Your search within this document for 'marmer' resulted in 56 matching pages.
 
1

“...voorwerpen en meten v. richtings- hoeken.............................475 Meten v. hellingen, vertikale hoeken en hoogten............................478 Overbrengen van een peil ...... 481 Landmeten. Meten van rechte lijnen...............484 Uitzetten van rechte lijnen...........485 Uitzetten v. evenwijdige lijnen en hoeken.............................486 Uitzetten van bogen...................488 Natuurlijke steen als bouwsteen. Zandsteen ............ Kalksteen........... Hardsteen................... Marmer...................... Leiplaten................... Granietsoorten ............... Tuf- en lavasteen^ . Trachiet, andesiet, serpentijn, perido- tite, talksteen, gipssteen en albast . 541 542 543 544 546 546 549 550 Materialen voor waterbouwkundige werken. Rij sm at er i alen..................... 551 Ballast-, stort-, zet- en glooiingsteen. 552 Riet, stroo, enz.........................553 Metalen. IJzer........................ I . . 554 I Jzersoorten............................555 Smeedijzersoorten...”
2

“...432 NATUURKUNDIGE GEGEVENS. LICHAAM Temperatuur in Soortelijke graden Celsius warmte Ijzer . . . . Gips . . . . Marmer . . Eikenhout . Glas . . . . Goud . . . . Graphiet . . Houtskool . Cokes . . . . Koper . . . . Messing . . Nikkel . . . . Platina . . Zilver . . . . Baksteen . . Kwarts . . Zink . . . . Tin............. Aethylalcohol Glycerine 100 % Petroleum . Kwikzilver . Terpentijnolie . Lucht . . . . Zuurstof . . Stikstof . . Waterstof . Kooloxyde . Koolzuur . . Waterdamp . Lichtgas . . Rookgassen . 11101200 0100 - 0100 10 200 0225 tol 300 0100 300 2050 5100 300 0100 0100 0100 tot 300 .. 15 1550 0100 0100 0 160 0200 i 0200 c 0200 I § 0200 Sm 0200 ) g g 0200 §"3 0200 I 0200 ] 3 0200 ' 0,190 0 calorie 0,273 0,210 0,57 0,177 0,031 6 0,20 0,296 6 0,314 5 0,203 1 0,094 9 0,101 3 0,245 0 0,109 2 0,140 3 0,033 5 0,055 7 0,215 0 0,191 0,092 7 0,056 2 0,545 0,576 0,51 0,033 0,410 6 0,481 2 0,237 0,217 0,243 5 a 0,41 0,242 5 0,210 9 § 0,480 5 >. I 0,357 gemidd. 0,32 I o,au; 0,311 I 0,306 I 0...”
3

“...doorsnede van 1 mM1 bij 15 Celsius; het soortelijk geleidingsvermogen is de wederkeerige waarde, nl. 1 gedeeld door den soort, weerstand. Het geleidings- vermogen neemt bij stijgende temperatuur bij bijna alle geleiders af. MATERIAAL Aluminium. . Zink .... Geelkoper . Platina . . IJzer zacht . ,, hard Lood . . Nieuwzilver . Nikkel . . Nikkeline . Kwikzilver Kool . . Soortelijk geleidings- vermogen Soortelijke weerstand. MATERIAAL Soortelijke weerstand in Ohm per cM1, cM* 58 0,017 Marmer 500.10* 25 0,03 Mica 23.101* 17 0,06 Guttapercha 450.1012 14 0,071 Glas 7,4 ,10la 7 0,14 Eboniet 4.000.1011 15 0,7 20 % AgNO, 13 10 0,10 HC1 1,4 4,8 0,21 NH.C1 3,2 3,0 0,33 HNO, 1,5 0,12 2,4 0,42 H.SO. 1,6 1,0 0,95 40% 1,6 0,010,001 100 tot 1000 80% 10...”
4

“...MINERALEN. 449 Nalriumcarbonaal als mengsel van normaal en zuur zout op natriumhoudende gesteenten en bodems. Ammoniumcarbonaat vindt men in guanos en bij ontbinding van organische stoffen. Calciumcarbonaat komt in de natuur voor in kalkspaat, marmer, kalksteen, druip- steen, kalktuf en krijt. Magnesiumcarbonaal vindt men in Magnesiet (talkspaat). Dolomiet (Bilterkalk) is een dubbelcarbonaat van magnesium en calcium. Spaatijzersteen of ijzerspaat is een ferrocarbonaat. Phosphorzure zouten of phosphaten. Calciumphosphaat Ca,(PO,) Apatiet is een dubbelzout van calciumphosphaat en calciumchloride. Het calcium- phosphaat vormt verder het hoofdbestanddeel van talrijke mineralen als het phos- phoriet, koproliet, phosphaatkrijt en andere phosphaten. - Waivelliet is een aluminiumphosphaat. Vivianiet is een waterhoudend ferrophosphaat, dat in laagveenbodems en humeuse kleibodems gevonden wordt en aan de lucht van wit in blauw overgaat. Zwavelzure zouten of sulfaten. In den bodem komt alleen het...”
5

