1 |
 |
“...di bo i muher; 1e
machica bo cabez.
E muher di kende Dios ta papia aki, ta San-
tisirna Birgen Maria, koe cuater mil anja despues
a bira Mama di Hesus, Salbador di mundoe.
Despues Dios a bisa Eva: ,,Lo Mi aumenta
bo dolornan mas tantoe, i lo bo ta bao di poder
di bo man.
I na Adam Dios a bisa : Tera sea maldiciona
pa bo causa ; lo bo come di bo trabao toer dia
di bo bida. Den sodor di bo frenta lo bo come
bo pam, te dia lo bo bira tera trobe, di cual bo
ta traha ; pasobra stof bo ta, i lo bo bolbe trobe
den stof.
Anto Dios a saca Adam i Eva for di e hoffi boe-
nita, i a pone un angel coe spada di candela na
porta di paraiso, i nan a perde nan inocencia i
nan santidad; nan curpa a bira mortal; nan a
keda sometido na muchoe sufrimentoe i miseria^
i sobre esai Cieloe a keda cerh pa nan i nan
descendiente. Ta es picar koe jama; picar
original.
Nos toer a peca den Adam. Toer cos, koe nos ta sufri
awor, no solamente na curpa, rna tamhe na alma, ta
consecuencia di picar original. Larga nos wanta...”
|
|
2 |
 |
“...altoe, jama Ararat, i nan por a bolbe mira ca-
beznan di ceroe.
Cuarenta dia despues No a manda un raat
for di area, pa mira si tera ta secoe caba, ma e
pahara no a bolbe. Despues el a manda un
paloma koe a bolbe unbez, pasobra no tabatin
camina di para. Siete dia despues el a bolbe
manda un paloma, koe a bolbe coe un taki berde
di olijfi den su boca. Aki for No a haja sabi,
koe tera a coeminza bira secoe, ma sin embargo
el a warda ainda siete dia i a manda un paloma
atrobe, koe no a bolbe mas, pasobra awor tera
tabata secoe.
Awor pa orden di Dios No a sali for di area
coe su tamilia i coe toer e animalnan, i el a...”
|
|
3 |
 |
“...husticia severa. i su odio pa picar Ma muchoe mas
terribel lo ta, e huicio general na tin di mundoe.
Area di Noe ta un imagen di Santa Tglesia. Ningun
hende por ta teliz for di area. Area tin un entrada sol;
Tglesia tarnbe tin lin entrada sol, esta, Santo Bautismo.
Manera area tabata .subi mas i mas altoe, segun koe awa
a subi, asina tarnbe persecusionnan mester subi, pa
aha i gloridea Santa Tglesia mas tantoe.
VII.
I. Jioenan di Noe. 2. Toren di Babel.
1. E tres jioe di Noe : Sem, Cham i Jafet a bolbe
pobla mundoe coe nan generacion poco-poco.
Noe a coeminza traha coenucoe i a planta paloe
di dreifi, di cual el a traha binja. No conociendo
forza di e bebida el a bebe te bira boerachi,
despues el a cai droemi sin tapa su curpa bon.
Su jioe Cham, mirando su tata den tal estado, a
bofon di dj i a coeri bai cerca su roemanan, i
a conta nan bao di harimentoe, com el a mira
Noe. Ma Sem i Jafet a moenstra nan indigna di
un tal trato i nan a bai cerca nan tata i a tap
coe un mantel....”
|
|
4 |
 |
“...di Cham a bai Airica i esnan di Jafet a dirigi
nan na Europa.
Es toren i es ciudad aicerca a haja despues
nomber di Babel ot Babylon, koe ta nibca : bru-
hamentoe.
Den (]j cunter mnndtiiuiento Dios n, hisa : honrn bo tntn
i bo waimi, j>n bo fin })ida Inruoe nn nuindoe. Dios lo
bendicionn inuchnnnn kor fa. si^iii ehempel di Sani i -la-
tet; ina aleonfrai io PE eastiga nan koe no ta vespeta nan.
VIII.
I, Vocacion di Abraham. 2. I^ucha i Victoria.
