| 1 |
 |
“...a Septiman^ Philosophic^
SABA.
Vtrum eft mami quantitate ex iJlis f
S A L O M O N.
Ccelum praeualet terra:, vtpote illam ambiens, vt centrum. Eft
namqueterra refpeu ca;li inftar exigui & ferinfenfibilispunki in
maiorimundo, cuius proportio nulla eft ad illud: Si enim nullaefb
proportio inter centrum & circulura quemlibet paruum; -quid dice-
mus de circulo omnium maximo extimi coeli, & terra eius centro
Solem coeleftem terra centiesfexagies iexies maiorem ftatuunt Aftro-
nomi; quotiesipfoSole cmltim ? Forte centies millics, autaraplius:
At terram noftram funt qui milliesminorem fuo ccelo affirment,idq>
ideo,quia terra vnitatem referac,aquadenarium,ar cralor ccncena-
rium,lubtiliscoeleftismillenariumnumerum. tIaEceftcatena noftrae
rarefadbioms, antcondenlationis. Fiic eftcirculus, quiabloluitun
noftro ccelo & tctra^quo ad ortum & motitmperfedionis.
S% B A.
^t 'vtYum maius eft virtute?
SALOMON.
Terra: Secus eft in magnomtindo vbtGoelumomnes viresterraE
mmiftrat: Terrain noftroopere viua &...”
|
|
| 2 |
 |
“...fieflt,nunquamterrsadh£ererct,quaeinccntro
coeli coia/iftit quia loco naturaliter a terradiuifuseflt: Arver&:
aqua tcrramambiunt,quanauiaar terra contrarietur in vtraquequa-
litate: Curigitur ignis d terraefltremotifllmusj, cumquaconueniat
in vna qualitate, nernpe ficcitatei; Fuga ccrt, qu;e in ignevidetur,
durn mox di/peritlurfianapyramidali figuratendendo i noneftafcen-
iiOjiedinacrerntranfinutatio^ quod inde patet, quiamoxomnis, ae-
ris qualitates & lub ftan tis illi adfiint, non anaplius,ignis :li bene con.-
uderenaus, ignem facilius terra; adbarere, naturali amore quam
aquam terra autariV pcrfpiciemus. Namlccitas^quaproprireten-
tiua j & igni & terra communis ell niinquam rccedit ab alterutro i
Frigiditas veio, quaterra &aqua conuenic, per accidcnsmutabilis
caulam babet ftabilitatis: Humidicasinfupcr,, qua aqua&:
ari ineft expuiliuaexilHt,£uxibilitatispart£ceps & mutationi valde
obnoxia. Hac eft caulajcurnaturalc vinculum niagis lit inter ignem
& terram,quam tcrram & coelumarium.
SABA...”
|
|
| 3 |
 |
“...Prima Dies: De Coelo et Elem. i
quoquejwflRintrcliqiuJuolatcraciufdera trianguli cum fuisangu-
rl!n CeftaxiomaGcometricum J diftantiaqua-
nim' aneftro vifu,fiucin coelo, fea terra ficorurri, ea-
rumqs magjiuudmem indagare licet: E. g, Solis diftantiam inuene-
lunt ex tnangido, qin fitita, vt fcmidiameter terr^fit vnum latus. li-
WraT" ad Soils mediumpiin6lumdire
|
|
| 4 |
 |
“...Secvnda Dies: De Meteoris.
S A L O M O N.
Quiddeere&ione fgurarum Calijeu Nmumtum,
*vt 'vocantycenarunj perfonarumfmis ? 82.
HYRAMVS.
cft isrn<li<^X(iodtni'ix cfcntnncii, Sccx cifHcfontibus oritu:]^
xquib.illajacifl:ifontcsfuiutuibiai,&:foencli,mhilliciuidxventaris
miaentes. Piimb cnimdemoaftrandumeritAftro]ogis,fteJlasant AftroJogit
relatas habere in geneie cas vires & virtutcs. Secund,etiamfihabe-qu* demo.
renthisperfimilcsefFed:Hs,qndiansilliobiruatifint, &fiixcaufx,*^'*'**''
hoe eft,indi_uiduoftcllxveraflcripti.Terti,probentindiuidiiaftel-'***"^*
larum, vel fydera coniimaim in indiiridua locorum dipcrfonarum
operari, &taleseiFc£tusproducere. Q^aitbdemonftrent, caufas&
elFeausiam didosfiiisfpatiis, circulis&Iineis,ab iilisficlis&imagi-
nationein ccclo conftitutis, aut in charta depidis parere, &morem
gcrere, nee citra vltrave, qiiam ipfivelint, luis virtunbus progredi.
