1 |
 |
“...misa na Pietermaai. Un scool
si tabatin i de bez en cuando a bi-
ni un Pader pa tene catesashi, te
ora un Obispo coe dos Pader i un
Broeder a bini for di Holanda ; e
Broeder bieuw mi a mira dos se-
man pas ainda. Ei a bira bieuw
i ta cam na poco-poco coe un ga-
roti na mfin. Sigur e tin nobenta
anja caba, e tin mas koe cuarenta
anja na Corsouw. Nunca mi a mira
un bon hende asina. Toer hende ta
stim mash. I mucbanan ? O shon,
cuantoe e bon Broeder a sinja pa
nan promer Santa Comunion, mi
no s&. Ma sigur-sigur ora e Broe-
der ta moeri i toer koe el einja,
ta companja su morto, misa di Pie-
termaai lo ta muchoe chikitoe. E
Obispo i e dos Padernao a moeri
caba. Un a moeri liher. Na Juli nan
a jega i un di e Padernan, jam a
Bergman, a moeri den luna di No
vember di caientura-geel. Ora shon
Obispo a bini, su promer cos ta-
bata pa haja un misa na Pieter-
maai. Esai tabata pa juda curpa.
Nan a traha dos muraja for di
cas di Pader te na scool coe un
dak ariba, i si mi ta corda bon,
anto e nies anja...”
|
|
2 |
 |
“...CULTO CATOLICO.
PREQUNTA.
Un, mucha di school ta puntra
Soeur:
Soeuiv ta berde, si nos no ta
comprende cualkier cos, nos por scir-
bi na Pader Director di Ala
Blanca ?
,,0 s, Soeur ta contest, si bo-
so tin uu cos, koe boso no ta com-
prend, scirbi libremente.
Anto e mucha di school di Santa
Bosa a scirbi: ,
Pader Director !
Dios a doena 6 dia pa nos por
traha i di siete dia nos no por tra-
ha, ta dia di Sabat dia Sabra.
Ken a troea esai na dia Domingo?
Ki rey rein a a haci esai?
Tamb, mi ta mira riba Santana
casi toer camina e letter R. I. P.
Kiko esai ta nifica ?
RESPOND!.
Mi Amiguito !
,,Si lo bo tabatin un poco pacen-
shi ainda, pronto lo bo a haja res-
pondi riba es pregunta, como un
pia-un pia nos ta bai papia riba
ter e cosnan-ai. Ma mi ta mash
contentoe, koe mi a haja un carta
di bo. Mi ta gusta muchanan, koe
kier sinja un cos. I pesai mino ta
larga bo warda, ma awor mes lo
mi responde riba bo pregunta.
Dios mes a bisa hende, koe e mes-
ter santifica di siete dia, koe ta dia
di...”
|
|
3 |
 |
“...nos combersacion... Au Eddab ta
asina cruel, koe si e corda koe se-
parando nos lo kibra nos coera-
zon, l baci unicamente pa goza
di nos pena.*
I toer dos a coeminza draai moe-
lina.
E ta sigui.
VARIA
San Bernardo tabata stimador
di La Birgen, pesai nunca diabel a
baja poder riba dj. Kiko a soce-
del, semper el a menta dusbi Nomber
di Hesus i Maria.
Den corridor di combentoe, oenda
el a biba, tabatin un imagen grandi
di La Birgen i semper ora Pader
Bernardo a pas, el df: mi ta coe
minda bo, Maria. Diabel furioso
riba e coemindamentoe a bisa:
, Pader Bernardo, bo no sa, koe es
magen ta piedra i bo ta corda 1e
ioeminda bo? Mi sa koe ta piedra,
ma mi ta coeminda el koe ta re-
presenta.- Diabel a respondle: bo
ta maldicion, coe toer hende. I kiko
a socede ? E dia siguiente ora
Bernardo a pasa e imagen i a coe-
mind coe Ave Maria, el a haja
respondi, Ave Bernardo. Anto Ber-
nardo ta bisa: awor lo mi sinja
toer bende, ora nan ta pasa of ta
rnira un imagen di La Birgen, of
koe diabel ta tenta nan...”
|
|
4 |
 |
“...VARIA.
Com mester reza.
