1 |
|
“...11. Ma Cai ta toema su sambecbi
Ta corta e pfa limpi, necbi.
&s£&
Wgm
12. Cachr ta so'sega na paz,
Jorando Cai ta bolbe cas.
£T.fff04-02
13. Dos reepi panja, i un botou
Ata sobr dje bon carson.
14. Nos Cai maluco ta zoet
Camina e panja mester ta.
\ aria.
NANISHI LARGOE.
Senor: Much^ nunca bo no a haci biahe ainda coe
tranvia-motor ?
Mucha: Ami? Nunca den mi bida. Ni pa un fuerte lo
mi bai con.
Senor: Oh, ta pakico? Ta miedoe bo tin?
Mucha: Miedoe ? No, total. Pero pakico lo mi ta asina
bobo di paga un fuerte pa haci biaha coene, si pa 4 placa
nan ta doena mi un biljchi....”
|
|
2 |
|
“...koe sa-
cerdote a confi, na ineulto i bof on
di paganonsn.
Anto nan ta dal un sl& terribel
riba su cabez, despues un otro, i nan
ta sigui maltrat te ora e ta cai
abao toer na sanger. Pero semper
Tarcisio ta tene su manoe riba su
pecho.
E ora ai nan ta tira nan riba dj
i ta saca nnn braza pa ranca afor
loke e ta sonde bao di su panja.
Ma mes ora nan ta sinti un m&n
fuerte i duroe cai riba nan. Un ofi
cial cristian. un homber mashS alto
i balente, ta bini na judanza dj
mucha, i heitere multitud di paga-
nonan ta hui bai mas liher posibel.
Anto e ofinial ta hinca roedia pa
lamanta carinjosamente e pober mu-
cha, koe tabata casi morto, i ta
puntri
Bo ta sufri hopi, mi Tarcisio
stim ?
No punt ra pa mi, Cuadrato, e
mucha a resj onde abrieudo su wowo.
Percura sobunente pa e tesoro di-
bino, koe nu ta carga scondf bao di
mi panja.
Cuadrato a toema e mucha den su
braza, coe toer respet, pasobra loke
e tabata carga no tabata solamente
un vfetima di odio pagano, ma tam-
be e vfetima dibina di redencion...”
|
|
3 |
|
“...un hude por figura
e mes sstado terribel di es hende-
nan; desesperacion a cohe nan coe-
rason, nan a bira razo i den nan
alteration un a tumba otro. Un di
nan tabata bebe aieta, otro lechi,
otro koffie curoe, asina tan toe koe
e por a guli. Dokter a bin], ma...-
nada Toer ta mira morto nan dilsn-
ti, nan tabata reconoc nan falta
i sinti duele di nan golosidad. Ma
awor nos coenukero a coeminza ha-
ri te s gud i i a bisa awor: Senjores,
no teme, mi worst no tabata falta
nada; solameute mi kier a paga boso
mal hecho. Si-netnbargo el por sirbi
boso pa uu KiS. Ora un hende ta ganja
otro, ma koe e la keda ketot, no por scapa
di ter ganjd tambe
Emilio Davelaar
Pietermaai....”
|
|
4 |
|
“...tantoe
bal si el por paga mi esai. Pero esa-.
ki mi sabi coe roer siguridad, boe
le haci mescos i mas pa mi, si mi
tabata na sn lugur
Senor Girolamo a jam bon ano
chi i a sali conmovl.
Na camina di bai cas e acto no-
bel di mastro Martin no kier a
kita foi su memoria. Henter anochi
el a sigui pensa airiba.
Su manec Senor Girolamo a bolbe
bai na winkel di smid i a doena un
mil di lire (50 ets.) na placa di papel.
Ata, mastro Martin, el dici
coen, toema esaki pa bo. Bo ta
un homber nobel. Coe esaki bo por
cumpra berce i haci bo winkel mas
grandi, i mantene bo famia mas bon,
i spaar tambe un boenita cens pa
dia koe bo bira bieuw, i koe bo no
por traha mas.
