1 |
|
“...KaBAMEENTv'>P. Dl DELOF.VTO.
Alafien Dioos a mancla oen bientoe doeroe
,a seKu awa trobe; i despoee.s d.eesoen lobini, nasoba ki eel no tabata ha.ji aienda ni-
oen loegaar sekoe pa eel para. Ma ..ra Noe
a laro-a ees palomba boela pa di doos bees,
eel a bolbe koe oen rama bei de di olyt na bo-
ka; asiena No a sabi ki tera tabata sekoe i
eel a sali, doenamlo gratias na Dioos, foor di
arka koe soe fainilia i toer ees animal. ,
KoilROMriMEEINTOE Dl HEE!\DE
Toer beende a sali awoor foor di jioe nan
li Noe. Sem a bal biba na oen tera, kitajama
/V/i Cliatn na Afrika i Japheth na tiuropa.
Ma ees kastiegoe pisaar no hasi beende
aienda mas sabier, poko teem a tras nan taba-
ta maspioor trobe. Nan tabata loebida Dioos,
nan Rriadoor, i adora solo i loena: i entrega
nan na toer soortoe di pikaar mahoos....”
|
|
2 |
|
“...19.
ElTITZAR, RRIAAK Dl ABUAriAM TA AI
BOKSKA 01;N MOEllElCR PA IZAaK.
Despoees Abriiham a manda Elizar, sop
kriaar di konfianza, cerka soe koiiosior iian,
lii tabata Jiiba na Mesopotamia, pa liopska
aja oen moelieer ]>a soe jioe zaak. l^JIizar
abai koe masjaar beestia i hopi pre.sent rikoe
pa ees moza destienaar pa IzaaA:. Ora eel a je-
ga na tera, ki jania Mesopotamia, eel a so-
sega, ora solo tabata cer/.:a di drinta, cerka
oenpoos, oenda nioebeer nan tabata bini
saka avva.
20.
Elikzar ta pidi Dioos pa dohj\a pRi, m
SABI ta KWAI. ta EES MOZA, KI EEl. A DI STl-
NA PA IZAAK.
Elizar a pidi Dioo.s i disi: Senjoor! Dioos di
Abraham, hasi, lii ees nioza, m loini piiiipo-
ko avva, bisaa mi: lo mi doena bo bee.stia tain be
di bebe lo ta ees, ki Boadestiiia pa Iza ik.
Mees ora oen moza jamaar lleliekka kar-
g'lnflo oen boetiesji, a'bini pa saka avva.
Elizar a bai cerka eel i di.'^i; doenaa mi po-
ko avva pa mi bebe. Di oen bee.s Kebekka a
doena eel awa i disi: bebe mi .sjon; kaim eel
a basja...”
|
|
3 |
|
“...ees ai eel a kai na
rodiea, adora i gradisi Dioos.
EuZAR lUCIBIER NA KAS DI BATHoEI..
Ilebekka a koeri bai kas, konta soe mama
toer koos. Ora soe roeman Laban a teende,
i weita toer ees prenderiea nan, eel a bai kon-
, tra Eli/.ar i disi koe eel: mi Sjon drinta, pa-
kiko bo ta keda afoor? mi a dretsja kasi loe-
gaar pa bo beestia. Eli/.ar a bai koe eel, a
drinta kas, i nan a ricibi eel masjaar bon.
Nan a papia koe oter i nan alarga boeta koe-
mienda pa eel.
23.
liUZAll TA 8PUKA NAN PAKIKO EEL A BINI.
Elizar disi koe tata i mama di Reliekka;...”
|
|
4 |
|
“...jam a amn.
Eel disi: boso no /ronoce oen beende, /.la-
ma Laban. Nan disi: masjaar bon. l oom
bai eel. Masjaar bon; ata mira' soejioemoe-
heer Raclud ta bini uja /coe /ainieer.
39.
JAKOB BON RICtBIER NA KAS
Dl LABAN.
Ja/vob a bai di oenbees cet/m Rachel i a
bisaeel: mi ta Ja/mb jioe di RebeMa. Rachel
a A-oeri bai bisa soe tata, Ai a bim Aontra
JaAob pajama eel deen soe Aas. , , , .
