1 |
|
“...sim lm
Solucion di Charada
oo m b Hala un linja for di punta
a te & dwars den e pida tera.
E linja lo ta marca, koe ta se-
S para hoffl for di cas, i cada un
g ta 100 M largoe i 50 M anchoe.
2. Numro di 2 cijfer di mas
grandi ta 99, pasobra el ta nifica
a 100 M 9X9X9X9X9X9X9X9X9
El tm balor anto di 387.420.489. 3. Palestina. 4. Funshi.
5. E buricoe, koe SS Birgen Maria Nifio Hesus a sinta
riba dje, dia S. Hose mester hui coe nan na Egipto. 6. Caha
di morto. 7. Si hende ta kita su dos handschoen, el ta keda
coe 10 dede, mask el a kita 10 dede afor. 8. Palomba di area
di No. 9. Pruha ta pretoe, pasobra semper el mester bisti
rouw, pa un di su famia koe nan a mata- 10. 7 jioe, esta 6
homber i un muher.
s
Charada.
1. Ki animal ta wesoe pafor, carni paden ? Guiiiermo santini
2. Tres bez diez-ocho ta 315,333. Di com? e van uyibrecht
3. Pakico Eva a morde pida for dje appel ? p a simon
4. Mi no por mira, ni tende, min sa leza ni scirbi, mi
no tin boca tampoco. Sin pia mi ta camna toer camina...”
|
|
2 |
|
“...@§@M MSB*.
=5a
7=Tr
r.y;a:gmi.Y.avmig.-imi
ii ifmuiumi
SJSB
JB/i
Solucion di Charada
1. Kreeft. 3. Pasobra el no tabatin cuchioe pa oorta pida
2 XVIII afor. 4. a m 6. Anasa. 7. Promer
3 P s dos mucha ta bai. Un ta
315,333 * o % bolbe coe ponehi, Awor
tata solta bai coe ponehi i e otro mucha sol, koe a keda
aja-banda ta bolbe coen. Anto e dos mucha ta bai coe
ponehi, esun ta keda i otro ta bolbe coe ponehi. Awor mama
sol ta bai, i e otro mucha ta bolbe trece e ponehi. Por
ultimo e dos mucha huntoe ta bai. I anto henter e famia
ta complete na e otro banda di rioe. 8. Theebladchi.
9. Producta ta 1089. 10 Ni un di dos sorto di bela ta
cende mas largoe, pasobra toer dos ta bira mas corticoe ora
nan ta cende.
Charada.
1. Kende por scirbi cincoe dia di seman sin menta nom-
ber di dia. Bedaccion
2. Kende nos ta mira toer dia, rey i emperadornan ta
mir poco bez, Dios ta mira nunca. , idem
3. Kende por scirbi 67 coe 4 cijfer ?
4. Mi tin un canica di koffie. El ta toer bashl I toch
tin cos aden...”
|
|
3 |
|
“...Sacriflcio ta Misa.
Boso sabi ta kico un Sacriflcio tat
Un Sacriflcio ta un cos. koe bende
ta ofrece na Dios pa reconoc pa
su Donjo i Senjor, pa kibramentoe
trocamentoe dj cos.
Lo mi splica es palabranan.
Foi tempos Dios a cria muudoe
semper bende a haci sacriflcionan
na Dios. Boso toer sabi historia di
Abel i Kain. Abel, koe tabata bon.
hende, a ofrece na Dios bestia di
mas bon di su coral. Kain koe ta-
bata mal hende, a ofrece fruta di
mas maloe di su coenucoe.
Nan a boeta nan na un altar tra-
h di pida paloe, a pega nan na
candela, i pasobra sacriflcio di Abel
tabata gustoso na Dios, huma di
su Sacriflcio a subi na cieloe, pero
huma di sacriflcio di Kain a kecia
abao, pasobra Dios no tabatin gus-
toe den dj.
Es historia ta sinja nos dos cos.
lo. Koe tabatin dos sorto di Sacri-
ficio esta Sacriflcio Sangriente, manera
di Abel, Koe a mata un bestia, i 8acri-
ficio insangriente, manera di Kain koe a
ofrece fruta di tera.
2o. Koe nan a kima e cosnan i
asina a kibra nan. Pa esai nan a
reconoce Dios...”
|
|
4 |
|
“...foi den paloenan i e criar di
mas hoben, koe a kita foi otronan
sin koe nan a ripara, a sali foi
mondi. El a hiza su mAn i a moen
stra un pida boenita di honig du-
shi, koe e! a hanja.