Baas Martin a gradici coe awa
den su wowo, ma el a contesta :£
Sefior Girolamo, no toema mi
na maloe. pero e placa ai mi no por
acepta. Tantem koe Dios doena mi
bida, salur i forza pa traha, no ta
pas pa mi acepta placa koe mi no
a gana coe mi trabao. Si ta cos
koe mi mester cumpra herbe, nan
ta fia mi te dia mi por paga, paso-
bra mi ta homber...”
|
|
5 |
|
“...pa fama di su sin miedoe i ba-
lenteria.
Hopi hoben koe tabata liber, ma pober, i jioenan mas hoben di un
coenukero liber, koe tabata larga toer su posesion pa su jio mayor,
a bai cera nan coe es jaagdor balente di castiljo di Hunonan i ofre-
cle nan judanza i forza di nan' braza. Nunca Wolfert a ninga nan, ma
poco-poco el a hunta asina rond di dj un ebercito chikitoe ma ba-
lente, koe tabata companj na jaagmentoe i koe bao di su mando ta-
bata forza coe arma na mn coenukeronan di ai banda pa paga tri-
bute.
Pero mas tantoe tabatin di sufri e pober eremita, koe tabata bi-
ba na kantoe di rioe. Gada bez el a banja e pida tera, koe e mes ta-
bata planta, toer cob, poco promer koe tempoe di cosecba; e cabri-
SM
mm
mm.
1
SS
m.
mm
plllff
km...”
|
|
6 |
|
“...di Castiljo di Huno, ma tam-
be hopi dl Alemaunau presente tabata tende pa promer bez es toca-
mentoe alegre, koe a penetra te den nan coerazon. Mientras koe klok
tabata bati. tabatin den es muchoedumbre un silencio respectuoso. Ma
apena su ultimo tono a bai don laria, of wowo di toer hende a dirigi
nan na entrada di kapel. Emperador tabata iega, compani Da aleun
sold i un troepa di hoben nobel.
V aria.
Un hende di coenucoe a bai jama dokter pa su cas, ma esaki
a nenga limpi diciendo : bo no ta paga mi.
E coenukero a respond : Shon dokter bam coe mi, na cas mi tin
un dubloen i e placa lo mi doena -shon dokter, sea koe shon dokter
ta cura mi muher, sea koe shon dokter ta mat.
Dokter ta bai coe ne.
Despues di algun dia e muher a moeri. Dokter a bin cobra su placa
primintf. Ma e coenukero a puntra dokter : Anto ta shon dokter a mata
mi casa ?
Mata ? Ami ? esai si koe no.
Wel, cura shon dokter no a cur tampoco.
I e coenukero a keda coe su placa....”
|
|
7 |
|
“...venerabel di Dios i contra toer, koe kier bai na su kapel.
Wolfert a tende toer esai coe cabez bahA. E no tabata haci cuenta,
kico emperador tabata dicidi riba dj, uoa bez koe el a caba di bringa
e Iucha pa su jioenan.
Awor toema despedida di bo jioenan Nan ta keda cerca mi.
Bo sentencia ta sacA! Carlos a sigui papia, ,,Bo por bolhe na bo cas.
Wolfert no a responde nada. Sin bisa nada el a tira su braza rond
di su jioenan stimA, koe a primi nan na su coerazon. Tabata paree
koe luz di su wowo a paga, su cara tabata bleek i sombrfo, toer su
curpa aitoe i balen te tabata manera kjbrA Es mirada tabata toca
coerazon basta di esnan koe a acus: Emperador sol a keda sin move.
,, Ay, tata, no larga nos! Dankmar a grita, ,,mi ta sigui bo te
na tin di mundoe. ,,I ami tambe lo sigui bo, mi tata, no bandona
nos I Winfred a jora. Tristeza di es separacion a stroba pa un rato
toer otro sintimentoe.
Ma anto, rabiA di su mes flakeza, Wolfert a grita : ,,Bai for di tni,
awor boso ta Franco i Cristiannan I...”
|
|
8 |
|
“...franc ta muchoe pa un bistir asina.
Senora : Ami koe ta donjo di mi bistir por cobra pe loke mi kier.
(Jomo e sold A no tabatin pa paga, un bankero ricoe koe tabata
ai presente, a bisa e solda ketoe-ketoe, koe el ta fi 200 franc pa paga
e senora. E soldA awor koe a paga e sen >ra, ta exigi bistir. Senora
ta baha ta bai, mientra soldA ta bisa Meneer pa pidi senora e bistir.