3. Melchisedech.
1. Despues di diluvio hendenan a bolbe cai di
un malicia na otro. Nan a loebida conocementoe
di un solo Dios berdadero i a adora solo, luna i
streanan, bende i animal, si, basta paloe i piedra.
Na tera di Haran tambe, camina Abraham ta-
bata biba, idolatria tabata general. Pesai Dios a
manda Abraham bandona su patria i bai na un
tera koe 1E moenstr.
Abraham a obedece mes ora i el a bai coe su
muber 3ara i su sobrino Lot na tera di Canaan.
E tempoe e tabatin 75 anja.
Dios a priminti Abraham koe 1E doene tera di
Canaan pa su herencia...”
|
|
5 |
 |
“...mucha maloe,
pasobra awor Mi ta mira koe bo ta terne Senjor
i bo no a spaar bo nico jioe pa Mi motiboe.
Mientras Abraham a los su jioe, el a mira un
chubatoe, pega coe su cachoe den lama. El a
coh i sacrifik na lugar di su jioe.
Dios a haja un gustoe grandi den e obediencia
extraordinaria di Abraham i dici: ,,Pasobra bo a
haci esai, lo Mi haci bo generacion numerosa ma-
nera streanan di cieloe i toer generacion di mun-
doe lo ta bendiciona den bo descendiente (esta:
den Hesu-Cristoe).
Abraham a bolbe bai cas contentoe coe su jioe
i SU dos criar....”
|
|
6 |
 |
“...ricibie coe carinjo. Laban a contie pa warda
e numeroso tao di earner koe, dia pa dia tabata
bira mas grandi.
Ma con toer koe Jacob a sirbi Laban coe zelo
i tieldad, e tabatin d' sutri hopi pa culpa di su
tio avaro ; el a haj obliga anto di keda na su
sirbishi siete anja p' casa coe Raguel i despues
seis anja mas, promer koe el a bai cas di su tata.
Pa bendicion particular di Dios Jacob a bira
masha ricoe.
Jacob a ripara, koe Laban no tabata mira su
rikeza coe bon wowo. Pesai Dios a doene orden
pa bolbe bai na Canaan.
A socede koe Laban tabata ausente algun dia
for di cas. Jacob a bai ketoe-ketoe coe su esposa,
su jioenan i coe toer su posesion. Conforme
Laban a tende esai, el a poersiguie i a cohe ;
ma Dios a tah di no mishi coe Jacob. Nan a
bandona otro na paz i Jacob a sigui su biaha.
Poco-poco Jacob a jega Canaan. El a manda
hende padilanti pa nuncia Esau su regreso i
tambe pa pidi su amistad.
E sirbientenan a bini coe respond!:
Nos a bai na Esau i mira, el ta bini pura
bin contra bo coe...”
|
|
7 |
 |
“...tabatin abundancia
di trigo; pesai el a bisa su jioenan: BaiEgipto,
bai coempra loke nos mester.
Asina nan a mira Josef, nan a baha cabez te
na suela p. Josef a reconoce nan mes ora i a
corda na e sonjo koe tabata cumpli awor.
Ma promer koe el a haci nan sabi, kende e
tabata, e kier a poerba su roemannan, pe mira
si nan a bira bon hende. El a papia severamen-
te coe nan i a puntra nan. Di oenda boso ta bi-
ni? Su roemannan a respond: ,,Di tera di Ca-
naan pa coempra coeminda necesario. Josef a
bolbe bisa: ,,Boso ta spion. Masha spanta e roe-
mannan a responde: ,,No Senjor, bo sirbidornan
a bin coempra trigo. Nos toer ta jioe di e mes
un tata koe ta biba na Canaan. Nos tabata diez
dos roeman, e di mas chikitoe a keda cerca nos
tata, e otro a moeri.
Ki legria pa Josef di tende, koe su tata i Ben-
jamin tabata na bida ainda.
El a bisa nan: ,,Lo mi mira si boso ta papia
berdad i el a cera nan toer den prison.