C^int, cmaliiadxquatorem leu cingulum miindi domicifiafiia
diuidanr,ahi ad Meridianum,eadem ccrcitudine,vt vohint: dcfiniane...”
|
|
| 5 |
 |
“...isnin, nempe
A'athmcuca,Gcomctna, Hyporhdibus, & Phxnomt-non oblcnia-
tionibuSjquiefiuntpcrinftiuGientamagfta&certa, volcns conccdo:
Huiuslegitimumvliimannos,mcnrcs-,dies & horas oirdiiaarein Re<-
publ. 5i coranauni vka^, conftat, abtifum veroad pradidionum aflrro-
iogicanim vanitatcm dcdinrue: Aftiolugi veio, Mathematici ali*
quando didi,nccdehumaiio,aecAlminoHuetoletantur, Alhonomi
maxime.
S A LOMON.
At nunc parcendum vidctur diei, noftrrsq-, pro hac vice difijaifi^-
lionib us,nCJioeendum no£li,qu£ i nila t,& nos qiiieri maia cipat.
SEP Tli...”
|
|
| 6 |
 |
“...Tertia Dies: De Tekrje Fossilib.
S E P T1 M A N yE P HI-
LO so P H I C jE
Teitia Dies:
D F T E R R E O S S J LIB VB.
Li-.-. T .
i=f
I
i
i.
SALOMON.
Hales ille Milefius.vnus cx Septem Gracia: fa-
^ piencum iiurnero, quiprimusSoliscclipfinpradi-
I xit, &de VifaminorcdifTbiiit.cumccelumfufpi--
^ ceret, in terra foueam cecidiirediciturjquodab
ignarisignQmmiosacceptumel]: ., quali fydera
^ ^ cceli...”
|
|
| 7 |
 |
“...7 SePTIMAN^ PHILOSOPHi-ejE
rFocuj. iil 3Xcaufamr.^fTeicaquefocu.min medio^vel piopemedium Tcae-ni
orbis,quicalorcmfoueat,&i>ationi&expciicnria:cnrcnt;',!!ci;mcn:.
,¥ultanuj. Atquehic eft Vulcanus fubtcrraneus, qui fabctcft mukoniin opc-
um,dequibuspbftdicemus. Qipxcauia eft,qudin Lcmno inluU
Vulcanum podffimum habitare an tiqui Pocte hnxeiin r, qma ilJa tei-
xa valde calida, fulphurea 8c fumofae^iftat, quod lignum eft euiden-
.tilTimum, intenuscaloremclTeabditum, aquo li^qualitatcspioiic-
niant.VndenonimmeritIafonlefidaaMedKiperleclijadvcllus
^m-eumaufercndinn in Colchqs profebliuus., hoe eft, adaadmara
philofophicam elaboiandam vel obtinendam, omnium pnmd inLc-
mnum fe contivlic, vt Viilcano, ibihabitantUitaiet. Hic Vulcanus
fmeignisOibterraneus calefaciromnia vicma loca,&ofticinam fuam
w ^^perfieiemterrs. Eftautem cerraabfque
iratior dubiopropc ccnci'um cknflor&coi'npatioi*, poroliotvcvp&nuior
prope fuperhciem Ju cnim ad vriim inhabirannum cxrunfcciis &: ae-
Xierationem lacentium imunfccus...”
|
|
| 8 |
 |
“...O N.
