1 |
 |
“...el a keda den
augonia. Toer cos tabata ketoe ke-
toe den scool i combentoe. Es nobo-
nan serio, koe tabata bini cada bez
for di cuarto di Nelly, tabata haci
toer hende tristoe. Henter dia ta-
bata es angonia terribel, koe su
bista sol tabata kibra curazon di
hende.
Pa banda di tres or Nelly a bira
calmo i a keda droemi an ora lar-
goe. Su wowo anchoe abri, tabata
dirigf na un cos, koe tabata paree
e tabata mira na pia di su cama.
Caba el a moef su curpa. Su wowo
a jena coe lagrima di iegria. E ta-
bata poerba pa lamanta jDe jega
mas cerca loke e tabata mira. Dn
sonrisa a bini na su cara. Tabata
paree e tabata papia coe un hende,
el a hiza su wowo i a keda mira
coe expresion di un stimacion celes-
tial e cos ai, koe awor a alza riba
su cabez.
E mes momentoe Nelly chikitoe
a bai cerca Dios Santoe, coe e son-
risa dushi di hende, koe a hanja
El, koe su coerazon tabata stima
i koe no kier larg bai mas.
Un flor nobo, boehita i dushi a
abri den Paradys celestial.
Tabata dia Domingo di 2 di Februa-...”
|
|
2 |
 |
“...gus-
ta mas tantoe, ta e kensht coe pa-
loe di lucifer, etc.
Wega koe nos por poerba dia
Domingo, charada, coi busca, cos
pa corda etc. Pader s&, tin tres
mucha di nos scool, koe tin toer
nan 28 numero.
Tini koe a drenta den Ala Blan-
ca" numa, ora Pader a combida mu-
chanan pa drenta adeo ; nan a coe-
minza coe No 20.
AlguD a perde dos tres numero
i nan ta keda awor mashA nani-
shi largoe. Nos tres a trece nos
blaadtjinan caba pa Soeur, koe lo tin
bondad di manda nan na coemin-
zamentoe di anja nobo. Despensa
nos reverende Pader, si tin algun
blaadtji acerca koe ta poco sushi.
Otro anja lo mi keda mas pru-
dente. Soeur a conseha mucha-
nan koe ta kita scool, di sigui
leza Ala Blanca, i fuera algun,
koe ta bai foi tera koe ta bai
biba na coenucoe, toer ta keda aden.
Awor Pader, mi no sft nada mas;
mi ta spera koe Pader lo no rabia,
koe ml no a scirbi mas boenita.
Tata i Mama ta manda coemin-
damentoe beleefd pa Pader i tambe
Leonita Lam per.
Otrabanda 30 Nov. 1913
Frank Steeg No 1....”
|
|
3 |
 |
“...4
Historia di un carson nobo.
mm
1. Toer hend i cas ta gusta eshon.
Bromando coe promr carson.
5. Su panja toer.ta na pintura
Di lodo Esta un mal flgura.
M m
jmm
w£yrii
1
2. Su bon mamachi la spirt
Di tene bon cuidao coen.
6. Nan toer ta hari, ta bfon
Di boeniteza dje carson.
(mm
wm
* sTfj
%B
Wm
3. Su papa ta bis mescos
No bai den cajanan mahos.
4. Su banidad i bromamentoe
A hinca Cai den bon tormentoe.
7. Cachr ta traba un bon buracoe
Den panja nobo dje macacoe.
8. Macacoe awor ta subi paloe
Esai tambe ta sali maloe.
WLm...”
|
|
4 |
 |
“...Solution di Coi kibra cabez di pag. 229 di No. 28.
FELIZ ANJA NOBO....”
|
|
5 |
 |
“...13
Ahan, haragannan, horta fra-
ta di un pober coenucero, esai
jama: defendo nos patria? Bam
weita, combate ta coeminza.
Dos fruta asina ta muchoe
pisa p pober paloe. E ta kibra
i toer tres ta sinti bon cla,
koe suela ta duroe.
O.o
man
E fruta ta pisa, berde, I no pa mi stoma s, sino pa mi
cabez, mi braza, mi pi a i toer mi wesoenan.
Un hende, coe zapatoe nobo na su pia, ta bai cerca su
zapater i ta bis : mira, shon, e. zapatoe, koe bo a traha pa
mi, ta canta te grita.
Zapater h, shon kier podiser, koe pa e poco placa ai
mi por hinca un caha di musica of un gramafon den dje ?...”
|
|
6 |
 |
“...constante den su
kerementoe, nan tabata torment di
mas cruelmente. Caba nan tabata
mat i tira su curpa afor.
