1 |
 |
“...animal, si, basta paloe i piedra.
Na tera di Haran tambe, camina Abraham ta-
bata biba, idolatria tabata general. Pesai Dios a
manda Abraham bandona su patria i bai na un
tera koe 1E moenstr.
Abraham a obedece mes ora i el a bai coe su
muber 3ara i su sobrino Lot na tera di Canaan.
E tempoe e tabatin 75 anja.
Dios a priminti Abraham koe 1E doene tera di
Canaan pa su herencia, i koe le tin un descenden-
cia grandi, koe Mesias lo nace for di dj. Ta asina
Dios a bisa Abraham;
,,Lo Mi haci bo bira un pueblo grandi i lo Mi...”
|
|
2 |
 |
“...Maria a sali for di lugar oenda el a sconde
su curpa i el a puntra jioe di rey, si e kier p
busca un mama hebrea pa cria e jioe. Bai busca,
e princesa dici, i Maria a corre bai cas liber pa
busca su mama. Esaki a ricibi e jioe i a crie, i
ora el a bira mas grand! el a hib trobe cerca
jioe di Pharao, koe a toema e jioe como su jioe
i a jam Moises.
Nan a cria Moises na cas di rey i a sinje toer
ciencia di Egipcionan. Ma ora el a bira bomber
el a mira coe tristeza grand! com nan tabata pri-
mi .su pueblo. Hopi bez el a bai for di palacio di
rey pa bisbita i consola su roemannan.
3. Un cierto dia el a mira com un Egipcio a
maltrata un Israelita. Moises kier a jud i el a
dal e Egipcio mata....”
|
|
3 |
 |
“...Abraham, Dios di Isaac i Dios di Jacob.
Moises koe no tabata risca mira Dios a tapa
SU cara coe su man, i Senjor a sigui papia; ,,Mi
a mira afliccion di mi pueblo na Egipto, i Mi ta
bini pa manda bo na Pharao pa saca mi pueblo,
jioenan di Israel, for di Egipto.
Moises a escusa su mes, pasobra e tabatin mie-
doe pa e bon resultado i dici: ,,Ta ken mi ta, pa
bai cerca Pharao, i pa saca jioenan di Isral lor di
Egipto? Anto Dios a bis: ,,Lo Mi ta coe bo.
Dios a doen es ora poder pa haci milagro.
Es oia ai Moises a bai Egipto i pa poder di
Dios el a bai coe su roeman Aaron huntoe coe
ne. Nan toer dos a bai cerca rey i a pidi pa
Israelitanan bai, pasobra Jehova, Dios di Isral, ta
desea esai.
Un biaha mas nan a bolbe bai cerca Pharao.
Aaron a tira su baston abao na suela i mes mo-
mento e baston a troca na un colebra; ma re}^
no kier a larga pueblo bai.
2. Awor Dios su castigoe terribel a cai riba
es tera di Egipto, koe nan ta jama plaga. Pro-
mer, awa di rioe Nilo a troca na sanger; piscar-
nan a...”
|
|
4 |
 |
“...aire a jena coe sangura, koe tabata torraenta ben-
de i bestia. Ora e plaga a caba, i koe Pharao a
persist! di no larga pueblo di Dios sali for di
Egipto, Dios a jena aire coe toer sorto di mal
bestia, koe tabata boela, i koe a tormenta toer
bende. Caba a bini un peste terribel den animal;
despues bende i bestia tabata tormenta pa mal
jaga. Boz i grano di ijs spantoso a destrui toer
cos na coenucoe, i dalacotji a devora toer loke
a keda para ainda. Por ltimo un tiniebla di
mas grandi a tapa tera di Egipto tres dia largoe,
asina koe ningun bende no por a mira otro.
Es ora ai Pbarao a bisa Moises: ,,Bai boso
toer, i baci boso Sacribcio, ma toer boso bestianan
mester keda aki. Moises a respond, koe el
mester larga toer bestia koe nan tin bai, i koe
nada di nan no por keda na Egipto.
Auto rabiando Pbarao dici; ,,Bai for di mi i cuidao
koe mi no mira bo cara mas, pasobra dia koe lo
bo paree mi dilanti trobe, mi ta larga mata bo.
Es ora ai Moises a pronostica Pbarao e ultimo
desgracia di mas...”
|
|
5 |
 |
“... te ora Josue a bati enemigoe com-
pletamente.
