1 |
 |
“...San toe.
Ben capilja di castiljo di Krangal
capelan V caba 'di' baci un misa
sops, tabata net diez ora. Riba
murjijanan df e castiljo, trah, riba
un baranca di graniet, koe siglonan
largoe tabata desa&a furia di olanan
di lamar, no tabatin ningun guerrr
ta Ijene warda. Actualmente e cas-
tiljo tabata habit, solamente pa
Donja ermenegilda, su cuater jioe-
ndii, tres bomber, Enguerrando,
Isolin i Jehan i un rpuher, Berangre,
ademas su amanan di cmparj,
su pahenan, i algun sirbiente bieuw;
pues su esposo Senjor Angilberto di
Krougal a sali coe di cuarta cru-
zada bao di mandp di Conde Bou-
dewiju iA qi FJandreq.
Di' ripiente Donja Hermenegilda ta
.lamanta for di su asiento i ta coeri
bbi!fcoe un grito di sorprsa na
bentana. El a mira patras den
hardip un homber Bingularmente
bisti.
E stranjero tabatin algo dj bia-
heroe coeire, di sold'i di pergrino
i su'cara bruin di'solo tabata jen
di marca. -GiA pa Enguerrando el
tgbfttft jegando pc^rca i pronty el
tahatp den presepcia di e castel-
jam?. '...”
|
|
2 |
 |
“... mi ta ciegoe.
Mi bon tata, ata mi aki, e en-
fermo a responde, hajando, paree,
poco mas forza coe jegada di su tata.
Senjor Angilberto a bah riba Iso-
lin, a braze i a besle. E enfermo
a keda braza su tata i a bis:
Ma ta bo mes berde? O podi-
ser bo ta bin busca mi pa bon Dios,
pa hiba mi na un mundoe mehor 1
,,Si, mi Isolin, di berde mes bo
ta mira bo tata, koe a scapa mi-
lagrosamente di mil peligro; bo roe-
mannan ta cercajbo, bo nobel ma-
ma ta spera su jioenan. Cieloe ta
doen trobe un esposo, di ken el a
kere di ta separA pa semper. Coe-
rashi anto, nos lo reza pa bo.
I pouiendo heebo mes ora na su
palabra, el a oal na roedia, a dobla
su mAnnan i a basba benter su coe-
razon den un oracion fervorosa. Toer
a sigui su ebempel.
Dios a scucba nan splica. Ape-
nas senjor Angilberto a eaba su
oracion. koe Isolin a lamanta un
poco for di su cama i a bisa coe
un dusbi sonrisa:
Papa, mi ta sinti mimebor, lar-
ga nan biba mi for di e cas aki.
Algun dia despues, Isolin por a
sigui su tata i...”
|
|
3 |
 |
“...bolbe eer reuni.
Nan a spierta Donja Hermenegil-
da padilanti, pueB di otro modo e
por a sucumbi pes legria repentino.
Alfln riba un cierto dia trompet
di Enguerrando a anuncia di aleuw
nan jegada. Mes ora Donja Herme-
negilda sintd riba su jewa a coeri
bai contra e- biaheronan, sigui di
Berangre, su damanan di honor i
su panenan.
E promer encnentro tabata ber-
daderamente conmovedor, i sclama-
cionnan di alegria, brazamentoe i
lagrima tabata troca otro numa.
Dee-pues di a jora tantoe tempoe su
esposo i su jioenan como perdi, ala-
fin e por bolbe haja nan trobe.
Despues koe e famia di mas feliz a
basna nan promer sintimentoeuan
di alegria i amor, campananan di
castiljo a larga tende nan tonouan
alegre pa lamanta toer hende di
cercania pa bin gradici Altisimo koe
visiblemente a protega su sirbidor-
nan fiel.
XX.
Larga nos bam drenta den e sa-
lon espacioso di castiljo di Cha-
vannes, oenda siete anja pasa En-
guerrando, heridi pa e rebeldenan,
por a logra bolbe na bida, pa cui-
danza atento...”
|
|
4 |
 |
“...loke nan tabata pa-
pia di TitanicBai coe Tita-
nic, anto nada no por pasa bo.
Invencionnan moderna ta afirma
su siguridad, i no loebida, koe ta su
promer biaha. Oficialidad lo ta ma-
shA prudente. Toer esakinan a sona
asina creibel den mi orea, i pues nos
a resolve, Harvey, mi esposo, i nos
jioe muh chiki di ocho anja, Mar-
jorie i mi, di bai America coe ^Ti-
tanic.
Marjorie i ami a jega bon aki awor
na tera 1 Ma nos ta sol, pasobra mi
querido esposo a perece i coe e Ti-
tanic toer-toer cos, loke nos tabata
posede riba mundoe a bai perdf.