Boso ta comprende, koe cristian*
nan tabata sconde nan curpa cuan-
toe koe nan tabata por numa. Nan
a busca un refugio den e gangtjinan
scur i pert, kon nan a coba bao
di tera i koe nan tabata dera nan
mortonan adn. Camina e gangtji-
nan tabata mas anchoe i tabata
forma manera un kamer, nan a tra-
ba un altar. Ai nan tabata bini bun-
toe anocbi p i asisti na sacrificio di
misa, aja cristiannan nobo tabata
batiz., fortalec coe Pam di Angel,
nan, aja tabata resona nan canti-
canan di legria i tristeza, i sacer-
dote tabata papia coe nan palabra
di consuelo i animaclon.
Te dia di aw cristiannan ta ve-
oera na Roma e lugarnan santoe,
jam& Oatacomba i nan ta baba den
di nan coe masb respet, pasobra
nan ta pone nos corda riba e pro.
mer martirnan di Cristianismo, koe
ta der aja i koe ta warda aja e dia
grandi di nan resurreccion gloriosa.
Den toer e Catacombanan, koe ta
b$nja na Roma, e di 8 Oalisto...”
|
|
7 |
 |
“...henteramente di Dios,
koe nos bida i morto ta den ma-
i oe di Dios.
Den toer historia di Testament
Bieuw nos ta contra es sacriflcionan.
Sangriente di bestia koe nan a ma-
ta i kima ; insangriente di fruta, koe
nan a kima, di binja, koe nan a
basha afor na suela riba altar, di
censia, koe nan a kima etc.
Pero toer es sacriflcionan a caba,
dia Hesus a moeri riba cruz, i a
cumpli es sacriflcio dibino di su bida.
Pasobra toer es Sacriflcio di Tes-
tament Bieuw tabata figura di Sa-
criflcio di Testament Nobo, i taba-
ta .sinja pueblo di Dios, koe un dia
lo bini un Sacriflcio mas grandi i
mas sublime, un Sacriflcio dibino
mes, koe ta kita toer picar di mundoe.
Tan tem....”
|
|
8 |
 |
“...mira, koe mi por mata
cualkier bestia di come. I el a bai
i a drenta mondi coe su lanza largoe
den su m&n.
Apena un mei ora a pasa, koe el
a bolbe coe un binar riba su schou-
der balente. Riba un piedra denter
di muraja candela tabata cende ca-
ba, un monton di paloe tabata pa-
ra banda di dj.
Pronto nan a asa e carni i taba-
ta come coe smaak, mientras nan
tabata kita nan sed coe awa for di
fuente aibanda.
IJ. PeQ JBosqtie.
Su manece ora solo a sali caba
riba corona di paloenan, e habitan-
ts nobo dj castiljo, tabata ya toer
ocupd. Despues koe e hefe balen te
dj famia misteriosa a tira un bista
di orguljo riba su jioenan, koe ta-
bata na sonjo ainda, el a sali coe
arma na m&n pa conoce su tereno
di jaagmentoe, pasobra di jaagmen-
toe e tabata biba, esai tabata su
nico trabao i placer. 1 ora el a
bolbe cas anochi, su dos criar a dre-
cha ya hopi cos caba. Bao di un
bveda di piedra nan a hanja un
forno, koe nan a drecha coe poco
trabao. E forno por a sirbi awor
pa coeshina coeminda, ma tambe...”
|
|
9 |
 |
“...38
ta para, ora nan a tende es pa-
labra.
Nos ta bai, maestro ? esun di
mas hoben a risca di bisa, ,,nos ta
bai foi es castiljo soberbe, foi es
bosque, koe ta tereno asina bon pa
jaagmentoe ? ,
Si bon ta gusta di sigai nos,
keda anto. Mi no ta forza bo pa
sirbi mi! el a grita, mientras su
wowo tabata saca candela di rabia.
Ma, mi maestro, (}ero a bisa
toer humilde, com nos lo por kita
for di bo Ma bo pober jioenan !
Pa nan lo tabata fatal. Miseria i
cansamentoe di nn biaha nobo nan
lo no por a wanta, principalmente
awor koe dianan ta bira mas cor-
ticoe i koe tempos di frioe ta acer-
ca. Ademas, ken ta sigura bo, mi
maestro, koe Jo bo nanja pronto
un lugar di biba manera esaki?
Ami tambe ta sinti compasion
coe mi pober jioenan. Ma ta por
MM
Bl;f
mm
mm
mmi
mm
mm
immim
. :tel
mmm
mgmm
mmmmm
B8B
igsm
HSs
asuW...”
|
|
10 |
 |
“...mondi,
i su odio contra cristiannan a lamanta di nobo, de la manera, koe el
a dicidi di bai otro camina pe no mira e bomber mas. Ma Gero, su
criar bieuw, ta ten atras pa su palabra prudente. Bam mira awor
ta kende nan ta.)