Q^od Gcberiifdem obcit, quiinaa-
guflis adibusconclufi,nil iniaginanturdeIndiaaut America, fed to-
uim terrarum rbcm nonampliuspaterc, quam ipfi ocuiis vidcrint,
autumant.Fatcor,aliquidfor(anvidemnr,autcxpettifunt,quodnon
fucccffitircdnonid.qiiodfcire &expcrkidebuenmt. Sitotfintmi-
ncxaliaA: mctalla, qiiot elementa literaria, turn corum compolitio
rit ram multiplex,quam literariim, ex quibus infinita: voces compo-
nuntur a fe inuicem differentcs. Non mirumitaquc, li quis centics
milleexperimcntaper o.annos autainpliustcntaflt, &artcinnoa
inucnerif.quia per expenmentacaminuenirinonpolTedifti cant Phi-
lofophi; necperflamratiocinationem, aut per vnam natarac con-
templationem,nccpcrdil:aaHthorinnfolummodo,eorumq;confo-
nantiam; fedperhaecomniallmul Diuino annuente Numinc. Vndc
non fcquicur.
Muit a expertm eSl ,& nihil ccrti o uk:
Ergo nihil vcritatiseftin arte:
Namarsteaaeftfnb allcgoriis, vcluti nux vel amygdalura in luocot-
tice,&teftudoin;fuarefta. Adint...”
|
|
| 9 |
 |
“...^Enigma
jgNleMA
147
j£n I g m a
14,8.
IQ^ SePTIMAN^ PwiLOSOPHjejE
S A L O M O N.
Qmd cenjes ds Upide L aT^li ?
SABA,
EtilTcracdicinalis cft,.eauro dcducens (iiam dignitatem j quod
aliquandp vifibilitcrin eo hofpitatur. Caelicolotem in igne diirabi'-
lemin fecontinet, quip.er aitihcium inde fepataxiir; adaiinsexcmr
plum forte liceret&, mbtmn.colorem ex fuo continence cxtrahere.
Coloryltramarinns vocatur, quia vltra raare pecereun: Venctiis ,.vel
exHdpania,lndiisve, Argcntiidem color eft in profundo; vndc&
huncargentcumfixurn q^LiisexiftiraarepoiTetj^&.ad mbeura deduci,-
bilem,iimodoingreftliinin metallababcret,
SALO^MON.
Q^omodb ex.cra.hitur Li^idis La-^uU.color, exJua:
minera,^
SABA.
Lapidis di(fti optime colorari,pnri,libra vna,plus velminny,conte^-
riturintennifllmumpidueremjin Porphyriociim aquaclardi exicca-
turpulnisj&ccritar,donee alcohol fiat;deinde accipiamiir picisGr^-
c;e vncix ties, refine pini vnciatqiiaciior, mafticHes vncia; tres, thuris.
vnciaE;tres, olcioliiiarum vnciseduac...”
|
|
| 10 |
 |
“...ritum,&(piritusin corpus tranllerit. Atnon omnk fpiritusbmnicor-
poriconuenit. lungendum cft genus cum genere, & (pedes'cumfua
fpecie. Figiturenim,ytRipIxu,ste(latur,omnis (piritus cumcalcibu
fui generis.
SALOMON.
Q^dde redu^ione metallorumin ^rimam Juam
teriamJiatuis,an ilUjitjH^erflua.annecejjaria'i
HYRAMVS.
'Redudio inprimam matcriam fubicdi philofopbici (ic intelligi-
tur.qud illudcompoiitumretexendum (It eb vl'que, donee adfuerit
illud,in quoprimum naturaoperari incepit, idq; in earn formam, li-
cet imperfedam quam habet, redcgit, idq-, fit periblutioneminar-
gentum vinum perargcntnm viuum.multas ob cau(as; Pximb, vrfiat
deftrudio prioris forma:, atque (Icdigniorcmiormam acquirere pp(^
fit; quam diu enim ea forma, quam habetillud (ubiedum, pra:ditum
cft, alterius nobilioris noneftcapax, aut appetcns: Exempli gratia,
Accedo ex vna via Regia in triuium, feu tics vias, ex quibus vnam
viam eligo ad Ixuam tendentem, quamprolquor. Eodem modo
fubiedum philofophicum fuit prins quali in via Rcgia...”
|
|
| 11 |
 |
“...OjvAKrA Dies: JDe Vegetabilibvs. 115
aiio raouens&adliiia, nee non materia, motumrecipiens &pafllua,
vnde planta; cuiiisliJaetradicales partes genetantur. Habet ptacerea
fcmen,velimoimm,ruumcorcicem&tegumenmm,cuiincliiditur,&
adplantationein viq; vimice inregiaconferuatiir. Tum li inbonam
rerram,boc eft,be.ne letificattti a Stercurio illo Deo,ipargatur, cuiuf-
ciinq; fpecieifiierit,creicereindpithoc.modo: InreiTapingui&fter-j^jj,jji^_
corata eft acredb quaeda niccalis ien /alisperra,qua f ioluaturin aqua creicead.
