1 |
 |
“...Sacerdote i Nos
Senjor te na Misa di La Birgen di
Dolor.
Mi Amiguitonan, cuantoe bez boso
a contra Sacerdote hiba S. Comu-
nion pa cualkier enfermo ? Bo por
hanja sabi unbez, koe Sacerdote ta
carga Mahestad. Bo ta mir camna
coe mashd respet, el ta bisti stola
blancoe na su garganta. Kico bo
ta haci pa munstra bo respet na
dibino Salbador, koe ta pasa awor
den camina ? No ta claro, koe na
e momentoe bo mester comporta bo
coe mes debocion, koe si bo ta han-
ja bo den misa. Hesus ta pasa den
camina. Pues bien. Ora Sacerdote ta
bai hiba Mahestad pa un enfermo,
si bo ta mira Sacerdote bisti e stola
blancoe na su garganta, mes ora
bo mester stop toer wega, kita bo
sombr, keda na silencio. Si na e
lugar bo no por hinca rodfa, alo-
menos bai para na kantoe di cami-
na, bahando bo cabez te na mo-
mentoe koe Sacerdote. of mehor te
Hesus a pasa caba. Si ta na bo
cas mes Sacerdote ta bini coe S.
Gomunion, para anto den porta pa
bo waak binimentoe di Pader. Si
bo ta mir jega, cende lih bela ri
ba mesa den...”
|
|
2 |
 |
“...mat na pia di altar. Anto
nan ta. corre bai trobe 1 ta larga
cristiannan den gran sustoe itristeza.
Den muebauan, koe tabata sirbi
misa di Papa, tabatin un miicba,
jamA Tarcisio, di un famia mashA
nobel. E tabata mashA bon mueba,
mashA deboto, coe coerazon puroe
manera di un angel.
Su siguiente dia Cristiannan taba
ta bini huntoe atrobe pa consulta
coe otro, di ki manera lo nau por
trece Mahestad pa S. Pancracio i su
companjeronao, koe tabata cerA den
prison, i koe tabata condenA caba
pa moeri. Pues ta den SSo. Sacra-
mento e heronan di nos santa f
a banja e forza pa wanta martirio
di mas cruel i pa moeri pa Hesu$
coe' tantoe legria. Tabata un em-
press mashA peligroso, como soldA-
nan tabata warda prison di dia i
anochi i nan tabata waak coe ma-
shA zelo pa cobe sacerdotenan. Pa-
sobra nan tabata corda asina : Si
nos ta logra di cobe toer sacerdote
mata, pronto lo nos a caba coe ca-
tolicismo mes. Pes motiboe perso-
nanan, koe no tabata lamanta sos-
pecho di pursiguidor, tabata encar-
gA...”
|
|
3 |
 |
“...podiser e ta facil, nos ta
sak un-be*; otro biaba nos no tin
tempoe, asina ta bira koe nos ta
lubida i ta keda sin mand, i Re-
dactor, keriendo koe ta gusta nos
no ta gust, ta fada i ta keda sin
boet mas. No fada, animo atrobe,
no fada.
Mucha-muhernan ta pidi pa no
pon, ma nos koe ta mucha-hom-
jber serio, mucha di Pader Jansen,
ta larga pidi pa bolbe boet atrobe.
Dank! pa molester.
Adios.
Na nomber di algun amigoe
Emilio Davelaar.
Cerr Altena No. 9.
Curasao 12 Enero 1913.
Contesta di Redactor.
Pues, awor koe a bini un pidimentoe serio, Redactor lo bolbe pone
Problema di Dam den siguiente numero di Ala Blanca Pero, scucba bon. Si Re-
dactor lo ricibi despues ningun of mashA poco solucion di Problema,
lo ta bastante indicacion, koe majoria grandi di muchanan no ta gus-
ta e sorto di wega. I no lubida, Redaccion kier complace na su ami-
guitonan i no kier boeta den Ala Blanca sino cos koe ta cai na smaak.
Redaccion lo haci su posibel pa doena Problema koe lo ta menos
trabahoso. Animo anto....”
|
|
4 |
 |
“...grandi tabatin un
lugar di droemi pa e tata i su dos
jioe, mientras e dos oriar tabata
droemi na tro banda dj mes cuar-
to. E tata a hanja su dos jioe, ma-
shd contentoe, hungando coe un bes-
tia chikitoe, koe elebert, e criar di
mas hoben a cohe pa nan.