“...MINERALEN. Kalk en kalkgesteenten zijn eveneens het produkt van een ontbinding van kristal- iijne oergesteenten, voornamelijk die, welke groote hoeveelheden calciumsilicaat bevatten. Bij de verweering wordt deze omgezet in het koolzure zout, hetwelk in koolzuurhoudend water wordt opgenomen en later weder als normaal calcium- carbonaat wordt afgezet. Daar in de moedersteen ook magnesium voorkomt, vindt men in het calcium- carbonaat niet zelden het magnesiumzout. De oudste kalkformaties, zooals het marmer, zijn ontstaan door verdichting der onder druk der water- en bergmassas verkeerende brijachtige kalkafzettingen. Mergel is de innige vermenging van het uit water afgezette calciumcarbonaat met Mei- en zandmassas. Kalkmergel noemt men die mergel, welke meer dan 60 % calciumcarbonaat bevat; Meimergel, wanneer het kleigehalte meer dan 40 % bedraagt en leemmergel, wanneer het gehalte aan leem 2040% en daarbij het zandgehalte groot is. Treedt dit laatste geheel op den voorgrond, dan noemt men het...”
6

“...nog minder de Udelfanger- en Bornersteen. Bewerking van den steen in de groef tegen het leger in is veel tijdroovender dus duurder en geeft meer steenverlies. Het klooven bij liggend leger kan inwendige scheuren veroorzaken. Men zal dus goed doen vr de aanneming vast te stellen, of men den steen met liggend leger wil hebben. Kalksteen. De kalksteenen behooren evenals de zandsteenen tot de laaggesteenten. Door de homogeniteit, dichtheid en fijnte van korrel leent de kalksteen (w. o. hardsteen en marmer) zich het best voor fijne vormen en scherpe profielen. Voor bouwwerken worden hoofdzakelijk de volgende soorten toegepast, welke niet polijstbaar zijn of weinig in gepolijsten vorm gebruikt worden (zg. handels- kalksteenen) : Nederlandsehe kalksteenen. Maastrichtsche Krijttuf. Geelwit, poreuze kalkmergel, alleen in de directe omgeving gebruikt. Vroeger echter tot ver vervoerd. Duitsche kalksteenen. Freyburg, Schaumkalk (Thringer kalksteen). Geelachtig, fijnkorrelig, olitisch. Duitsche travertin...”
7

“...544 NATUURLIJKE STEEN ALS BOUWSTEEN. Marmer. Men onderscheidt (het eigenlijke) kristalachtig marmer (uit Carrara), doorschijnend, marmer (eveneens uit Carrara), gestreept marmer (Cipollinomarmer) en pauwenmarmer (Paonazzo) met zwart-violette aderen, kleurmarmer (Noir-fin, Untersbergermarmer ' enz->. geaderd marmer (Portoro, zwart met oranje-gele aderen, Languedoc, scharlaken- rood met breede witte aderen) en Breccin-marmersoorten w. o. het knollenmarmer van Verona, amandelmarmer of Griotte en gevlamd marmer, bijv de Sarancollino Ruw marmer heeft men in prijzen van 230400 gulden den M*. Onder statuario, of statuair marmer, verstaat men marmer uitsluitend voor beeldhouwwerk bestemd. Italiaansche marmers. Carrara, het witte (monumentenmarmer) en het weinig grijze blanc clair of ordinario. Het blanc clair met weinig aderen kost f 500, den M*; in platen van 2-5 cM per M2 f 12,50 k t 25,. Het doorschijnende marmer vam Carrara is tamelijk poreus en is in den winter in de open lucht niet erg duurzaam...”
8

