| 1 |
 |
“...rijzen
om dit stuk des eilands tot eenige eilandjes te versnipperen; zooals
dan ook in t oostelijkst deel de zee ver in t land is gedrongen en
Madoera heeft afgescheiden.
Java bezit een vijftigtal vulkanen (ongerekend eenige zeer kleine).
Aan meer dan de helft daarvan is geen werking meer te bespeuren.
Bij de meeste andere bepaalt de dagelijksche werking zich tot het
uitstooten van gassen; een zestal stooten herhaaldelijk aschkolommen
uit, soms met zand en steenen gemengd (Gedeh, Slamat, Smeroe,
Bromo, Lamongan, Raoen). Van zeventien bergen zijn grooter uit-
barstingen bekend; het aantal daarvan was in de eerste helft der
19e eeuw veel grooter dan in de tweede helft. In de laatste zijn de...”
|
|
| 2 |
 |
“...is de Smeroe, Javas hoogste berg (3676 M.), en een der werkzaamste;
minstens om het half uur stoot zijn kleine krater een aschkolom uit,
met steenen gemengd; ook zware aschregens komen voor en in 1885
doorbrak een lavastroom den kraterwal in t ZO. (zie Bos School-
atlas, blad 35); sedert echter heeft de vulkaan den wal weer op-
gebouwd. De Tengger heeft een reuzenkrater van elliptischen
Bromo
Batok
Snieroe
De Zandzee van den Tengger, met de daarin verrijzende kegels,
o. a. de zeer regelmatige Batok en de werkende Bromo. Op
den achtergrond de Smeroe.
vorm, ruim twee uren gaans in lengte en bijna anderhalf in breedte.
Zulke kratercircussen zijn waarschijnlijk vroeger door een hoogen
top gekroond geweest, die bij een geweldige uitbarsting is ingestort
of in de lucht geblazen. Bij den Tengger verheft de steile ringwand
zich 250500 M. boven een vlakken, geheel onbegroeiden krater-
bodem, de doodsche Zandzee, met donkergrauw, vulkanisch zand
bedekt. In t midden daarvan verrijst een groep van...”
|
|