Maestro, doena esaki na bo jioe,
e dici, ,.1e kita su hamber, te ora
bo tin ocasion pa mata cualkier
bestia. Mi a mira un troepa grandi
di abeha ta boela rond, ma sigui
nan te ora mi a haja nan neshi, i
ma saca honig afor. I mi a hanja
un otro cos ainda, maestro.
Takico anto ? e shon a puntra.
Sigui mi i lo mi moenstra bo
e hoben a sigui, pasa paki i anto
subi e ceroe aki.
Gero, siota abao coe e mucha i
warda nos, asina e homber a papia,
koe otronan tabata jama nan maes-
tro, mientras el a bir pa es hom-
ber di mas bieuw, koe tabata carga
1) -pueblo dj Hunonan, koe a blni
IV i V el a bln plama riba Europa, 1 a
e mucha na sonjo.
Coe mashA contentoe Dankmar a
toema e pida honig. Ma promer di
com el a parti na dos i a grita
contentoe: Esaki ta pa Winfred!
Toema aki, Winfred!" Na es palabra
e mucha chikitoe a...”
|
|
5 |
|
“...di bestia, koe nan a mata, pa diferente articulo di
uso i herment, pa pam i lechi. Den poco tempoe e coenukeroenan li-
ber, koe tabatin nan coenucoe na kantoe dj bosque, tabata conocle
asina bon i aprecia forza di su shon asina tantoe, koe pa su medio
nan a pidi judanza di Wolfert, ora lobonan tabata horta nan bestia
mata, 6 otro bestia brutoe tabata destrui nan cosecha na coenucoe.
Coe gustoe nan tabata doena Wolfert pa es judanza cualkier bestia
di nan coral, nan a bin drecha i planta pe un pida tera, koe Gero
i Eckbert a abri den mondi. Coe nan judanza tamb nan a drecha e...”
|
|
6 |
|
“...koe tabata larga toer su posesion pa su jio mayor,
a bai cera nan coe es jaagdor balente di castiljo di Hunonan i ofre-
cle nan judanza i forza di nan' braza. Nunca Wolfert a ninga nan, ma
poco-poco el a hunta asina rond di dj un ebercito chikitoe ma ba-
lente, koe tabata companj na jaagmentoe i koe bao di su mando ta-
bata forza coe arma na mn coenukeronan di ai banda pa paga tri-
bute.
Pero mas tantoe tabatin di sufri e pober eremita, koe tabata bi-
ba na kantoe di rioe. Gada bez el a banja e pida tera, koe e mes ta-
bata planta, toer cob, poco promer koe tempoe di cosecba; e cabri-
SM
mm
mm.
1
SS
m.
mm
plllff
km...”
|
|
7 |
|
“...haci,
koe mi mester coeminza rondea di nobo, bo por haci mi catiboe, toer
esai ta na bo poder, i mi no ta pidi bo pordon pa mi mes, ma.._...
Anto Wolfert su boz a sofoca I coe cara tristoe el a sigui s ,,Lar-
ga mi ta pidi bo, na mi jioenan, loke bo ta kita for di mi: nan no a brin-
ga' contra bo, nan no a crece na tera di Sahonia nan a bira grandi
na Alemania. Permiti nan, pa nan biba aki en adilanti como homber
liber 1 Doena nan jaagmentoe liber den e bosque, doena nan e castiljo
di Huno i un pida tera, pa nan hanja di come sin koe nan tin di for-
za otro. Boeta anto un recompensa hustoe, ora nan a libra campesi-
nonan di cualkier bestia brutoe i peligroso, i haci coe mi segun bo
gustoe, emperador Carlos I , . _ ,
Carlos a flea mira e dos hoben coe complacencia. Bo ta papia
na fabor di bo jioenan dici despues di un rato, bien, lo mi no...”
|
|
8 |
|
“...mi bai busca cos pa bo come i refresca bo forza.
Na es palabra Walderic a bai busca su cabritoe, koe su lechi coe
poco pam secoe tabata su nnico Coeminda. Winfred tamb a bai. No
leuw for dj cas chikitoe el a larga su buricoe, carg coe hopi cos boe-
nita i precioso, koe el a trece foi combento di San Gallen. El a bini
coe ne na cas di Walderic contentoe, pasobra den e cosnan, koe su bu
ricoe tabata carga, tabatin un sorpresa pa e sirbidor di Dios.