Den tempos di San Bernardo a
socede un cos koe ta siuja com
hende mester reza.
Un ciertoe dia a bini un jonkman,
koe poco dia a casa, jama Pa-
der Bernardo pa uu bende nialoe.
Pader a bini i a puntr, oenda e
hende maloe ta ? E jonkman a bis
e camina. Bon, io mi bisa mi criar
pa sija cabai. Ora e criar a bini coe
cabai, e jonkman a bisa den eu mes:
Ki boenita cabai, si mi tabatin un
asina, lo mi ta ricoe.
Ora Pader Bernardo a bini, e jonk-
man dici: Pader, si mi tabatin un
cabai asina, mi tabata basta ricoe,
Zoo zoo, si, el a costa hopi placa,
mas koe un mil gulden.
Si Pader, ta berde, mi m > ta desea
mas. Pader Bernardo a corda un
ratoe i dici: Bo por haj si bo ta
reza un Nos Tata sin distraccion of
sin corda ariba un otro cos.
Kiko Pader d, rezan NosTata?
Esai sf; si bo ta reza sin dis-
traccion, lo bo hajr.
Mi ta coeminza unbez. Na nom-
ber di Tata i di Jioe i di Spiritu
Santoe, Amen. Nos Tata, koe ta
na cieloe, Bo Nomber sea santifica,
larga Bo reino bini na nos...”
|
|
5 |
 |
“...fiesta ta mas tan-
toe bela ta cendi riba altar.
3) E ta spierta nos tambe, pa nos,
como discipelnan berdadero di Cris-
toe carga luz di nos f, flamma di
nos speranza, ardor di nos caridad
i candela di nos debocion den nos
coerazon i pa nos bon obra brilja
pa benter mundoe.
Preglinta. Pader. Mi tin Historia di Testament Bieuw. Mi ta
gnsta masha di leza den es boeki boenita. Ma tiq un cs koe mi no
ta comprende. Cerca e historia di Toren di Babel -tin un prentji, koe
ta moenstra com Bios a castiga orguljo di bende pa bruhamentoe di
lenga, di manera koe nan no por a comprende otro mas. Ariba bo ta
mira Dios Tata i bao di Bios Tata un Angel coe dos trompet na su
boca. Kiko es Angel coe dos trompet ta nifica, Pader? Pader, masfid
danki pa molester Alberto. Sta. Cruz, Arvba.
Respondi. Alberto. E preguuta, koe bo ta baci mi, ta moen-
stra mi koe bo ta leza bon i coe sintir. Asina mester ta. Loke nos ta
leza, uos mester busca di comprende. Sino, nos ta puntra otro hende.
Wel, kiko es Angel ta nifica...”
|
|
6 |
 |
“...monhe anciano,
como si el a adivina loke e biahero-
nan kier a puntr, a lamanta para
i a bisa nan coe amabilidad cordial:
,,Segun ta paree boso a caba di
jega nes ciudad aki, i boso ta bus-
cando un bon posada pa boso i boso
hendenan. Papia, manda, boso sir-
bidor lo ta feliz, si el por moenstra
boso camina.
En berdad, e pader a responds,
asina ta. Dibina Providencia paree
kier larga nos sinti durante henter
nos biaha su proteccion visibel. Mira,
como nos no tabatin guia koe
por a indica nos nomber di princi-
pal babitantenan di es lugar, nos a
coeminza terne pa bon xito di nos
empresa.
Sigur boso ta bin busca algun di
e cruzadonan chikitoe?....
0 1 companjero di e pader a in*...”
|
|
7 |
 |
“...koe
a confia mi su ultimo jioe. E nobel
senjora a sacrifica casi henter su for-
tuna pa por a reuni sumanan nece
sario, koe nos porofrec e egipcionan
pa libertad di su dos jioenan.
Keda bo soseg eu cuantoe suerte
di bo roemannan, toer dos ta den
es ciudad aki, e monhe a bisa Jehan,
,,e di mas bieuw ta cerca un rabe
i e otro cerca un egipcio. Desdi algun
luna nan ta separ, for di otro, i toer
dos a prefera di soporta toer clase
di sufrimentoe na renega di nan
religion.
Ta di com bo ta liber aki, Pader?
e capeln a puntra.
