1 |
 |
“...quam tcrram & coelumarium.
SABA.
ver cm ajfcrihitm^ccdo^mterra? aEKicMA
SALOMON. 2*
Ex aqua ccelum falurn eftiimb & terra ried rarefadicvqnaex aqua
fitar ,celerioreft condenlarione,quaexaquafit terra: yndeaquali-
milior&propinquior eft ceelo^quam terra. Videmusquoqueinnia-
iori mundoaquana ex coelo feu nubibns,hocelLarecondenlata de-
ciderepotius, quam ex terra aquam fieri. Terra noftra eft calida &
ficc3,coelumIiumidum&fi:igidum. Aquaitaquecoeloapplaudit,'&
terra aduerlatur; oportc t enim vt duo contraria copulentur, ft vnum
in aliud ageve debeat; fimile enim ih fimile non agir, nei^iluQ fimili
iemotilfimumeft,fic terra a coelo.
B 5
S AB Ak...”
|
|
2 |
 |
“...^NIGM4
10,
SEPTIMANiE PhiLGSO PHICi
SABA.
^er, cui afi^natury an huic, an illi f
S A L O M O N.
Aei;intertnediuseftintercoclum &teiram, nempe crailior, in quo
nasverfamur; quocirca cum vtroque conuenic, ita&inmagiflcrio
philofophico ar ccelum connebit terrx, & a neutro difiungitur;
Duo enimcontrariaabfque medio non condnentur. Interdumitaqj
ar terrae, intcrdum cmlo adcribitur pro diuerforefpedu ; Nam ar
propri cocleftis eft jiffinitati?, & quafi cffilum ipiuin ( exccpto co,
quodhJc de crafliore loquamur) fed ,eft quoque terrae pommuiSi
quia mater cqeli>at auia terr^ y;d?3Wr,
SABA,
iEMiQMA conim^i (juidjunt, an ccelum, an terra \
SALOMON.
Terra: Qjiod fi mirumtibifucrit,decIarabo! Ignisinnoftrohoc
tnundotranlitinaerem tcnuiorem, hie in crafllorem, crafflor ar in
aquam.aquain terram; in qua cum ignis hoipitium inucniat, v t ar ia
jgnc,nondefinite{ ignis autar, fed vtrumque permanet in ftiaei^
fentia: Inde ar & ignis pro tctrahabentur, & terra quatcnus elemcn-
turn, profubicftcleudiuerforio...”
|
|
3 |
 |
“...Tnictu.
nu-
bium.
Ventu.
Iris.
jNIGMA
4.
36 Septiman^ Philosophic^^
Tonitm autcra contingit, quiaigiis ira percunt aa-em,..atqiie fie
duo corporacolliduncLU'hoiTibili fragorc: Qucmadmcdura enim,.
diimpuluispyriusinccnrusintormentobellico,hcfubftainia ignca,
qua; milldics ampHus fpacium^quoxontineacur, requirit, &c hiacini
credibiii vehenicnnia & celeritate ex angufto rormenti loco crum-
peu5, iuacrem extcrioreniincidir, exmutuailla colliiADne duorutn
corporum.vidclicct acris& ignis, finlle bombus, ficquoqueraduna-
bileeH, exlirailibuscauiisaccidere ToMicrua due fonitas illos hor-
rendos in nubibus. Quod alii ftatuant de fraftione nubium, vnde
Tonitrufiat,pucriIccfl: commentum, Ar enim-,corpus per (craruraj,
nonitacompingipotell, vcicrri vel marmoris compalioneni leu fo-
liditatem habeac ira, vc ignis nubes penerrare nequeat, nili per rur
ptioneni.
Fradlio autcm nubium dicitur.quandinufitatacopiaimbresde-
cidunt, qUcxfit, quandonubes cogunturin vnum, & continens.cffc
plenum.