Tres dia despues el a larga saca nan atrobe...”
|
|
8 |
 |
“...i trec0 nan su dilanti. El a pon6 Simeon na ca-
dena i a bolbe cer na prison; e otronan por a
bai cas, pa busca nan roeman di mas chikitoe.
Es ora ai nan a recorda nan, ki sin misericordia
nan a trata Josef antes.
Josef a larga jena nan sacoe coe tngo, i den
cada sacoe el a larga pone e placa, koe nan a
trece. Asina nan a jega cas, nan a conta nan ta-
ta toer cos koe a pasa nan na Egipto.
Ora nan a basha trigonan for di sacoe, nan a bol-
be haja toer nan placa, loke a admira nan masha.
Isaac tendiendo koe e vice-rey kier mira Benja-.
min^ a bira masha tristoe.
thii nn Jo.sef. Plmiao a bisn E^ipcAomm ,Baj na
.loset; tata wanhidov di Xino Hesus, Santa tglesia ta
bisa nos tawbe. ,
E jior, r jnda nos, si nos ta jndie coe connanza. oan
Hose ta patrono di toer hende i piincipalniente un pro-
tector di hubentud.
XVI.
I. Segtinda biaha di roemannan di Josef na Egipto.
2. Josef ta haci conoci.
1. Algun luna a pasa i casi toer trigo koe
nan a coempra a caba. Jacob a bisa su jioenan. ,,Bai
atrobe...”
|
|
9 |
 |
“...Conforme e roemannan a jega Egipto, Josef a
larga drecha un comementoe pa nan. Un mayor-
domo a hiba nan palacio i Simeon a bolbe bini
cerca nan. Ora Josef a drenta, nan a baba nan
cabez pe i a ofrece nan regalo. El a papia ma-
shd amistoso coe nan i dici:
,,Boso tata bieuw, koe boso a papia didj.eta
bon di salud? E ta na biba ainda? I mirando
Benjamin, Josef dici: Esaki ta boso roeman chi-
kitoe, koe boso a papia coe mi didj? I papian-
do coe Benjamin, el a bisa : Mi jioe, koe Dios
tene misericordia coe bo. El no por a papia
ni un palabra mas ; su coerazon tabata jen. El
a sali for di sala i a jora ; un rato atras el a bolbe
bini.
El a moenstra Benjamin mas honor koe su
roemannan. Nan a ripara esai, ma nan no a
bira codishi.
Nan toer a come i bebe, i tabata contentoe.
Despues di comementoe, Josef a larga e mayor-
domo jena nan sacoe coe trigo, huntoe coe nan
placa, koe nan a paga. El a mand pa sconde
SU beker di plata den sacoe di Benjamin.
Su manece nan a bai.
Apena e roemannan tabata...”
|
|
10 |
 |
“...mayor, t na esun di mas chikitoe ; i ata, ora
nan a sagudi sacoe di Benjamin, nan a haia
e beker.
Toer a keda spanta i a bira susta ; nan a ranca
nan panja kibra di tristeza i sin papia un palabra
nan a bolbe bai ciudad. Josef a haci manera e
ta masha rabia i dici; Pakiko boso a haci e
cos ai ? Nan a respond : Kiko nos por bisa?
Dios a haja un malicia den nos; nos toer ta
keda catiboe di nos Senjor. Josef dici; N,
esun koe a horta mi beker, ta keda mi catiboe ;
ma boso por bolbe bai liber cas di boso tata.
Huda a jega awor un poco mas acerca i a
papia : Mi Senjor, mi ta pidi bo, larga bo sir-
bidor papia un palabra coe bo, i no rabia coe
bo sirbidor; pasobra despues di Pharao bo ta mi
Senjor. E promer bez bo a puntra bo sirbidornan:
boso tin un tata un roeman ? I nos a responde
bo : Senjor, nos tin un tata bieuw i un roeman
mas chikitoe, koe nos tata den su edad altoe a
haja, i koe su roeman di tata i di mama a moeri ;
e ta nico jioe di su mama, i su tata ta stim
masha. Anto bo a bisa na...”
|
|
11 |
 |
“...a responde : ^,Boso sabi koe mi esposa a doena
mi dos jioe bomber. Un a bai i boso a bisa: uri
bestia feroz a mat; i te ainda e no a bolbe.
