1 |
 |
“...18
inesperA, mientra su esposa tabata
toema un raam cendi pa luza aan.
Despues di a marra aan cabainan
na paloe, e hobennan a drenta e ca-
sita; nan a sirbi nan coe ua bon
tajor di pApa i crema di lechi i den
ud sorto di pesebre aan a moeastra
aan ua cama di blaatji i jerba.
Cada bez e coeaukero i su esposa
tabata bai scucba agitA aa porta.
Ta kea boso ta spera ? Isolia
a puatra naa.
Nos jioenan, Urbaao i Lucas,
koe foi basta rat
|
|
2 |
 |
“...panja blancoe koe
tabata tapa Curpa Santoe di He-
sus den Sepulcro.
Altar semper ta mas altoe koe
suela, pasobra e ta nifica Ceroe di
Calvario oenda Hesus a ofreclc ri-
ba cruz; Pues saerificio di misa ta
un i mes sacriflcio koe e di Santa
Cruz, pasobra ta e mes Hesus ta
ofrecle na Dios Tata pa nos sal-
bacion.
8. Kiko ta nifica e palabra : Al-
tare Pririlegiatum ?
Tin bez ta mira riba altar skirbf na
un borchi e palabra : Atare privile-
giatvm quotidianum perpetuum. E pala-
bra ta nifica koe Papa ta doena
na cada sacerdote, koe ta haci sa-
crificio di misa riba es altar, pri-
vilegio di por gana cada dia uu
indulgencia plenaria pa es alma di
Purgatorio koe sacriflcio di misa
ta ofrec p.
Otro biaha lo nos mira kiko tin
mester riba altar, ora sacerdote ta
haci misa, i kiko toer e cos ai ta
nifica....”
|
|
3 |
 |
“...Boeta ian asina :
CHARADA.
BBBKKK-hlO = 21i2
2. Ki luna ta di mas corticoe?
3. Kiko tin djente i no ta morde?
4. 1. . .. t ... , un coenucoe pabao, 7 letter
2. ...... f .... . pariba, 12
3. ... t ... . pabao, 8
4. . ..............t . pariba, 10
5. ... t ...... pabao, 10
6. . t . pariba, 7
7. ...........t . pabao, 7 *
E cruznan ta forma palabra Bonaire* Doena nomber di
coenucoenan.
5. Ki sorto di rosa no tin soempinja.
6. - Mi ta rondo. Sin mi ningun hende por bisa : Dios.
Cardenal Papa, si, e por bisa,, pero Obispo Pastor n.
Kiko mi ta ?
7. Poerba forma di e dos palabra nomber di un courant?
Ancla bala*
8. Un mucha ta conta otro : Un mucba ta awor tres
bez mas bieuw koe mi, ma anja lo bini koe le ta dos
bez mas bieuw koe mi numa. Com esai por ta?...”
|
|
4 |
 |
“...Isolin?
E tambe ta prisonjero.
Pober chikitoe koe semper taba-
ta asina manso..... I Jehan?
Jehan a keda na castiljo cerca
mama.
Gracias na Dios i Berangre ?
E tambe ta buntoe coe mama,
koe a jora amargamente ora nos
a sali foi dj.
Sin sintirnan 1
Mi no kier a tende na ningun
conseho; mi a kere mi jam& pa
venga bo morto.
I ken a doena boso anto nobo
di mi morto ?
,.Un cruzado, jam& Pedro Archi-
baldo.
Com ? Es. traidor infame Ta el
mes tambe a bende secreto di nos
campanja na nos enemigoenan.
Pues papa, e homber ai, ora el
a jega Europa, a predica cruzada
di mucha i a trece nos aki na cos-
ta di Egipto, oenda el a entrega
nos na e inflelnan.
Infame! Dos bez Hudas!
Ma el a moeri miserablemente,
poersiguf pa mes Egipcionan.