E tata coe su tres jioe i su criarnan a hui bai foi e tera di Sa-
honia, koe su pueblo soberbe tabata haci freate ya hopi anja caba,
coe resisteucia constante i animo semper fresco, na e poder creciente
di emperador Carlo Magno i na religion catolica. Na anja 773 Carlo
a coeminza gera; despues koe el bati e Sahonnan balente i duroe den
diferente batalja, porfin el a logra di soemete nan na su poder.
Nan, hefe, jam Wittekind, buntoe coe miles di su soldnan balente,
a ricibi Sacramentoe di Bautismo i su tera mes a keda abrf pa apostelnan
di religion cristian, koe a pasa rondea toer camina, pa sinja i batiza
bende.
Ma Carlo tabata sabi mash bon, koe ta forz sol nan a soemete nan.
Pesai pa kita toer ocasion di lamanta di nobo, el a saca un gran nu-
mero di bombernan nobel,...”
|
|
11 |
 |
“...misa i capel
i cruzoan, plami toer camina den pueblo i sabananan. P sai el a
sigui camina. Un rio grandi, koe tabata corre den di dos ceroenan,
jen di paloe, tabata moeastr camina Mas leuw nan a bai, mas poco
hende nan tabata contra, mas bruto mondi a biia. Poco-poco calmo
i sosiego a bolbe den Wolfert su coerazon. Ma nan a bai mas leuw
ainda, te ora nan a hanja e castiljo bieuw, koe Romanonan kiz&8 ?
traha, koe e Hunonan salbahe a tumba abao i koe deepues e habi-
tantenan nobo di Alemania a larga di drecha di nobo.
E poco jaagdor, koe de bez en cuando tabata bini te aja, tabata
lama e ruina, Castiljo di Hunonan. Coe e nomber nan tabata jama
e heron an, e hombernan bruto i balente, koe den tempoe bieuw bao
di mando di nan hefe terribel Attila, a plama riba hen ter Alemania.
Foi ki tempoe e tabata, ken a trah i ken a kibr, e desterado-
nan no a haci cuenta di esai. Awor e tabata! bandonS i libremente nan
por a toema posesion di dj, esai tabata basta. Gro i Eckbert, e
dos criar, koe no tabata...”
|
|
12 |
 |
“...45
castiljo ruiD, nan a
traba un dak i por-
tanan nobo, bon du*
roe, i un brug di pa-
loe diki riba es awa,
koe tabata rondona
su muraja. I promer
koe cincoe anja a pa-
sa, e Gero bieuw ta-
bata vrardacaba ban-
da di castiljo algun
bestia, baca, earner i
cabritoe, koe taba-
ta di su mastro.
Eckbert tabata reco-
he un cosecba ricoe,
i no tabatin mester
di semia di otronan
mas pa su coenucoe,
koe e tabata cera
coe un trankera di
soempinja, pa prot-
g contra bestianan
froso.
Segun koe Wolfert
su fama a crece, el
a toema un sorto di
poder riba e coenu-
keronan liber. Loke
antes nan a doen
boluntariamente i pa
gratitud, awor el a
coeminza pidi pa tri-
bute, hasta coe forza
i amenaza, si tabatin mester, I ai di esnan, koe no kier a cumpli coe pidi men-
toe di e jaagdor terribel! E por ta sigur, koe oso 6 lobonan voraz, tacaiden
su coral di bestia, koe toronan brutoe i sbimaron ta destrui su plan-
tamentoe. JJo a dura largoe, koe hende a coeminza papia ketoe coe
otro, koe Wolfert tabata haci brha...”
|
|
13 |
 |
“...di ansia i suplica. Nb, es hoben fini, coe su cara suave i flore-
ciente, su cabeinan blond i largoe, no tabata paree es tata brutoe I
Winfred tamb tabatin ocasion awor pa mira es homber di Dios for
di mas acerca. E mester tabata un homber di basta anja caba, asina
el a pensa, maske e cara, koe a bira bleek i deleg. pa ajuno, tabata
pon paree mas bieuw. Ma e calmo suave i trankno, es amor compasi-
vo koe tabata lombra den su cara i den su wowo cl., a pone florece
den coerazon di Winfred un bida nobo, manera un jobida dushi, despues
di un tempoe largoe-largoe di secura, ta haci flornan rebiba.