Promer mi tabata pertenece na
un comerciante di e ciudad aki, un
bon bomber koe tabata kier mi ma-
sha i na su morto el a doena mi li-
bertad i ademas biennan respetabel,
koe sinembargo mi a.cede na su fa
milia. Mi ta pasa mi dianan riba
plaza di mercado, oenda mi ta trata
di ser til ne prisonjeronan koe mi
ta mira pasa oprimi pa nan carga
i mi ta doena nan e limosnanan koe
mi ta recohe. Ma larga nos mira pa
no perde tempoe; lo mi hiba boso
cerca e rabe Schirzad oenda En-
guerrando...”
|
|
8 |
 |
“...moeri sin ningun sinjal di peni-
tencia, ta keda privd di Santana,
i pesai tambe di toer gracia, fabor
i indulgencia koe Iglesia ta doena
su mortonan.
^'oewiOOOeeeu
PREGUNTA. Cornelis ta bini jora na cas. Su tata ta puntr: Pakiko bo
ta jora? Wachi a zoendra mi pa boerieoe. 0 esai no ta nada. I kiko bo a
responds ? Mi no tin cruz riba mi lomba manera boerieoe. Ma papa, toer bestla
tin cruz riba nan lomba? manera cabai, baca, earner, cabritoe ? Nunca mi a
mira esai. Sigur esai ta nifica n cos. Pader no por bisa ml, ta kiko esai ta nifica ?
Un mucha di Pletermaai.
R ES PON 01. Koe boerieoe sol tin cruz riba su lomba tin un niflcacion boe-
nita. Bo sfi koe dia Domingo di Karna, e dia Domingo promer koe Hesus a bai
moeri riba cruz, Hesus a drenta triunfante Herusalem, como Rey di Hudioenan.
Pueblo tabata coemindle coe entusiasmo, tabata plama su panja riba caja pa He-
sus por a pasa riba nan. Asina Hesus a pasa mei-mei di nan, slnt riba un boeri
coe, pa moenstra koe E no ta reina pa grandeza...”
|
|
9 |
 |
“...
Fortin casulja tabata antes un pan-
ja boenita i anchoe, koe tabata tapa
curpa di sacerdote tamb su braza
i manoe manera un cas chikitoe.
Ora sacerdote tabata haci misa, e
tabata hiza e panja riba su braza i
tabata peg riba su schouder. Des-
pues nan a kita e dos pida* di toer
banda i asina casulja di awendia a
sali. E promer forma di casulja ta
causa koe sirbidor di misa ta hiz
poco na ora di consagracion, como
su largura tabata stroba sacerdote
di hinca roedia. Ora tin misa solem
coe tres Pader, diacono i subdiacono
tin amict, albe, cingulo i manipulo
manera sacerdote. Ademas diacono
tin stola riba su schouder robes, pa
niflca koe e ta juda sol den adminis-
tracion di sacramentoenan. Toer dos
ta bisti un panja Iargoe sin manga,
jam dalmatica,...”
|
|
10 |
 |
“...toer-toer cos, loke nos tabata
posede riba mundoe a bai perdf.
Mi mester conta bo promer, com a
socede, koe nos a resolve di bai foi
Inglaterra. Nos tabata biba na Bi-
shoptohe, un pueblecito cerca Sout-
hampton, den Hampshire. Mi esposo
tabatin un tienda i aunke el tabatin
apena 35 anja, el a dedik asina tan-
toe na su trabao, koe el a bira di
mas principal di e pueblecito i e ta-
bata mashA consider^ cerca su con-
ciudadanonan.
E tabata tambe sacristAn di e misa
chiki di e pueblo, i tabata juda pader
temper coe administracion, coe doe-...”
|
|
11 |
 |
“...birtud
di mas principal, di amor,, koe ta
doena sacerdote forza pa carga coe
legria jugo di Cristoe. E ta recorda
e panja, koe bordugoenan a tira ri-
ba curpa di Hesus pa bofon. E dos
columna na su parti di adilanti ta
recorda columna di zoetamentoe; e
cruz na parti di atras ta un recuer-
do, di Sta. Cruz koe Hesus a toema
riba su sehoudr.
/
PREGUNTA Pader, Spiritu Santoe ta un palomba?