Eel tabata masjaar bon ricibier, i a Aeda bi-
ba na Aas di Luban. Despoeees JaAob aAa-
sa koe Rachel.
31.
JAKOB TA BOLBE BAI SOE TERA.
llopi anja Jakob a keda cerl'aLaban. Eel
tal)ata sierbi eel masjaar fiel; i Dioosaben-
diksjona eel asiena tantoe, ki eel tabata oen
bomber rikoe, ora Dioos a bisa eel pa eel
bolbe bai soe kas. Jakob a manda algoen
ki iaar koe masjaar present aililanti pa soe
roeman Esau, pa plakka soe rabia; i eel mees
a bini atras. Esau a bini kontra eel na kamie-
aa, a rieibi eel masjaar bon; nuu tabataloe-...”
|
|
5 |
|
“...tntn, ki Jakob a manda Jozef di bai teende
koombai soe roeman nan. Konforme ki nan
a mira bini; larga noos mata eel.
SOOI!
31.
Jrm.N i'A [jOKSKA 01 SKAl'A JoZKK FOOU Dl
IN AN.
Knlxoi, ki taliata majoor di nan tabata
l ii'cr skapa jozef, i disi koe nan: no mata eel,
ta noos roeman; mehoor noos liienka eel deen
ees pi)os aki. lOes poos tabata sekoe iRu-
lii'ii ta'oatien ideeii lii saka eel skondier atro-
1,,,. Asieiia mees nan a hasi, ora nan aka-
Ita di kita soe bieslier foor di soe koerpa. Po-
ko ora despoees nan a weita algoen komer-
siaiite. ki tabata pasa aja. Nan disi koe oter:
melioor noos saka eel trobe, i bende eel pa
katielioe koe tmn. Nan a saka eel trobe, i
iuMide eel koe nan pa bienti pida plaka di pla-
ta; i nan a biba Jozef na tera di Egypte.
35.
Nan ta imanda btfstirr ni Jozef pa nan
TATA Ja KOP.
Roeman nan di Jozef a mata oen lametjc
kabrietoe, i nan a soesja koe soe sanger ees
biestier di Jozef, ki nan a manda pa nan tata...”
|
|
6 |
|
“...tro(>!>i 1)rnsn, li pa o< l hcbc. Jo/]i, auto korda ariel)a mi. Eesoter
disi koe Jo/ef; mi a sooiiju ki mi tabata kar-
^a trees iirakoetoe lioe pam i koosdoeci ari*
ba mi kaiu'es; i pabara tal)ata bini i tabata
kome foor di ees makoefoe di mas arieba Jo-
zef disi l
|
|
7 |
|
“...regoeiaar. .Asiana bon Dioos ii skapa ioa'ii-
deT pa .lozef, na ees teeinpoe di inoeri liain-
ber.
Jarou ta mamia sor .noK nan na Eovii !',
lAA NAN KOPMPRA TIllGOR.
Na tera oen(!a Jakob tabata bilia, nan a
haija tanilie matyaar mal anja. Jakol) a man-
da soe jioe nan na Egypte |ia koemiira ko-
niienda aja. Ora nan a jega J^o/.ef a konose
nan oen bees; ma nan no a konose eel.
./o/ef a liaei manera eel no a konose nan^
i disi: lioso ta beende, ki ta bini aki pa kono-
,se noos tera i pa despoees bini liasi noos.
malo<. Nan disi: o no. noos a bini pa koem-
pra (rigoe, noos ta dies doos roeman bom-
ber, di mas tsjikietoe, jamaar Benjamin, a
keda kas, i oen di noos a moeri kaba....”
|
|
8 |
|
“...laiula nan 1h' i Tt'iiiamiii Ane nan, oei a jama nan
!('cii s()(' nalatio, n l a liirga Simeon bini ctT-
' a mm, i'de^poees eel a larga dretsja oen
Voim!,neeiito(! graiidi pa nan. Ora jo/ef a
iiira min ('
|
|
9 |
|
“...>''> Kr-s ;rp, '*l
^ TA lUlJA bEKI^r n, JOZEF OEKP, s.KOE
Dl ENJAMIN.