Dios ta grandi! Ki ebempel re-
marcabel di Husticia Dibina. Ma....
ata nan ta bini.... larga nos stop
nos combersacion... Au Eddab ta
asina cruel, koe si e corda koe se-
parando nos lo kibra nos coera-
zon, l baci unicamente pa goza
di nos pena.*
I toer dos a coeminza draai...”
|
|
5 |
 |
“...debe, asina
koe nos ta pordona nos debedor-
nan i no larga nos cai den tentacin,
ma libra nos di maloe. Amen. Anto
si, lo bo a haja e frena tamb.
E jonkman a bai coe nanishi largoe
i a sinja com.nos mester reza.
E tabatin bon cabez.
Mgr. Falize, vicario apostolico di
Noruega, a haja bishita un dia di
protestant, koe a puntr
Tin Papa ainda?
!: Como no? j nunca Iglesia Cator
lica a keda sin Papa.
Bien, anto mi ta pidi bo di ri-
cibi mi den es Iglesia.
Dios gracias,... ma bisa mi pakiko?
Pasobra Luther, nos tata, a bisa:
Den mi bida mi tabata peste di
Papa: ora mi a moeri, lo mi ta su
morto. Pues bien, cuater siglo a
pasa despues di es profecia i te ain-
da tin Papa; pues Luther a hera.
I si Luther a hera, e no tabatin
mision dibiua, i e no tabatin dere-
cho di sali foi Iglesia. Pesai mi
mester i mi kier bolbe den dj.
Un cuadro precioso.
Un homber, koe tabata stima i
gusta arte mashd, tabata pasa jen
di admiracion dilanti di un cuadro
chikito di un pintor famoso.
Un otro, koe a bini di afor...”
|
|
6 |
 |
“...Jehan a sali
den coral el a mira na caba-
mentoe di un corredor su roeman i
e ciegoe bistf toer na panja kibra.
Mes ora el a coeri bai cerca nan,
gritando: Enguerrando, Enguerran-
do, mi roeman 1
Dos aclamacion a responds mes
ora riba es gritoe. Enguerrando a
grita: Jehan! i e anciano a ripiti
es nomber poniendo acerca: Mi jioe!
mi jioe !
Describi e escena koe a sigui awor
ta imposibel. Doen amen toe di mn,
brazamentoe, joramentoe, interrum-
pi pa e palabranan: mi jioe mi En-
guerrando mi Jehan Papa, papa
dushi!; den xin palabra, tabatin un
alegria inefabel.
E capeln i e monhe, nan wowo
tabata jen di awa; basta e arabenan
tabata paree conmovipatantoeamor
fraternal i ternura filial. Enguerran-
do tabata e di promer koe a calma
poco i a bisa nan: No obstante nos
dicha no ta compieta ainda i nos
no por legra nos promer koe Isolin...”
|
|
7 |
 |
“...pa shon Maan-
tji e dia ai; pasobra promer koe un
ora ya el a tira .tres konentji i al-
gun phara, i a decidi di bai cas
tempran, pasobra pa e dia ai ya e
tabata arm. Ora nan tabita bai
cas, di ripiente e jioe a grit: Pa-
pa, papa, bin weita un phara aki,
esta boenita e ta 1
E jaagd a bai acerca, i enberdad,
un boenita phara. Un asina mi
no a weita nunca, e jioe dici. Ni
mi mes, koe tin mas dia den mundoe
koe bo, no a weita tal phara.
Piek bir, pluma brde coe corr,
ta ki animal esaki por ta ? Wel,
mi ta tira bo, pa mi weita bo di
acerca.
Ai no, Papa, no tir, ta picar;
e ta moenstra un bestia mansoe.
Mi kier, koe hende por coh coe
mn. Weita koe Papa por coh
pa mi.
Wel, koe ta pa coh coe mn,
ta bo mes lo coh; ami si no ta
boeta mn riba bestia koe mi no
conoce.