pluuia vel nubiiim, & feme terras litined'um,penctrarurab hacaqua
iiitrosa,& intumeJcit,e vfque,donee eortex iimam
|
|
| 12 |
 |
“...Septiman^ Philosophic^
in fcrins vtnimq;, quse fuo amcnto fcn-'pcr fu nt affixx,vt tam nodlu,
quaminccrdiiihuamurioieca^li &pinguedineccrta?. Illaramincre-
mentumpernutncioncnihacracionevidetiiiconcingeie: Coiticerc-
minis vegetabilisriipto,acconceptioneirafada, ex imo terra! per po-
ros aura quaedam feu vapor euaporat, qui attingcns fibras & venulas
radicum, abillisattrahitur, & veludfitientibusimbibiriir, non (Ine
puluifculis terrx qui cum vapore alecndunt. Vapor hiclubhumidus
per meatus anguftospcnetrat, & vna cum terrca fubdantiadibiairo-
ciaca.fepcromnesdimenlionesplantxextenditdn qua a higorearis
circumllantiscongelatur,&iuaqiiaicu fuccidcniit.itcm red/t. Qrm
modociimnaturalcccirui vcatur,hiiicplantainalcum creieit,&in
lateradilataratur,co vfquc.donecadiultumagmeuperucnciitjin qua
Vcgetabi- quicfcit. Terra & aqua fiu vegetabilium parentes, nucricesqiie,
liara paren* quemadmodutn & nutrimencai led aqua in areratrauUt, eatrter-
*'* ram fccumallumitjvtfimulalccndant, deinde reucrtitur...”
|
|
| 13 |
 |
“...^Enigma
li.
Qjarta Dies: De Vegetabilibvs.
SABA.
partus Kojk virginetts tin6luY&calorneccflarius, quorumliquiddefuerit,abortus
fequittir, & foetus moriturin partu: aliter prodibk in lucem purpu-
leus jfucciplenusj & viuidus.
, S AB A.
caupieBalhedmis& ruhedinisin vna
f^ecie roj^ f
SALOMON.
Qiurftiohaec vulgaris eft. at folutionis Philolophonon indignaer
Colores liibkantiammvellc deducereex qualitatibusclcmeniorum
piimisaut lecundisr fruftraneus labor eft, qui fundamento imiita-
tur lubrico : Nulla enim hie videtur correlponfio, nulla propor-
tio. Inpomis rubedo externa maturitatem plaerumque, & ad Solis
radios...”
|
|
| 14 |
 |
“...
SABA.
Quidantiquioresderoferuhedinefenlerunt f jehioma
SALOMON.
Rofas prius albas fanguine Veneris tindlas cflcrubras, videlicet,
dumillaexrofetoprofiliret Adonidiab Apro vulnerato opcmlatura.
At haic fun t omnino allegorica, & de rofis philofophicis imclJigi de-
Bec^vt alibi latius expofuimus.
SABA.
Rojaitatji reiia, adLiliumtranjeamns; mn & Enigma
hoc conutnis PhilofophUi 1^7.
S A L O M O N.
Nihil magis; Nam &hocalbum,&aurei,necnon rubri coloris eft.
Eftaliiid,quod Conualliumdicitur, &aliud,li/;w interpnaszf^el-
latum.HuicPhilofophorumopiispcrfimileeft. Illudtutiimeftabin-
iidiis jirastercuntium, propter vallum Sc munimentum ipinarum;
Hoc a lafciHiacerdonumluxurian:ium,&otioforum,defenditurle-
pimcntovariorumterminorum,&allegoriamm. Jmb,vtipfifloresli-.
iacci fpinis circumfeptialicnis,nonpropriis,nafcunturinluccm; fic
&foc....”
|
|
| 15 |
 |
“...generis ^lura} jlhigka.
SALOMON. 78.
Ira,vtgencraCichorij,&alia,quaELatiiiis iieo Setifequia, Grxcis
Heitotropia vodtantur.
SABA.
Quid de Croco,Jueius flore flatuis f Enigma
SALOMON.