Ira Ventiis£t...”
|
|
4 |
 |
“...Ter. TI A Dies: De TERR.it Fossilib. 69
turiii abditis fuis cameris a prima origine ex ordine Creatorisr vt ex
homm diiorum amico complexu &alia non ita amica fibi inuiccm
reconciliarentur, & vna ad corporum natnralium compolitionem
conipirarent. Vnus enim vir bcneuolus huic & ill.i inunicis inccrf
amiciUimusmultumboniineorumirasfedatione & ammorum con-
iiintionepra:darepotcft.vcabcxpciicntia pater. Exempli gratia,Ci-
ceroamicasciatl^ornpeii,necnon lulii Claris; hivero duo interf Cicero me^
diilidentesi Promidt Cicero,vtintermedins, vtrorumquereconci-liarorintcc
liationem, l'i fibiattenderent; quod confiliumluliusCsfaradmilIt,
Pompeiusnullomodo,modeftihumanaefines pra*tergreflus,diccn-
do/evelvno pede orbemadfus caufe defenlionem commoturum,
& non prins iatiari, quamliilii caput abicifTum in manibus luisvide-
retj fed conrrario rcs eunit. Qimd niiiignis &aqnainimici, tertio,
nempe a'ri,vtrique amico, aliter bedirent,moremq'; in reconcilian-
do gererent.nnila compolido corporum ex elementis...”
|
|
5 |
 |
“...Tertia Dies: De Terrj Fossilib. 7j
SALOMON.
Sunt fane, qui ex binario binarium deduciint, & vnum pro alio ac-
cipiunt) binarium materie, ^^nicatcmjformiEattribueiiccSjVndefit
Trias compofiti ex Monade, vel triangulusex circulo, idq; aptiillm
& vere, fed hos alii imitantes hniftr interpretan tur de prin cipiis, qu
proprie binafunt, nenipc materia & forma, iu Mercurius&iulphur.
Haec duo cm in fale, tanquam tertio, ftabiliantur & fuftincanturj
hincillorum trium ortus,videlicet corporis, anim£c,&; ipidtus, lu fa-
lis, fulphuris & Mercurii. Venim qui hjcc a Pbilofophis iiio modo &
allegorico di<5l:a ad alias res transferunt,Sc lingula mineralia, metalla,
vegetabiliajaut animalium partes fuis imaginariis & ftultis diftillatio-
nibusin lal, fulphur, & Mercurium reducere conantur, fimixfunt
Philofophorum,non rationales difcipulfmulto minus Philofophi.
SABA,
hac opinio adfo 'vul^ata efl ah illis > (jiui Enigma
Cdnojifo^uo tvaSlant, vtPayadoxa, ^nihildiccveeejli^ 9-
metur qui huk quid contrarium...”
|
|
6 |
 |
“...Enigma
117.
Enigma
J18,
90 Septiman^e PhiLOSOPHIGvB
gensYetUYpernaturetm^ ^perconjequcns poj^ibile(ttf vt
per artcm pUimlnm m auru>n promoueatur ?
S A L O M O N.
Poftquam, vtdidtum, duo illi fumi, rulphui'us& Mercurialis, fe
iiniicem infiibterianeis clauftris & venis complex! (lint, frigiditate
fLipcuieniente coagiilantur in fiibftantiam vnam, dcnfam, &taclui
reliftentem,mincramdi(51:am; Exempli gratia, Saturninam, qua, Ci
mox eruatur, & ad vdmihominumapphcctiir, ignibiisadminifttatis
conuenientibus, in plumbum elaboratur : hoc metallum prima eft
ianua ad ^fculapiiim noftrum. Inueniunrur enim in co Liime no-
|
|
7 |
 |
“...quia mafculi nongcncranccuni
mafculis,nec fosmimecumfceminis, fed h.tscumiis incra lantudi-
nena tarnen gratis Scfanitatis vtriuiquc: Nee verb illi duo miicencur,
niliardficiocblandiciis, atquehocin vanum: Nullusibiamor, nul-
lus nexus naturalis, nulla vala conceptionis autgeneranonis, nuum
fmenj nullus iraqucfrudtus aut feetus fperandus. De vctoqueAu-
thor Aurorae confiug.c.i. ex Ariftotelcad Alexandrum; j(^M,mquir
tmneurens lumine de numero vegetabtlium, a Satiirnorcgstur, &etattribui~
tur; Et quicquid vegetabtlntm efloridum nonferensfiuclum, M.tm attrtbut-
tur, &per ipfum regitur. Vtitaque nullus frudus a Marte & Saturno
philolbphids expedtandus ell, ira mulro minus a uonplnlolophicisj,
nempcplumho & ferro vufgaribus.
