| 1 |
 |
“...enz.
Bldz. 333 en volgende staat Pa^ P1^ P*c M*x> N*x> V*x enz.,
te lezen p|. P*,, P& m|, n| t|.
336 staat A
/Sr4**/
a
N*x
2EF
di -f-
2GFt
dx,
te lezen A
Tm* r N| fcv!
J 2EJ dx + J 2EF dx + J 2GFX dx
337 6e alinea v.o. staat gelijk v, te lezen gelijk V.
359 staat jjnderaan, achterstaande tabel, te lezen bovenstaande tabel.
De achterstaande tabel.
Deze tabel
363 staat h a -f p, -f y [ ^7.
pt> te lezen
M . . ,/TM-! V
= ft t p + V (T + p) ^ p
376 staat h0 -j- = h H -f* Js, te lezen h0 -f- = h -f 4- Js.
TT t n n
t = h0 + Js, h = h0 + J Js.
h a
P
377 2e regel van boven staat
Po.
n
379 7e ,,
391 staat S, =
te lezen 8,
J = 9
|
|
| 2 |
 |
“...meridiaankwadrant,
werd de laatstgenoemde gekozen en wel het tienmillioenste deel van het aard-
meridiaan kwadrant.
De commissie koos voor haar meting den meridiaanboog van Duinkerken tot
Barcelona (eigenlijk het fort Mt. Jouy), circa 171 KM van Duinkerkens meridiaan
en daarbij 6 noordelijk en 3'/ zuidelijk van den gemiddelden parallelcirkel van
45 N. B. verwijderd.
Deze voorstellen werden volgens Rapport van 19 Maart 1791 bij de Assemble
Nationale ingedjend en den 26sten Maart aangenomen.
Den SOsten Maart werd door Lodewijk de wet onderteekend, waarbij de Aca-
dmie des Sciences belast werd de Commissarissen te benoemen om de voorgestelde
operatie met nog enkele andere uit te voeren.
Korten tijd nadat reeds met de waarnemingen begonnen was, werd door de Fran-
sche Revolutie in de regeling verandering gebracht en ook in de samenstelling der
Commissie. Mchain en Delambre zouden nu de graadmeting tusschen Duinkerken
en Barcelona uitvoeren. Zij besloten in plaats van de groote Sectoren en Kwadranten...”
|
|
| 3 |
 |
“...Namen der landen Lengtematen jL_ n 1 Vlaktematen T*) Inhoudsmaten *) Gewichten
Argentijn- sche Republiek. Metriek stelsel. Vroeger: 1 Braza 4 2 Vara 4 4 Palmas=1,732 M 1 Legua 4 3000 Bra-, za = 5,196 KM . 0,5774 0,1925 Metriek stelsel. Vroeger: 1 kwadraat Legua = 26,998 42 KM*. 0,037 04 Metriek stelsel. Vroeger: 1 Fanega 4 4 Cuar- tillas k 3 Almudes = 1,372 HL . 1 Barril k 4 Can- necas 4 8 Frascos = 0,76 HL .... 1 Pi pa k 4 Cargas a 16 Cortagnes = 4,56 HL ........ 0,7289 1,3158 0,2193 Metriek stelsel. Vroeger: 1 Libra 4 2 Marcos k 8 Onzas 4 16 A- darmes 4 60 Gra- nos =0,459 37 KG 1 Quintal k 4 Arro- bas 4 25 Libras = 45,9376 KG ....
Belgi. Metriek stelsel.' Metriek stelsel. Metriek stelsel. Metriek stelsel.
Brazili. Metriek stelsel. Vroeger: Oud Portugeesch 1 Covado 2P 41,5 Palmos = 0,660 M. 1 Braza 4 2 Vara = 2,2 M 1 Legua = 6,183 KM ... 1 P = 0,33 M . 1,5152 0,4545 0,1617 Metriek stelsel. Vroeger: Oud Portugeesch 1 kwadraat Covado = 0,4356 M* . . 1 kwadraat P = 0,1089 M* 1 kwadr...”
|
|
| 4 |
 |
“... (vervolg). 1 Kodi (scire =) 2 Kaya. Landmaten: 1 Depa = 6 feet = 6 kaki k 12 Inchi (inches). feet. 1 Relong (or- long) = 4 Qenjuru a 100 Jemba a 4 sq. Depa. Opium: 1 Tahil is 10 chee a 10 Hoov i 10 Tee Goud: 1 Kati = 9,984 grams = 12 Bongkal k 16 Ma- yaur k 12 Saga.
