabata para
duque dj tera, huntoe coe su siete judador, koe na ausencia di empe-
raaor tabata huez di pueblo; na su mfLn robes, un banda di bobennan,
koe tabata companj: jioenan foi famianan di mas nobel, koe na cor-
te di Carlos tabata haja nan educacion i koe tabata companj toer
camina, pa despues nan por bira huez i hefe di pueblo tamb.
Despues koe Carlos a pidi Dios, pa El luza su sintir, pe^ saca sen-
tencia segun husticia, un nuncio, koe tabata para na pia di trono, a
jama na boz altoe Wolfert, e jaagdor di castilio di Huno.
Wolfert...”
|
|
7 |
|
“...90
Marcialo a sinti bumilj i desconocf. Lo a gusta e bon M astro
mash, koe Marcialo lo a ofrece es strobamentoe aki como un sacri
ficio na EI, pero Marcialo no a haci asina i de lo contrario el tabata
mash rabi.
J, segun leyenda, Hudas tabata strob.
Marcialo tabata para te atrs, tristoe i desconsol., i tabata tira
un bista codiciosa riba e iroepa di feliznan koe tabata rondona nan
Mastro, i koe por a toca zom di su bistir. Huds a bira su cara mira
Marcialo i tabata bofon di dj. Marcialo a bira rabi: el a cera sa
moketa i moenstr, menazando riba Huds.
Aunke despues Huds a bira un traidor, pero actualmente el taba
ta un apostel fiel i sobr di esai, bieuw tambe. Pesai Marcialo a haci
mash maloe, por ser, el mester a respet. Mes ora el a tende boz di
Hesus, koe tabata jam:
Marcialo!
Ata mi aki, Senjor 1
Bini aki mi jioe, mi tin mester di bo!
I Marcialo a pasa firme meimei di e multitud koe tabata separ
foi su bon -Mastro. El a acerca briljando di felicidad, i uu poco or
gulso di a ser scohi...”
|
|
8 |
|
“...99
Djles Eckbert a bolbe drenta cuarto. Segun Winfred a mand el a
mata un lamchi, koe lo ta masht bon coeminda pa enfermo. Admirfl
di no mira Winfred mas, el tabata weita toer banda. Ma cara som-
brfo di Wolfert a haci comprende kico a socede.
Maestro, oenda Winfred, bo jioe, ta ? el a puntra.
Cai boca, min tin jioe mas, Wolfert a reaponde.
Bo a mand bai den es tempoe terribel, despues koe el waak hopi
dia i anochf na bo cama, sin sosega. Eckbert a risca di puntra.
Tende, com mal tempoe ta borota, i com duroe awa ta cal l Dal
mester ta jen di awa I Mara e jega sin ningun desgracia 1
Wolfert no a responds, ma e palabra di su criar a corta su coe-
rason. E no a larg sosega. Ora e tabata cera su wo wo mes, e ta-
bata tende boroto di bientoe i awaceroe. E tabata mira Winfred
bringando contra e mal tempoe, cai abao foi camina pert 1 par,
awa ta coh lastr bai coe ne. Sin droemi el a pasa anochi sigufen-
te. Un ansia grandi tabata tormenta su coerazon, pero e no a manifest.
Eckbert no por a pordona...”
|
|
9 |
|
“...tabatin lugar pa diez-dos pader, ma despues el a bira hopi
mas grandi.
El a manda Winfred na San Gallen pa busca algun pader sabir
pa es combento nobo. Coe legria Winfred a cumpli es encargo, koe
tabata permiti di mira su combeuto un biaba mas i di coemind su
roemannan koe e tabata stima tan toe. Coe coerazon contentoe el a
uolbe trobe, companjd. di algun pader.
E combento mes no tai mas awor. E kapel si, koe emperador
Ludovico a larga traba na lugar di esuu cbikitoe di Walderic, ta
para te ainda. Segun koe nan ta conta, e ta trab. di piedranan di
Castiljo di Huno i ta jama te ainda Kapel di San Walderic.
Di Castiljo di Nubia no a sobra nada. Pero e lugar oenda e Sahon
Wolfert a topa coe e castiljo bieuw ai, ainda ta di conoce. I awendia
mes pueblo di aja ta jama algun pida muraja, droemf na un ceroe,
Castiljo di Huno....”
|
|
10 |
|
“...Anja 2.
Nam. 17.
ALA BLANCA
DEDICA NA NOS HUBENTUT).
2 8ept.
ALA BLANCA TA SALI
CADA DOS SEMAN.
1014
Imprlml na Imprenta dl Vlcarlato.
Historia di Santa Imelda Lambertini
Patrona di debota Santa Comunion-
I.
(Den poco tempoe el a cumpll un bida largoe.)
E doctor di Iglesia, San Tomfis di Aquino ta bisa, koe mester
conta' perfection di bida cristiana, segun grado di perfeecion di amor
dibino, koe un hende tini.