Com do ta puntra esal ? Pasobra mira, na dak di preekstoel tin un para
manera un palomba 1 ml a mira riba un prentj un hende coe un palomba riba
su cabez. I Doris dl, e palmba ta Spiritu San toe 1 ml tata tin hopi Spiritu San-
toe na caB. Pesai mi ta puntra Pader.
RESPON Dl Spiritu bantoe, koe ta di tres persona di Santisima Trinidad
ta, represents bao di flgura dl palomba, pasobra dia koe Hesus tabata batlzl pa,
8. Guan den Jordan, Spiritu Santoe a baha riba dj dan es figura. Tamb e pa-
lomba ta un imagen di amor, manera Spiritu Santoe a sail foT es Amor Dibino.
coe cual Dios .Tata ta stima Dlos Jioe foi toer...”
|
|
12 |
 |
“...mira sf,
grupoe-grupoe di homberuan riba
cad a dek. Nan t abata para coe bra-
*a cruzd, riba pechoe, coe cabeznan
bahd na suela Mi ta sigur koe nan
tabata reza. Riba e dek, koe djies
aji ma baudona, tabatin un 50
homber cerca otro. Meimei di nan
mi por a mira un figura altoe. E
Senjor tabata para riba un stoel
riba un boshi di cabuja, asina koe su
cabez tabata sali riba toer na laria.
Su brazanan tabata alz&, manera
un bende koe tabata doena un ab
eolucion.
E mes dia aki un s&cerdote, un
tal Pader Bylas, a had misa den
salon di segunda clase i mi ta kere
koe ta E tabata para ai den ora-
cion, preparando nan pa moeri. Na
e ora ai orkesta di vapor tabata
toca: Mas cerca Bo, o Dios I Mi
por a distingui
|
|
13 |
 |
“...a jam, tabata parc
mash respet, un hende koe no
por a ganj tal cos.
Un senora, ma puntra.
Sigur, sigur, un senora..... ma
mira aki, at. I e pader a moenstra
mi riba potret di mi mama difuntoe.
Mi tin di reconoce, koe mi no
por a domina un ansia, koe a cohe
mi.
Anto pastor ta sigur, koe pas-
tor a contra coe e senora aki ?
ma puntra.
I e pastor a sigura koe e no ta
hera, i koe 1e por conoc toer ca-
mina koe -e contr. El a suplica mi
pa bini cerca bo i el a pone acerca,
haci liher, haci liher, pa pastor
no jega laat I
,,Ma bisa e pader, koe ta portret
di mama, koe a moeri doslunapas!
E pastor a tembla un momento
i despues el a responde mi:
Mi jioe, camina di Providencia
ta milagrosa. Ricibi S. Sacramen-
toenan. Ta semper bon di recon-
cilia bo coe bo Dios. I esaki lo
sirbi pa felioidad grandi di bo mama
difunto.
Min nenga mas, ma bai unbez
coe e pader na misa i ma ricibi
S. Sacramentoe. Asina d Iramond
a caba su historia.
Min tabata sfi kiko mi mester
a responde, d mi mester reconoce,
koe...”
|
|
14 |
 |
“...hos ha-
ci nos digno di binimentoe di He*
sus den nos coerazon.
PueSj manera Hesus a nace den
stal di Bethlehem pa salbacion di
toer hende, asina Hesus ta nace den
nos coerazon pa santa Cununion, pa
salbacion di nos alma. Pesai nos al-
ma mester ta limpi di picar i dorn
coe flornan di birtud.
Manjan nos ta celebra e dia gran-
di di Nacementoe di Hesus, nes
Salbador deu stal di Bethlehem. Esai
a socede 1912 anja pasci. E dia ai
toer sacerdote ta haci tres misa.
Bo ej pakiko? Tende anto.
Pakiko Pader ta haci tres Mis na
Pasen di Nacementoe?
Esai ta socede, pasobra e dia ai
Sta. Iglesia< ta reorda tres nace-
mentoe i Binimentoe di Hesus.
Na promer lugar Hesus ta Dios, se-
gunda Persona di Santisima Trini.
dad, koe jama Dios Jioe. Awor bo-
so toer sabi koe Dios Jioe a bini
di Dios Tata foi toer eternidad.