Perzi 1 gewone Gueze = 0,630 M. 1 Gueze = 0,948 M 1 Parasango (reis- afstand = 5760 M. Vloeistoffen gaan bij gewicht. Voor granen heeft men 1 Araba = 66 L 1 Chenica = 1,32 L 1 Batman (Tauris) = 2,79 KG 1 Koninklijke Bat- man = 5,580 KG. 1 Miskal (goud en zilver)=4,64 gram. 1 Abas (paarlen) = 0,186 G.
Philip- pijnen (Manilla) 1 Vara = 835 mM 1 Caban rijst =125 V sp. = 57V, KG. 1 Pikol = 1377, V sp. = 637, KG. 1 Quintal=100 KG 1 Vsp.=460 gram.
Rusland. Metriek stelsel. Eng. voetmaat. 1 Saschehn vadem (k 7 voet) = 3 Ar- schin k 16 Wer- schock=2,133 57M 0,4687 Metriek stelsel. Eng, voetmaat. Desjatine = 2400 vierk. Saschehn = 1,0923 HA 1 vierk. Saschehn 4,5521 M* 0,9153 0,219 68 Metriek stelsel. Eng. voetmaat. 1...”
|
|
| 5 |
 |
“...Mechanica.
Litteratuur.
F. J. Vaes. Graphostatica, JE. E. Kluwer, Deventer.
Deel I. Samenstellen en Ontbinden van krachten.
II. Zwaartepunten.
III. Vastheidsleer.
IV. Wrijving.
. V. Traagheidsmomenten.
Fig. 1.
Statica.
Samenstelling en ontbinding van krachten*
De resultante van twee krachten groot P, en
Pa (fig. 1) wordt in grootte en in richting voor-
gesteld door de diagonaal van het parallellogram
door de krachten Pi en Pi als zijden gevormd en
heelt de waarde:
R = V Pi* + P.* + 2 P,P, cos
waarin de hoek tusschen beide krachten.
De krachten P P, en R laten zich tot Fig. 2.
een krachtendriehoek (fig. 2) samenstellen,
waarin de zijden a b en b c in grootte en richting gelijk aan
de krachten P, en P> worden voorgesteld en de derde zijde
in grootte en tegengestelde richting de resultante R der
beide krachten aangeeft.
De resultante van meerdere in n punt
werkende krachten (fig. 3) wordt in richting
cn grootte voorgesteld door de verbindings-
lijn van het aangrijpingspunt met het eindpunt...”
|
|
| 6 |
 |
“...aan de alge-
brasche som der krachten (fig. 5). De lig-
ging van het aangrijpingspunt vmdtjmen uit
Pi ai + P. a, + P, a, -|--
a ~ P, + P, + P, + - -
£ P a £ P a
£ P ~ R
h ___ Pi hi -f- P3 ba -f- Pa bs -j- - '
Pl + Ps + Pa H------
£ P b £ P b
£P =T
- it--------
waarin de waarden van Pi, Pa enz. met
Fig. 5. haar eigen teeken moeten worden ingevuld.
De krachtenveelhoek wordt voor even-
wijdige krachten een rechte lijn (fig. 6).
Met behulp van een willekeurig poolpunt p kan men een stangenveelhoek I, II,
III en IV construeeren, waarvan de stangen evenwijdig aan de poolstralen zijn.
o
Fig. 6.
Het snijpunt r der beide eindstangen I en IV is een punt der resultante
R der evenwijdige krachten.
Twee evenwijdige, gelijk- en tegengestelde krachten p vormen een krachtenpaar,
waarvan het moment gelijk is aan Pa, waarin a =
de loodrechte afstand van beide krachten.
