1 |
 |
“...contentoe na laria puroe; mira na brilja di blancura den
luz alegre di solo.
Kende di boso no ta conocle, e pahara, koe ta subi altoe
na lana, plamando su alanan blancoe, manera dos manoe
chikitoe? Toer stof koe por a mancba.su blancoe, e ta kit
na aire puroe i fini, i blancoe manera niebe e ta sigui su
camina den es region di luz i claridad resplandeciente.
Pakiko nos a jama asina e courant/ chikitoe, koe nos a
prepara pa boso, mi amigoenan, i koe nos ta ofrece boso
awor na promer dia di Mei? Pakiko! Bien, tende! E pahara
coe su ala blancoe ta un imagen di boso alma, koe ta brilja
arnda den pureza i inocencia di Bautismo. Boso alma mester
ta manera es p&hara boenita. Boela e tin di boela altoe na
lana, camina stof di mundoe no por manch.
Pa juda boso nos a traha as courant aki. Lezbon ihaci
loke e ta sinia boso.
Luna di Mei ta luna di la Birgen Maria. Bao di protec-
cion maternal di es dushi Mama nos ta pone boso, pidiendo
.P. plftuia riba boso alma alanan blancoe di su amor i
carinpo. Subi anto...”
|
|
2 |
 |
“...roedia su dilanti i
besa su ring$. Pa.kiko ? Pa
doena prueba di su veneracion, res-
pet i obediencia na su superior spi-
ritual. Hende l^oe tjp di paree
dilppti dl *% Reipp, tjn di cQpjpprt
net]i i soemetle na dif,6fpp.te pre*
ceptonan. Pa kiko ? Paspbrp dpn
Ia Hei na e tin di honra i r esp eta
es autoridad, koe Dios a pone riba
dj. Toer es prueba di respat, di
venepppiop, di ppppr, $ obedjepcia
nos ta jama : cutto Kumano. Den un
palabra : toer loke ta sirbi pa honra
nende ta cutto humano. Pus bien 1
di 'mes manera, toer loke ta sirbi
pa honra Dios ta cutto dibino. Toer
es acto ppes, koe heodP ta bpci pp
honra i adora sn Dios tp contenf
den es palapra: culto dimno. Mp
pasobra nan tin otro fin ainda, fo
nos bai splica nan toer un pip un
Pi§-.
' Di pursi, no solamentp nan tp
sirbi pp honra Djps, ma tapjjj pa
exita, pp lamanta pos depgeion,
nos respet i veneracion mas taptoe.
I pesai toer hende catolico mester
comprende nap ta epmbencido 1
penetrh profundamente di npn ni-
ficacion sublime....”
|
|
3 |
 |
“...el ta mi ra un boto di pis-
cador ta acercando. t Mes ora En-
guerrando ta jama e 'piscador, koe
ta bira bin coh i hib na Plou-
gastel.
Asina el a gana playa el a cohe
su trompet 1 a toca un jamada i
inmediatameute un otro tocamentoe
di trompet a respond. El a dirigi su
pasonan na direccion oenda e sin-
jal a sali, koe de bez en cuando
tabata repiti. Di aleuw campananan
tabata bati ochor, i alfin Enguer-
rando a haj den presencia di e pe-
regrino koe a coemind coe un
inclinacion profunda.
Pues bien, e hoben Senior di
Kerougal a bis, pa haci kiko bo
a combida mi aki coe tantoe mis-
terio asina? Pakiko bo mester a
usa astucia koe tch ta un arma
koe no ta combini pa un cabaljero?
Senjor, enberdad tabatin mester
di secreto; pasobra loke mi tin di
participa bo ua orea n inicil oo
por tende.
Bo ta haci mi admir. i curioso,
Maestro Archibaldo. Tene cuidao si
bo intento tabata di ganja mi; pa-
sobra mi ta hura bo pa alma di
mi tata, esai lo no para bo bon.
Pa alma dl bo tata mi tahura
bo koe den...”
|
|
4 |
 |
“...13
YARIA-
Un secreto pa biba largoe.
No ta berde, muchanan, koe nin-
gun di boso do ta gusta di sali
foi es mundoe, i koe toer sin exep-
cion kier biba bopi anja pa consuelo
di boso major i pa boso mes fe-
licidad ?