Esai ta promer binimentoe di
Hesus.
Na di dos lugar Hesus ta hende.
Dios Jioe a baha for di cieloe i a
bira hende. El a toema un curpa
humano manera nos tin i a nace
di la Birgen Maria. Esai...”
|
|
15 |
 |
“...(' ,'v.t \^
Pesai ma doena un salto koe a spanta toer hende, cohe mi camina,
corre bolbe cas. JU ta sigui.
Pregunta. Pader, mi a keda mash, admirfi, ora ma mira Pader drenta
cas pa doena un bende enfermo SS. Sacramentoenan, bisti coe stola
blancoe; i ora Pader tabata doena es enfermo Santa Oleo, Pader a
bira es stola banda puus. Pader no por ta asina bon di bisa mi, kiko
esai ta nifica? Jos Maria Dran.
Respondi. Mi bon Jos,' ora Pader ta bini coe Mahestad, Pader ta
bisti stola blancoe, copio color blancoe ta nifica inocencia, koe tin mes-
ter pa ricibi e Sacramentoe, i tambe legria, koe e Sacramentoe ta doena.
Pero color puus ta color di penitencia. Pakiko hende mester haci
penitencia ? Pa via di su picar. Wel bon, pasobra Santa Oleo ta sirbi
pa kita e picarnan chikitoe, koe ta pegd riba alma di hende ainda, i
tambe e penanan koe hende a merece pa su picar, pesai Pader ta bira
e stola banda puus, mes-cos koe den Sacramentoe di penitencia. Bo a
comprend* ? Bon, tantem.
Prijs.
Prijs, koe...”
|
|
16 |
 |
“...&
ALA BLANCA
DEDICA NA NOS HUBENTUD.
No. 30
ALA BLANCA TA SALI
CADA DOS SEMAN.
1013
CARTA D PADER PROVICARIO.
Mi amigoenan chikitoe
Sigur lo boso ta mashA, conten-
toe i lo boso salta di legria awor
koe Ala Blanca lo bolbe cerca boso.
Nos tambe ta mashA contentoe koe
Ala Blanca kier boela cerca boso.
Sigur lo boso hanja den dj uu
duels paeatienapo. Semper tin un
cos particular aden, for diualt>o-J
bo por sinja hopi i saca probechoe
Ademas Ala Blauoa kier ta boso
amigoe. Un amigoe, koe kier juda
i eonseha boso, koe kier ta conten-
toe 6 tristoe koe boso, Un amigoe,
koe ta stima boso mashA tantoe.
Stima Ala Blanca, les bon, i bolb
les. Larga boso roemaiwaan mayor,
bomber i muher, mir i leze pa nan
tende. Mi ta contentoe awor di tin
oeasion di papia un palabra den
Ala Blanca na particular koe boso
toer, mi amigoenan stimA. Scucha
awor bon,, mi amigoenan. Mi ta
bai contaboso un cos, koe tatoca bo-
so henteraraente, i lok ta di ma-
shA importancia pa boso.
Boso a tende hopi cos caba di
Nos Senjor...”
|
|
17 |
 |
“...Kico altar, kico e di-
ferente bistir, kico diferente color,
koe pader ta bisti ora e ta haci
misa, ta nifica ? No ? Boso no ta
corda mas ? Bon, anto promer koe
sigui bai, mi kier repeti esai di no-
bo coe dos tres palabra.
Pader ta haci misa na altar, koe
ta keda dos tres trapi mas altoe
riba vloer di misa, pasobra altar
ta representa Ceroe Calvario, koe
Hesus a subi,' dia El a bai moeri
pa nos na Cruz, I'boso sabi, koe
sacrificio di misa ta mes sacrificio
coe esun di Santa Cruz, pasobra
ta e mes Hesus taofrecle na Dios
a nos salbacion. Ora Pader ta
aci misa, e ta bisti tin bez casuja
color blancos, tin bez pretoe; otro
biaha corrd, i otro biaha berde, al-
gun bez tamb color pum. Pasobra
blancoe ta color di alegria i inocen-
tia, pesai pader ta bisti casuja blan-
coe na fiestanan di Hesus i di La
Birgen, tamb na fiesta di es San-
toenan, koe a luci pa santidad i
pureza di pan bida. Gorrd ta color
di amorj di sanger, pesai pader ta
bisti corri na fiestanan di Pasion
di Hesus, na fiesta di Spiritu...”
|
|
18 |
 |
“...Historia di Nelly cbikitoe di Dios Santoe.