Willekeurige krachten kan men gezamenlijk naar
n aangrijpingspunt verplaatsen en tot een resul-
tante R en een resulteerend krachtenpaar K...”
|
|
| 7 |
 |
“...BELASTINGSGEVAL
Steunpunts-
reactios
Buigingsmomentcn M
Weerstands-
moment W en
draagver-
mogen P of ql
Grootste doorbuiging f
Pa(la)*
c = 31E J
De max. doorbuiging treedt
op in een punt op een afstand
x uit het linker steunpunt, als
* = a/V.+ S
voor het geval a 1a en in
een punt op een afstand x1
uit het rechter steunpunt, als
3(a
x1
voor het
(1-a) V V.
geval
+ 3(1a)
a < 1a.
bij C
n
>
TOEGEPASTE MECHANI'...”
|
|
| 8 |
 |
“...BELASTINGSGEVAL Steunpunts- reacties Buigingsmomenten M Weerstands- moment W en draagver- mogen P of ql Grootste doorbuiging f Gevaar- lijke doorsnede|
A Fig. 18 A--j- ^max = 0,128P1 W = 7,79 T D 7,79WT 1 , 0.013P1* max e J voor x = 0,519 1 voor x = 0,577 1 O O
/ -r- i I- i A =[B = P ^max = Pa w p L _WT a f in het midden Pla 8E J "O Overal 'w in ^ AB H s H O a > P
i P A. *3 P Fig. 19.
'TVli A = B = q(I + 2a) 2 1 Mmax = in A of B dfq (P 4a*) inC als a > of < 0,353 5 1 Voor a = 0,3535 I = 0,207 X (1 + 2 a) wordt Ma = Mjj = Mc Bij Ma = Mb = Mn in W _P d+2a) 47T of 47WT ~ 1 +2a waarin P = q (1 -f 2a) In A,B en G CS Vj
V////S//////W/////. ic 4 i i < cl J^C l 5 Fig. 20 -*j
TOEGEPASTE MECHANI...”
|
|
| 9 |
 |
“...Weerstands-
moment W en
draagver-
mogen P of ql
Steunpunts-
reacties
BELASTINGSGEVAL
Buigingsmomenten M
Grootste doorbuiging f
A = /. ql
1 ^max
Mx max =~ql! voor x=/, 1
= rnlj=0>0054#7
voor x 0,5785 1
8 WT
0 voor x
Fig. 24.
Pa (1 a)
bij A, B
en C
Bij a <
P(1a)*(l + 2a)
P(1 a) a*
- I _
Ma is maximum voor a
en gelijk -PI
M 2a(la)*
mmax =
op afstand x
312a
Bij a >
P voor
Fig. 25.
0 voor x == j
_ 1(21 -- a)
1 + 2a
31
- I -
V.P1
1 PI*
bij A, B
en C.
192 E J
max
M 0 voor x = f-1 en
Fig. 26.
P
CO
cO
TOEGEPASTE MECHANb...”
|
|
| 10 |
 |
“...322
TOEGEPASTE MECHANICA.
Doorgaande liggers op meerdere even hoog gelegen steunpunten bij gelijke
velden. Fig. 31.
Bmgingsmomenten.
Fig. 31.
a
Voor de bepaling der buigingsmomenten in de
verschillende steunpunten heelt men voor elk
paar beschouwde velden de driemomentenverge-
liiking :
Ma + 4Mjj + Mc + Pa' 1(,1>~~a',) +
sPia,(la.) (21a)_ + jqip=0
Gelijkmatige belasting der velden.
Aantal steunpunten Een-
Steunpunts-
reacties 3 4 5 6 7 8 9 heden
A 0,375 0,4 0,392 9 0,394 7 0.394 2 0,394 4 0,394 3 qi
B 1,25 1,1 1,142 8 1,131 7 1,134 6 1,133 7 0,964 9 1,134
C 0,928 6 0,973 6 0,961 6 0,964
D 1,019 2 1,007 1,010 3 ,,
E 0,994 8 : -
Steunpunts-
momenten
Mb 0,125 0,10 0,107 1 0,105 3 0,105 8 0,105 6 0,105 7 qi'
Mc 0,10 0,071 4 0,078 9 0,076 9 0,077 5 0,077 3
Md T ' ' 0,086 5 0,084 5 0,085 0 i\
Me 0,082 5
Maximum- momenten in de velden M, M,
+0,070 3 +0,080 0 +0,025 0 +0,077 2 +0,036 4 +0,077 9 +0,033 2 +0...”
|
|
| 11 |
 |
“...waaronder begrepen de zwaartekracht en
de wrijvingsweerstanden in de steunpunten.