Si boso hiba awor esaki tambe i cualkier desgra-
cia companj na camina, anto coe duele boso lo
larga mi cabei blancoe baba den graf. Si awor
mi bolbe cerca nos tata sin e mucba, sigur 1e
moeri di tristeza, pasobra su alma ta mucboe
pega ne. Mi a keda responsable pa e mucba ;
pesai mi ta keda bo catiboe, ma larga e mucba
bolbe coe su roemannan.
2. Es ora ai Josef no por a resist! mas ; el a
coeminza jora i did: ,,Mi ta Josef, mi tata ta
na biba ainda ? Su roemannan a spanta masba,
ma Josef a papia carinjosamente coe nan i dici:
Jega acerca ; pa boso salbacion Dios a manda
mi, promer koe boso, na Egipto, pasobra tin cincoe
anja mas di bamber....”
|
|
12 |
 |
“...mi pueblo,
jioenan di Israel, for di Egipto.
Moises a escusa su mes, pasobra e tabatin mie-
doe pa e bon resultado i dici: ,,Ta ken mi ta, pa
bai cerca Pharao, i pa saca jioenan di Isral lor di
Egipto? Anto Dios a bis: ,,Lo Mi ta coe bo.
Dios a doen es ora poder pa haci milagro.
Es oia ai Moises a bai Egipto i pa poder di
Dios el a bai coe su roeman Aaron huntoe coe
ne. Nan toer dos a bai cerca rey i a pidi pa
Israelitanan bai, pasobra Jehova, Dios di Isral, ta
desea esai.
Un biaha mas nan a bolbe bai cerca Pharao.
Aaron a tira su baston abao na suela i mes mo-
mento e baston a troca na un colebra; ma re}^
no kier a larga pueblo bai.
2. Awor Dios su castigoe terribel a cai riba
es tera di Egipto, koe nan ta jama plaga. Pro-
mer, awa di rioe Nilo a troca na sanger; piscar-
nan a moeri i ningun hende no por a beb mas;
despues Aaron a alza su mannan riba awa i un
porcion incontabel di sapoe a cubri henter tera;
nan tabata drenta hasta den cas i forno. Despues...”
|
|
13 |
 |
“...a bolbe bini na su lugar i henter ehercito di Pharao
a hoga.
Israelitanan, mirando nan salba, a reconoce i ala-
ba omnipotencia di Dios i Moises a canta coe pue-
blo un cantica na accion di gracias na Senjor.
2. Siguiendo nan biaha, Hudioenan a jega na
Mara Tnan a coeminza murmura contra Moises,
pasobra nan no a hanja nada sino awa amarga.
Pa orde di Dios Moises a tira un paloe den
avva i awa a bira dushi. Ora nan a jega den de-
sierto S/r, nan a bolbe murmura, pasobra nan no
tabatin carni ni pam. I mira^ banda di atardi un
cantidad grandi di pahara a boela, den desierto,
asina abao, koe nan por a cohe nan coe nan
man. Su manece asina leuw koe nan por a mira
suela tabata tapa coe pipita chkitoe rondo iblan-
coe. riudioenan a
fica admira i un
tabata puntra otro:
Ta kiko esaki-
nan? Esaki ta
pam koe Senjor
a doena boso pa
boso come.
Nan por a reuni
cuantoe koe nan
tabatin mester; ma
dia Biernes- nan
mester a toema
dobbel, pasobra
dia di Sabbath
manna no tabata jobe. Coe es pam celestial
Dios...”
|
|
14 |
 |
“...liraite di Tera pri-
rninti, Canaan. Pa orde di Dios Moises a manda
12 bomber bai in-
vestiga es tera.
Despues di 40
ft-' dia nan a bolbe i
nan a bin moenstra
pueblo frutanan di
es tera; esta un
trosbi grandi di
druib, koe dos
bomber tabata car-
ga na un bara,
algun bgo i gra-
naatappel.