Bien, mira aki e secreto koe por
juda boso : Honra bo tata i mama i
lo boso tin un bida largoe na tera. Esai
ta promesa di Dios mes, i loke Dios
ta priminti, lo ta cumplf.
Muchanan obedecido i respetuoso,
pues, lo biba largoe, ricibiendo aki
na tera mes premio di nan obedi-
encia : al contrario jioenan rebelde
i desobedecido na bolontad di nan
major lo tin pa castigoe un morto
pronto. -
Boso ta mira, muchanan? Nunca
lo ta berdaderamente feliz el koe
no ta doena e reverencia, koe mes*
ter, na su major. Den di maldicion-
nan, koe Dios a lanza riba hende
koe ta falta coe su lej, tin es aki/
Levitanan lo sclama coe boz altoe na ho-
bennan di Isral: maldiciond sea l koe no
ta honra su tata i su mama; i kenter,
pueblo lo responde: Asina lo ta. Amen.
Cuantoe bez es maldicion ta cum-...”
|
|
5 |
 |
“...coenucoe a
keda weit admir.
E ora Enguerrando a lamaata di
ripiente, i tirando ua pieza di placa
riba mesa, el a grita .
Larga nos bam 1 Na cabai I
Poco ratoe despues nan tabata
leuw di e casita i despues di un
bon mei ora, nan a jega na kantoe
di mondi. Di aleuw nan tabata mira
vlam di candela. Begun aan tabata
jega mas acerca, nan tabata tende
mas clA un boroto grandi, manera
gritoe di aleuw di un inucbedumbre
inmenso....
Gritoe, cAnto, aclamacion, tabata
bruba coe otro den es concierto di
aaocbi. Bien pronto, ora aan a jega
mas meimei den mondi, nan tanata
mira flambeuwnan tabata zwaai den
laria, como si fuera, indicando jega-
da di diferente personanan.
VII
Na un blra mentoe di camina e tres
roemannan a contra coe un binti
muchanan di coenucoe; algun tabatin
plki, otro fiecha coe arco, mas aya
algun coe slinger, trobe otro coe
coco-macacoe koe nan mes a traba
coe otro arma. Nan tabata cam-
na purA i coe aire di sold A Un
poco mas aleuw e bobennan di Ke-
rougal a topa coe un grupo di mu-
chanan...”
|
|
6 |
 |
“...fervor. Mijioenan,
no perde tinimo awor aki. No scu-
cha na pidimentoe di boso mayor,
nan, ni na sintimentoe di boso coe*
razon. Lamanta 1 Na Tera Santa 1
Na Tera Santa I
Na Tera Santa 1 mil boz di mu.
cha a ripiti.
VIII.
Probechando di es momeutoe' di
entusiasmo, Archibaldo a saca su
spada, el a cohe un flambeuw i a
doena sinjal pa bai.
Entretanto Senjora Kerougal, jen
di desesperacion, tabata cohe su jioe-
nan sucesivamente tin pa tin den su
braza, pidiendo suplicando pa bolbe
Coe n na cas. Ma bien pronto En-
guerrando a toema palabra i coe
su vivacidad di coestumber el a res-
ponds : No stroba nos mas tantoe.
Mama; corda koe e nobel Senjor di
Kerougal, nos tata, no ta vengti
ainda i hasta ni un entierro honro-
so el a haja. Honor di nos cas ta
exigi, koe jioenan di Senjor di Ke-
rougal lo moenstra nan digno di
nan tata, vengando su morto.
I abo, Isolin, e muher infeliz a
grita, bo tambe lo bandona mi
mescos coe bo roeman mayor ?
Isolin a coeminza papia algo den
diente, ma un mirada severo...”
|
|
7 |
 |
“...net a caba di jega ne castiljo
soe un cortebo grandi, el a bira
bleek manera morto. Net Enguerran-
do kier a puntr motiboe di su span
toe, e stranjero a jama Enguerrando,
bisando:
Enguerrando di Kerougal, bo no
kier larga bo idea ?.... Kedando lo
bo por ambiciona na dignidad i
honornan di mas altoe na corte di
Francia, na lugar di bai contra un
morto sigur den es empresa, koe
mster tabata impedf foi principio.