H YR AM VS.
JEHifiMA efi y cur non coant in vnam fubjlantiam
mediocris lujuefahonk, temperamemi, effcntta te/^ua^
(tCyhac duo corpora, mmisdura,Jicca,^calida, nee non
nimisfiuida^ humida,^frigida i
SALOMON.
In Marte eftfulphur nimiscodum,impuruin & terreftrc,nuiltum
paucum...”
|
|
8 |
 |
“...xnucclcndipotiusnectfliraicmmihiimpendereaibitror, quanielo-
quendi, ob copiam, vaiietatem, admirabilemq; naturam vcgetabi-
liuminagris^prouenieRtium : Prifcaactaspauciscontenta, vixitglan-
dibus &iadiculis,pomis &:friid:ibus: Sequens intienitvfimi frumen-
tj,hordei,tn.tici,aliorumq;ieguminum: Hinc panis, cibaria, potus,
paftx.&'hisfimilia.quibus huiUi vitaipcnuria incUget. Ne veto ex im-
menfis agridonisplurimafimul traemus, & inter i confundamus,
totiiisnoftiacdifqiiilitionis ambitus circa hare duo faltemvcriabitur,
quorum Philofophi intcgiis libris & tradratibus mcmincre, nempe
Triticum & vinum,iOptima vitx mortalium Solatia & nuxrimcr.ta,
dummodo,RexScrcni'linie ..hoctibin.ojui'^raiumacciderecogno-
.uer.
S A L O M O N.
'Difcretionc tua,OprimePrinccps,in loco& tempore probe vteris;
Ego me accommodab facilimc tuar voluntati, quxin iam didisad-
eoredaf3:ben.euolacjl,v,rnulliiisadmonitioneindigcat.
H Y R A M y S.
Exfiiacicmur nunc in agios, & inftar agricolarum obferucmus
tempus fationiidonumjiuim...”
|
|
9 |
 |
“...hominibusictexendas,abfnmantur. Fm-
ftuseinsarboris'VocanturMora,.qua;., cumpriusalbadlnt, cruore
Thysbes 3c. Pyrami rubra fada fiint. Sunt aiucm Pyramus & Thysbe;
per{onxGhymica,nempe (Sabricus& Beia,feinuicemamntes; qui;
cmadfontcm,iloccft;aquasfoiiientcsphilofopliicas,conuenirede-
ftinaircnt,& Thysbe prior aduenifler, Peana peperit in pallio ab ea
leliojidq; languineis tinxit maculisnSicreverain opcrephilofophi*
co Leasna parit, qui partus caula eft mortis amborum, Pyrami 8s
Thysb CS: Mi enim duo pereunt, quamprim um foetus leonini fint edi*
i. Pereunt autem amoris vehemcntia & dcfiderio mutu, primo
Thysbe, quia albedo prjccedit, & Diana prior in lcem editur; pft
l?yramus,quimbedincm defignatj figno addito, quod mora alba
ieSuSafinti,.
Myrrhai...”
|
|
10 |
 |
“...Septiman^ Philosophic a
cfTet, &trunco alius furculusnobilior ex alia arbore hortenfi petitis
infiitur,ita vtextranco & fureulo fimulcoahtisfiatvnaarbor, qu
jMoxferat fru6lumfequentemfurculinaturaniy non trunei;Sic ma-
teria philofophica, vbicunque fit, inueftigatur, inq; fimm vas poni-
tut, eiq; additur nobiliffima fulphurisfpecies,. quae inucniri poteft,
caq; duo vniunturf6luendo, eoagulando, fubIimando,diftilkndo,
aliisqi operationibus, donee tertium quidexhisrcfultet, quod poft
alias praeparationes, eolorum^; mutationes vasias in Tindusamphi-
ioibphicampeificiatur.
SALOMON.