Bo ignorancia ta lamanta mi compasion, mi jioe. Bo ta desea di ten-
de algo di Esun, koe a trece salbacion pa nos toer ? Bien, lo mi instrui bo
den su doctrina, eremita a bisa. %
Bam sinta abao Winfred a papia di un tono alegre, conto, mi ta
ol pa tende....”
|
|
14 |
 |
“...koe Gero i Eckbert a
traha, hasta e dianan ai Winfred no por a sali foi castiljo, maske cuan-
toe e tabata moenstra su disguste i aversion di wega.
Manera aire pisfi promer di un jobida duroe, toer esai tabata primi
riba coerazon di es hoben. Poco bez num& i anto pa poco momento e
por a bishita Walderic, es eremita piadoso. Pes motiboe e tabata sinta
corda mas bez riba loke es eremita a sinj caba. Oen esai e tabata ha-
ja consuelo i alivio i tabata duel e, koe e no por a participa nada di
su f nobo i di toer loke tabata haci ricoe i contentoe asma den su
coerazon, na esnan koe ,e tabata stima. Ayl pensamentoe sol caba. di
odio di su tata contra siguidor di Cristoe, tabata pon tembla pa su
ka brutoe. Unico cos, koe e por a haci pa su tata' i roeman, tabata
recomenda nan na su Salbador, pidiendo E, koe lo E hiba nan tamb
un dia den camina drechi....”
|
|
15 |
 |
“...Anja 2.
Mum. 8.
ALJ L BLA] NCA
DEDICA NA NOS HUBENTUD.
15 April ALA BLANCA TA SALI CADA DOS SEMAN. 1014
Imprlml na Imprenta dl Vlcarlato.
HE8U8 A RESUOITA.
/jfygs-sste
K
mmmm
mmm&m.
Scuridad di anochi tabata kita poco-poca pa briljo dushi di dia
nobo. Tabata proroer dia di seman. Ya tres dia curpa santoe di Hesus
tabata droemi den sepulcro, frio i sin bida. Di reoiente iin splendor ce-
lestial a jena e sepulcro scur. Hesua a latnanfca for di morto, glorio-
samente, pa no raoeri
mas. Su alma a bolbe
for di limbo, oenda el
a bai consola e alma
bustoenan, koe taba'
ta warda ai ora di
nan redencion, i a
drenta trobe den su
curpa. Hesus a la-
manta jen di gloria
i mahestad, coe un
boeniteza, koe tabata
combini na Jioe di
Dios,
Mira com Hesus a
troca. Toer senjal dj
sufrimentoe i hu tuil.
jacion, koe EI a wan-
ta deo ltimo dia di
su bida, a disparce.
E heridanan santoe
sol den su manoe, pia i costfa a keda, ma briljante di un boeniteza
dibina. Manera El a lamanta for di morto pa su...”
|
|
16 |
 |
“...Dankmar tabata mira rond di dj, sin
miedoe, ya coe desprecio mes.
Pronto un otro cos a hala atencion di hende for di nan. Un sonido
mash boenita, koe e hoben Sahonnan no a tende nunca, tabata reso-
na di goipi den laria. No tabata paree e tocamentoe di trompet; e sona-
mentoe tabata mas duroe i boenita. Manera si un forza misteriosa taba-
ta sali for di es tono, mas parti di hende a coeminza reza i hopi a
cai na rodia.
Winfred a puntra un di es hendenan, ta kic e sono tabata nifica.
Esai ta e klok nobo, koe emperador a doena nos kapel, el tabata
responde. E tocamentoe ta nifica, koe misa ta bai aden, na cual em-
perador ta asisti. Ora e misa caba, le bini na tribunal.
Un klok tabata den es tempoe ai un cos mash raro. Probable-
mente no tabatin ni un na tera di Alemania promer koe tempoe di
Carlo Magno. No solamente es hobennan di Castiljo di Huno, ma tam-
be hopi dl Alemaunau presente tabata tende pa promer bez es toca-
mentoe alegre, koe a penetra te den nan coerazon. Mientras koe klok
tabata...”
|
|
17 |
 |
“...asina e no a spera.
I bo sabi, Carlos a sigui puntra, koe pa es maldadnan bo a
haci contra husticia i bo a risca bo biennan i bo iibertad ?
, Nada min tin di papia Wolfert a responde, mientras e tabata
mira emperador den su cara, nada sino koe mi a perde mi derecho
i mi patria, pa bo, emperador Carlos. Kico mi tin coe derecho di
Alemania ? Mi a comete inhusticia, pasobra forza i iuhusticia a saca
mi foi Sahonia. Bo por humilja mi, emperador poderoso, bo por haci,
koe mi mester coeminza rondea di nobo, bo por haci mi catiboe, toer
esai ta na bo poder, i mi no ta pidi bo pordon pa mi mes, ma.._...