Impidile! ma Italia, Alemania,
benter Europa ta manda nos nan
troepa di hobnan.
Pues bien, bai numa; ma mi no
ta risca bisa bo hasta la vista.
Hinca roedia Enguerrando..
I e stranjero a papia e formula
sagrada:
Den nomber di Dios, di San Mi-
guel i nos Senjora mi ta baci bo
cabaljero, Record a di kende bo ta
jioe i no degenera i venega di bo
genero.
Enguerrando i Isolin a bai dobla
nan roedia ainda pa Senjor di Cba-
vannes i su jioenan pa demoenstra
nan gratitud profunda; caba e eher-
cito a cohe camina i pronto e ca-
stiljo a perde nan foi bista.
XII.
E hoben cruzadonan a jega Mar-...”
|
|
8 |
 |
“...wowonan ta-
bata sacA.
El no por a comprende. es emo-
cion koe el a sinti, su coerazon
tabata bati duroe i mas tantoe el
tabata contempla e desconocido mas
el tabata haj impulsA pa keda mir.
E tabata busca den su memoria
na oenda i na ki tempoe el por a
mira e homber ai. El tabata mira
clA koe e homber tabata un euro-
peano, un prisonjero, un cristian
mescos coe n.
E tabatin duda di dirigi palabra
prnmer.
Alfln e anciano a kibra silencio i
a bisa:
Pober catiboe mescos koe mi.....
Ta un trabao bien duroe bo ta con-
deuA na bin participa coe mil
Ma, ta unJrances! Enguerran-
do a sclama.
Bo ta comprende mi? Nos toer
dos anto ta di Francia ?
Pober anciano, mes ora koe mi
a mira bo, mi a sinti mi coerazon
tabata bati mas duroe....”
|
|
9 |
 |
“...debe, asina
koe nos ta pordona nos debedor-
nan i no larga nos cai den tentacin,
ma libra nos di maloe. Amen. Anto
si, lo bo a haja e frena tamb.
E jonkman a bai coe nanishi largoe
i a sinja com.nos mester reza.
E tabatin bon cabez.
Mgr. Falize, vicario apostolico di
Noruega, a haja bishita un dia di
protestant, koe a puntr
Tin Papa ainda?
!: Como no? j nunca Iglesia Cator
lica a keda sin Papa.
Bien, anto mi ta pidi bo di ri-
cibi mi den es Iglesia.
Dios gracias,... ma bisa mi pakiko?
Pasobra Luther, nos tata, a bisa:
Den mi bida mi tabata peste di
Papa: ora mi a moeri, lo mi ta su
morto. Pues bien, cuater siglo a
pasa despues di es profecia i te ain-
da tin Papa; pues Luther a hera.
I si Luther a hera, e no tabatin
mision dibiua, i e no tabatin dere-
cho di sali foi Iglesia. Pesai mi
mester i mi kier bolbe den dj.
Un cuadro precioso.
Un homber, koe tabata stima i
gusta arte mashd, tabata pasa jen
di admiracion dilanti di un cuadro
chikito di un pintor famoso.
Un otro, koe a bini di afor...”
|
|
10 |
 |
“...Ne mes momento su favorito
Mossoud a presenta, koe weitando
Enguerrando, a bis coe un sonrisa
prfida den eu cara:
Indudablemente bo ta bin busca
bo roeman, no ?
Nos ta bin ofrece Ben Sangiar un
suma grandi pa libertad di Isolin.
Su suerte ta depende di mi, Mas-
soud a responde; Ben Sangiar a
pone e infiel henteramente bao di mi
poder i na mi bondad e ta debe su
bida ainda.
Pa amor di Dios e monhe a scla-
ma, scucha deseo di un roeman i lo
bo ta ricamente recompense.
Avaricia di Massoud a vence bien
pronto su odio inhumano di cristian.
Paga su balor i lo mi hiba boso
cerca e catiboe, el a bisa porfin.
EI no por bini camina nos ta?
Senjor Angilberto a puntra con-
movi.
No, el ta poco indispuesto.
