1 |
|
“...Charloh wordt over en weder door pontje
gehouden; dit zijn kleine platboomde fchui-
sen met zitbanken. Een Neger roeit dezelve
met eenen frikftok voort. De prijs is een
plak of 5 duken Hollandsch, hetwelk, aange-
zien de wijdte der haven en de deining der
zee, niet te veel is. De menigte pontjes, die
in allerhande rigtingen over en weder varen,
levert geen onaardig fchouwfpel op, vooral van
een verheven ftandpunt,
Sommige dier pontjes kunnen 12 tot 16
perfonen bevatten; eenige hebben kleine zei-
len, en gaan vrij goed bij en voor den wind,
De allrgrootfte worden tot waterhalen gebe-
zigd. De visfchers bezigen kleine kanos
voor x, 2 tot 4 man gefchikt, en wagen zich
met deze ranke vaartuigen zelfs in zee, wel-
ke doorgaans vrij kalm is. De Spanjaards noe-
men die doorgaans Mare del Norte of Mare
di Venezuela.
De huizen zijn meestal uitwendig in den-
zelfden fmaak als die in Holland, met fchuin-
fche daken en gevels. Allen zijn van fteen
gebouwd, het zij van Hollandfehe klinkers of
van klipfteen...”
|
|
2 |
|
“...gevolge heeft; van daar, dat men
den boom zijdelingfche uitfpruitfels laat be-
houden, welke groot zijnde, zonder hinder
kunnen worden gefneden.
Van de dadelbladen, worden grove matten
gemaakt, en niet onaardige gele ftroohoeden r
die zeer ligt en in de hitte gemakkelijk zijn.
Men maakt er ook befchutfels en losf daken
van; in het kort, geen deel gaat daarvan
verloren.
Zeer overvloedig zijn de oranje boomenr
welker vruchten in zoeten, rinfchen en zuren
worden verdeeld; ook vindt men chinaas appe--
len, zoete en zuurachtige, nevens zeer vele li-
moenboomen, waarvan het fijn en edel zuur
der vrucht het alom bekende Curafaofche li-
moenfap oplevert. De zoete foort, fchoon
fchaars, wordt, om den aangenamen reuk,
door de vrouwen zeer bemind, en de afge-
fnedene takjes door de fchoonen met fmaak ge-
kaauwd; ja, het is eene foort van wellevend-
heid, dezelve aan Dames aan te bieden. De-
u d ze
{
1...”
|
|
3 |
|
“...HET EILAND CURASAO. 55
ieder. De kleinere foort, noemt men Bacobas,
en kan ook raauw gegeten worden. De fchil-
len en bladeren leveren een goed voedfel voor
het vee. Dit nuttig voortbrengfel bemint la-
ge en natte gronden, waarom het hier niet
genoegzaam kan worden aangeteeld, maar in
groote hoeveelheid van de Spaanfche kust al-
hier wordt ingevoerd
Niet minder nuttig is de Cojdbe of Cpjave,
een matige, boom, met rozenveryvige enkele
bloemen, van welke een zachte, glansrijke,
citroen gele, fomtijds ook roodachtige appel
komt, met eene zwarte kruin. Het binnepde
is van gelijke kleur, geel of rood, met ver-
fcheidene pitten doorzaaid, en aangenaam van
fmaak. Men vindt er verfcheidene foorten
van zoet en zuur; dezelve zijn van een veel-
vuldig gebruik in de keuken, wordende ge-
doofd of gekookt als pap veel gegeten, voorr
al daar de prijs zeer gering is, doorgaans van
ia tot ao voor een plak,
, Zonderlinger, maar eveq nuttig, is de Ca-
tkou- of Katfchouboom. Deszelfs perenbloe-
femachtige...”