Pronto esaki a drenta tamb coe poco lechi i un pida pam, miem
tras Winfred tabata reglando na mesa algun boeki, koe el a bini coe ne.
Bo a trece boeki? Walderic a puntra, mientras su wowo tabata
lombra di legria.
Si, Winfred a responde contentoe, mi roemannan di combento a
doena mi hopi cos boenita, pa den es mondi aki mi spiritu no ^falta
coeminda; aki mi tin mi breviario i boeki di salmo, koe mi mes a skirbi.
Lezador chikitoe, bo mester s, koe den es tempoe ai no tabatin
boeki ainda, manera nos tin awor. Toer boeki koe tabatin, mester a
scirbi...”
|
|
9 |
|
“...79
Historia di Testament Bieuw, tamb encuadernd.
Den di esnan, koe ta saca nfl sol, mi ta rifa cincoe
Catedsmo grandi, encuaderna-
Awor poerba boso forza, i anto manda results do di boso
trabao skirbi riba e pida papel, koe boso ta hanja aki den, na
Redaction di Ala Blanca, Imprenta di Vicariato.
Mester manda nan i> ra nier koe dia 1 dl Jnnl.
E vr
MM
CHARADA 1.
Poerba kico bo por leza
aki for. Bo mester coe-
minza ariba cerca e
grandi, i pasa rondo, pero
manera bo ta traha un
strea, cada bez drenta i
bolbe sali. Asina koe bo ta
banja un proverbio holan-
ds.
CHARADA 2.
Kende por leza esai ?
PB;
SOK
100 O s 500 I 50 O
100 O
CHARADA 3.
Kico e mucba homber
ta, i bisa mi pakico?
"tPRBaiKapra*...”
|
|
10 |
|
“...bera di mat. Anto Winfred a
bolbe cerca es eremita Walderic i a moenstr es boekman boenita, koe
el a trece foi combento. Caba e ta bai moenstra Walderic e sorpresa,
koe'el a trece pe.)
Walderic tabata mir coe masht curiosidad, ma e tabata admird,
mas tantoe ainda riba e macutoe mash, grandi, koe Winfred a toema
foi lomba di su buricoe,
Anto e hoben pader a coeminza saca jerba i diferente pida pan ja,
koe tabata tapa e cos scondf.
Kico ta scondf aiden, bisa mi I Walderic a sclama jen di speran-
za e ta lombra o cos precioso I Esai no ta un klok ? larga mi
tende com e ta sona, mi roeman !
Winfred a toema un pida heroe i a bati rand di klok. Ki boeni-
ta, o, magnifico Walderic tabata sclama toer admir Porfln lo mi
haja consuelo di tende es sono atrobe 1 tyunca mas mi no a tend foi
dia ma bai foi combento, pero mi no loebida riba dj ainda. Hopi
bez, den anochi, mi tabata sonja koe mi tabata tende su sono pasa
den laria, ma ora ma spierta tabata e sono suave dj rio Murr, abao
den bosque. Bisa mi...”
|
|
11 |
|
“...pasa ai! Ki le-
gria ora nos tabata traha forma, ki oranan di speranza, ora porfin
dia a jega di basha e material candente den forma I
Com nos coerazon tabata tembla ora nos tabata coeminza e tra-
bao 1 Promer nos tabata papia un oracion, pa Dios bendiciona nos tra-
bao, koe nos tabata bai haci pa su honor. I anto, mi tata Walderic, su
manece! ora nos a kibra forma i klok tabata sali afor den toer boeni-
teza ein ningun falta I Esai tabata un dia di fiesta 1 Anto maestro
Danko tabata toema un pida heroe pa bati su obra i ata, promer so-
no tabata tembla 1 Min por splica, kico mi tabata sinti anto I Nos
toer dos tabata cai na roedia, pa gradici Dio$ pa e trabao. I nos
tabata pensa, com es sononan cl& lo jama hopi hende pa oracion 1...”
|
|
12 |
|
“...103
mm
6.
Bon contentoe e ta
para dilanti di su
maestro i ta bisa:
H92 Colon ta bai
Meerca i... ta deseu-
bri West.
BON I MALOE.
Un meester koe tabata sinja su muchanan urbanidad,
tabata silica nan, kico ta bon i kico ta maioe. Despues
di splicasion, e ta mira, si nan a comprend i e ta puntra
un di nan : , r
bo sa awor, ki ora bo ta haci maloe, i ki ora
bo ta haci bon ?
Si meester.
Scucha bon. Si bo mama ta doena bo roeman un
pida pam i bo ta kit for di dj, kico bo ta haci anto ?