Si Moises lo no h reza, sii eneini^oenaii signr lo a ha-
ti -Josii; am eneinigoeuan no ]>ov a resisti na ovacion
di Moises i ]>a sn oracion an honibev ,>oI tabata mas
fnerte koe toer.
Manna, ta un imagen di Sa.ntisiino Saeramentou di altar.
XXII.
I. Doenamentoe di ley riba ceroe di Sinai.
2. Bic di Oro. 3. Tabernaculo.
1. Cuarenta i siete dia despues koe Israelita-
nan a sail for di Eipto, nan a jega ceroe di Si-
nai'. Aki Dios a manda pa henter pueblo prepare
i santifike dos dia pa ricibi su santa Ley.
Di tercer dia un nubia pretoe a baba ariba e
ceroe. For di es nubia boz a grita terribel i toer
banda lampara a corta aire; sonido di trompet a
sona spantoso den orea di Hebreonan. I toer a
jega temblando na pia di ceroe, koe tabata toer
na candela; den es lamar di candela Dios a ba-
ba coe miles Angel....”
|
|
6 |
 |
“...I Dios a doena su diez mandamientoe. Riba es
ceroe Dios a marca e diez mandamientoe koe El
a doena su pueblo den dos piedra koe El a doe-
na Moises, manera Iglesia di Cristoe ta sinja ain-
da na toer cristian i koe Hudioenan tin tamb
den nan ley te dia di awe.
2. Moises a scirbi le}' dibino den un boeki, el
a traha un altar na pia di ceroe i el a ofrece un
sacrificio na Dios. El a jama es boeki ai Boeki
di Aliansa i el a leze pa pueblo tende. I henter
pueblo a responde : Toer es koe Dios a manda,
nos kier haci. Es ora Moises a subi ceroe i a
keda ai cuarenta dia i cuarenta anochi. Despues
Dios a doene dos tabla di piedra, coe diez man-
damientoe scirbi ariba.
Pueblo di Isral koe a ricibi asina tantoe bene-...”
|
|
7 |
 |
“...ficio di Dios, a doena un ehempel lamentabel di
inconstancia i di infieldad.
Moises tardando tantoe riba ceroe, pueblo a ke-
re koe nan lo no mir mas. Nan a bai cerca
Aiiron i dici coe n: ,,Traha pa nos diosnan, koe
por bai nos dilanti, pasobra nos no sabi kiko a
socede coe Moises. Pa miedoe Ailron a consenti.
Es ora ai Dios a bisa Moises: ,,Bai, baba (for
d ceroe,) bo pueblo koe Mi a saca lor di Egipto a
peca. Nan a traha un bic di oro i nan a adore.
Larga Mi, pa Mi rabia cai i'iba nan. Lo Mi des-
trui nan i lo Mi haci bo cabez di un pueblo mas
grandi. Ma Moises a reza pa su pueblo i dici:
Senjor, pakiko Bo ira mester lamanta contra bo
pueblo.^ ai, larga placa Bo ira i pordona malicia
di Bo pueblo.
1 Dios a scucha oracion di Moises, ma El a
manda di mata toer koe a sigui haci idolatria....”
|
|
8 |
 |
“...orde di Dios Moises a manda
12 bomber bai in-
vestiga es tera.
Despues di 40
ft-' dia nan a bolbe i
nan a bin moenstra
pueblo frutanan di
es tera; esta un
trosbi grandi di
druib, koe dos
bomber tabata car-
ga na un bara,
algun bgo i gra-
naatappel.
Nan did: En berdad es tera ta jen di lecbi i
stroopi, ma babitantenan ta grandi i balente i nan
tin ciudadnan grandi i rondona coe muraja. Di
es manera nan a binca miedoe den curpa di pue-
blo i baci rebelde.
Ma Josue i Caleb koe a biaba den benter es
tera a bisa; No lamanta contra Senjor, i no tene
miedoe pa pueblo di es tera, pasobra manera
pam nos por destrui nan; Senjor ta coe nos,
no tene miedoe. Ma pueblo kier a piedra nan i
bolbe bai Egipto. Es ora ai Dios a bisa; ,,Cuan-
toe tempoe es pueblo aki lo insulta Mi ? Lo Mi
manda peste riba dj i destruie. Ma Moises a
bolbe pidi Dios i dici: Mi ta pidi Bo, pordona
picar di es pueblo, pa Bo grandi misericordia....”
|
|
9 |
 |
“...a drenta den Tera priminti Ca-
naan, fuera Josu i Caleb. E diez spionnan, koe
a haci pueblo lamanta, a keda morto di ripiente
Camilla nan tabata.