Ta paree koe Dios kier a confirm*! e berdad ai den e obra mila-
groso koe El a traha den bida di santa birgen Imelda. Apesar koe
Imelda tabata un mueba di no mas koe diez-dos anja, el tabata
posede amor dibino di un manera asina perfecta, koe el a bira un
santa i a merece honor di veneration di santoenan den Iglesia cat.
lica. Na su bautismo el a ricibi nomber jdi Magdalena, i mescos koe
di su patrona penitente, Santa Maria Magdalena, por bisa di e mucha
aki: koe l a stima muchoe.
Den e poco palabra: el a stima muchoe, por cera historia di
henter su bida. Ata motiboe pakico por...”
|
|
11 |
|
“...nos tabata sinta dilanti di bentana, nos a mira nos
sirbiente subi trapi dilanti di cas coe un muher bieuw, koe no tabata
moenstra muchoe gustoe pa bini coe ne. Nos a tende e bisa:
Ai larga mi. Ta kico e senjora kier di mi ? Ta com mi por
drenta coe e zapatoe sushi den e boenita sala ? Esai si, no. BisA e
senjora, koe lo mi ward aki na porta.
Ami a bai cerca dje i mi a trankiiiz: Drenta sosegA, nos no ta
haci bo maloe. Bo a perde uu cos, i esai nos kier doena bo trobe.
Perde un cos ? Ami ? Segun mi sabi nada. Ta kico un muher
pober, manera mi, por perde?
Sigur-eigur, bo perde un cos. Bo a perde bo Dios.
Ami ? Perde mi Dios ? No, pa gracia di Dios, esai no. Toer dia
mi ta pidi mi bon Dios, pa nunca mi ta perd Ele. Ma, senjora,
splica mi, mi no ta comprende senjora su palabra.
Pues anto, mira aki e cos supersticioso koe bo a perde. Bo
por nenga, koe bo i toer papista, sa adora tal cosnan.
Ai, danki Dios, e muher a sclama loco di contentoe, ,,ta senjora
a hanja mi rosario abao, i ta...”
|
|
12 |
|
“...172
Ken sabi P
Zijlijn
Solucion di pagina 160.
Halte
E makinista mester rnanda su makina .riba hoofdlijn te paaa voorbij
punta A, camina el ta para. Aki makinista ta marra e wagon chb
kito A coe cadena i baak tras di su makina, caba el ta hal te para
dilanti di punta C. Aki el ta los e haak trobe, (Mester bisa tambe,
koe na e dos lugar, camina zijlijn ta drenta den hoofdlijn, semper tin
un bende pa comunica of descomunica e zijlijn coe hoofdlijn, segun tin
mester). Ora a los e haak, makina ta corre patras, pusha coe toer
vert e wagon A mand riba zijlijn, makina mes ta stop dilanti di A,
pero e wagon ta sigui corre corre dj forza, koe makina a doen, te
dal contra wagon grandi B, koe ta retene. Dj modo ai wagon A
ta para awor na lugar B camina el mester ta. Awor makina sol ta
pasa riba hoofdlijn, voorbij e halte mas of menos te na punta B. Di e
choque of golpi ce wagon B a hanja, ora wagon A a dal contra dje,
por a socede, koe B a bin corre riba hoofdlijn D> sino makina ta hal
for di su...”
|
|
13 |
|
“...famia un hende, koe nan tabata respeta mashd, i
koe den toer dificultad nan tabata husca semper su conseho. I e hende
tabata tanta Bernarda, roeman major di mama Louise i madrina di
bautismo di Bernadette. Dia di 18 di Februari mama Louise a bai
cerca su roeman pa comunik toer su duda. Tanta Bernarda a scucha
coe toer atencion,' p&ro el no kier a doena su opinion promer di
pensa seriamente riba e asuntoe. E mes anoche Bernadette su pepe a
bini caba na cas di Louise i a doena su opinion clfi, koe segun no
por tin ningun motiboe serio pa taha e mucha pa cumpli coe e
pidlmentoe di e dama misteriosa....”
|
|
14 |
|
“...197
CABTBB BI ABA BLANAt
MI BON AMIGUITONAN,
Ma bin tende, koe tin amiguitonan, koe a nuha coe ALA BLANCA
hasta koe a doen mal nomber. Ma mi ta pordona nan, pasobra mi ta kere
e muchanan mas sin pashensi, koe di mal cerazon. Segun ma tende, nan
ta un poco malcontentoe, koe ta awor den di dos seman caba, koe vacancie
a coeminza e numero di vacanci di ALA BLACA no a jega den nan man
ainda.
Berde, el no a sali na principio di vacancie. Ma bini si, el ta bini El
ta conoce su ora fiha. ALA BLANCA por larga di stima su amiguitonan ?
Bo ta kerle capaz di larga nan henter e'iuna di December sin cos di recreo
sin charada,?historieta boenita? Corda! N, esai si, nol Es koe corda
cos asina, no sabi com su coerazon ta bati toer ora pa su Amiguitonan.
Ata, e mes ta "bini. El tai caba, mira com el ta bati su ala, deseoso pa
drenta cas, haci bishita, pasa dianan di Pascu i di Anja Nobo contentoe
na compania di su bon amiguitonan.
Mira cuantoe cos el ta trece, coi leza, coi hunga, coi chanza, coi kibra...”
|
|