Ai Papa, coh pa mi. Toer es
tem ai e lra a. keda para ketoe
coe su cabez un banda, kinipiendo
wowo. Porfin tata a decidi di
cohe e phara pa e jioe. El a boeta
su scpet abao, i a coeminza subi
e paloe poco-poco, te alafln el a
jega dilanti...”
|
|
8 |
 |
“...ta biba for di Iglesia, koe
no a cumpli coe nan deber di hende
Cristian koe a nenga di ricibi Ul-
timo Santoe Sacramentoenan i koe
a moeri sin ningun sinjal di peni-
tencia, ta keda privd di Santana,
i pesai tambe di toer gracia, fabor
i indulgencia koe Iglesia ta doena
su mortonan.
^'oewiOOOeeeu
PREGUNTA. Cornelis ta bini jora na cas. Su tata ta puntr: Pakiko bo
ta jora? Wachi a zoendra mi pa boerieoe. 0 esai no ta nada. I kiko bo a
responds ? Mi no tin cruz riba mi lomba manera boerieoe. Ma papa, toer bestla
tin cruz riba nan lomba? manera cabai, baca, earner, cabritoe ? Nunca mi a
mira esai. Sigur esai ta nifica n cos. Pader no por bisa ml, ta kiko esai ta nifica ?
Un mucha di Pletermaai.
R ES PON 01. Koe boerieoe sol tin cruz riba su lomba tin un niflcacion boe-
nita. Bo sfi koe dia Domingo di Karna, e dia Domingo promer koe Hesus a bai
moeri riba cruz, Hesus a drenta triunfante Herusalem, como Rey di Hudioenan.
Pueblo tabata coemindle coe entusiasmo, tabata plama su panja riba caja...”
|
|
9 |
 |
“... di mil peligro; bo roe-
mannan ta cercajbo, bo nobel ma-
ma ta spera su jioenan. Cieloe ta
doen trobe un esposo, di ken el a
kere di ta separA pa semper. Coe-
rashi anto, nos lo reza pa bo.
I pouiendo heebo mes ora na su
palabra, el a oal na roedia, a dobla
su mAnnan i a basba benter su coe-
razon den un oracion fervorosa. Toer
a sigui su ebempel.
Dios a scucba nan splica. Ape-
nas senjor Angilberto a eaba su
oracion. koe Isolin a lamanta un
poco for di su cama i a bisa coe
un dusbi sonrisa:
Papa, mi ta sinti mimebor, lar-
ga nan biba mi for di e cas aki.
Algun dia despues, Isolin por a
sigui su tata i su roemannan.
Na mo men toe koe nan tabata bai
barca na costa di Alejandrfa, antes
tan desgraciado pa e hoben cruza-
donan, e monhe, koe a companja
nan te na es lugar, a toema des-
pedida di nan coe algun palabra
corticoe.
ComI, Enguerrando a puntr,
bo no ta bam huntoe coe nos?
No, mi jioe, e monhe a respon-
de, mi a priminti cieloe, di consa-
gra mi cuidaonan na Cristiannan
infeliz, koe...”
|
|
10 |
 |
“...boz
tabata sona manera boz di len na
desierto.
S. Lucas ta companjA coe baca,
pasobra su Evangelio ta coeminza
coe sacrificio di Imeapa e sacerdote
Zacarias na templo di Herusalem,
oenda Dios a revela Zacarias koe su
esposa lo haja un jioe, Juan, koe
lo ta Precursor di Mesias. S. Juan ta
companjA coe un aguila, pasobra e
ta coeminza su Evangelio coe Dibini-
dad di Hesus. Manera aguila e ta alz
foi coeminzamentoe caba te na trono
di Dibinidad mes. Alberto ta comp ren-
de? MashA coemindamentoe na Papa
i Mama. Adios!
Na Greg. Ant. Ras. Sta. Cruz, Aruba.
Panja pretoe of n:
Gregoria ta puntra mi, pakiko, si
tin misa solem pa defuntoe henter
altar ta pretoe, i Tabernakel sol no
ta tapfi. Esai no ta pa motiboe, koe
panja no ta jega, manera bo a cor-
da promer, ma esai tin su nificacion.
E color pretoe ta nifica duele i luto
koe ta jena coerazon di hende riba
morto di un koe e tabata stima.