De grootte van den vormveranderingsarbeid wordt uitgedrukt door de halve som der
producten van de uitwendige krachten met de verplaatsingen der aangrijpingspunten
bij de vormverandering in de richtingen der krachten (Wet van Clapeyron), nl.
a = yt s p i.
Bewijs: Is (fig. 53) :
Jaa de verplaatsing van A in de richting Pa tengevolge
van Pa
^ab d verplaatsing van B in de richting Pj, tengevolge
van Pa
*pb de
van Ph
verplaatsing van B in de richting P^
tengevolge
Fig. 53. ^ba de verplaatsing van A in de richting Pa tengevolge
van Pb...”
|
|
| 12 |
 |
“...dan bedraagt de gezamenlijke arbeid van Pa en Pb, wanneer erst P en dan Pk
werkt: 0
A, = y2 Pa iaa + (Pa Jjja + Vs ?b ^bb)
(omdat als Pb gaat werken, Pa reeds haar volle bedrag bezit en Pb van nul tot het
volle bedrag moet aangroeien),
en wanneer eerst pb en dan pa werkt
A, = % Vbb + ( Yi pa^aa + *Vab)
en daar Ai = At is:
A, + A, = 2A = Pa(*aa + iba) + Pb (*bb + Jab)
2A = Pa^a + PbJb = s PS
waarin <5a = iaa + iba en ib = ibb + iab de totale verplaatsingen van A en B
in de richting Pa en Pb.
Bepaling van de grootte der verplaatsing bij de elastische vormverandering uit den
vormveranderingsarbeid.
De verplaatsing van het aangrijpingspunt van een willekeurige kracht P in de richting
dier kracht is gelijk aan het differentiaalquotint van den vormveranderingsarbeid A
ten opzichte van P (le stelling van Castigliano)
of dA
dP
P.
Bewijs: Zijn #aa, Jbb, Jac enz. de verplaatsingen van A, B, C, enz. in de rich-
tmg Pa, Pb, PC) enz., wanneer in A een kracht Pa = 1 werkt en Jba, ibb, ibc
enz. de ove...”
|
|
| 13 |
 |
“...000 89 600 224 000 84 000 84 000 117 600100 800 137 200117 600 156 800|13i 400 70 000 84 000 98 000 112 000 56 000 67 200 78 400 89 600 112 134 196 224
.160 12 14 16 18 192 000134 400115 200 96 000 76 800192 000134 400115 200 96 000 76 800192 224 000156 800,134 400,112 000 89 600 224 000156 800134 400112 000 89 600224 256 000,179 200,153 600128 000,102 400256 000179 200153 600128 000102 400 256 288 000|201 600|172 800|144 000|115 200 288 000|201 600|172 80ojl44 000jll5 200|288 Waarde van pa en p,
Vloer- plaat dikte d cM c = 1000 40 1000 35 1000 30 1000 25 1000 20 900 40 900 35 900 30 900 25 900 20 8( 4
8 ps=7,3336 P356,89 7,8144 62,02 8,4512 68,81 9,3256 78,14 10,6576 92,15 7, 53,33 7,4344 58,07 8,0240 64,29 8,8024 72,56 9, 85,33 6,63 49,8
10 9,167 88,89 9,768 96,90 10,564 107,52 11,657 122,10 13,322 143,98 8,730 83,33 9,293 90,58 10,030 100,46 11,003 113,38 12,500 |8,34 133,33 77,8
12 11,0004 108, 11,7216 12,6768 L39.54 154,83 13,9484 175,82 15,9864 207,33 10,500011...”
|
|
| 14 |
 |
“...(zie ook hieronder: Verband, enz.)
Mengsels van gassen.