2. No muchoe tern despues tres Levita, esta
tres bomber di staca di Levi, coe 250 rebelde a
lamanta contra Aloises i Aaron. Nan tambe a pre-
tende di ta sacerdote. Ma tera a abri bao di nan
i a guli e tres levitanan i
un candela a bini for di cieloe
i a mata e otro 250 rebelde-
nan.
Despues Moises a toema 12
bara koe tabatin nomber di
cada un dj diez dos stacanan
scirbt ariba. Ailron tambe a
doena su baston. Aloises a
pone e 13 bastonnan dilanti
di Alianza. I ata, su
manece baston di Aiiron a
florece i a doena fruta; e
otro bastonnan a keda morto.
Asina Dios a moenstra na ken-
ter pueblo, koe E mes a scohe
Ailron pa g'ran sacerdote.
3. Alg-un tern despues pueblo a bolbe murmu-
ra, pasobra e no tabatin awa.
I Senjor a bisa Moises: Toema bo bara i reu-
ni pueblo, bo i bo roeman Ailron i papia coe
nan riba baranca i lo e doena awa.
Moises a cobe su...”
|
|
10 |
 |
“...momento, si Dios lo haci trobe un mila^ro pa es
pueblo ingrato. Pa castigoe Moises no por a dren-
ta Canaan. Hudioenan a keha tambe di es biaha
largoe i dificil i a papia coe desprecio di e man-
na koe Dios tabata manda pa nan toer dia for
di cieloe. Pesai Dios a manda colebra venenosa
meimei di nan. Colebra a morde hopi di nan i
nan a moeri. Moises a pidi Dios trobe pa su pue-
blo, i Dios a scucha trobe su oracion i El a mand
di traha un colebra di koper i di colog na un
paloe, pa toer bende koe colebra morde, mester
bin mira e colebra di koper, i nan tabata cura
mes ora.
4. Un Isralita a sac a un blasfemia i pa orde
di Dios nan a piedr; un otro a piki paloe dia
di Sabbath, e tambe tabata piedra; i Alaria, roe-
man di Moises, a haja laster, pasobra el a mur-
mura contra Moises....”
|
|
11 |
 |
“...Ca-
leb; nan a crece na un treneracion nobo 1 Senjor
su ora a jega pa hiba nan den tera di Canaan.
Ora Moises tabata cerca di moeri, el a spierta
Hudioenan un bez mas pa nan cumpli bon coe
mandamientoenan di Dios, i el a nombra Josue pa
su sucesor.
Despues .el a doena sacerdotenan le}^ di Dios
scirbf den un boeki, pa nan pone banda di Area
di Alianza, i cada siete anja, riba fiesta di Taber-
naculo, nan mester a leze pa pueblo tende.
Despues Moises a subi ceroe di Nebo, oenda
Dios a larg'd inira tera priminti; riba es ceroe el
a moeri na edad di 120 anja; henter pueblo a jo-
re 30 dia largoe.
2. Despues koe es 30 dia di luto a pasa, jioe-
nan di Israel a sali bao di mando di Josue pa
ocupa tera priminti. Ora nan a jega na cantoe di
rioe Jordaan, sacerdotenan a pasa padilanti coe
Area di Alianza. Conforme nan pia a toca awa,
awa koe tabata bini di ariba, a keda para i e otro a...”
|
|
12 |
 |
“...pasa rioe Jordan
sin moeha nan pia. Hudioenan a come di fruta di
tera i manna a stop di jobe for di cieloe.
3. Israelitanan a jega awor dilanti di ciudad di
Jerico, koe tabata rondona coe muraja altoe i
fuerte. Pa orde di Dios durante seis dia nan
mester a pasa rondo di ciudad un bez pa dia; ma
di siete dia nan mester a pasa siete bez rond
di ciudad. Di siete bez koe nan tabata pasa nan a
toca trompet i Josue a sclama: ,,Dal un gritoe,
pasobra Dios ta entrega boso e ciudad den boso
man.
Renter pueblo a dal un gritoe i murajanan a
cai i Hudioenan a drenta Jerico. Nan a destrui
i cende na candela. Despues nan a podera di e
otro ciudad Hai i nan a kim.
4. Ora habitantenan di Gabaon a mira loke Hu-
dioenan a haci coe e cuidadnan Jerico i Hai, nan
b...”
|
|
13 |
 |
“...cera paz coe bo. Josue a
larga nan ganj i sin consulta Dios el a cera un
alianza coe nan, loke cabeznan di pueblo tambe
a hura.