Mi ta come meester....”
|
|
13 |
|
“...asina tantoe,
tabata den un sonjo dushi caba. Ma coe gastoe el a halb un poco,
doenando lugar na su companjero mas nobel; contentoe koe e tabata
na seguridad, e eabai di Dankmar a cai duoemi abao un banda di
e buricoe di Winfred, esaki tabata percura pe banja poco jerba,
mientras Dankmar tabata caricia clina di isu cabai.
Caba es boben eremita a hiba bu roeman fden su casita. Dankmar,
e cabaljero grandi i balente. mester a baba bu cabez pe por a pasa
den porta dje cas ebikitoe. Winfred a tira pida paloe riba candela
i awor, den claridad dje candela, nan por a mira otro mehor. Coe
amor tierno nan a bolbe braza otro despues di tantoe anja di sepa-
racion. Dankmar a banja koe su roeman a deferencia un poco numa,
ma apena esaki por a reconoce su roeman den es cabaljero grandi i
balente. Despues koe nan a cai sinta riba un banki i koe Dankmair
a come bon dj pam i lechi koe Winfred a ofrec, nan a coeminza
descarga nau coerazon coe otro, Dankmar tabata oonta su roeman
di toer su biahanan na teranan...”
|
|
14 |
|
“...tabata stima tan toe. Coe coerazon contentoe el a
uolbe trobe, companjd. di algun pader.
E combento mes no tai mas awor. E kapel si, koe emperador
Ludovico a larga traba na lugar di esuu cbikitoe di Walderic, ta
para te ainda. Segun koe nan ta conta, e ta trab. di piedranan di
Castiljo di Huno i ta jama te ainda Kapel di San Walderic.
Di Castiljo di Nubia no a sobra nada. Pero e lugar oenda e Sahon
Wolfert a topa coe e castiljo bieuw ai, ainda ta di conoce. I awendia
mes pueblo di aja ta jama algun pida muraja, droemf na un ceroe,
Castiljo di Huno....”
|
|
15 |
|
“...nomber di stad boh conocl por saca for di nom-
.ber di muher : Maria Parbo ? . , ft !
7 Mi henter ta dos palabra. E prmer palabra : tm pia,
barica i cabez i toch nunca el ta moef. Di dos palabra :
toer hende ta busca henter nan bida, sin nunca ta hanja
nan satisfecho. Toer dos huntoe bo ta hanja aki na Cu-
i__* Simon Arende
racao na mad estado.
8. Kico ta camna i para sin pia. ta munstra sm man,
u 4-i ,.1^ 9 Stefan Pedro S. Wlllebr.
ta bati sin paloe i . , , . . ,
9 Un shon a doena su catiboe 6 pida paloe dushi, pe doena
na su 8 jioe cada un diez. Com el a haci esai ? f08<* Boey*.
10. Ora nan ta tira awa frioe riba mi, mi a bira asma
cajente, koe mi por kima un hende. Ta kico? Bosa fla,,eth...”
|
|
16 |
|
“...ni pa ; mil florin mi kier perd. Ta claro koe e pala-
bra aki semper ta bad nan bira curioso, i mi ta conta nan e mes
historia koe su Rev. a caba di tende. I hopi bez caba e rosario di Mery,
e muber irlandes bieuw, a >haci milagronan di conbersion, pasobra va-
rios di mi amiganan ta gradici na e mes rosario, koe nan a coin-
berti bira catolica.
Coi kibra cabez.
Un tata di famia koe a moeri a larga
pa su cincoe jioe homber un pida tera
vierkant. E jioe major mester di cuater
partida. E otro cuater jioenan mester parli
e tera sobra asina, koe cada un ta banja un
pida mes grandi i dje mes forma. Kende
por pinta e partimentoe ? Petra s,1Je-...”
|
|
17 |
|
“...PA WOB: ARTESANONAN CHIKI-
Esta mahoso !
Boenita pareha, no ? ' _ ...
Ta kico esai mester niflca ? Es dos popchi bist! asia na ultima
moda, ta toer trahA di calbas di mondi. Bam poerba, amiguitoaan
boe boso por traha nan mes boenita *
E homber coe su espada terribel ta turen. E otro su cabez boem-
ta tapA coe.waal ta su casA. Gorta e dos cara coe bo sambechi.bon
ecerpi tantoe fini i boenita koe por E sombr di e homber ta een-
siBti di dos pida. Su cabez sol ta nn calbas, henter, su scouder un
mitar, su espada bo mester corta di pida tabla di cahita di sigar.