::S=Sv~=
.....s ZmZr K T '"''' '' '* ...
l<'M -I h'iii ,'. 3 l'"^!l SOI-s;i-
_ .1 t).ui, ces knaar o hahrie nan tor,- i o
'l'* 'Cr deen sakoe di J?ri,i-,mi l\^
pdi foor dl sakoe di Benjamio. Brskn-,.,,.
f-l'a an toer trobe cer/.-a Jozef
nan Ta bini tbobe ci:bk a
JOZEF.
. Non toer a l)ini trobr cer.-^-a jozef /-i
|
|
10 |
|
“.... Ma Joedas disi: mitapi-
di ho, no iiasi asiena, tenee mi na soe loegaar;
i larga Benjamin bai, si no, noos tata bieeuw
]o moeri di tristceza.
JOZEF TA DEKLARA IVAN, KI EEL
TA NAN ROEMAN.
Ees ora Jozef no poor a wanta mas, eel a
manda soe beende di sali afonr; i ora eel ta-
bata koe soe roeman nan sool, ban di oen jo-
rameentoe doeroe, eel disi koe nan : mitaJo^
zef! mi tata ta na hicda l Ora nan a teen-
de ees jndabra nigoen di nan poor a responde
di spantoe, ki nan a spanta; ma Jozef disi:
bini toer cerka mi, mi ta Jozef boso roeman,
ki boso a beende; ma no tene mieedoe, Pro-
videentia di Dioos a hasi, ki toer a sierbi pa
bon. Eel a brasa nan toer, i disi koe nan: bai
1 bisa mi tata, ki mi ta na bieda, trese eel aki
koe toer ftoe familiu pa cel keda biba cerka
mi....”
|
|
11 |
|
“...lera di Kanaan deeii
j>rat dl soc tata nan.
5.
Mooutoic 01 JoZOF.
i
Jozef a perkoera masjaar pa soe roeman
nan; i ora eel talmtien cieentoe i dices anja,
eel a sienti, ki soc ora di nioeri tabata cerKa.
bad a jama soe romnan nan i disi koe nan:
mi ta moen, Dioos lo perkoera pa boso, i oen
dia lo hiba boso na ees tera, ki bel a
priminti noos tata nan; ora boso ta bai, toema
mi vvesoe i dera nan deen graf di mi tata nan.
Poko dia a tras Jozef a moeri; i ees bon rei
bieeuw Farao a rnoeri tambe. A bini oen
oter rei Farao, ki no a konose Jozef, i ki ta-
bata maltrata Hebreeuwen, (asiena nan ta-
bata jama desendiente nan di Jakob) ma
sjaar; i ki tabata hasi nan toer katiboe.
NaSKMKKN TOF oi Mosis.
A:\Ja oi MoKiNUon 2453.
Jioe nan di Jakob ( Hebreeuwen) a aug-
ineenta masjaar. Fes rei nobo, kioeel disi.
noos mesteer kaba koe nan. bel a manda di...”
|
|
12 |
|
“...moeti^jn Iiom}>pr
Oen mama a luuja oe.'.jioe iunnber! m" eU
akonde trees loena largoe, i o, a eH no tal.ata
poor skonde eesjioe mas, eel a boeta eel deeii
a^a tnkit^foe i larga e>i driof arieba
a. Mees orajioe inoeheer di rei a biiii na
neende pieska eel, i a |ama ees moetsia ki
a el h"''-''' ..Mosis, i a kriaeel, dol
na eel bon sienjanza.
Mos IS KIKIcn MB IIA SOK POEKBIiL.
&S4=t;,},s
no tabata kieer pa nan bai; ma mas tantoe
tad dl Dioos. Msis a basi, pa podeer di
pjoos, masjaar niilager, i a larga bini ma-
sjaar plaga aneba tera di Egypte, Ora rei
tabata bai aienda doeroe kontra, Dioos a
larga inoen di npieente toer jioe bomber
majoor di bmteer Egypte, ban d. kwal ees dl
rei tambe. Ee a a doena rei oen spantoe
asiena grand., k, cel a larga nan bai....”
|
|
13 |
|
“...1 rei a konseenti.