Mi mester conta bo promer, com a
socede, koe nos a resolve di bai foi
Inglaterra. Nos tabata biba na Bi-
shoptohe, un pueblecito cerca Sout-
hampton, den Hampshire. Mi esposo
tabatin un tienda i aunke el tabatin
apena 35 anja, el a dedik asina tan-
toe na su trabao, koe el a bira di
mas principal di e pueblecito i e ta-
bata mashA consider^ cerca su con-
ciudadanonan.
E tabata tambe sacristAn di e misa
chiki di e pueblo, i tabata juda pader
temper coe...”
|
|
5 |
 |
“...i mi j'ioe, koe mi esposo de-
funtoe a decidi di toema e paso aji.
Pe lo tabata mas mehor di a keda
lnglaterra.
E dia prom di nos biaha nos bi-
sinja i amigoenan a moenstra nos
toer clase di cordialidad. Tabata
figura mi, manera cientoenan tabata
sinti necesidad di jama nos adios, i e
dia aki, merdia, miembronan di misa
a prepara mi esposo un gran sor-
presa. Nan a gui bao di un paloe
randi riba cementerio, i e ora algun
i nan a subi den torentji, camina
e klok tabata i na su honor nan a
toca coe klok, toer e repikenan, koe
nan tabata sabi. A dura mas di un
ora, i e tabata mash, satisfecho. Ma
ami, esai a had mi algo melanclico
i tristoe. Nan a toca e cantonan
bieuw i solem, asina mes como e ai-
renau alegre i riba mi esaki a haci
muchoe impresion, di un despedida.
Pakiko hendenan no por juda, nan,
koe ta bai biaha, loebida, koe toer
cos, koe nan ta stima mester keda
atras ?
Es pregunta mi a haci mi mes va*
rios bez.
Su manece nos a bai Southamp-
ton; i aja mi esposo a toema toer
su placanan...”
|
|
6 |
 |
“... Asina leuw koe
mi sabi, nos no a disminui hente-
ramente e vert, koe nos tabata
bai coen.
Mester tabata algo despues di 10
or di anochi, ora mi esposo a drenta
den mi camarote i a spierta mi
foi sonjo. El a sinta ainda papia
un poco cerca mi, min st com lar-
goe, promer di a prepar pa droemi.
Awor nos ta sinti un sagudimentoe.
Tabata manera un manoe gigante
a sagudi e vapor dos bez di un
banda na otro i despues e ta keda
para ketoe manera morto. Mi kier
bisa, tabatinl'promer un sagudimen
toe patras i despues un padilanti.
E sagudimentoe no a tira mi foi
mi kooi i mi esposo apena a slinger
riba su pia bai, bini. Nos no a
tende ningun sonido.stranjo, ningun
kibramentoe di cos di glas di
paloe, ma nos a ripara koe mashin
a para ketoe. Nan a poerba manda
e masbinnan atrobe. Nos camarote
tabata asina, koe nos por a sigui
cada movementoe. Mi esposo i mi
no tabata spanb. El a bisa, sigur
tabatin un otro defecto na ma-
shinnau i promer ora e no tabatin
idea di bai riba dek. Ma sin embargo
el a...”
|
|
7 |
 |
“...76
jloe Marjorie, manera e tabata, den
su bistir djanocbi, ma tira un deken
di vapor, koe tin un strea blancoe
riba dj, riba su cabez i ma apura
mi af. Mi esposo a eigni mi. Ni
un di nos dos a toema un cos foi
nos camarote coe nos, i mi ta corda,
koe e mes a larga su borlochi riba
coesinchi. Ni un momentoe nos a
duda, koe lo nos bolbe trobe.
Ora nos a jega dek di kuiroe di
pasahero di segnda clase, nos a
ban ja aji un troepa grandi di hende.
Algun oficialnan tabata kuiroe bai
bin i tabata grita : No tin peligro,
henteramente no tin peligro Ta-
bata un anochi di strea briljante i
tabata masbfi masbd frieuw. Lamar
tabata calmo. Algun pasaberonan
tabata para cerca deiensa i tabata
mira abao; ma mi mester bisa
acerca, ningun bende tabatin miedoe.
Mi esposo a bai cerca un ofieial
e tabata di cincoe ofieial, Harold
Lowe, di promer ofieial, Murdock
i a puntr algo. Ma tende e
contesta: No, nos no tin luz di
busca, ma nos tin algun vuurpijloe
abordo.
Sea calmo no tin peligro 1
Nos grupo di tres...”
|
|
8 |
 |
“...para cer*
ca nan esposanan i no tabata reina
ningun inquietud.
Despues a bini, meimei di e boroto
di boznan, es grito terrible aki: ,,Ba-
ha boto I Muher i muchanan pro*
mer I Un hende tabata grita conti*
nuamente es palabranan aki:
Muher i muchanan promer! Muber
i muchanan promer!