“...(Silezisch marmer). Grofkorrelig roodwit, ook blauw- groen enz,, deels dolomiet. Drukv. 5891012. Saalburg (Thringer marmer). In 9 soorten: grijsviolet (fontanello) rood (ruban- tica) enz. Nassau, Lahn (Hessisch marmer). In tal van grijze, roode en zwarte soorten. Drukv. 12021829. Brilon Mecklinghausen (Westfaalsch marmer). Roodgrijs met gele aderen (alma) > enz. Beiersche marmers. Marxgrn. Hof. In rood, blauwgrijs, enz. Drukv. 14551666. Tegernsee (Boven-Beiersch). Warm rood en ook blauwgrijs. Zuid-Beiersche marmers: Treuchtlingen, Jurakalk. Geel of blauw. Ruhpolding. Rood en geel en tusschensoorten, wolkig met witte aderen. Rohrdorf, Neubeuern, kiezelkalksteen, ook granietmarmer genoemd, enz. In een ! grijze grondmassa liggen ovale ophoopingen. Kiefersfelden marmer. Oostenrijkseh marmer. ntersberg (antiek en modern Salzburger marmer). Roodwit tot grijsgeel met : roode puntjes, breccieachtig, (Forellenstein, enz.) Drukv. 13502126. Adnet. Bontkleurig (Salzburger). Portschach (Kartner marmer). R...”
9

“...modern Grieksch marmer). Fijnkorrelig wit en blauwachtigwit, grijs netwerk. Ook bekend als attisch marmer Drukv. 1270. Verde Antico. Uit Thessali. Serpentijn-Breccie. Zwartgroen. Cipollino Antico. Groenwit van Euboea. Tinos (Ophites). Licht tot donkergroen van het eiland Tinos. Skyros van het eiland Skyros. Fijnkorrelige kalksteen. Zoowel witte als vurige kleuren. Paros. De groeven van dit beroemde antieke sneeuwwitte marmer zijn uitgeput. Marmo Rosso Antico. Uit de Peloponnesus. Karmijn tot helrood. Klein-Aziatisch marmer (antiek en modern). Phrygisch marmer. Breccienachtig korrelig. Zweedsch marmer. Ringborg kolmard, blauwgroen met witte strepen of vlekken. Noord-Noorweegsch marmer. Nordlansk marmer. Gele en grijze nuances. Klein tot fijnkorrelig, deels dolomiet. In platen te Amsterdam franco boot f 7,50 per M* (vr den oorlog). Engelseh marmer. Derbyshire fossil of encrinital, Hoption Woodstone. Lichtgrijs tot bruinrood (ge- lijkend op den blauwen hardsteen). Dorsethshire marmer. (Purbeck en...”
10

“...iet in 3 soorten verkrijgbaar, nl. rood, blauw, en grijs. Het roode is licht vleeschkleurig en grofkorrelig, gelijkend op Meiszener, het donker- blauwgrijze is kleinkorrelig, het grijze middelkorrelig. Aberdeen. Lichtgrijs, soms roodachtig, tweeglimmerig graniet. Behoudens deze nog veel andere Engelsche en Schotsche granieten. Amerikaansch graniet. Vermont Graniet of Barre. Blauwgrijs kleinkorrelig biotitgraniet. Vermont Graniet of Bethel White of Hardwich White. Opvallend door melkwitte aan marmer herinnerende kleur. Middelkorrelig tweeglimmerig graniet. Connecticut, Bradfort red, Stoney Creek, gelijkend op het Saksische Meiszen, roserood, grofkorrelige biotitgraniet. Wisconsin. Montello, bruinrood, klein tot middelkorrelig, hornblende graniet. Zie voor andere bekende granieten onder ..Diabaas enz. Granietporphier. Deze is dikwijls nauwelijks te onderscheiden van kwartsporphier. Van porphierachtige structuur spreekt men, als in duidelijk korrelige eruptief ge- steenten afzonderlijke mineralen...”
11

“...terrazzo gebruikt. Bruinachtig tot geelgroen. Talksteen. Kleberst^n (z. g. Klebersteen, Soapstone, Saponit, enz.) uit Noorwegen is een kristallijn leigesteente en bestaat uit talk en chloriet en wordt aldaar veel gebezigd. Men heeft den steen van zacht tot hard. De harde steen is een zeer goede bouwsteen, de zachte een goede vuurvaste steen. De kleur is groenachtig grijs. Gipssteen en albast. Het onderscheid daartusschen is hetzelfde als in wetenschappelijken zin tusschen dichten kalksteen en marmer. Bjj het albast hebben nl. de gipsdeeltjes een korreligen kristalvorm zooals suiker met van nature zekeren glans. En door de kristal- achtige structuur is het lichtdoorlatend vermogen veel grooter dan bij den gewonen steen, dien men daarom dicht noemt. Ook uit Thringen, Zwitserland, enz. komt wit albast. Het meeste albast komt uit Noord-Itali nl. Volterra, en Castellina. Het Castel- linamarmer komt ook in fraaie kunstmatige kleuringen in den handel...”
12