Dianan, koe tabata sigui, nan ta-
bata pasa nan coe regla toer cos
den es castiljo bieuw, pa nan por a
keda biba aidn. Cada mainta e hefe
a sali jaag, pa hanja e bestia, koe
mester a sirbi pa mantenecion di su
famia.
Un anochitabata uri seman, des-
pues koe el a pone su bibar den es
castiljo e hefe a bolbe cas mas
tempran koe di coestumber. Su cara
tabata moenstra malcontentoe i ra-
bid el a tira su arma abao. E no
tabata carga'un binar riba su schou-
der cualkier otro bestia, koe el a
mata. Coe m&n bashi el a bini cas.
Stop bo trabao, toer ta enbano!
el a grita Gero i Eckbert nos ta
bai for djaki.
Toer admird e dos criar a laman-...”
|
|
5 |
 |
“...kier.
(Jomo e sold A no tabatin pa paga, un bankero ricoe koe tabata
ai presente, a bisa e solda ketoe-ketoe, koe el ta fi 200 franc pa paga
e senora. E soldA awor koe a paga e sen >ra, ta exigi bistir. Senora
ta baha ta bai, mientra soldA ta bisa Meneer pa pidi senora e bistir.
Senora s MashA bon; mi ta bai cas i lo mi manda mi sirbiente
trece bo e bfstir.
SoldA: N, awor mes mi kier e bistir.
Senora : Awor ta imposibel.
Sold A: Pero senora, e bistir ta di mi i mi ta exigi mi bistir.
Senora : Pues bo por toema bo 200 franc.
SoldA; No, 200 franc mi no kier; 400 franc si.
SeBora : Ta imposible pa mi paga 400 franc pa un bistir koe a
costa mi 50 franc.
SoldA: Senora e bistir ta di mi, mi ta cobra pe loke mi kier.
Awor senora ta paga soldA 400 franc. E soldA ta paga 200 franc ne
bankero sabk; 100 franc el ta doena na hurfanonan di soldA i pa e 100 fr.
koe a resta pa su molestia, el ta doeoa un bon fiesta su seman si-
guiente riba salud di senora.
Campo Eif 15 Maart 1914.
Gerard van Uytrecht...”
|
|
6 |
 |
“...riba 4 i 5. ma mi mester boet na 5, pasobra 4 tin 1 caba riba dj,
i pesai ma boela riba dos caba, si mi boet na 5. Di, es manera bo
mesterboeta nan toerdosdos, i ningun no mester sobra.
Mira, koe boso por bini clfi. coene.
mm
flail
ms
Coi busca.
---(o)--
E homber ai na cabai, a hera ca-
mina i ta busca un hende pa moenstre
camina. . '
Kende por ha]a es homber ai?
V ARIA.
Un bendedor di basora a dren-
ta un barberia pa kita su barba.
E barbero a coempra un basora
cerca dj i a puntr su prijs des-
pues koe el a feit. Un peseta
e bendedor di basora dici. No e
barbero di un real sol mi ta pa-
ga bo i si bo no ta conforme coe
n anto, bo por hanja bo basora
trob. E bendedor di basora a
toema e real i el a puntra e bar-
bero kico e mester paga. Diez
placa el a responds.
Mi ta doena bo dos placa e I I
bendedor di baaora a replica ,,i si
bo no ta satisfecho coe esai, po-
ne mi barbanan na mi cara atro
b. I*
Meester: Scucha muchanan. Cor-
da koe boso toer ta haja cerca
mi trinta mango, cuarenta cash...”
|
|
7 |
 |
“...ud palabra riba su jioenan, ni tabata
kier pa Eckbert papia riba nan. Maske amor pa su jioenan a gana riba
su odio di Franconao, sinembargo es odio tabata kima bundoe ainda
den su coerazon. E vinculo den di dj i su jioenan e tabata mir
kibr. pa semper. Awor koe nan tabata Cristian i sirbidornan di em-
perador Carlos, e no por a reconoce nan mas pa su jioenan. I toch, e tabata
corda riba nan, dianan largoe.
E no tabata molestia coenukeronan mas, como el a stop di desea
poder i rikezanan. Pakico pues toer esai, awor koe su speranza pa Iar-
ga pa su jioenan un bon herencia, a bai. E tabata ocupd coe jaag-
mentoe sol; hasta regalonan boluntario el tabata nenga nan.
E tabata evita cas di Walderic coe ansia, mashd poco bez nan ta-
bata mir for di bosque. Pero su odio bieuw pa es homber di Dios i
pa toer discipelnan di Cristoe a bira mas grandi ainda, sin manifest pa
hechonan di violencia.