Satis hocdie dtiquifitumeft; Nunc ad animalem naturam tran£-
ciUuiumetit;,,cuinos iactaftinum rcfecuabinius-
SEPTI^...”
|
|
11 |
 |
“...Qjvinta Dies: De Animalivs. i^
SABA.
de Cy^no Jlatuendumf ./Enigma
SALOMON,
Is Apollinifaccreft xquvtComus, vnameandemqjob caufami
icmpc qiiia hi duo coloies Apollinem deceant philofophicum, &:
iieccflarioprxcedant, ancequani ip( adueniatfiiopropriovilndus
colore. Deindequia&; caneicdicancur Cygni fiiamflimcinftantefi-
bifatali mortis hora.' Ncc abfquc caufa lupicerLedam inCygnifor-
maconipreflifle dicitur, vndc illa duooua pcpcrit, ex quorum vtio
Poilux&Helcnanatifunt: Quxcumfint pcrfonx aIIegoricx,adfo-
lam Chymiam (ad quam totum helium Troianum refcrri debet, vt
alibidemonftratumefl:; fpedantes, patetCygnumPhilofophischy-
micafubiefta dcnotare. Hue fpetSat & Cygnus inuulnerabilis^qui
eum Herculepugnauit.& fulmineab co diremptuseft.
SABA.
NumVuhmefiChjimiamt/isf anigma
S A L O M O N.
deco, Scitote, inquit, vuitwTuniinejuiJttoTts, ^fkpicHtii
^uod Vulttif fiipfti ntoittctn sxiJlctisitHMUttitnt, clanititvoccntttgnAyincjuieiJSy
IgofumaWus, niger&rubeus, citrinus, vertdtcus fum, & non mentior...”
|
|
12 |
 |
“...DionyJaqHoq^ Serpens occi^majferihitur ?
S A B A..
Dionyfiis enim, vnlgo pro vini reperrore & largitor-e habitus.ideni
cA,qui Apollo, Adonis,SoI,autIupitcr,hincilliAmphifibcrta,hoceft
quac.vtrinquecaputhabeat,palmite vitisinteremptatradittir. Haecfi
quidem cum gemino Mercurialis caducei Icrp^nte rcipfii conuenit,dc
nilnifi mafculinam ac foemineam virtutem invtro fubiedlo congie-
gatamdcnotat. Ferulaautemvitis interiit,hoceft,liquore,qualisin
vite continemr,fumpto contincnte pro contento. Oportetenim duo
illaargentaviua, quorum vraumeftmalculura, alterumfcemina,peE
conuenientemaquam,vinum autacetmfolui&interimi, vcnonim-
meiit duplex anguis palmite occifus a Dionyfoperhibeatur.
SALO-
^KIGMA.
Zj....”
|
|
13 |
 |
“...mpetvtitur,&gauder. Hic eftvltimus
& fupremus index, a quo fenrentia definitiuafemel lata liilpendi nc-
quit,nec alius appellari maioraut l'nperior luftitis vindex: Hic,quic-
quidintellcduspairtuusfeuvisRatiocinatiuainuenitjtradrauit, per-
cgit, diiudicat, &ex omnibus & fmgulis inter l collatis conclufio-
nem axiomaticam vniuerfaiem deducit. Exempli gratia, Cincrem efl
corpus rarum, concludit inde, quiavas cincrc repletum capiat fere
tantundem aquae, quantum eaperet, fi vacuum foret. lam veto duo
corporation poflunteire invnoloco,nccpenetrarefc inuicem, fed
jacceUum^ft. vt aer, qui plurimuseftia cinere aduentitius, vnde &:
corpus...”
|
|
14 |
 |
“...i£NIMA
ttS SePTIMANjE PHItOSOPHrC^
cfls fm(3:us mitiflimos &atceptiiEmos: Dum ver hzcaltcfatio &
mangonium naturae artisque fit,vcgecaci.uavirtus adeft.qus nutrit
adfacitium furculum pcrttctnmatisxadiccs, auget-eum &inarborem
piotnouet,qn dcc folia, flores & fturtus, veluti pi ofapia fiirculi an
tea dederat. Sic quoque in hoe opere, duo ex dmeifis fphanis cceli
colleta redigunturin vnum Gompofitum,& accedence Vulcano va-
porofo, Jroc cft., calido & humido, vclut naciua poftulat, fic inde
vnum quid indiiiibile r Vc hoe fiat & vnum in aliud commigret,
opus eft alccratione & quafi nuttitione,augmentatione&muitipLi-
catione. Hme lapis vcgctabilisnonimmerk quoque dicitur.