Capelan Ludgero i Jehan a entreg
pur£ suma necesaria, panja i prenda
precioso, koe e prfido a acepta lih
i el a keda mira e stranjeronan coe
un sonrisa di bofon, mientras un
egipcio tabata hiba nan na e lugar
oenda Isolin tabata. Nan a combini
koe Enguerrando lo drenta promer.
Na e momento koe e hoben...”
|
|
11 |
 |
“...su constancia a coeminza kita.
Ma su jioe a bis:. Mama, no jora, cieloe ta bai toer cos!
.Pa e palabra e pober muher a haja toer su forza trobe;
el a tira un bista di f na cieloe i a sclama: Hesus, por-
dona mi flakeza; mi no ta digno di un tal jioe!
Anto el a bir pa su jioe coe es palabra: Bai, mi jioe,
bai moeri coe animo; mi amor, mi oracion, mi wowo di ma-
ma ta sigui bo, te ora mi ta bai moeri manera bo.
Pensamentoe di cieloe a doena nan forza pa keda con-
stante i moeri morto di martir.
Bien nan tabatin razon, mehor perde toer cos, hasta bida
mes, ke cieloe: pues cieloe ta bai toer cos.
Mara boso toer pensa hopi bez na e recompensa, koe bo-
so por gana, ma perde tamb! Anto sigur sigur boso lo
prfera di perde toer cos, koe di haci n picar mortal....”
|
|
12 |
 |
“...porco, un dia ma bebe henter un tobo di lechi. Esai ta-
bata di mas. Nan a bende mi coo un homber, koe su jioe muher ta-
bata maloe. Nan a trata mi bon i mi tambe a bira trobe un bon hen-
de, mi kier meen un bon buricoe. Mainta i atardi mi tabatin koe bala
un dorr boenita, pe jioe haci un paseo frescoe.
W re -
ivlWJ/X
mm
mm
mm
K
E bida ai tabata dushi, toer afor. Pero no loebida, mi amigoenan
chiki, koe toer cos .dushi aki Jia mundoe ta caba liher. Pa un dia koe
bo ta pasa contentoe, bo por bien spera un luna di disgustoe.
Pronto e jioe a moeri, i ami pobercito, ma perde un bon amiga,
un bon trabao, i un bon trato.
Ningun hende no a haci causa mas di mi, i ma keda den mondi
rondea mi bida. - (E ta sigui.)...”
|
|
13 |
 |
“...spera nos na porta; Toer
dos chikitoe a boela bai cerca djle: Tantan, mira ki un bon bestia
nos a hanja na camina, nos por keda coen ? Ay si, larg keda cerca nos.
Tantan ta bisti su bril pa mira mi coe atencion, caba e ta foela mi
lomba, i ta hinca su mfln den mi orea, i den mi boca. Ma tene bon
cuidao pa mi no mordle ni pa equivocacion.
,. Wel, e ta paree un animal mashSi mansoe: Roberto mester pon
den stal, doen bon awa coe coeminda, caba bai informa, di ken e ta.
Si no hanja su donjo, e por bien keda cerca nos. Asina ma tende
cuenta di bon coeminda mi coerazon a salta di contentoe.
Gochero a hiba mi den stal, i Guancito coe Jeannette a bai coe mi,
pa tira bista riba doenamen toe di coeminda....”
|
|
14 |
 |
“...tabata pensativo i im-
presiond cordando riba nos ami-
goenan.
I d Iramond, capitan Charry
a puntra, boso n ta corda d Ira-
mond ?
Di ripiente commandant Faber a
coeminza papia serio, impresiona:
Amigoenan, mi tabata e tempoe
ai capitan na di diez siete regiment,
mi ta sigura bo, min por corda ri-
ba e historia ai sin sinti un cierto
ansia, manera bo ta sinti ora bo ta
para dilanti di un cos stranjo, koe
bo sintir no por comprende.
Papia mas duro, papia mas du-
ro, toer a coeminza grita.
Pues bien, ya ta cinco anja caba.
Nos tabata na St. Germain, un
guarnicion di mas animd koe tin,
i capitan d Iramond tabata ocupa
un puesto di mas respetd den nos
reunion. Animd i jen di bida ma-
nera e tabata, e tabata di promer
na toer encuentro.