5. Reynan di Canaan a rabia masha riba Gabaon,
i cincoe rey a sali coe nan ehrcito pa castiga es
ciudad. Josu a juda nan i a bad e cincoe reynan.
Nan a hui, i ora nan tabata sconde nan curpa
den ceroenan, piedra grandi a jobe for di cieloe,
koe a dal e soldanan mata. Pa oracion di Josue
solo a keda para te ora Hudioenan a caba coe
nan victoria.
Na toer Josue a vence 31 rey i el a parti nan
reino den 12 partida. Staca di Levi no a hanja
un partida, pasobra e tabata dedica na sirbishi di
Senjor, ma den diferente tribu staca nan taba-
tin 48 ciudad pa nan biba aden. Josu a goberna
su pueblo 10 anja na paz i el a moeri na edad
di 110 anja.
Aloises ta un di e figumnan di mas grandi di Cristoe.
l or di su rnucha chdcitoe nan a busk di mata. El a
libra su pueblo tor di selabitud di Egipto. E tabata un
gran profeta i un mediador den Dios i jnieblo hudaieo....”
|
|
14 |
 |
“...parti su 300
bomber den tres partida i a doena cada soldb
un trompet i un tinasbi coe un flambeo cende.
Anocbi nan a pasa rondo di ebrcito di Madia-
nitanan, nan a toca trompet, a dal e tinasbinan
kibra, a zwaai e flambeo cend i grita : Spada
di Senjor i di Gedeon.
Unbez ehercito di enemigoe a spierta spantd i
a haja nan den confusion ; nan a dal grito i un
no a mira otro mas. 120.000 di nan a moeri
morto di spada.
3. Samson tabata un bomber di forza mila-
groso koe Dios a destina pa defende pueblo di
Israel contra opresion di Filistonan. Den su
hubentud el a mata un leon, koe a boela riba dj.
Tem Samson tabata huez, Filistonan a oprimi
Israelitanan masha. Pa castiga nan el a cohe
300 zorro un dia, el a mara nan dos-dos, el a...”
|
|
15 |
 |
“...confia riba nan numero granJi
i riba nan arina; ma Gedeon a confia riba Dios i Dios
a jud
Pa Dios fa mes facil pa doena auxilio coe poco o
coe hopi bende. Fesai larga nos pone semper nos confi-
ranza riba Dios.
XXVI.
I. Heli i SU jioenan. 2. Samuel.
Heli tabata huez i gran-sacerdote di Isral i ta-
batin dos jioe, Ofni i Fines, ocupa den ministerio
di tabernaculo.
No contentoe coe e partida di sacrificie koe nan
tabatin derecho ariba, nan tabata cohe pa nan
mes di mehor partida di sacrificionan koe pueblo
tabata ofrece na Dios; pesai hendenan a stop di
haci sacrificio na Senjor.
Heli tabata anciano i conociendo mal con-
ducta di su jioenan e no a corrigi nan, manera
mester. Pesai e jioenan a sigui doena muchoe
escandalo. Senjor indigna contra Heli a anunci
pa boca di un profeta e castigoenan grandi koe
lE manda riba dj i su jioenan.
2. Na tem koe Heli tabata gran-sacerdote Sa-
mul a nace. Su majornan a priminti pa consa-
gr pa henter su bida na Senjor, i ora el taba-
tin tres anja, nan a hib pa...”
|
|
16 |
 |
“...maloe su jioenan ta comporta nan i e no
a castiga nan.
Den es tempoe Isralita- i Filistonan a haja
gera coe otro i na promer encuentro ehrcito
di Isral, 4000 homber, a haja un derrota grandi
Nan a risca un otro batalja i a hiba Area di
Alianza na campamentoe ; ma Isral, no teniendo
proteccion di Dios mas, a haja un deirota mas
terribel koe e promer, ya koe nan a mata 70.000
homber. Enemigoe a cohe Area di Alianza i
toer dos jioenan di Heli a moeri.
Heli tendiendo e mal noticia di derrota di su
pueblo, di inorto di su jioenan i di perdida di
Area di Alianza a cai patras for di un banki i
a kibra su garganta i a moeri....”
|
|
17 |
 |
“...Despues di morto di Heli, pueblo, conociendo
koe Senjor tabata coe Samuel i koe e tabata un
gran profeta, nan a eligi pa huez.