David ta briaga kok Gomat.
Niffoen beende tabata tribi di sali af.mr
pa bringa koe Goliat, a fiisaar ki rei a pri-
mmti masjaar pagameeiitoe, i di doerm soe
Jioe moel.eer pa kasa koe ees, ki lo kaba
koe Goliat. David a bai; ma sien anna Eel
a toema soe garoti i slinger na manoe, i a
hienka cienkoe pidia deen soe koto. Ora
i^bat a mira David biai, eel a bari i l,o-
ona di eel; i disi: ^mi ta oen katsjoor auto,
ki bo ta bini koe garoti aii. iia mi? ina David
disi: mi ta bmi na nomlier di Senjoor, noos
Dioos. Korforme ki Goliat tabata bini arie-
ba David, eel a toema oen pidra, boeta eel
deen soe slinger, i a tira eel koe asiena tan-
toe foorza, ki ees pidra a keda binkaar deen
kabees di G diat, ki a kai boka a ban. David
a koen a cerka, i koe inees bouwer di Goliat
col a kap kaliccs afoo"...”
|
|
14 |
|
“...(h ('<< tempel nan Uihata icardux Jli lui di a-
hoestne.
Rohoaai .hok di S.\;.(aio\.
Salonia?i tahata ^oehena soe peet hel na
paai^ i prosperidad. ma, In dlspraeia! O ra
eel tahata Ineevw kaba eel a tnehida Ploos,
i a kar^a eel masjaar robees. Ploos a noe-
ha masjaar i dl si koe eel\ pa bo ka a sa bo
relno lo ta partler na pidas\ aslena mees
a sosode. Ora Salotnon a moeri, soe jloe
Jloboum a bini na soe loegoar. Eel tahata
oen homher rohees\ na loegoar di sigi hou
konsegoc di beende bieeuw i sabier, eel taba-
tn bai tras dipalabra di soe kameraden tuin.
Isralieten i IIokdikk.
Ees dieesdoos jioe di Jal.ob tabata hom-
her kasaar kaba na Egypte, di modo ki
aicoor tabatien foor di kada oen di nan, oen
taniiesimo miel desendiente, i dieesdoos dif-
ferente staka. Eau di Rohoam, poe.bel a
lamanta. Diecs staka a kai afoor, doos
noema a kedafieel, ees tabata-, staka, di Juda
t dl Benjamin, ki nan tahata Jama Hoe-
die'e. Ees otro dices staka a boet a Ito-
boam jm rei aricba nan. Nan tabata jania...”
|
|
15 |
|
“...mi'cdof
di Senjoor, gradiciendo Dioos toer din di
soe bida. ,,
'il
lil'l I! HormOK NAX,
A BIAS I Asa.
Ora Koboam a moeri, Abias sue jioe ki
a bira rei, no a iroc'beriia mas ki frees aii-
ja. Asa soe jioe a briii na soe loeoaar. bles
aki taliata oeii bon rei, eid ta at tfi'esloso
na Dioos pa soe zelo pa relij>ion. Mel ta
bata perkoera di kita toer serliisio di Dioos
falsoe foor di soe reino. Irees Dioos a bin
diksjttoa eel, i a larga eel gosa largoe feem-
[>oc di paas; i ora enemigoe a bini basi e
ra. eel a bini nan di arieba...”
|
|
16 |
|
“...aki ta
boso rei Oen hees nan a mata .Vthalia i
Joiadas a boeta Joas pa rei.
Moorto di Joas, .sor jioe A.AivsiAs rei.