Anto Wolfert su boz a sofoca I coe cara tristoe el a sigui s ,,Lar-
ga mi ta pidi bo, na mi jioenan, loke bo ta kita for di mi: nan no a brin-
ga' contra bo, nan no a crece na tera di Sahonia nan a bira grandi
na Alemania. Permiti nan, pa nan biba aki en adilanti como homber
liber 1 Doena nan jaagmentoe liber den e bosque, doena nan e castiljo
di Huno i un pida tera, pa nan hanja di come sin koe nan...”
|
|
18 |
 |
“...Anja 2.
<
\ II 111. 10.
ALA BLANCA
DEDICA NA NOS HUBENTUD.
13 Mei
ALA BLANCA TA SALI
CADA DOS SEMAN.
1014
Imprlmi na Imprenta di Vlcarlato.
WITTEKIND.
Mi Amiguitonan, ei boeo a leza bon e hietoria di Wolfert, anto boso
a contra coe e nomber di Wittkind, befe dj Sabonnan pagano, koe Wol-
fert a bringa buntoe coe ne contra Carlo Magno, nan enemigoe di mae
grandi. Varios bez caba Carlo Magno a somete nan, ma apenae el a
bira lomba, koe Wittkind a lamanta su pueblo di nobo contra dj.
Te ora porfin Carlo Magno a eomete nan henteramente, i manera ma
biea boso Wittkind a comberti di un manera milagrosa, mientras
Wolfert a prefera di bai den destierr. Awor lo mi conta boso, com
Wittkind a comberti.
Tabata na anja 785 koe Carlo Magno a bati Sabonnan trobe i a
traba un campo grandi i boeuita na nan tera. Meimei tabatin un tent
masbfi boenita, koe tabata destin. pa baci misa aden Pasobra reli-
gion tabata toema promer lugar cerca emperador Carlo Magno. Taba-
ta un dia di fiesta, koe emperador, buutoe...”
|
|
19 |
 |
“...tende klok ta bati, e tabata corda na su jioenan,
awor Franco i Gristian, i tristeza a jen. Di oenda e sono tabata bini
e no tabata s&, te ora Eckbert a cont un dia* koe un hoben pader a
bini na bosqtfe, koe a trece e regalo pa Walderic. Aato 'Wolfert acom-
prende, koe es hoben pader no tabata otra sino su jioe i koe ta el a trece
e klok den es mondi aki. Largoe el a corda riba esai. I foi e dia ai
semper el tabata corda koe e tabata tende boz di Winfred, koe tabata
jam. Anto su odio a lamanta di nobo, ma su amor paternal tabata
mas fuerte i constante. Toer dia el tabata corda riba Winfred,, koe
tabata su jioe, asina tantoe acerca di dj i sinembargo separA for di
dj. opi bez a socede, koe su eoerazon a bira moli i conmovf, ora e
tabata tende e boz di spiertamentoe foi cas di Walderic.
3£JJ. £a carpa di uq eQfemjo.
Winfred no a risca mas di bai cerca su tata.' Sinembargo el a infor-
ma cada bez tocanti di dj cerca e mucha homber, koe Eckbert a toe'
ma na su sirbishi, i koe tabata un discipel...”
|
|
20 |
 |
“...coe Winfred.
Toer ora e tabata papia riba dj, i riba su, cuidanza carinjosa pa coe
su *tata. Eckbert tabata un criar fiel i awor es homber brutoe, koe
Wolfert tabata, tabatin bronguenza, como e tabata sintl culpabel. E
tabata recorda, ki dushi su cabez a droemi riba pechoe dl su jioe. I
sinembargo, ni pa Eckbert ni pa e mes e no kier a manifesta, loke e
tabata mira pa cobardia i flakeza.
Asina e tabata, pasa su dianan, te ora portin e por a lamanta
foi cama. Tempoe di calor a jega, plamando bida nobo i boeniteza
riba paloenan di bosque. Coe pia temblante Wolfert a lamanta. Sin-
t, riba un piedra grandi dilanti porta di su cas e tabata goia dl
aire frescoe i dushi di bosque. Dia pa dia el a sinti su forza drecha.
I ora un seman a pasa, el a tpema su lanza trobe bai jaag den mondl.
Jen di admiracion Eckbert tabata mir i did: Ata bo ta para
trobe, e mes homber balente di antes. Nunca ma corda esai, ora bo
tabata droemi ai abao toer foi conocementoe i koe bo no tabata co-
noce mi mas. Min por...”
|
|