Despues di su eleccion pa huez, Samuel a
papia coe pueblo di Isral: Si boso lo bolbe di
henter boso coerazon na Senjor, kita anto e dios-
nan stranjero for di meimei di boso, i prepara boso
coerazon pa Senjor i sirbi El sol i lo E libra boso
for di manoe di Filisteonan. Toer a obedece na pa-
labra di Samuel. Nan toer a juna, a confesa nan
lalta i a jora nan picar. Dios a scucha nan ora-
cion i a juda nan den gera contra Filisteonan.
Istalitanan a obtene un victoria briljante riba
nan enemigoe; nan a recobra Area di Alianza i
ciudadnan perdt bao di gobierno di Heli, i nan a
goza paz i trankilidad perfecta durante 40 anja.
Ma como Samul a bira bieuw i e jioenan koe
el a scohe pa ta su sucesornan a kita for di camina
di birtud, pueblo a pidi un rey. Samul a had
toer cos pa kita es idea for di nan cabez, ma nan
no kier a tende i a persisti pe doena nan un rey
como sucesor...”
|
|
18 |
 |
“...manera.
Es ora ai toer a reuni i a marcha balente.
Anochi Saiil a bini den ehrcito di enemigoenan
i a bati nan completamente, koe ni dos homber
a fica para cerca otro.
Un dia Samuel a bisa Saiil pe bai na un ceroe
i warda siete dia aja, pasobra di siete dia Samuel
mes lo bini pa ofrece sacrificio na Dios ; ma Saiil,
mirando koe di siete dia Samuel no a bini, e mes
a coeminza ofrece sacrificio.
Un otro dia pa orde di Dios, Saiil mester a
caba coe Amalecitanan. E mester a caba hentera-
mente coe es pueblo, i no spaar ningun hende,
ni nada di nan ; ma el a spaar bida di rey i el
a warda di mehor bestianan i hopi prenda precioso.
Dios a larga Samul corrigi Saiil pa es faltanan,
ma el a disculpe, diciendo, koe el a cohe toer cos
di mehor pa ofrece nan na Dios como un sacrificio.
Es ora Samul a bise ; Obediencia ta mehor
koe sacrificio. Na un otro, mas mehor koe bo,
Senjor lo doena reino di Isral....”
|
|
19 |
 |
“...Nathan a
_ moenstra rey su piearnan
grandi, David a reeonoee
su falta i a pidi Dios
P3!^ pordon mes ora, no eoe
un eontrieion fingido, ma
di henter su eoerazon, i
||i|i||i;!;||jij Dios a pordone mes ora;
ma sin embargo durante
su bida el a hanja mas-
dtsgracia i pena di
^ sufri eomo peniteneia di
su piearnan.
'2. David tabatin un
jioe, jama Absalon, koe a
eaus tristeza di mas grandi. Codieioso riba poder
di su tata eomo rey di Isral, el a lamanta eon-
tra su tata David, i a manda un parti di pueblo
aelam pa rey. David eoe su sirbidornan fiel mes-
ter a hui for di Herusalem i pasa Jordan. El a
drama lagrima ardiente riba bida maloe di su jioe.
Entretanto Absalon a reuni un ehreito grandi.
David a manda su ehreito eontra e jioe rebelde,
i a pidi toer hende pa salba bida di su jioe.
Den un mondi grandi batalja a eoeminza denter
ehreito di Absalon i di David. Absalon a perde
i e sol a hui riba un mula. Di golpi el a sinti, koe
su eabeinan a pega den un paloe i e mula a...”
|
|
20 |
 |
“...ai
coe masha legria, i el a drenta ciudad coe victoria.
3. Despues di tantoe gera David por a reina na
paz riba Huda (5 Isral i Senjor a haci prspero,
haciendo e semper mas i mas grand! i glorioso.
Un dia el a hanja un pensamentoe ambicioso i
el a larga conta toer su pueblo pe broma coe su
poder. Senjor a keda malcontentoe coe esai i a
doen un di es tres castigoenan pe scohe pa su
picar: hamber, gera peste.
David a scohe peste, pasobra el a prefera di
cai den manoe di Senjor^ i no den manoe di hende.
Peste a bini i a caba coe Isral. I e castigoe
lo no a caba, si David coe su oracionnan, coe
SU penitencia i coe su sacrificionan lo no a placa rabia
di Senjor.
Despues di es azota, rey a ocup nicamente
coe bienestar di pueblo i coe obra di piedad. E
6...”
|
|