Un anocbi, koe el bolbe na su cas, i koe el a jega cerca su castiljo,
el a baja un hoben, bisti coe panja...”
|
|
8 |
 |
“...discipel di antes.
Ora Walderic a tnira e hobeu ta bolbe asina tristoe, el a compren-
de un bez, com sn tata a ricibi. Sin puntr pesai, el tabata trata di
consol. Tene animo, mi roeman Cristoe Senjor por drecba e camina.
E por troca un coerazon, duroe ni baranca, i haci capaz pa ricibi se-
mia di f. Tene pacenshi numd, te koe ora a jega 1
Esai lo mi haci, mi tata. Mi a bini pa mi salba alma di mi tata
i mi superior a doena mi licencia pa mucboe tempoe i a bendiciona mi,
promer mi a bai. Permiti mi, pues, pa mi sirbi Dios buntoe coe bo den
es bosque aki, i pa mi traha un casita banda di bo, pa mi ta dispues-
to unbez, koe mi tata tin mester di mi sirbisbi I
Coe mucboe gustoe, mi roeman. Walderic a responde, lo mi juda
bo traha e cas i te ora a bira cla, bo parti e di mi. Coe gratitud pa
coe Dios mi ta coerainda bo como un judador den mi oficio, pasobra
ta cai mi pisd di predica Evangelio na toer es bendenan, bantoe plamd
i di doena nan San toe Sacramentoenan. Ta un pueblo brutoe i incivi-
HzL...”
|
|
9 |
 |
“...Naeementoe poco hende a bini misa.
Den di nan tabatin tarnbe e mucha homber di castiljo di Huno, koe
ya algun dia Domingo a falta. E tabata keha koe niebe a cai asina
duroe, koe ta por mes e no por a bini. Awe tampoco, na e fiesta gran-
di, lo e no a risca di bini, si e no tabatin di trece un respond^ ur-
gente i importante. Wolfert tabata maloe, bopi maloe mes. Eckbert
tabata cuid. E mes no a mir, ma foi cara serio di Eckbert el a haja
sabi, koe su maestro no tabata muchoe bon.
Awor tabata ora pues, koe e jioe lo bai cerca su tatai Asina solem-
nidad di Pascu a caba, Winfred a cohe catnina huntoe coene. El a
toema su boeki di reza i un baston basta duroe. Promer koe nan a
sali Walderic a doena nan poco lechi cajeute, caba el a doena nan
su bendicion pa es biaha trabahoso.
Tabata cai nan mashA pisA di pasa e poco distAncia. Cada bez
nan a baha te na roedia den niebe i nan mester a tene nan na rama di
paloe i nan baston pa saca nan curpa. Porfin, despues di bopi ora,
nan a jega na castiljo...”
|
|
10 |
 |
“...bo ta para duroe den birtud i koe mi no
tin di teme mas koe lo bo bira apstata di bo religion i bo empe-
rador, mi ta doena bo e permiso coe toer mi gustoe. Bai anto li-
bremente mi jioe, ma bolbe atrobe i bin informa mi com bo tata a
ricibi bo na castiljo di Hunonan. I 'coe mas impresion el a sigui :
Dankmar, mi dianan di bida tambe ta cabando. Kizas koe e fiesta
aki lo ta di ultimo koe mi ta celebra coe bo, i sinembargo mi ta
desea mashA tantoe di mira un biaba mas na mi corte. Mi ta spera
bo pues na fiesta di pascu.
MashS, con mo vi e hoben feliz a priminti di bolbe promer koe
Pascu. Caba el a lamanta para i a refcir, como otro cabaljeronan
tabata jega acerca pa nan doena emperador nan homenabe.
Varia.
CONOCI I DESCONOCI.
Ai mi shon, bo no por fia mi un dos florin, un homber
tabata pidi un biahero den un posada.
Pakico bo ta pidi mi esai? e biahero ta puntr. Mi
no a mira bo nunca na ningun camina.
Ta net pesai mi ta-pidi bo, pasobra toer koe ta conoce
mi lo no fia mi.
Emilio Davelaar....”
|
|
11 |
 |
“...Louise.
8. Un bez nada ta nada, ma cuantoe ta dos bez nada?
4. Kende por scirbi 24 coe tres mes cijfer ? ma no tres 8
5. Pone seis strepi, no kita nada, no pone nada acerca.
com ta haci trinta .1 . , . ,
6 Com dos strepi coe dos strepi por naci siete?
Jnlla ylllefi
7. Cual ta e cos coe bo a mira, i coe bo no ta bolbe mi-
ra mas Ramon S. Gomez.