“...cement) Soortelijk gewicht: portlandcement 3. Steensoorten. Soortelijk gewicht: Baksteen: Waalklinker .................droog 1 90, hardgrauw . 1,85, .. rood................... 1,80, 1 M Ned.-Ind. baksteen, gewicht van een steen gouvernementsmodel van gemid- delde droogte 3,05 KG of 4 katti, 14 thail. Natuursteen: 1860 met water verzadigd 2,10 .. .. 2,00 1,90 Belgische hardsteen . 2,7 4 2,75 Zandsteen................2,15 4 2,65 Kalksteen................2,20 4 2,80 Lei......................2,66 Marmer...................2,52 4 2,85 Graniet................. 2,60 4 2,90 Trachiet ................2,60 Porphier (Quenast) . 2,70 Basalt ...... 2,95 4 3,00 Koraal (droog) . 0,75 Doorniksche steen, nieuw 2,68, oud doorwaterd 2,71, gezet aan steenglooiing 2,15 4 2,30. es Vilvoordsche steen, nieuw 2,31, oud 2,60, gezet aan steenglooiing 1,88. Lessinesche steen 2,80, gezet aan steenglooiing 2,10. Buimtegewicht. ^^2';j5o*j£Qinu11 gestapeld per M* 1775 KG, gezet aan steenglooiing per Puin of brikken droog...”
13

“...wit ,, grijs van Lysekil ,, Beijersch........... Noorw. (Drammen) Basalt................. Basaltlava van Mayen . . Niedermendig St. Johan. . . Andemach . . Zervas Shne, (Keulen) Grauwacke.............. Grauwacke (Lambacher- Werke).............. Hardsteen van Comblain au Pont Ogn.............. Kalksteen van ,, Romeiange ,, Savonnire . ,, Eu vil le . ,, Vaurion Comblanchien ,, Blanc Royal . Mery . . harde Morley. en van Fauconval Gildehaus . . Born (Luxem- burg) Obernkirchen Kunstzandsteen Marmer .... Porphier .... Porphier van Quenas Syeniet .... Tuf ..... Zands tei...”
14

“...Nikkelstaal............. Kroezenstaal .... Gegoten ijzer . staal . Gegolfd plaatijzer Zinken platen . . Brons............... Ijzerdraad j Bessemer staaldraad . Kroezen staaldraad . Koperdraad .... Dennenhout // *) . . JL droog . ,, ,, nat . Grenen- en vurenhout // . >. ,. ,, J_ droog ,, ,, nat Amerikaansch grenen J_ Eikenhout // ... J_ droog . ,, ,, nat . Djatihout droog . i. .I nat . Groenharthout _|_ droog ft tt nat . Esschenhout . Graniet............. Hardsteen op groefleger Zandsteen .... Marmer.............. Metselwerk: klinkers in sterke mortel 2 0003 000 1000 100 100 100120 50 15 12 60 15 12 % 20 ' 80 30 25 60 50 100 75 66 45 25 1530 24 10 60 20* 80 ( In het algemeen) | (Amsterd. bouwv.) ] Pruisische voor- 1 schriften 1910). j M (Amst. en Berlijn-i sche bouwverord.) 2) (Pruisische voor- schriften 1910). (bij buiging). (Amst. en Berlijn- sche bouwverord.) j * bij buiging, (Berlijnsche bouwv.) 1 // beteekent evenwijdig aan de vezelrichting, JL beteekent lood- recht op de vezel- richting...”
15

“...moet bestaan mt 1 dl. PC op 3 dl. zand en in geen geval vetter zijn. Steenen granito- of terrazzo-vloeren worden gelegd op een onderlaag van magere of cement- betonspecie (1 cement op 8 dl. grintzand) of 1 cement op 3 a 4 dl scherp zand, dik in het eerste geval 8 a 10 cM of meer en in het tweede geval 2 4 6 cM, waarop een bovenlaag dik 2 4 4 cM van beste hydraulische kalkmortel of dik 1 4 2 cM enkel cement met toevoeging van dezelfde hoeveelheid steenmeel, waarin,, vrdat de specie ver- hard is, marmer- of granietstukjes worden gestrooid en daarna worden vastgewalst. De stukjes kunnen ook door de mortel worden gemengd. Na 3 4 4 dagen opstijven wordt de vloer geschuurd met zandsteen onder toevoeging van zand en water. De prijs der vloeren bedraagt f 4, 4 f 5, per Ma. *) Tegelvloeren. De tegelvloeren worden gelegd op een laag zuiver zand of wat beter is, op een vlakke laag gevlijde baksteenstukken, welke met zuiver zand worden in- geveegd. De tegels worden in den regel met cementspecie van 1...”
16