De wetten van Boyle en Gay-Lussac gelden ook voor gasmengsels. In een gas-
mengsel volgt ieder gas zijn toestandsvergelijking, alsof de andere gassen niet aan-
wezig waren, terwijl de druk p van het mengsel gelijk is aan de som der spannin-
ge? P,V P* enz der afzonderlijke bestanddeelen (Wet van Dalton).
Is V dus het volume van een gasmengsel van G KG, waarvan de bestanddeelen
de gewichten hebben G1( G Gs enz. KG, dan is
V
Pi -Q- = R, T
V
Pa -gr- = Ra T, enz.
en dus P V = (G, R. + G, R, + ....) t
De druk van vochtige lucht wordt eveneens volgens de wet van Dalton bepaald
door de som van de spanningen van den waterdamp en van de zuivere lucht zelf.
De laatste is moeilijk te bepalen; gemakkelijker is de bepaling van de spanning
van den waterdamp in de lucht (Psychrometer van August).
Verband tusschen soortelijk gewicht, gasconstante en moleculairgewicht.
Daar volgens de wet van Avogadro alle gassen bij gelijke temperatuur en gelijken...”
|
|
| 15 |
 |
“...een kijkgat scherper dan door een spleet. Het kijkgat kan
bij een middellijn van ImM nog dezelfde nauwkeurigheid geven als een met kleiner
middellijn, welke 0,4 mM als minimum moet bedragen. Bij goede verlichting, don*
keren achtergrond en heldere lucht kan men op 10 secunde nauwkeurig richten.
De afstand van kijkgat tot kruisdraad mag evenwel niet minder dan 25 cM bedragen.
b. spiegels.
Een op den spiegel vallende lichtstraal wordt onder denzelfden hoek terugge-
-D kaatst. Is de spiegel niet. pa-
rallel of even dik, dan zal
men van een ver verwijderd
voorwerp (b.v. ster) meer dan
n beeld zien. Is het opper-
vlak niet volkomen vlak, dan
zal een scherp begrensd
voorwerp niet helderschonen.
c. glasprismas (van Bau-
ernfeind).
Alle lichtstralen, welke op
een rechthoekszijde van een
gelijkbeenig rechthoekig pris-
ma vallen en welke tweemaal
gebroken en inwendig n-
maal teruggeworpen worden,
treden zoodanig uit de an-
dere rechthoekszijde, alsof
zij geheel niet gebroken en
Fig. 4.
slechts door...”
|
|
| 16 |
 |
“...Schotland ijzer (Scotch pig-iron) in de merken Carnbroe, Eglinton, Monkland,
Gartsherrie, Coltness, Scotch G. M. B. prijzen c. i. f. Rotterdam gemiddeld per ton
vr den oorlog:
nr. 1 f 37, tot f 40,- (Coltness f 52).
nr. 3 36, tot 37,.
Amerikaansch ijzer.
De meeste ertsen vindt men om Lake Superior in de staten Michigan, Wisconsin
en Minnesota en zijn hoofdzakelijk hematitertsen d. z. phosphorarme roodijzer-
steenen met 68 tot 69 % ijzergehalte, verder ook magneetijzersteenen zooals in
Cornwall, Pa., Lake Champlain in staat New-York.
Groote centra van ijzerbedrijven vindt men in Illinois en Pensylvania, o. a. Pitts-
burg, Chicago en Cleveland. De marktprijzen worden opgegeven in dollars per ton
(1016 KG) of per cwt. (= 100 Lbs = 45,4 KG).
In April 1919 waren de prijzen ongeveer voor
basisch ruwijzer 26 $ per ton
Bessemer 28
Fransch ijzer.
In Frankrijk wordt het meest de minette verwerkt voornl. in het Departement
van de Meurthe en Moselle en ook veel erts ingevoerd. Andere industriegebieden...”
|
|
| 17 |
 |
“...PROFIEL- EN STAAFIJZER.
Afmetingen Puppe balken.