Nan did: En berdad es tera ta jen di lecbi i
stroopi, ma babitantenan ta grandi i balente i nan
tin ciudadnan grandi i rondona coe muraja. Di
es manera nan a binca miedoe den curpa di pue-
blo i baci rebelde.
Ma Josue i Caleb koe a biaba den benter es
tera a bisa; No lamanta contra Senjor, i no tene
miedoe pa pueblo di es tera, pasobra manera
pam nos por destrui nan; Senjor ta coe nos,
no tene miedoe. Ma pueblo kier a piedra nan i
bolbe bai Egipto. Es ora ai Dios a bisa; ,,Cuan-
toe tempoe es pueblo aki lo insulta Mi ? Lo Mi
manda peste riba dj i destruie. Ma Moises a
bolbe pidi Dios i dici: Mi ta pidi Bo, pordona
picar di es pueblo, pa Bo grandi misericordia....”
|
|
15 |
 |
“...62
Dios a bolbe scucha oracion di Aloises, ma pa
nan casti^oe Hudioenan mester a rondia 40 anja
den desierto; i ning'un bende koe tabatin mas koe
20 anja no por a drenta den Tera priminti Ca-
naan, fuera Josu i Caleb. E diez spionnan, koe
a haci pueblo lamanta, a keda morto di ripiente
Camilla nan tabata.
2. No muchoe tern despues tres Levita, esta
tres bomber di staca di Levi, coe 250 rebelde a
lamanta contra Aloises i Aaron. Nan tambe a pre-
tende di ta sacerdote. Ma tera a abri bao di nan
i a guli e tres levitanan i
un candela a bini for di cieloe
i a mata e otro 250 rebelde-
nan.
Despues Moises a toema 12
bara koe tabatin nomber di
cada un dj diez dos stacanan
scirbt ariba. Ailron tambe a
doena su baston. Aloises a
pone e 13 bastonnan dilanti
di Alianza. I ata, su
manece baston di Aiiron a
florece i a doena fruta; e
otro bastonnan a keda morto.
Asina Dios a moenstra na ken-
ter pueblo, koe E mes a scohe
Ailron pa g'ran sacerdote.
3. Alg-un tern despues pueblo a bolbe murmu-
ra, pasobra...”
|
|
16 |
 |
“...kere koe tabata boz
di Heli i el a lamanta mes ora bai cerca gran-
sacerdote i did; ^^Bo a jama mi? Heli a respon-
de; Mi no a jama bo; bai, mi jioe, bai droemi.
Un rato despues Samuel a tende e mes boz;
el a lamanta i a bai cerca Heli; ma el a haja e
mes respond!. Te tres bez Samuel a tende e mes
boz i pa di tres bez el a bai cerca Heli. Es ora
ai Heli a comprende, koe Dios tabata jama e ho-
ben i dici: Si bo tende nan jama bo un biaha
mas, bisa: Papia Senjor, bo sirbidor ta tende
Bo I Dios a bolbe jam: Samuel, Samuel! I
Samuel a responde: ,,Senjor, papia bo sirbidor ta
tende Bo. Es ora ai Dios a bis: Ata, es koe
lo Mi haci den Isral lo sona den dos orea di nan
koe kier tende. Riba es dia lo Mi basha toer ca-
lamidad riba Heli, koe Mi a menaza su cas coe
n; lo Mi coeminza i lo Mi caba, pasobra el a
sabi ki maloe su jioenan ta comporta nan i e no
a castiga nan.
Den es tempoe Isralita- i Filistonan a haja
gera coe otro i na promer encuentro ehrcito
di Isral, 4000 homber, a haja un derrota...”
|
|
17 |
 |
“...Despues di morto di Heli, pueblo, conociendo
koe Senjor tabata coe Samuel i koe e tabata un
gran profeta, nan a eligi pa huez.
Despues di su eleccion pa huez, Samuel a
papia coe pueblo di Isral: Si boso lo bolbe di
henter boso coerazon na Senjor, kita anto e dios-
nan stranjero for di meimei di boso, i prepara boso
coerazon pa Senjor i sirbi El sol i lo E libra boso
for di manoe di Filisteonan. Toer a obedece na pa-
labra di Samuel. Nan toer a juna, a confesa nan
lalta i a jora nan picar. Dios a scucha nan ora-
cion i a juda nan den gera contra Filisteonan.