“...leuningen evenwel 20 bij 2,8 cM. Om pleisterwerk te behangen moet men het eerst niet te vet olin. Ook kan men kalkolith bezigen, hetwelk evenwel een onaangenamen reuk hft. Voor het plak- sel bezigt men algemeen roggebloem, dat men meer bindkracht geeft door er een zekere hoeveelheid Venetiaansche terpentijn aan toe te voegen. *) Prijzen vr den oorlog. Bouwkundige onderdeelen. Schoorsteenonderdeelen (prijzen vr den oorlog). Schoorsteenmantels. Marmeren schoorsteenmantels. Prijzen van prima zwart marmer van Dinant, fijn gepolijst vr den oorlog: Vraagbaak. 64...”
17

“...547 Achtkante windmolens............850 Achtste, Oud-Amsterdamsche .... 105 Acre............................114 Acre-foot.......................128 Activiteit, eenheid van ..... 137138 Adams, logarithmentafels van .... 183 Addltament......................455 Additamentenmethode.............455 Aderstedt kalksteen.............542 Adhaesiespanningen in gewap. beton365-367 Adiabatische compressie..............901 ---- toestandsveranderingv.e.gas. . 428 ---- verandering.............. 428429 Adnet marmer.........................545 Aequinoctium....................... u Aequiyalerite belastingen............728 Arodynamica................... 403407 Aerometer v Fahrenheit...............474 ---- v Nicholson............... 474475 Aethylalkohol........................591 Afgeknotte pyramide..................246 Afgekorte rekenwijze...........176177 Afgeleide teekens, electrlsche. . 276280 Afgeleiden v. verschillende functies 223224 Afgewerkte-stoomverwarming. . 1078 Afhankelijk veranderlijke.........”
18

“...992993 ----y. peilwerktuigen........... 751754 v. Puppe balken..................... 611 ---- v. stoomketels .... 860, 861, 862 ---- v. stoommachines...................879 ---- v. tooneel in schouwburgen. . 976 ----y. verbrandingsmotoren . 897899 v. vertrekken en ruimten in woningen..........................992 ---- v. voertuigen.............. 992993 ----v. woonvertrekken...................991 Af passen...............................481 Afrika, temperatuur in.................. 43 Afrikaansch marmer. Zuidwest. ... 545 Afronding bij teekeningen...............274 Af schuivende spanningen .... 307310 Afschuiving, arbeid bij.................308 ---- bij teekeningen....................274 ----vormveranderingsarbeid bij zuivere ..........................334 ---- weerstand tegen....................307 Afschuivingsvlak, afschuiving v. h. . 418 Afsluiters............................. 738 Afstand, v. duidelijk zien..............464 ----en, groote, bepaling v. . 481483 ---- v. d. horizon.............”
19

“.......................990 Athkelen............................1115 Atlasmetaal..........................580 Atoomgewichten v.scheik.elementen 445 ---- volume..........................421 Attisch marmer ......................545 Audiffren-koelmachines........ 904905 Auerbranders........................1154 Augiet...............................448 August, Psychrometer van .... 54, 427 Augustus............................. 11 Australische houtsoorten.............527 Automatische stookinrichtingen. . 861 Automobielen, afmetingen v...........992 ---- snelheid v...................35, 37 Autovrachtwagens.................... 783 Avegaar................................ Avoir-du-Poidsgewicht................114 Avogadro, wet v............... 427___428 Axiaalturbines.......................880 Aziatisch marmer.....................546 Azi, temperatuur in................. 43 Azimuth................... 6, 476492...”
20

“...stoommachines883884 ---- v. verbrandingsmotoren. 894895 Bedrukt vensterglas..................1019 Beginsel van Archimedes. ..... 374 ------ van arbeid................... 296 ----van levende kracht................296 ---- van Poncelet en St. Vnant. . 306 ---- d. virtueele verplaatsingen. . 293 ----v. Watt......................... 429 Behangscharnieren. . . 10101120 Behangsellinnen......................1009 ---- papier..........................1009 Behangwerk.......................... 1009 Beiersch marmer ......................545...”