Senora s MashA bon; mi ta bai cas i lo mi manda mi sirbiente
trece bo e bfstir.
SoldA: N, awor mes mi kier e bistir.
Senora : Awor ta imposibel.
Sold A: Pero senora, e bistir ta di mi i mi ta exigi mi bistir.
Senora : Pues bo por toema bo 200 franc.
SoldA; No, 200 franc mi no kier; 400 franc si.
SeBora : Ta imposible pa mi paga 400 franc pa un bistir koe a
costa mi 50 franc.
SoldA: Senora e bistir ta di mi, mi ta cobra pe loke mi kier.
Awor senora ta paga soldA 400 franc. E soldA ta paga 200 franc ne
bankero sabk; 100 franc el ta doena na hurfanonan di soldA i pa e 100 fr.
koe a resta pa su molestia, el ta doeoa un bon...”
|
|
9 |
|
“...busca.
---(o)--
E homber ai na cabai, a hera ca-
mina i ta busca un hende pa moenstre
camina. . '
Kende por ha]a es homber ai?
V ARIA.
Un bendedor di basora a dren-
ta un barberia pa kita su barba.
E barbero a coempra un basora
cerca dj i a puntr su prijs des-
pues koe el a feit. Un peseta
e bendedor di basora dici. No e
barbero di un real sol mi ta pa-
ga bo i si bo no ta conforme coe
n anto, bo por hanja bo basora
trob. E bendedor di basora a
toema e real i el a puntra e bar-
bero kico e mester paga. Diez
placa el a responds.
Mi ta doena bo dos placa e I I
bendedor di baaora a replica ,,i si
bo no ta satisfecho coe esai, po-
ne mi barbanan na mi cara atro
b. I*
Meester: Scucha muchanan. Cor-
da koe boso toer ta haja cerca
mi trinta mango, cuarenta cash,
binti patia i largo mi bisa numa
biuti cincoe miln. Kico anto cada
un ta hanja?
Joancito: (combencidol Dolor di
barrica, Meester.
.: i.;.:...”
|
|
10 |
|
“.... Anja 2. j ^ sfs ^Um* I
ALA BLA iS fCA
DEDICA NA NOS HUBENTUD.
8 Juli ALA BLANCA TA SALI CADA DOS SEMAN. 10X4
Imprlmi na Imprento di Vlcariato. w
BIRTUD PAGA COBARDIA CASTIGA.
Mi amiguitonan, boso kier companja mi un ratojia Lutecia, manera
den tempoe bieuw e stad di Paris tabata jama, pa mira an cosma*
sh6 boenita, koe a socede ai banda di anja 300.
Den es tempoe ai Diocleciano tabata emperador di imperio romano.
Pa jud den su trabao di gobierno el a scobe Mazimiano, < koe a baja
nomber di Augusto i despues dos otro regent mas, Galerio i Constan-
cio, koe a ricibi nomber di Gesar.
Gonstancio tabata tata di Constantino, es gran emperador, promer
catolico riba trono di Roma, koe anja pas& nos a celebra su fiesta
coe tantoe briljo. Tabata haci 16 siglo koe Constantino a vence es
emperador pagano Mazencio i koe el a doena libertad na Santa Iglesia.
Na es Gonstancio awor tabata confi e teranan di Gallia, Spanja i
Bretana, i mas parti e tabata biba na Lutecia. E tabata...”
|
|
11 |
|
“...masha tantoe pa civilizacion
di pueblo. Ta mucboe pa menta toer loke el a traba Coe brazanau
fuerte e tabata goberna su posecionnan, na cual casi beater Europa
tabata pertenece. Despues di su morto a parti nan na dos: Alemania
i Francia.
E tabata comprende mash bon, koe e no por a dpmina toer e
pueblonan ai coe forza di arma sol, ma koe mester a civiliza i instrui nan.
Pero despues di dianan di trabao duroe, dianan di fiesta no ta-
bata falta tampoco. Tal fiestanan tabata sirbi principalmente pa paga
mritonan i lamanta birtud i animo di otronan. E gran emperador
tabata s di gana coerazon di toer.
E tabata coestumbra e hobennan koe tabata na su corte, na di-
berticionnan nobel, pa ora nan bolbe na nan patria, nan no entrega
nan trobe na e fiestanan hrutoe di salbabenan.