Istalitanan a obtene un victoria briljante riba
nan enemigoe; nan a recobra Area di Alianza i
ciudadnan perdt bao di gobierno di Heli, i nan a
goza paz i trankilidad perfecta durante 40 anja.
Ma como Samul a bira bieuw i e jioenan koe
el a scohe pa ta su sucesornan a kita for di camina
di birtud, pueblo a pidi un rey. Samul a had
toer cos pa kita es idea for di nan cabez, ma nan
no kier a tende i a persisti pe doena nan un rey
como sucesor...”
|
|
18 |
 |
“...di su mucha. Ma
David a responde, koe e no mester tene miedoe.
I el a corda Sal koe un dia koe el tabata
warda bestia di su tata un leon i un oso a cohe
un earner i koe el a corre nan tras, a coh i a ma-
ta nan .sin otro arma koe su man. I anima e dici:
,^E1 koe a libra mi un dia for di manoe di leon
i oso, lo libra mi tambe for di man di es Filisto
ai. Es ora ai Sal no por a resisti mas i did :
Bai i Senjor sea coe bo.
Sal a doena David su mes armanan, ma David
no por a camna coe nan i el a bolbe kita nan.
El a busca cincoe piedra lizo, el a cohe su baston
i SU slinger i a camna coe nan bai riba e gigante.
Ora Goliath a mira e bini pa bringa coen el...”
|
|
19 |
 |
“...vid a hala un banda. Poco tempoe despues Sal
a haci David hefe di 1000 solda, coe speranza
koe lo e moeri den gera contra Filistonan, ma
David a vence nan.
2. Jonathas, jioe di Sal, a reconcilia David
coe SU tata trobe; ma no a dura largoe, koe Sal
a bolbe tira David coe un lanza. David a hui i
tabata rondea den mondi i ceroenan, pasobra Sal
kier a mat. Rey i su soldanan a busk, ma
Dios a protega su sirbidor. A socede mes koe dos
bez Sal a cai den manoe di David.
Un dia rey a bai sconde su curpa den un cueba
grandi i hundoe di un baranca pa droemi un po-
co. David tabata scondi den e mes lugar. Es ora
ai e hendenan koe tabata huntoe coen a bis:
Esaki ta e dia ai koe Senjor a papia coe bo: ,,Lo
Mi entrega bo enemigoe den bo manoe, pa bo
haci coen ma-
nera ta gusta bo.
Ma David a respon-
de; Senjor warda
mi pa mi pone
manoe na ungido
di Senjor.
El no a haci
ningun maloe, ma
el a corta sola-
mente pida di Sal
SU mantel. I ora
SU hendenan kier
a mata rey, David a boela para meimei di nan i...”
|
|
20 |
 |
“...bomber koe
no tin SU igual den Isral; pakiko anto bo no a
warda bo senjor i rey? Un bende a bini den bo
campo pa mata re}^, bo senjor. Bo no a haci bon,
bai mira oenda lanza i beker di rey ta, koe taba-
ta na SU cabez?
Es ora ai Sal a lamanta i tendiendo loke a
socede, el a grita: No ta boz di mi jioe David
koe mi ta tende? Si, senjor i rey, David a
contest. Awor Sal a pidi David pordon; ma
David no a sigui Sal. pasobra e tabatin experien-
da di ki liher su coerazon sa troca.
3. Filistonan a bolbe toema arma contra
Sal, koe, mirando un ehrcito grandi bini pa atak,
a spanta; el a consulta coe Senjor, ma Senjor no
a contest. Es ora ai el a toema un propsito
detestabel. El a bai consulta coe un hacidor di
brha, koe tabata biba na Endor. El a bai cerca
dj anochi disfraza i a orden pa haci Samuel, koe
a moeri poco dia pasa, paree su dilanti.
Ma na lugar di un poptji, koe e hacidor di bru-...”
|
|