VIII.'
Nelly ta rlclbi Dios Santoe.
Riba pidimentoe continuo di Soeur-
nan un Pader a bai camina Nelly,
pa mira koe di berde mes e tabata
desea di ricibi Dios Santoe.
Ma puntr, asina e Pader a
scirbi, te na placa chikitoe toeante
Santa Comunion i tna hanja mi
henteramente combencido. koe Nelly
tabata sabi mashd bon loke e tabata
desea asina ardientemeato.
Enberdad, e Pader mester a trata
coe mask cuidao, como Papa Pio X,
no a doena su Decrato riba .Gomu-
nion di muchanau ainda. Promer
koe Papa a scirbi es carta pa mu-
ebanan, un caso asina tabata la-
manta mas admiracion koe 1e haci
awor.
Pesai e Pader no a larga Nelly
ricibi, sino despues koe el a samin
diferente biaha.
Un dia e Pader a puntr: Bisa
mi, Nelly, ta kico ta Santa Cornu-
pion ? i Nelly a respond: Ta Dios
Santoe, ta El, koe ta haci Soeur i
toer otro hende santoe.
Porfin e Pader tabata hentera-
mente sigur i el a scirbi di es ma-
nera aki: ,,Loke ta di ricibimentoe
di Santa Comunion, mi ta sigur...”
|
|
19 |
 |
“...gran-
di koe nan ainiga chikitoe ta bai
ricibi. Nan a trece Nelly den kapel
e mucha tierno i debil, bisti na blan-
coe coe un krans di rosa riba su
cabez. Gargd den braza di Soeur el
a bini na pia di altar.
Toer a sinti nan conmovi ora
nan a mira nan amiga stimL Bas-
ta muchanan di -mas chikitoe
tabata stop di reza nan oracion
inocente, pa no stroba oracion di
es angel chikitoe ai, koe tabata
sinta dilanti altar, ketoe-ketoe toer
na adoracion.
Lagrima a jena nan wowo di le-
gria stimacion.
Anto Pader a bini, a abri porta
di Tabernakel i a reza; Miseriatur
Vestri ... Dios todopoderoso tene
piedad di bo, i toer ta gloria nan
curpa coe sinjal di redencion.
Coe Dios di cieloe i tera den su m&n
Padre a sigui: Domine, non sum
dignus, Senjor mi no ta digno... 1
i toer a baha nan cabez den ado-
racion. I aDto nan a mira com el
bai cerca Nelly, com Nelly a hiza
su cabez ....i Dios a baha den es
coerazon limpi i puroe di mucha,
koe a desea asina tantoe di uni
coe nE.
Muchanan a canta un cantica di
hubilo...”
|
|
20 |
 |
“...Antonio coe coofian-
za. Nos ta bai cita un ehempel re-
marcabel, koe nos a traduei for di
un courant alemau.
Ya anjanan iargoe caba nan a
warda den un corabentoe di reli-
giosonan na Austria un documeu-
to importante, (un koopbrief), na
cual, pa bisa asina, extetencia di
es combentoe tabata depend. Un
cierto dia nan tabatiu mester di es
pieza ai pa proba den uu examen
judicial, koe e combentoe tabata
donjo di un tereno grandi, sino
es combentoe lo sufri un danjo di
casi 30.000 florin. Pesui es Pader
Rector di es combentoe a pidi Su-
periors di entregle es documento.
Es Superiors a bai nu es cashi,
uuda el a corda koe es pa pel ta-
b ita w irdA, ma el no a hanjle El
a busen i bolbe busca coe ansia di
raas grandi, ma eubano. Et a con-
ta algun di es Soeurnan loke a
pasa i toer tabata busca, cada ka-
shi, cada lachi nan tabata halm
i mira si nan por a hanjle, -ma
por nada. Figura boso den ki con-
fusion e religiosanan tabata hanja
nan. Porfin es Rector a bisa nan:
Soeurnan, boso mester toema...”
|
|