E gritoe a doena mi un spantoe
di morto, i es gritoe lo mi sigui tende
te ultima ora di mf bida 1 E tabata
niflca salbacion pa mi, ma tambe
e prdida, di mas gr&ndi, koe hunca
ma sufri morto pa mi inseparable
i querido esposo P
E promer boto di salbamentoe a
a jena liher i a baha na awa. Mash A
poco homber a bai sdn, solamente
cincoe 6 seis di tripulacion. Pasahe-
ronan homber no a haci ningun
esfuerzo di mas minimo pa salba
nan mes. HamAs ma contempla
tantoe animo 6 ma pensa koe e por
a existi. Com hendenan di primera
clase 6. pasaheronan di dek a com*
porta nan, mi no sA, ma nos horn*
bernan di segunda clase tabata he-
ro. Lo mi kier a penetra toer hende
di es berdad. Bahamentce di s-
gundo boto a toema mas tempos...”
|
|
9 |
 |
“...braza,
despues un otro a pasa toer dos ma-
_oe rondo di mi i a ranca mi coe
|Oer foria. Ma tends mi esposo bi*
sa : Bai Lotty I Bai pa amor di
Dios i sea balente Lo mi haja un
lugar den otro boto siguiente. E
homber, koe tabata tene mi droe,
a lastra mi riba dek i a benta mi den
boto. Ma cai riba mi schouder i mi
a haja un bon herida.
Otro muhernan a sigui mi den e
mes boto, ma mi a keda para i riba
nan cabez mi tabata mira lomba di
mi esposo, mientra el tabata bai-bini
calmo riba 'dek, i a disparce den e
otro hombernan, koe tabata para
aja. Mi no por a haja au.cara mira
mas, asina koe nunca mas lo mi
mir. Ma esai mi sabi, koe e no ta-
batin miedoe di moeri.
Su ultimo pnlabranan, ora el a
bisa mi, koe lo e haja un lugar den
e boto siguiente, a obliga mi keda
para waak esai, te ora e ultima chis-
pa di speranza a boela bai. Muchoe
muhernan tabatin e mes speranza aki
koe mi, koe nan esposo lo bini coe
e boto, koe sigui. Sin e speranza aki
lo ta loco mes nosabira i tira nos
curpa na lamar...”
|
|
10 |
 |
“...hinca e cbikitoenan aden,
a cera e sacoenan i a hiza nan.
Alafin nos toer tabata bordo di
Carpathia, seis cientoe i setenta koe
a salba. E tragdia di e escena, koe
tabata bai sigui awor no tin pala-
bra pa scirbi. No tabatin un di
nos koe no a perde esposo, jioe 6
amigoe. El koe nos a perde, e ta-
bata kizas den e poconan koe a sca-
pa ? Nos tabata camna awor bordo
ai vapor manera bendenan sin sin-
tir, foi un grupoe na otro grupoe,
puntrando, buscando, ristrando, gri-
tando nombernan i haci un inflnita
preguntanan.
Ningun di nan koe a scapa i koe
a jega bordo di Carpathia por a
conoce mebor koe mi e, crueldad
amargo, e desapunto, e desespera-
cion, caus panaufragiodiTitanic.
Mi tabatin koe busca na bordo
di e vapor un esposo, si, un esposo
koe sigur-sigur mi a kere lo taba-
ta den un di e botonan, koe a sal-
ba bendenan.
E no tabata aki, i coe e palabra
aki mi kier caba e relato tristoe di
Titanic.
Tin mas di cientoe otronan, koe
por conta i a conta caba e relato
di nan biaha tristoe te...”
|
|
11 |
 |
“...na Aruba, ni na
Bonaire no tin cas mas, camina
Ala blanca ta desconoct.
N B. Nos ta pidi toer mucba, koe ta manda cuenta, charada, of so-
lution pa nos, di firma esai coe nan nomber i boeta acerca unda nan
ta biba eoe nomber di caja i numero di cas.
N B. Pa un deseuida inboluntaria La Oruz a sali dia 6 di Augustus
sin e papel : Ftoblema di Czar Pedro. Pesai nos a boete den La Oruz di
sepnan pasA dia 13 di Augustus.
Oracion di anochi den famia.
Un bon mama di cas tabata ma-
shA tristoe, koe su esposo i su jioe-
homber no tabata haci caso mas
di religion, i el a keba su pena cer-
ca un sacerdote.
Senjora, asina e religiosa a
puntrle, boso ta reza huntoe na
cas?
N, e muher a respond, ningun
bende lo toema parti na esai.
Ma toch bo por exigi koe hen*
denan, koe ta na bo sirbishi ta toe-
ma parti aidn. Poerba anto.
El a haci esai, i el a reunl es
hendenan na oracion di anocbi.
Despues di algun tempoe su espo-...”
|
|