Tantoe teempoe ki Joiadas tabata na bie-
da, Joa.s sigieendo bon konsegoe di eci?
kabees di sacerdote ai tabata goeberna nia-
sjaar bon. Desprtees di rnoortoe di Joiadas
eel a kita bor di bon kamienn i tabata bando-
na berdadera religion. Poko teempoe atras
soe mees beende mm a mata eel arieba soe
karna; ni derameentoe komo rei eel a
haija. soe jioe Amasias a toema goebierno,
i a bini soe enemiegoe nan dl arieba. Des-
poees eel a Imija masjaar grandeza, i a
bandona Diuos; ma Dioos a bandona eel
tainbe. Rei di Samaria tabata bringa koe
eel, i kaba di perde lanteer soe ehersito,...”
|
|
17 |
|
“...de trolie i a mamia bini bisita cel i disi koe eel:
bo dia di mocri ia eer ka. Jorandu rei a
klama na Lhiaos pa Hel docna cel algoen...”
|
|
18 |
|
“...mees aiiootsji oeii an-
vel di Dioos a tiiafa !S5,000 di aan. Mal
mntaar U('i <>' Assijrie a lioe bai na soe
tera. (/((hias a pasa oes !ioja nan, ki Dioos
i, ilociia < (d di lida aienda, niasjaar sose-
lraa!% si< rldoiido Dioos axactamcente basta,
soe oeltima ora. lAalya di ^oevenia 29 an-
ja, eel a sieiiti soe oeltima ora jega, jeen
dikoiduuisa i speransa eel a entrega soe
alma na maiioe di Dioos. l oer ])oebel ta-
bata jora, i a doena eel oen derameentoe
manifiko.
87.
Rki Maaasses-
Manasses a bini na loegaar di soe tata
K/eehias; ma aleenw di sig bon exeinplo
dl soe tata, eel a bandona Dioos, pa biba
oen bida robees i sierbi Dioos falsoe nan,
Eel tabata tambe oen bomber masjaar...”
|
|
19 |
|
“...profaet ts-aias ko(
ucti zjiag traluujr di paloe na doo; pasolir
protVct l!d)!ita l)isn eel, ki oen V>iia Jifdt'nt
nu talnita ^ocsfa Dioos, i ki ni.o>- In kas-
stigii eel. Kei di Assijrie a lini d'kl;mi cel
gcra, ii liasi re i Manasses prisonero i a bucta
ecl na licrue l)eet> sue disgracia eel a bul
be cerka Dious; eel a pidi poniun i Diuus
a larga eel bini na soe tera trube uciida ce.
a mueri hasiendu peniteencia.
AmON I SOK JlOE JoSIAS KKI
Amon a bira rei tras di soe tata Marms
scs, sigiendu soe tata deen soe malieciu; int
no deen soe peneteencia. Eel no a goeber
na inas ki doos anja i beende di soe ka
mees a mata eel. Tras di eel a bini Josias
(HMi bomber santoe i religioso, ki tabata sigi
birtoed foor di soe tsjikietoe. Ma oen dia
eel a basi oen irnproedeencia di bai bringi
koe beende di Egypte, eel a sicilii oen lie^
rieda; ki, poko dia a tras, a kausa so
moortoe.
89.
JOACHAS I SOF. ROKMAN KKl NA.N
UI HoEDtOE.
Josias tabatien trees jioe bomber: Joacbai...”
|
|
20 |
|
“...Jecl.onins i Scdecias. Joachas a gocberna
trees l*ena noenia; ora rei di Assijrie a nasi
eel prisonjero. Jechonias a bini na soe loe-
bini bnnga koe
eel a toema Jerusalem, i a hiba toer
beende na soe tera- Weende di kaja sool
eel a lar^a na Jerusalem, i n boeta Sedecias
Uonio rei arieba iian. Wes aki tabata oeltimo
rei di lloedieoe nan. Ora Sedecias a boeska
o era trobe koe Nabuchodonosor, eel a bolbe
Pini dislroe hintecr stad di Jerusalem, pega
riemiiel na kaideela i kaba di saka wo-
di Sedecias, eel a larga sera eel.
^ )9.
^ UoiaiIEOE NAl\ tA BOLBE NA ^NAN TERA.
'' An.1A Dl MOEiNOOE 3470.
ftlaneera tabata profetaar pa Profeet Je-
\ rem.as, Woedieoe nan a keda 70 anja foor
di nan tera ban di podeer di goebierno di
, r.abvlunie. espoees rei di Persie, jamaar
Cyrus, a bini, a kohe tera di Babylome, i
a doena Woedieoe nan podeer di bolbe bat
r na nan tera. Eel a doena nan podeer tam-
> be di lamanta tempel di Jerusalem i...”
|
|