Qiibd fit tindura mtervegetabilia,vtlapisintermctalla: Crocus
Philolophorumlong alius eft. Deeoficinallcgoriisdicitur-.Philo-
fophorum Crocus talitcr prxparatur: Suniatur radix eius ciim ftipi-
tc,poftquamfucrithumidus, teratur cum humiditatcfuainSole-, &c
poft hoe dimittatur in balneo douccfpiritus cius tingens, purus & li-
quidus emineat, qui torus eftcolligcndus, & cerpusrefidens abluen-
dum eft.
SABA.
fentiendum de Elementorum extraflione
Chdidonio,(juodmHris fef>ihus adnajcitur ?
SALOMON.
Philofophi long alitid Chelidonium intc llfgnnt,quod prarparant
tameninmodumilliusvnJgati; VI vcrdeiis vcgetabifibus Horatia-
numillud dici poflit i
Mutatanommedete
Tabtilamrratur.
Vnumprxparanir.ahcrum intelligiturj fcmpcr cnim alicgoriam (u
fimilitudincm Philofophi in his prarfiippontint. Hinc Author Aiiro-
rXjCap.i 8. ^l...”
|
|
| 16 |
 |
“...quidhahet commune mm
Chjnuc tralcttionibies^
S A L O M O N.
loh. Chtyf Quidam Pythagoram citans tcftatur, eum Oumn Philofophoram
yocalle Fabam A,gyptiam; qubd non finotaiifa veuim cxiftimo: Py-
thagoras in tota vita ab iis fabis abftinuir,tanquam facris animiemor-
taliumledibs-, vndcilicariisquxntns ad mortemfugifledkimr vP
queadagrumfabisconfitum, qtieni non aui'us fnittangere,dicens:
Satiu$eHmor't,quamfabMeonculca^e: Pntanit cnimille, vt etiam dEgy-
ptijjanimasincanitatefabarumftabulari, ideoque li quiscomeddlet
eas,animas fnorumproauorum abfumerc. 'Scd cx aliis circiimftantiis
probabile videcur, perColocaiiam intcllcium fnbiedium pbilolb-
phicum,quod,v,tfaba,exreriusnignim,intciius nibenm eft. Adhacc
Colocafla gleb terra: inditur, & fic in aquam proiel:a,indeproue-
nit,: Aquas enim amat, &c loca paUiftria, & humida, nee non5olis
aeftum, veluti &ouum philofophicum, quodinfimocxcludendum
rit.
SABA.
Suhodorata Jum quid de Adoly her ba aPud antiquos
Poi'eas celebrata -, ^nne hacc aliquidChj...”
|
|
| 17 |
 |
“...plus qalous requirat, doncci mellbri-
bns demetatur in Septembri; ita & optisp'hilofophia calorem au-
jliorem admittit,donec ad maturitatem pcrueniat.
HYRAMVS.
Qus color tritico jyhilojhphiie maturOy^ c^nodjignum
citis perfelacoBion^i
S A L O M O N.
Rubedo fuperemincnsjquir poft varios calorcs praeccdentes Icqni-
tut; Primo in Leone viddiadeft humiditasmollis&aquofa,qu£ein-
dies inagis & magis ablumitur vfqnead Leonem rubeumj &ficcitas
CUin calore( qiiae tingit) fubiedroindiicituiv Il'lallutio, li£ec coagu-
lado eft,quainuis haec non hat abfque ilia, nee ilia abfque hac in toto
opere : Rubedo iuuenum coloreft, albedo & canities lnuin; cuinq;
nofter lapis primo fit albus, vltim riibeus; hinc lnex eft, antequani
iua.eniSjVt Rhafisin Epift. Lapiifmnt'u noJlr£,inqan,fenexprmo,& vhi-
mo puer ; quia albtik em in ihitio, & rubedo in vltmo cum domme.
HYRAMVS.
^Enigma Vhde ia Ytihcdocxoritur, x quihtis qualitatihus vel
dementis^
SALOMON.
'Rubedotingens nihilaliud eft.quamignis acccnfiis potentialitcr*...”
|
|
| 18 |
 |
“...Cygnus inuulnerabilis^qui
eum Herculepugnauit.& fulmineab co diremptuseft.
SABA.