Kizas e morto mes tin di sufri pena
di purgatorio ainda. S. Iglesia koe
ta un Mama koe ta sufri i jora coe...”
|
|
11 |
 |
“...podera
di isla Chipre, a mata 20.000 Cris-
tian na ciudad di Nicosia, i taba
tin idea di cai riba Venecia coe
su ehercito poderoso, pa conkista
henter mundoe i destrui Cristianismo
hen ter. Anto Papa Pio V, e grau
Papa di Orde di San Dominico, a
jama nacionnan cristian pa bai brin-
ga contra s enemigoe poderoso.
Felipe II, rey di Spanja, e duque
di Sabona, republicans n di Genua
i Venecia a uni nan un coe otro i-
a forma ud ehercito grandi i po-
deroso, bao di comando di Don
Juan di Austria. Papa a manda
reza Rosario i prescnbi ajuno, pa
placa husticia dibina. Henter Lu-
ropa tabata na oracion. Tambe
Papa a bisa Don Juan di manda
toer soldAnan bai, koe tabata animA
pa speranza di robo sol i koe no ta-
bata hiba bon bida. Despues di a
confesa i ricibi coe f biboe, i for
tificA pa bendicion di Papa i su
I siguranza di victoria,, nan ^ a sali
contra Turconan. Manera Moises Pa-
pa no a stop di manda su oracion
na cieloe, pa hala su bendicion ri-
ba armanan di Cristiannan. E dos
ehercito a contra...”
|
|
12 |
 |
“...mashd bez. Antonio anto,
koe tabata sabi esai, a taha su
jioenan di no hunga coene. E dos
jioenan mas grandi di e carpint
no kier a tende nan tata, i tabata
hunga na scondf coen. Riba un
dia Domingo Herman a bai keiroe
coe su roemannan, i na camina nan
a coeminza hunga. Ora nan tabata
hunga, e jioe di e bisinja tambe a
bini. Mes ora Herman a stop di
hunga i a bisa nan koe e ta bai
cas. E otro muchanan a poerba di
ten, ma Herman no kier a keda
mas. Ora su roemannan a bis:
No sea asina bobo, toch papa ni
mama no ta aki, el a responde:
Ma Dios sf ta weita, i com mi
por paree dilanti di mi mayornan,
ora mi no tabata solamente des-
obedecido, ma mi tabata kier scon-
de loke mi a haci tambe. Despues
di a bisa esai el a corre bailargoecas.
III.
Gincoe anja a pasa, i Herman a
keda biba toer es tempoe ai na
cas di e carpint. Porfin awor e
mes por bai gana su placa pa
manten, pasobra Antonio no por
a cri mas, ni maske e tabata kier.
El a poerba di busca un trdbao ai
cerca mes pa Herman. El a corda...”
|
|
13 |
 |
“...a bai. Despues di a camna
un ora asina, e tres bromadrnan a topa nan ,papa den mondi. Cie-
loe Santoe, ki mishi e buricoe aki banda? E muchanan tafica ketoe.
Pero e cochero, koe tambe a bai, ta responds coe un sonrisa di_ bo-
fon: E mester carga toer e animalnan, koe e jioenan tin idea di tira.
E tata coe e tres otro cabaljerona a tira hopi p&hara; den dos
ora i tem nan tasch a jena. Pero loke ta e tres mucna bromadornan,
koe a trece un buricoe pa carga tantoe p>hara, nan no a tira nada,
ni un totolica sikiera. Nan tasoh a keda plat mescos coe un depchi.
Un sinjal di trompet a reuni nan toer na un desajuno delicioso. Pas-
telan, ham, weboe hereb, keshi, koeki.
I awor atrobe ma observa un cos. Esnan koe a traha menos a co-
me mas. E tata tambe a nota esai, i di coe e muchanan. Esta un
carga pis& e buricoe tini. Toer e grandinan a hari.te jora, peroechi-
kitoenan a bira cor&. mescos coe kreeft. Eicardo a responde: Papa
mes tabatin toer cachor, pesai nos no tabatin ningun pa cohe e p&-
haranan...”
|
|
14 |
 |
“...133
mm
WS
tWWfWfl.V
'AiT ...*.
iil-
KEB
a
De lamanera koe toch boso a tira algun pahara, e tata dici,
pakiko boso mes no a bai cohe nan ? I Ricardo a respond: Nos
no a mira nan cai, pesai nos no por a bai cohe nan. '
Qfcro harimentoe dj grandinan i coDsumicion dj chikitoenan.