SALOMON.
ventre humani corporufiu^Jia fatis^nmc ad
j quart am Mundi partem me confero,qua America diia
efi,cuius caufam, cur paroJlela videri pojiitjcum artuhus
externis.tu Princeps illuflriJSime^dedarahis.
HYRAMVS.
Nullam quidcm ego aliam videorationem huie comparationi
fubeflc, nifi quodarcus.,hoc ft, manus&pedes, vcl c...”
|
|
15 |
 |
“...fimplieiter longt inter fi
differunt, 95 P ^^yptia, vide Colecafia.
Etbniciy tf 5. jtf. & tf4-1- adegoriis poet*- ^in babapueriqtusdtnuemuntyprouerb.
rumthymicorumfeduti, 118.50 64.55
Ethnicorum diBum, iuno Litcina fer 0- EabuU d^'Hyadntho invdlucrum, 111.
pern, j'7 imexpheatio, tad.
Euclionesmorofi, 155 Eabula de Pyrame ^ Thysbe txplicatur,
Euaporatio imquaUsintqutlts pentespro- i ^^.i6.&feqq.
duett, 45'.9,20 Eacieihumanadiuerjitas, loi.zj. tanta,
Euaptratsamm raritat in nyEgypto & A- vt vix duo Menachmiin mille myriadi-
frica, 4f.io.H busoccurrant, z01.z7.28
Europa,Cadmiforer, tf5 5-4 tresFaciesmvnopatre, 140
Europa an pra aliis partibus munch caput Faces animalis quotuplices, ejr vndeedu-
Jit, uy.paruimundteaput, 201.22 cantur, 158.8.9
Europa pbtlofophijca form* reip. loy.lm- Falx Saturni qua patri fuo virtliaampu-
peratorfummus,ead.ifcqq. Can- tauit,tur in Sictliam delapfa duatur^
cellariipmmt tres, ioS..^.^.ejf.turii, &feqq.
ibid, dignitas maxima,qua, toy. Fajiusmertalmmfereomnisquihus...”
|
|
16 |
 |
“... -Hieronymusmcrtuus, 26.10
Hebenumrugrum,- HipprchiJleUa, ,q
^^brd, yEo,iS Hippocratesy 200.12
Medera-, ^ T^i^&iy^.iifeqq.- aippopfuas,.pel,Hippophetm herb/twttr
Helemt vtJa.cutn Polluu ex pho om edtt*, gua^ 1,.
123.51..5z.lpe&tt Adehjmsa-,63.11.12- Hippopotami, vSztt
Helena medicaUcbrynta, txi Hirundinesmarinx, j, ^
Helenium indenatu,tad.cuius coloris)ibi.-HiJloria antTHaleum netitia vndt obfcttr
Heliotopia,j'i^.Latinequomodo &cur.- r4ta,is^:$.iQ.n.eiusvfus, ead.i6.&
itadilia,. uy
HemicycU duo. mculi generatioms bom- Hijpanitfrugumfertills, i^ .|j-
bycina, ^97-^^-i^iyinH,jpamaciuitattmatumculisdeletarni
Meimm^rtUisSpharA, S.i8 194,10.11
Herbamm,. JH-^t-&feqq. H^ori(aCbaldaka,r. de Salomone&-
Herha quatems tn hoe opers cot^tdenm- Regina,Saba,vbiinfacris Biblsis docea-
lr, 114.9.1 a. magica ajmd antiques: tur, z 121?
quaxamemorentur,&quid ipfis tribu-lHjhriade Aquilaapplkatio,vide, Aquila.
endfsA^i.occultaproprietatmnfuper- Hiftoriamethnicoruminplerifque claudi*
Jiittonemagicamultareperittntur...”
|
|
17 |
 |
“...I N D E X.
MagnitudofolU, vide, Sol Mam itm fceminU pi vet quttHdo gt^
Malua, quails berba, verent, ^z.jf
Uammarum mulhbrtum te^or, 157' Mafiuh nongentram cum mafadis, ibid.