Carlos a regres di su gera contra Dansnan. Triunfante el a
drenta Aken i coe fiestanan grandi a celebra su victoria.
HeDter corte di Emperador a reuni den sala grandi di su palacio.
E palacio tabata mash boenita dorn coe marmol...”
|
|
12 |
|
“...trono. .
Tabata Dankmar, jioe di Wolfert, koe emperador tabata stima
mas tantoe.
Com balente el a bringa, cuantoe coerashi el a moenstra asina
toer tabata papia ketoe-ketoe coe otro. Jen di admiracion nan ta-
bata mira es hoben boenita i balente, ma franco i modesto na mes ora.
Dankmar, asina emperador a coeminza papia coe un tono carin-
joso, mientras el a saca su manoe afor, ,,mi ta stima bo mas koe
toer. No un bez, ma hopi bez bo a doena prueba di bo fieldad. Gada
un mester mira, com mi ta' paga mritonan. Laruanta, pasobra mi
ta haci bo conde 1 Mi ta doena bo un posecion grandi, conde Dank-
mar. Ai lo bo traha bo palacio; scohe un dj senjoritanan di mi
corte pa bo esposa i biba feliz Mi mes lo pidi pa bo. Mi ta spera
koe bo famia lo crece den honor i gloria i lo sigui sirbi mi jioenan
mes fiel koe bo a sirbi mi. .
Emperador podroso, asina e hoben a responde, toer impresiona,
bo recompensa ta muchoe grandi Mi no tin di gradiei bo, toer
loke mi ta ? Mi tabata un salbahe, koe no tabata sfi...”
|
|
13 |
|
“...trabao i ganamentoe, de bez
en cuando nan tabata sufri tantoe miseria, koe porfln nan a resolve
di manda nan jioe major Bernadette na nan famia Lagus, koe tabata
biba na Bartrs, na poco distancia di Lourdes. Frans i Louise tabatin
tres jioe mas, dos homber i nn muher- Bernadetta tabata mashA
dbil, sufriendo bopi bez di asthma (rosa cortieoe).
E famia na Bertrs tabata stima e mucha mashA. I ora a socede
koe su tata i mama a pidi e famia Lagus, di manda nan jioe pa
nan trobe, pa via koe nan no por paga mas su mantenecion, e famia
a priminti di tene e jioe pornada mes.
pesai nan a encarg pa waak nan carnernan. Toer mainta Bernadette
tabata safi coe su troepa di bestia na camina grandi cohe mond! i
subi ceroe coe nan. Pero toer e oranan, koe el tabata pasa coe sa
carnernan foi cas, el no tabata pasa pornada, semper el tabata ocupa
coe cualkier trabao. El tabatin su boshi catoena pepitA cerca dj, 1
mientras su bista tabata bai riba su carnernan, el tabata draai e
kek hila catoena. Di e manera el...”
|
|
14 |
|
“...perde?
Sigur-eigur, bo perde un cos. Bo a perde bo Dios.
Ami ? Perde mi Dios ? No, pa gracia di Dios, esai no. Toer dia
mi ta pidi mi bon Dios, pa nunca mi ta perd Ele. Ma, senjora,
splica mi, mi no ta comprende senjora su palabra.
Pues anto, mira aki e cos supersticioso koe bo a perde. Bo
por nenga, koe bo i toer papista, sa adora tal cosnan.
Ai, danki Dios, e muher a sclama loco di contentoe, ,,ta senjora
a hanja mi rosario abao, i ta pesai senjora kier mi bini aki pa
doena mi e trobe ? Dios paga senjora mil bez su bondad.
Ma, mi jioe, asina ma bis, ,,bo no sabi, koe ta picar mashA
grandi, si bo ta adora un otro cos sino Dios sol. Bo no sA, koe
Dios ta sinja bende den promer mandamentoe: Bo no traha dios
falsoe, lo bo no adora nan.
Ma mi no ta haci esai tampoco, el a pro testa energicamente,
Pader Matroney a sinja mi ta com mi mester reza rosario, ta el a
splica mi nificacion di rosario.