NumVuhmefiChjimiamt/isf anigma
S A L O M O N.
deco, Scitote, inquit, vuitwTuniinejuiJttoTts, ^fkpicHtii
^uod Vulttif fiipfti ntoittctn sxiJlctisitHMUttitnt, clanititvoccntttgnAyincjuieiJSy
IgofumaWus, niger&rubeus, citrinus, vertdtcus fum, & non mentior. Vultur
veto diciturmateriaphilofqphiGa, quia multas Vultiuisproprietates
in le habetjVt flint,quod referant, V ulturem conciperelinc malculo-
rum femine, A generate li nc coitufoDminam Euro grauidam fieri, St
longam xtatem viuere ; quodq^ aulpicatiffima fit auis. Sc omnium
animantium innocentiflima.* Itaenim Philoiophorum lapis matrem
habet virginem, Sc pattern, quinon concubuit, eumqj portauit vcn*
tus in ventre fuo.
SABA.
Ts/icAquilat/-e/? Chymu, 'VtopmoYy atcjm^ui
commodatur rebus f 148.
S A L O M O N.
AquilavoIucrumRcgina,pernicinamavolatu,fbietipaticntis&
volatilisnotam in fc gerit,diuerfasobcaulassqiias Philofophipailim
red-...”
|
|
| 19 |
 |
“...jEkigma
171.
iNIGMA
^75-
150 'SeP.TIMANj PhiLOSO PHICj*
S A L O M O n!
Salamnndia praftat in hacarte 'i
SABA.
HabcntPliilofophi fuam Salaniandram, qnar communi in virture
non abmiliseft; Hli cnim tantus acicft rigor, vr ignem tadujjxtin-
guat,non alio inodo, qiiam glacies. Vndc, quia ill^fus tranfeat per
dammas,in iisgeirirus creditur,quod ramen icus (e habec: Nam li ef-
fctgenicusineo.nonextingiiereti fed potis conferuaretignem pro-
prictate & identirate fu natiirre cum ignc conuenientis: Similiacnim
nmilibus conferuantar, & contraria contratiis rolluntur. Philofo-
pborumitaqueSalamandracuminigncnacafit, eumnon fugit, nee
extingiiitjiiccabeonoxam vllam fcntir. Q^od-enim infanti lac cft,
jd eorum Salamandra: ignis cxiftir, ncmpe/cibus nutrimcntura.
Hinc Auicennain trad^atulo, czp.^. Phi!ofiphi,inquk,hiniclapid.mno-
flrum vecauerunt Sdlan;ar,dra?n; cjuia fuut Salaniandra jhloigne mtritHr,&
viu'tt,tdek,perficitur,ita&nojlerlapK: Et Arnoldus Rofar.lib.z. cap.7.
Oportet tarnen ipfam meditmam...”
|
|
| 20 |
 |
“...JOO Se PT I MAN JE Philsophic JE
quaeiercnt orbem, aiiimalibus,homini:biisque,veluti hunc.inhaHta-
Columbus, t, qualesfucre;CoUimbus,Afaericus,&:MageUamis; quom primus
Americus, Vnouas mfulasinueniti altcx Amei-icam. defuo nomine li£ duStam,de-
MagclU- texit Aclafliiamt-, teitilis tonim terrcmun globum aqiiis vndiquaquc
.cimaum eiixumnauigauit, rncredibili Sc ficn biimanaip (laperantc
imbecillitatem magnanimicate & conftantia. Ncnnulb ahj vitara
fuam Peculationi, dditcrarumfeu reium in fuaiurxpiofundisdau-
lliis abdirarumindagationi dedences,&: qnall iuancipantes,inter
Microco- Cstera P a r V v m M v n d v m hoe eft, H o m i n £ m fibi perlu-
fmus. ideft. diandum fumpfrunt, non pcrfoluimautfalum ad cum tendentes,
liomo. fed per Genij d£ingenijfaJein,hocell, animi {uhlimicaTein '&c (iibtili-
Hippocra- Wtein: qualesfu^reHippocrates,Galcniis,yei;iiis,&horuinfequa-
.ccsinnmnerialij. Histantumfagacixatis&dodrinaE, quanium.ante
GalenuT. didisaudacra:&prudcntia5 ad fuainintendoncmperficienduiTiruit...”
|
|