. Mams duo piftcipia inuicem contrari* Majfa tritict afibsjtmilt actda udditHr,
pofuit, 191.50 nonabdiena,autdiuerfa. 94
. Mangemumnama, 117.16.z7 Mater,iui,6 mortalis dfilio immonalt,
Mamuanusdtatur, i88.io.ii invttroetustxifimtAmorteqmnreuo-
Marcafita, 79 i ceminviutm, 91
, Mardon duo principia inuicem iontraria Mater adbuc viigo, 1^ 6. 6
pofuit. ' 5 o Mater virgo, & pater, qui non concubuit,
. Uareanfitinoperephihfopbho, f4. i79->4-'5
phtlofaphicum.feemina ejl, ead. Jibt filia, nurses, foirus & auk,
.etiammbrumdiciuir, 176.1 81.9.10
j^^^fia, iji-iB- Materiti frtijlrapraparateer & excolitur,
. Maritustnulitr's, vbi dcjl forma & mheiypus, 1^6.,
Adarmaritishirbainagca, 14 (.12. 1819
quandoea vfiwgi. Materia ingemis docihbus propofita excu~
M.arnior,alb'nm a .eoqueluttium ,mcta- ttetida, ic^.u. 15.14
mcnrarum.fedden...”
|
|
18 |
 |
“...honefiius dum, tamtn hominis potifflma caufa
(it, quam cuptdttatihus fuis inddgert, mtuerialis exijlit, 46. minerale. 114
t^^mcamentume viperis, 188.17,18 116. Deorum nuncm,curgemims fep-
Mtitcmanarcotica, i8^.i^.i6.reforma- pentes dternatim fihi tmpUcitos in ca-
7jque Media duo (ontraria non continen- philofophicochymicmquis,y^.y.^i6j
i/Pii r, ^S-^^79ii-*rtifictmingeniofumli-
MedttllaarttsChymfcawtima, 81.13, gificat, 108. dicitur materia pbiloji-
&Jeqq. g ^ g u^efitelaph
Medufa caput, ^s.ir & Dionyfocur obfietricit officiumpra-
Melancboliafedesyvbtfit, n8 fiiterit,i86.i.&ftqq.communu, yu
tn Melancholia verm rttentim inttigi- i^ zo.io.plumbibumidus&fiigtdus,
nP] jr £ ^ ^t****^opbilofopbit vtiUt
tJHele,qutdJignifictt, ,45 mattria.y^.i^.t^.vnusptraliumex-
oJHeUagera...”
|
|
19 |
 |
“...fugitiuiss
gypti,ij<^.iz- philofiphicianima re- ^vagus, uo.q.io. mnomnitomni
.uera inlunam/uammigrat ,eiquevn't- (orportconumit. ead.iz.i^. omnis cum
:tur, 159.20.21. .naturatotax ex talcibu5fuisfigjitur,ead.adtmltavti-
tSkCerairio. 79.4 fastens,tingern,
iSolemtotfemiiiametmdttrradbefje,mde 179.22.&fqq. quosnodo 'emetall
rionjiat, zi.io.&feqq. 4umintralibn6txtrabatur, j^n-
^dSolemapropaganturincircumpofitam- imoMiplurima arcana in fua natura
pora, .6.29.30 abfcondit,g^.6.vini,6q.quopaHotx-
-SoUs duo vil tres curaliquando vifantur, trdhatur,TiS,educdigradus,i^jjxpers
57.^139.1 4mnUaquofitatis,il%. ejl tnfabieoa-
"Solutio,iq^.folutidfeipfo, Mu huinido, ibid. & corhominis,&
-Sommumvulgi, 57 TinSltsramampleilitur, 139.10.11.
\Sontes & rei quo commijfa confiteri cogan- vitrioli,deco£lo rofarum ruharupaucis
turabfquetormentis, j^i.iy&feqq. guttulisadmiflus, cur rbedinem eius
sSpacia Oceani longinqua ab Occidente ;exaltet,augeat&dmisifamconferuet,
verfusOrientemcurtardfus conftcian- 120. quadprdftat...”
|
|