Berde ma hari e muher su supersticion, i ma bis; Pakico
bo no ta leza deu bijbel, aja-den bo ta...”
|
|
15 |
|
“...boela
6 3 4 9 nan sa haci den gera
Ken por menta mi nomber ? > Helena Medeman
6. Com koe bo por leza mi, sea adilanti atras, sem-
per mi ta un sustantivo. Si bo leza mi drechi, mi ta un
stad di mas famoso di mundoe. Si bo leza mi di robes
na drechi, mi ta un cos bon i maloe. Heraciio Rodriguez
7. Kico ta masha robes, caba no ta picar ? Isaac Da costa Gomez
8. Ki ganjamentoe nos sa tende mas tantoe? a. Maduro
9. Pakico un japones no sa bisa : Bon dial constan Evertsz
10. Kico ta mas necesario pa paga candela ? Romuio Hasseimeyr
Correccion. E cijfer 2400 abao na pagina 151 di nu-
mero anterior ta robes ; mester ta 5400....”
|
|
16 |
|
“...huntoe ta sali. E eolebra tin color medio
pretoe, koe kantoe ilumin, di candela. Mas boenita e experimentoe
ta sali, si bo ta haci anoche den kamer un poco scur. Si hopi hende
grandi i mucha ta para rond di mesa, ta mas graciosa.
Un dooshi di pastiljas di Eras ta costa na Botica mas of menos cin-
coe real, Pero tin asina hopi pastiljas den e dooshi, koe nan por
sirbi pa haci e kenshi te 20 of 30 bez. Un fleshi di alcol pa dies
placa tambe ta sirbi pa hopi biaha. Si cada hende koe ta bin mira,
ta paga un of dos cens, bo por tapa toer gastoe, te sobra i toer e
hendenan ta goza i ta hari i tin pret pa mas coe dies placa.
Si bo ta cohe e eolebra coe bo man, bo ta hanj lih mescos coe
pluma; paden el ta bashf.
Si bo ta freg den bo man, bo ta hanja shinishi atrobe.
SHON MARIE I SU LORA.
Shon Marie, un muher ricoe, pero poco bieuw i mahadero, tabata
biba na un cierto ciudad jam& S... E tabatin un kokki i, dos criar di
cas na su sirbishi, koe casi semper tabata huntoe den cushina. Shon
Marie tabatin...”
|
|
17 |
|
“...mas calebas, koe por doena mehor resultado. E cadena di 7 calebas
chikitoe carganda cada un un letter, ta forma palabranan : VOOR
EER. Pero e letternan bende por varia na su gustoe, por ehemple
por boeta letter ariba nan, koe por forma bo nomber.
COI BUSCA.
Unda e donjo di parasol ta ?
ft < /
Spiertoe
Un mucha ta cumpra un
pam, ma el ta hanja un
masb. chikitoe.
Mucha: E pam ta masbA
chikitoe.
Bendedor: Ta haci nada,
anto mas poco bo tin di
carga.
E mucha ta paga mitar
di prijs sol, i ta corre bai.
Bendedor: Mucha, bini aki,
bo a paga muchoe poco.
Mucha : Oh, ta haci nada,
anto mas poco bo tin di
conta....”
|
|
18 |
|
“...186
Scucha awor, com Dr. Dozous ta conta loke el mes a mira dia 21
di Februari, na ocasion di di seis aparicion:
Ora Bernadette a jega dilanti di cueba, el a hinca rodia, cohe su rosario
i a coeminza reza. Su cara a cambia mes ora, loke toer hende presente
a ripara, i loke a moenstra claramente, koe henter su alma tabata ocupa
coe e aparicion. Teniendo den su mSn robez su rosario, el a tene coe su
m^n drechi un bela cend, koe e bientoe fuerte a paga diferente bez, pero
cada bez el a doen na e hende, koe tabata para mas peg cerca dje, pe
bolbe cend di nobo.
Coe atencion di mas grandi mi a observa toer su movecion, i mi kier
conbenci mi com e circulacion di su sanger tabata i com e ta hala rosea.
Mi a cohe su pols, pero e pols tabata bati calmo i regular i su rosea bon i facil;
nada den e mucha no a indica un nervio excita.
Ora mi a larga su nrn bai, el lamanta, i el a jega mas cerca e cueba.
I pronto ma weita su cara, koe te na e momentoe ai a moenstra expresion
di felicidad di mas altoe...”
|
|