Pronto a bini un cambio. Duquesa
d Iramond a moeri di ripiente. For
di ora koe capitan a perde su mama,
el a troca henteramente. E no tabata
sali foi su kamber, sino pa su tra-
bao, i ora largoe e tabata para di-
lanti portret di su mama.
Ora nos anim pa busca...”
|
|
15 |
 |
“...di binimentoe- di Hesus den
mundoe, es ta, e tempoe, koe ta un
preparacion pa binimentoe pa Na-
eementoe di Hesus. E tempoe di pre-
paracion ta dura cuater seman, ma-
nera e tempoe di preparacion pa
Pascu di Resurreccion. koe jama Cua-
resma, ta dura cuarenta dia.
Pakiko Advent ta dura enater
seman?
Bo sA pakiko Hesus a nace? Pa
libra nos foi esclabitud di demonio,
koe nos toer a cai aden pa piear di
Adam. Ma ta hopi tem caba, mash.
hopi tem koe Adama'bibaia peca
i koe Dios a sak foi Paradijs. Bien
Dios a prirainti na Adam, koe lo E
manda un Salbador foi Cieloe, koe
lo bin libr.
Ma hopi tem a pasa promer koe
e Salbador a bini.
Cuarenta siglo largoe, esta 4 mil
anja, toer pueblo di mundoe a desea
mash, tantoe pa e Salbador bini.
I mira, despues koe 4 mil anja a pa-
sa, Hesus, nos Salbador, a nace den
stal di Bethlehem. Pesai, pa recorda
es 4 mil anja, koe mundoe a suspira
pa binimentoe di Hesus, es tempoe di
Advent, di preparacion pa Nacemen-
toe di Hesus, ta dura 4 seman.
Es tempoe ta un...”
|
|
16 |
 |
“...asina, bo no tin due-
le, koe bo a haci maloe anto /
, Si, Nelly a responde, ta duel mi.
l3isa bon Dios anto, koe lo bo
no haci esai mas. _
Mes ora' Nelly a cai na rodia 1
rGZ'
Mi bon Dios, mi .tin masbA due-
le, koe mi a haci muchanan bini
laat pa com. Pordona mi, lo mi
no haci esai nuuca mas. Haci koe mi
keda un bon mucha i bendiciona mi
i mi Soeurnan. (E ta sigui.)
V aria.
Cornells ta sali di scool i su tata ta puntr, koe elsa
tr9,hCornells: Sf, papa, ta net loke mi ta gusta masha.
Papa ; Pues, bien, anto bisa mi un cos, Cornells. Dos
homber di garoshi ta 5 ora di distancia for di otro. Esun
mula ta camna mitar mas floho koe es otro. Na unda nan
lo contra coe otro ? , . __
Cornelis : Wei papa, ta claro, den promer shap, koe nan
ta topa na camina.
Un pintor, koe tabatin idea masha grandi di suobra, a
puntra un experto, com el ta haja e cuadro, koe el a pinta.
Experto: Wel, por ta mas maloe. . ,
Pintor : Sefior ta ofende mi. Senor kier hala e palabra
ad6njixprto: Coe muchoe gustoe.'E no por...”
|
|
17 |
 |
“...Mi ta desea, pa hende cohe e appel aja mes, camina
el ta, si bo camna coe bo pld riba tapeta.
Toer e Senjores a keda sustd, nan a consuml koe em-
perador coe su mal genio caprichoso, kier trata nan como
muchanan. Pero como nan ta conocle pa hende koe pa mini-,
mo cos por lamanta rabia, nan no kier a irrit, P esaT naI1/
a drenta coen, i apesar koe nan tabata embahador di na-
cion grandi di Europa, nan mester a ocupa nan maske ta
contra nan gustoe; coe solucion di un problema, koe tabata
pas mas bien pa muchanan. .
Representante di Alemania tabatin idea di cohe un garo-
ti hinca su punta den e appel coh. Esun di Francia Jper tira
un lazo riba dje hal cerca dje. Ingles a pidi anzu di pisca-
dor pa hak trece cerca dje. Toer a rai, toer por nada. Czar
Pedro a declara cara secoe: ,,
No, Senjores, aja mesmester cohe e appel coe bo man sol.
Toer a studia ibolbe studia, nan a kibra cabez hopi, pero m un no...”
|
|