,,Wel bon, asina su papa di, boso sali awor coe toer nos cachor-
nan, nos ta keda wardu boso bao dj paloe aki.
i\"' n*
JV
Huntoe coe e cochero nan tres a bai jaag trobe. Hopi bez nan a tira,
hopi pahara a boela, es t, boela bai. Cachor no ta cohe nada, pasobra
e bromadornan ta tira hopi sin tira... nada. Porfin Cornelis ta perde
pasenshi. E ta weita koe un dj cachornan ta para scucha. Hei, e
dici, aja bao tin un phara. Mehor mi tir na suela koe den laria. E
ta hala gai di sqopet i ta tira; mes ora ta resona un gritoe ter-
nbel. Cachor ta dal un salto den laria i ta cai... morto...
E cochero a rabia hopi i dis Ata fin di toer e bromeria. Jenny,
nos mehor cachor a moeri....”
|
|
15 |
 |
“...132
Tristoe Dan a companja mi, koe tabata carga e morto riba mi
lomba.
Ta ki sorto di pahara grandi nan a tira ajl ? Paree ta un bicer
un earner, e grandinan ta puntra.
Awor e cochero dis No, Senjores, no ta cos di hari, ma di jora.
Nos a perde nos mehr cachr pa imprudencia di Cornelis. Su papa
ta rabia mashd, i di coen 5 Doena mi e scopet, lo mi coempra un
di paloe pa un mucha asina.
ss
.,v
mm
mm
Ainda e loco kier a defende su conducta, bisando koe toer gran
jaagdor sa hera tin bez.
Awor cos a danja henteramente. Su papa di coen: Na bo orguljo
i bromeria bo ta sacrifica bida di un cacnor titil i fiel. I despues di
un soquetada asina, ainda bo tin pechoe di compara bo coe gran...”
|
|
16 |
 |
“...coe un punj i lo ei a mata
mi, si Dios no a scapa mi; su punj
a slip cai foi su mn, mi a saca
mi spada i a coeminza bringa coene.
Den un rato el tabata desar m na
mi pia, ma no heridfi.
Mes ora mi a kita su punj for
di dij, tir den un rioe i a bai
larg. For di es tempoe ai semper
e ta menaza mi.
,,Anto semper mi tin koe percura
pa bo, Calpurnio.
Di ningun manera, Metella, mien-
trastantoe e poersigui mentoe di
Cristian no coeminza. Julia mi jioe, lo
bo desea koe nos por moeri martir ?
Martir, papa? si, ma despues di
mi Promer Santa Comunion.
Ora Scipio tabata cerca Licinio,
koe tabata manda na e stad, Li-
cinio dici coene: Scipio, bo ta un
bon hende. Bo sabi koe mi a perde
stimaciou di mi emperador ya mi-
tar caba.
Segun bo a bisa mi, koe bo bi-
ni men toe na Nicodemia, ta paso-
bra emperador kier. a baut bo na
un manera bon. Diosnan percura
pa bo, pa bon di bo pueblo.
Danki Scipio, bo ta un bon hm-
ber. Awor tin net un bon chns pa
gana stimacion di emperador Dio-
cleciano atrobe i bo...”
|
|
17 |
 |
“...loco cerca Licinio i
dici coene: Licinio, ata bo placa i
mi tamb ta cristian 1
Asina 1 Licinio dici, morto pa
e ultimo Cristian di Nicomedia ta
loke mi tabata kier. El a mata e
otro Gristiannan; Cristian of n cris-
tian, e mester sigui nan. Ta un ban-
dido peligroso. Fin.
----gs^ssg***;**
VARIA
Un tata i tres jioe homber tabata sintA na mesa di desayuno, ora
el a ripara koe su horloge tabata parA i el dici:
Paree mi mester manda limpia mi horloge atrobe, sigur el a bol-
be jena coe stof.