611
Reeks Benaming Hoogte Afdaiing van de hoogte in cM Breedte Lijf
van cM tot cM van cM tot cM dik mM dun mM
1 en 2 P 16 24 2 16 24 d = 7,5 = 6
P 24 30 1 24 30 d30 = 12 = 8,5
3 en 4 Pa 32 40 2 30 30 d = 12,5 = 9
Pa 40 50 2.5 30 30 d = 18 = 13
Pa 50 100 5 30 30 duo = 20 = 15
5 en 6 Pb 32 38 2 32 38 dS2 = 12,5 = 9
Pb 38 40 2 38 38 d
|
|
| 18 |
 |
“...evengoed en dikwijls beter in terreinen, waar
gegoten ijzer wordt aangetast. Vr 1900 werden de Mannesmannbuizen alleen uit
Siemens Martin-staal van 5565 KG vastheid gemaakt. Daarna ook van minder
hard materiaal naar gelang van het doel; evenwel uit gemaakte gunstige ervaringen
werd besloten het eerstgenoemde materiaal alleen verder te gebruiken voor de
mofbuizen. Zij worden alleen tot een middellijn van 300 mM vervaardigd. Boven
deze maat worden de buizen met overlap geweld. De buizen kunnen door de Man-
nesmannrhren-Werke te Dsseldorf in lengten tot 14 Meter worden geleverd; bij
grooter lengte dan 7,1 M wordt verhoogingsprijs berekend evenals voor abnor-
male wanddikte. De buizen worden op 50 atm. druk beproefd.
Voor locomotiefpijpen en dergelijke gelden andere prijzen.
Normale buizen. Prijzen vr den oorlog.
Uitwendige^ mM 38 41% 44% 47% 51 54 57 60
middellijn ( Eng. dm. 1% 1V. 1 1. 17. 2 27. 2% 2/.
Wanddikte l Imp.W.G. nr. 13 13 13 13 12 12 H% 11
(normale) ) mM 2% 2% 27. 27. 2% 2% 23%...”
|
|
| 19 |
 |
“...Belastingen en eigen gewicht van
bouwconstructies.
Belastingen van bouwwerken.
Menschengedrang.
riet gemiuaeiu gewicht van Europeanen van 2545 jaar is 72 KG. Het maximum
gewicht is:
1. bij gevulde ruimten, menschen elkaar even beroerend, 555 KG per M2 of 8 er-
sonen op 1 M2.
2. gering gedrang, 650 KG per M*, 9 personen per M*.
3. sterk gedrang, 706 KG per Ma; 10 personen per M2.
Waarnemingen in Br. Indi gaven als gemiddeld gewicht van een man 51,86 KG
(42,55 tot 63,45) en per M2 maximum 690 KG.
Met menschenbelasting is vooral rekening te houden bij bruggen met overspan-
ningen grooter dan 30 Meter.
Winddruk.
De druk van den wind op een vlak loodrecht op de windrichting kan per Ma
worden aangenomen op
W = 0,075 V2
waarin W in KG/M2 en V de windsnelheid in M per secunde. De windsnelheden wor-
den grooter op grootere hoogte en in open (kust) streken.
De grootste winddruk op een vlak loodrecht op de windrichting wordt in ons land
in bebouwde omgeving op 120 KG per M2 gesteld, overeenkomende...”
|
|
| 20 |
 |
“...Arbeid van menschen en dieren.
De arbeid, welken een mensch kan verrichten, hangt af van de soort werk.
Er bestaat namelijk geen standvastige verhouding tusschen het aantal kilogram-
meters arbeidsvermogen door een man per dag verricht en den vermoeid makenden
invloed van den arbeid. Bij sommige soorten werk is men al vermoeid na misschien
niet meer dan Vs PK verricht te hebben, terwijl bij ander werk de vermoeidheid na
het verrichten van PK niet grooter is. Voor elk soort werk kan een man slechts
een bepaald percentage van den dag belast zijn. Zoo kan een flinke arbeider bij het
versjouwen van gietelingen van 45 KG slechts 43 % van den dag en bij die van het
halve gewicht of 22} KG 58 % van den dag daarmede bezig zijn, zoodat in het laatste
geval de rust veel minder kan bedragen.
Een flinke grondwerker doet zijn grootste dagwerk, wanneer de vracht per
schop als gemiddelde ongeveer 9} KG bedraagt; men doet daarom goed bij verschil-
lend materiaal verschillende soorten schoppen te bezigen...”
|
|