Asina bo ta traha e muher tambe. Caba bo ta biati na ultima moda.
E homber ta bisti zapatoe di paloe. Pa e foha die muher por eirbi e
renchi di calbas koe boso a traha biaha pasA, por sirbi pa faha d]e
muh. Mi kier mira, kn ta trah mas boenita. Bam poerba I...”
|
|
18 |
|
“...ire
Solucion di Charada
1. Hamber. 2. Huma. 3. Amsterdam. 4. Rosario.
5. Sanbarcoe. 0. Un snijer, pasobra el ta traha coe dos
wowo di su mes, coe dos wow di sker, i un di angua.
7. Ora el ta keda ketoe. 8. Letter M, 9. Ta 18, pasobra
si bo ta hala un streepi meimei di J-§-, bo ta hanja !0.
10. Erika
Reda
Ida
Ka
A
Cvharada.
Un tata tabatin un pida tera
coe 12 pbloe di fruta riba dje,
manera e figura aki ta moenstra.
Pa no bini ningun cuestion despues
di su morto, el a studia un modo
pa parti e pida tera denter su 4
jioe asina, koe cada ta hanja un
pidacita mes grandi, i cada un coe
tres paloe di fruta riba dje. Ta com
e tata a parti e pida tera.? g vos
2. 8 4 5 2 7 bo ta hanja den lamar.
4 12 3, ta un coeminda.
3 6 14 ta nomber di mucha-muher.
9 5 6 3 6 9 tambe ta nomber di mucha-muher.
Mi henter tambe ta nomber di mucha-muher. e v uytrecht
3. Pa kende toer hende mester kita sombre ? Ermitha Haseth
4. Ki ora kende por teue awa den zeeft? jbArenas
5 *a*a*a*fl lugar di punta pone consonante...”
|
|
19 |
|
“...placa.
Si bo ta cohe e eolebra coe bo man, bo ta hanj lih mescos coe
pluma; paden el ta bashf.
Si bo ta freg den bo man, bo ta hanja shinishi atrobe.
SHON MARIE I SU LORA.
Shon Marie, un muher ricoe, pero poco bieuw i mahadero, tabata
biba na un cierto ciudad jam& S... E tabatin un kokki i, dos criar di
cas na su sirbishi, koe casi semper tabata huntoe den cushina. Shon
Marie tabatin un lora, papiad. pa n caba,. pero e tambe tabata gusta
cushina, pasobra aja e tabata hanja su casca di fruta i pida-pida pam.
Toer dia shon Marie tabatin costumber di bini den cushina, como dos
tres bez pa dia. Casi semper tabata asina, pasobra el a siuti olor di
coeminda koe tabata kima, otro ora ta pa e bisa e kokki koe e carni
di ajera tabata mashd dujoe i pa bisa e criarnan di cas, koe nqn no
ta bari limpi i ta larga toer mueblenan jen di stof, maske toer cos
tabata masha bon hacf. E mahamentoe continuo aki tabata fada _e
criarnan mash, i nan tabata busca un manera pa kita shon Marie
di biDi den cushina. ...”
|
|
20 |
|
“...182
Un otro kenshi koe glas di awa.
aai
Cobe un tajor hundoe jen coe awa. Si bo ta boeta un glas di
bebe booa abao den e awa, bo ta mira koe casi nada di awa ta drenta
den e glas. Com bo mester haci,
pa e glas ta jen mas of menos mi-
tar coe awa ? Mash lih. Bo ta
toemb un pida papel, di grandeza
di un cuarto di promer pagina di
La Om, machik 4m poco, hink den
fondo di e glas. Tene e glas, boca
abao, cende e papel coe lucifer. Ora
e vlam ta pega bon na e papel, bo
ta boeta e glas, boca abao, coe e papel
na candela den dje, lM-lih, den e
awa.
Bo ta mira awor, koe hopi di awa
ta trek den e glas, te jena casi su
mitar.
Pakico ta socede asina ?
E vlam a haci e air, koe ta den
e glas, cajenta i sali. E air, koe ta
primi afor riba e awa den tajor, ta
manda e awa den e glas. Si bo logra
di saca toer air for di glas, e awa
mester subi den e glas te ariba den
6u fondo.
Un Zapat.
Un zapat, pa hala atencion di hende riba su winkel, a boeta ri-
ba porta un borchi coe e palabra : Hospital pa Zapatoe...”
|
|