No, papa no tin nodi di mand, pasobra ajera tardi nos mes a la-
b padn i afor coe habon blauw.
Un estranhero a drenta tieuda di un,comerciaute i a puntra si tini
sigar di marca Rival.
0 si, e comerciante a coatesta, i ta di mehor marca ko3 mi ta ricibi.
Ha, e estranhero dici, ta mi mes ta e fabricante, i ultimo biaha ml
a haja bo carta koe marcanan Rival ta di mas maloe koe bo a ricibi. Adios.
Herman Zoilo....”
|
|
18 |
 |
“...UI
Historia di un buricoe, conti p mss.
CAPITULO VII.
Algun dia despues a bini un circo. Henter familia a bai weita, i
ami a carga e dos di mas chikitoe riba mi lomba, esta Jeannette i
Henri.
V m
Nan tabata papia hopi di un buricoe masht spiertoe. I e jioenan a
maha nan papa asina, te porfin el a bisa : Ta bon, nos ta bai mira
e animal milagroso, maske mi no ta kere koe e por ta mas sabi koe
nos bon Neddy,
E elogio a pone mi balia di contentoe, i ma propone firmemente di
saca mi saber i di cobarda e buricoe.
£
mm¥>
r NSv...”
|
|
19 |
 |
“...a in-
vita huspednan 'pa sihta na mesa
huntoe coe Hesus, nos tamb lo a
risca di combida muchanan ? Papa,
Obisponan, sacerdotenan i hendenan
koe por haci hopi bon na Iglesia ;
tal hendenan, si, ma muchanan, n,
esai nos lo no a risca. Hesus, si.
Mira awor kico El ta haci. El ta
combida muchanan na su mesa, coe
toer grandinan di mundoe, i ningun
hende por stroba nan di toema par-
ti na es comementoe:
Larga chikitoenan bini cerca mi, no
stroba nan,'
*
*
Pa haci esai mas cl. pa boso, lo
contaboso den Ala Blanca, kico Hesu-
Gristoe ta haci i loke El ta pa boso.
Leza es historianan di bo amigoe
di mas bon i di mas confianza, koe
a trata muchanan coe asina gracia,
an to boso toer lo ta amigoe i ami-
guitanan stima di Hesus, i boso lo
ta feliz aki bao i despues; pasobra
amistad coe Dios ta fuente di toer
felicidad. Mara por jega es dia, koe
masht hopi di bosonan lo satisfac
na deseo di Pio X, Papa di comu-
nion di muchanan; di boso Obispo i
sacerdotenan, i di sinta hopi bez, si,
Cada dia na mesa...”
|
|
20 |
 |
“...ta duel mi.
l3isa bon Dios anto, koe lo bo
no haci esai mas. _
Mes ora' Nelly a cai na rodia 1
rGZ'
Mi bon Dios, mi .tin masbA due-
le, koe mi a haci muchanan bini
laat pa com. Pordona mi, lo mi
no haci esai nuuca mas. Haci koe mi
keda un bon mucha i bendiciona mi
i mi Soeurnan. (E ta sigui.)
V aria.
Cornells ta sali di scool i su tata ta puntr, koe elsa
tr9,hCornells: Sf, papa, ta net loke mi ta gusta masha.
Papa ; Pues, bien, anto bisa mi un cos, Cornells. Dos
homber di garoshi ta 5 ora di distancia for di otro. Esun
mula ta camna mitar mas floho koe es otro. Na unda nan
lo contra coe otro ? , . __
Cornelis : Wei papa, ta claro, den promer shap, koe nan
ta topa na camina.
Un pintor, koe tabatin idea masha grandi di suobra, a
puntra un experto, com el ta haja e cuadro, koe el a pinta.
Experto: Wel, por ta mas maloe. . ,
Pintor : Sefior ta ofende mi. Senor kier hala e palabra
ad6njixprto: Coe muchoe gustoe.'E no por tabata mas maloe....”
|
|