|
|
4 |
|
“...So BESCHRIJVING VAN
de bladeren, en dragende welriekende appe-
len, naar pippingen gelijkende, leveren zij
den reiziger een fraai maar gevaarlijk fchouw-
fpel op. De welriekende en fmakelijke appel is
een hevig vergift, dat ligtelijk den dood ver-
oorzaakt. Uit den ftarn, vloeit bij infnijding
een melkachtig vocht, waarin voorheen de
Indianen hunne pijlen doopten, om dezelve regt
venijnig te maken; de bladeren zelfs zijn
fchadelijk. Wee dengenen, die bij regen
onder dezen boom fchuilplaats zoekt. Het af-
druipend water der bladen is genoeg, om hem
pijnlijk brandende gezwellen, zelfs koortfen te
veroorzaken, fchoon de geiten of cabrieten deze
bladen eten. Deze boom wordt echter om des-
zelfs fraai geaderd ligtbruin hout bemind. Men
maakt daarvan allerlei fchrijnwerk. Ook wordt
hetzelve voor de kalkovens als het beste ge-
rekend. De Negers, die dezen boom om-
hakken en zagen, leggen eerst een vuur rond-
om denzelven aan, om het vergiftend fap te
doen uitdroogen; zonder deze voorzorg, zou-...”
|
|
5 |
|
“...HT EILAND CURASAO.
Sommigen rekenen, tot de aan Curasao on-
derhoorige eilanden, de onbewoonden, Roca,
Orchilla en Sola d'Aves, ten Oosten van Bo-
naire. Waarheid is hec, dat de Nederlander
bijkans de eenigen zijn, die deze eilanden be-
zoeken om daarvan droog gras., hout, en in
het voorjaar, een ontelbaar getal welfmakende
meeuwen eijeren, van de foort der grijze en
witte goilands, en de blaauwe mouette te ha-
len. Deze vogels worden fomtijds levend
gevangen en als eene aardigheid op dit eiland
op gek weekt. De Ooiland heeft vier nagels,
en drie vliezen aan de pooten, en gelijkt veel
naar de zee-eend.
Kleiner en bewesten Curagao op den af-
ftand van 7 of 8 mijlen, nabij de Spaanfch
kust, ligt Oruba, Orobo of Aroba. Hetzelve
dient tot gelijk oogmerk als Bonaire. Hier
vindt men ruim zoo veel Cabrieten, maar min-
der zout. De inwoners maken er zeer fraaije
hangmatten.
Een Kommandeur beftuurt hier de inwoners,
In vrede en kalme tijden, heeft men hier veel
handel op de Spaanfche kust.
Ten ...”
|
|
6 |
|
“...van het zuidlijk gedeelte
van Afrika; behelzende korte Aanmerkingen over de Wereld- en Aard-
rijkskunde van het zuidlij-k gedeelte van dat vaste land, en de Natuur-
lijke Historie der Dieren, Planten en Mineralen; benevens eemge
fchetfen, van de natuurlijke en zedelijke karakters van verfchillendt
foorten der Inwoners, omftreeks de Kaap de Goede H o 0 p, waar-
bij gevoegd is eene befchrijving van den tegenwoordigen Jlaat, be-
volking en voortbrengfelen van die uitgeftrekte volkplanting, 4 Dee-
len, met eene nieuwe algemeene Kaart van die Colonie, ontworpen
volgens de naauwkeurigfte berekeningen van de afllanden der plas tien,
en menigvuldige waarnemingen van breedte, allen door den utheur
zelve gedaan op deze Reize en voorts voorzien van verfcheidene be-
langrijke Kaarten en Platen.
--------- Reizen in China, inhoudende: Befchrijvingen, Aanmerkin-
gen en Vergelijkingen gemaakt en verzameld gedurende het verblijf
in het Keizerlijk Paleis, van Tuen- min- yuen en in eene daarop gevolgde
reis...”
|
|
7 |
|
“... en voorzien van de noodige Kaar-
ten, alle naar de laatfle bepalingen, nieuw in het koper gegraveerd
door C. van Baarfel, I Deel.
Hetzelve Werk, met Iosfe Kaarten op best Velin Roijaalpapier,
in de limiten gefcheiden en geheel met kleuren gedekt
fokke sz. CA0 Boer ige Reis door Europa, voorzien met het
welgelijkend Portrait van den Autheur; een aantal van bij de 30
Cnricatuurplaten, de afgezette Kaart van Europa; Europa in de ge-
daante eener Vrouwe; en den Platten Grond van London, in 7 Deo
len Compleet, tweede d>uk
In dit Werk worden de Gefchifidenis van Engeland en Franiriik op
een Vernukelijken en Boeriigen trant hefchre\en zijnde het zel.e
ook ftuksgewijs onder azoaderUike rt|tl* te etoiren. als het;
Ifte Deel de geheimzinnige TocbereiJfelen ; s Ie Deel de Paketboet: 3de
Deel London, behelzende deze 3 Oeelen te latnen de Gtft-hu en s ran En-
geland, federt deszelfs grondlegging tm h 'en met de kefchrifving van
deszelfs Hoofdjiadw Terwijl de volgende (lukken getiti o- Het Heekje
van...”