8. Kiko nos ta hanja pornada, ma pa kite tin bez for
di nos ta costa basta placa\? Johan Hudson,
9L Mi ta un criatura masM- infelia, pasobra un dia des-
pues di mi nacementoe mi ta moeri. T . _ .
PTa kiko mi ta? / Johan Hudson.
10. Mi ta- |Un cos masha stranjo, toer anja mi ta nace
di; nobo ; '
L 2 3.4 ta bida di hende ; _
7 6 5 4 ta un midir mashd usa aki na Curagao.
3 l -2 4 t 7 6 ta un stad grandi den Asia.
Hende koe ta 2 6 3 ta masha infeliz.
Ken; por menta mi nomber ?
Johan Hudson...”
|
|
12 |
 |
“...dirigi nan na cieloe. Mirando tal mucba e ta inspi-
re nos mes ora un respet grandi; na promer bista el ta gana stima-
cion di nos coerazon. Pero mas parti bida di tal mucba s& ta cor-
ticoe. Di golpi Dios ta kit for di corrupcion di es mundoe aki. I
toer bende jorando ta trece flor riba su sepulcro bisando: Berdad es
alma angelical tabata mucboe boenita i puro pa nos mundoe danj.
Dios no a cri pa nos motiboe, pero pa plama su dushi oiornan i
su boeniteza encantadora den compania di escohirnan.
Pues scuchando e historie, mi bon amiguitonan, boso pensa riba
angelnan, pasobra e historia |di Santa Imelda, paree mas historie di
un angel bah aki na mundoe.
Den promer anja di Imelda su bida, hende a ripara den dje un
cos celestial, un modstia natural i amabel, koe a causa admiracion
di toer koe tabatin felicidad di contra coen. Si acaso el tabata jora,
tabata trabao pornada di content sea doenando cualkier coi hunga,
sea contando cualkier coi hari. Solamente si nan a cont e ora ai
algun cos santoe...”
|
|
13 |
 |
“...si, no. BisA e
senjora, koe lo mi ward aki na porta.
Ami a bai cerca dje i mi a trankiiiz: Drenta sosegA, nos no ta
haci bo maloe. Bo a perde uu cos, i esai nos kier doena bo trobe.
Perde un cos ? Ami ? Segun mi sabi nada. Ta kico un muher
pober, manera mi, por perde?
Sigur-eigur, bo perde un cos. Bo a perde bo Dios.
Ami ? Perde mi Dios ? No, pa gracia di Dios, esai no. Toer dia
mi ta pidi mi bon Dios, pa nunca mi ta perd Ele. Ma, senjora,
splica mi, mi no ta comprende senjora su palabra.
Pues anto, mira aki e cos supersticioso koe bo a perde. Bo
por nenga, koe bo i toer papista, sa adora tal cosnan.
Ai, danki Dios, e muher a sclama loco di contentoe, ,,ta senjora
a hanja mi rosario abao, i ta pesai senjora kier mi bini aki pa
doena mi e trobe ? Dios paga senjora mil bez su bondad.
Ma, mi jioe, asina ma bis, ,,bo no sabi, koe ta picar mashA
grandi, si bo ta adora un otro cos sino Dios sol. Bo no sA, koe
Dios ta sinja bende den promer mandamentoe: Bo no traha dios
falsoe, lo bo no...”
|
|
14 |
 |
“...di color blancoe.
Bon. Luego bo ta busca un poco shinishi fini. Shinishi di paloe of
shinishi di sigar ta mas bon. Mester cantidad pa jena mas of menos
dos dooshi lucifer. E shinishi bo ta pone riba un tajor plat, koe bo
bir boca abao of riba un pida bleki. Bunta e shinishi na un monton
chikitoe. Awor bo ta basha poco poco dje alcol riba e shinishi, asina
koe e shinishi (i esaki sol) ta keda bon muhd. Luego bo ta pone dos
of tres dj pastilja di Em plat banda di otro riba e shinishi. Kita des-
pues i fleshi i toer cos foi mesa; i si acaso bo a drama un poco
alcol riba mesa, limpi bon. Gende awor coe lucifer e shinishi. No
tin absolutemente ningun peligro. E vlam ta cende mash, chikitoe.
Si bo spera algun momentoe te koe toer alcol a caba di cende, bo
ta mira cabez ai eolebra sali foi shinishi, halza su cabez, subi ariba,
caba crece bira mas grandi te lastra riba tajor of e blekip pasa riba
mesa. Tin bez dos eolebra huntoe ta sali. E eolebra tin color medio
pretoe, koe kantoe ilumin, di candela...”
|
|