|
|
8 |
|
“...zedelijke pligten van het gezellig Leven in de Beftiering eener
Volksmaatschappij te betrachten ? uit t Hoogd. door Mr. c. t.
flout, gr. 8vo.
genlis (Mevr. de) Alphonfus, of de Natuurlijke Zoon, met
platen van Marcus,
Gefprekken over de Mijthen in den Bijbel (Ter beantwoordinge
eener Prijsvrage van Teylers Godgeleerd Genootfchap).
gessners Dood van abel in vijf Zangen, door schonk,
nieuwe druk met een ftel Platen van Finkeles, in 410.
glatz (j.) Merkwaardige Reize, in en door vreemde Werelddee-
len, ingerigt naar de vatbaarheid der eerfte Jeugd. Naar het Hoog-
duitsch, in drie deelen; met twaalf Platen, tweede druk,
Hetzelve met gekleurde Platen.
goede (c. a. g. ) Engeland, Wales, Ierland en Schotland. Be-
helzende Berigten aangaande deze Landen, verzameld op eene reize,
3 Deelen met Platen en Portraiten.
Ook onder den Titel;
Tteize door Engeland, 3 Deelen met uitmuntende
Platen.
GossELiN (. j.) Alphnbetifche Naamlijst der Steden; als mede
der voornaamlte Dorpen uitmakende het Koningrijk...”
|
|
9 |
|
“...Latijnfche Schrijvers en
verfierd met d<> Afbeeldfeli van Cicero, Seneca, T. Livius en Roratius,
4 Deelen, in }r. 8vo.
klijn (h. h.) Gedichten, ieDeel met gegraveerde Tijtel en Vignet
van R. Finkcles in Carton.
Willem Frederik George Bodewijk Prins van Oranje
Erfvorst der Nederlanden, Zegezang.
knigge de Arme Heer van Mildenburg, in Brieven, 3 Deelen
met Platen van Buis, Cardon en Bogerts, gr. 8vo.
Gefchiedenis van mijn Leven, 2 deelen compl.
. Lodewijk van Seelberg, of de dwalende Wijsgeer, a Dee*
len met Platen, naar J. Buis, door Fry dag en Cardon.
--------Pieter Klaus, 3 Deelen met gegraveerde Tijtels en Vignet-
ten, derde druk, in gr. 8vo.
-------- Reis naar Bronswijk, met de vervolgen, 3 Stuk*
ken compleet.
KONING, lz. (c. de) De Voorvaderlijke Levenswijze en Gewoon-
ten hier te Lande, van de vroegfte Tijden af, tot aan het einde der
Zestiende Eeuw, beknopt voorgefteld met platen van Finkeles.
1 Gefchied- en Letterkundige Mengelingen met gegraveerde
Tijtel en Vignet.
* Nederland bij de...”
|
|
10 |
|
“...< 4 >
Kianski fE. t. van) Brieven over Polen, Oostenrijk, Saxen,
Beijeren, Iialien, Etrurien den Kerklijken Staat en Napels,a Dee*
len met Platen.
valentia, (g. ) Reize naar Indi, Ceylon, de RoodeZee, Abys-
fini en Egypte, naar het Engelsch, 3 Deelen met Platen.
Verhattl van Kapitein david woodard en vier Zeelieden, welken
hun Schip verloren terwijl zij in de Boot op Zee waren en zich
zelven overgaven aan de Maleijers in het Eiland Celebes, inhou-
dende : een belangrijk verflag van derzelver lijden door den hon-
ger en andere omftandigheden gelijk ook van derzelver ontvlug-
ting, na dat zij twee en een half jaar bij de Maleijers waren ge
vangen geweest. Alsmede een Bijvoegfel, bevattende verfcheidene
ontkoraingen van Schipbreukelingen onder groote gevaren bekom-
meringen en gebrek.
villers (c.) Proeve over den Geest en Invloed dr Kerkelij-
ke Hervorming van Luther. Verhandeling welke den prijs heeft
weggedragen, door het Nationaal (r.ftituut van Frankrijk gefleld op de
beantwoording der...”
|
|