1 |
|
“...METEOROLOGISCHE GEGEVENS.
45
Waarnemingen op het astronomisch station te Rosenthal bij Breslau van 1901 tot 1910.
De temperatuur van de lucht op 2 centimeter van den bodem is gemiddeld een
halve graad lager dan op 1,50 42 M hoogte. Alleen in Mei en Juni is het bij den
bodem warmer.
Zoo geven, tengevolge van de nachtelijke afkoeling door uitstraling de tempe-
ratuur-minima een gemiddeld jaarlijksch verschil van een halven graad en van
3/4 graad voor de maandgemiddelden van Januari tot April.
Behalve in de maand Juli is de oppervlakte van den bodem altijd in den morgen
koeler dan de atmosfeer. Op enkele dagen, wanneer de bodem vochtig is of met gras
begroeid, kan het verschil tot 6 graden bedragen.
Omgekeerd zijn de maxima temperaturen op 2 cM van de oppervlakte hooger
dan in de atmosfeer. Het verschil bedraagt als jaarlijksch gemiddelde 2,7 en is in
de maanden Mei, Juni en Juli het grootst (ongeveer 7).
De temperatuur der lucht in de gewassen geeft geen groote verschillen; de planten
werken...”
|
|
2 |
|
“...MATEN EN GEWICHTEN.
103
tot 46,51 mL) en een gewichtsverschil van hoogstens 0,01 milligram, waarvan 20
stuks onder twintig Staten werden verdeeld. (26 September 1889).
Onderzoekingen in de laatste jaren hebben aan het licht, gebracht, dat het gewicht
van 1 Liter water van 4 bedraagt 0,999 96 4 0,999 975 KG. (Standaardkilogram)
Binnenlandsche Maten.
Myriameter Lengtematen. MM = 10 KM
Kilometer = KM 1000 M
Hectometer == HM = 100 M
Decameter = DM 10 M
Decimeter 'B * dM 0,1 M
Centimeter . = cM = 0,01 M
Millimeter T= - mM = 0,001 M
Kleinere lengten duidt men aan door'een micron = 1/1000 mM = ^
Vlaktematen.
Hectare (bunder) = HA = 100 Are
Are, (vierk. roede) = A = 100 M!
Centiare = cA = 0,01 Are = M
Inhoudsmaten.
Kiloliter = KL = 1000 L
Hectoliter (vat of mud) = HL = 100 L
Decaliter (schepel) = DL = 10 L
Liter (kan of kop) '= L = 1 dM
Deciliter (maatje) = dL = 0,1 L
Centiliter (vingerhoed) = cL = 0,01 L
Kleinere inhouden duidt men aan door microliter = a = 1/1 000 000 Liter.
Kubieke c...”
|
|
3 |
|
“...MATEN EN GEWICHTEN.
127
Verschillende maten en aanduidingen voor hoeveelheden, afmetingen, enz.
1 P a r ij s c h e 1 ij n = 2,255 829 mM.
1 T o i s e = 1,949 036 M.
1 Hand (Austral, paardenmaat) = 4 inches = 0,1016 M.
1 Streep = in den volksmond 1 millimeter.
1 D u i m = in den volksmond 1 centimeter.
1 Hand of handsloop = in den volksmond 36 tot 40 M.
1 Roede (Rijnlandsche maat) = 12 voet = 3,767 358 M.
Roeden van 12 voet in verschillende streken gemiddeld 3,80 M.
1 Veenroede in verschillende streken van 3,85 tot 4,71 M.
1 Morgen (Rijnlandsche maat) = 600 vierk. roede = 0,851 58 HA.
Morgen, in verschillende streken ter grootte van 300800 vierk. roede, gemid-
deld van 0,81 tot 0,99 HA.
Deimat, Deimt (Gr.) = D a g m a t, zooveel als men in n dag kan maaien.
1 G e m e t in verschillende streken van Zeeland, Z.-Holland en N.-Brabant =
300 vierk. roede = 0,39 tot 0,45 HA.
1 Hont in verschillende streken van N.-Brabant en Z.-Holland = 100 vierk.
roede = 0,14 tot 0,15 HA of */ morgen of */t...”
|
|
4 |
|
“...het daartoe behoorende
C(entimeter) G(ram) S(ecunde) stelsel (absolute maatstelsel).
Eenheid van snelheid de eenparige snelheid van 1 centimeter per secunde.
Eenheid van versnelling de versnelling van een eenparig versnelde beweging
van 1 centimeter per secunde.
Eenheid van massa = 1 gram of de massa, welke evenveel weegt als 1 cM3 zuiver
water van 4 Celsius. Het gewicht van een lichaam bepaalt dus tevens de massa
van het lichaam.
Eenheid van kracht de kracht, welke aan de massa van 1 gram een versnel-
ling geeft van 1 centimeter in de secunde = 1 dyne.
Het gewicht van een gram is dus gelijk aan een kracht, die met de breedte en
hoogte der plaats op aarde verandert (983 dynes aan de polen en 978 dynes aan
den equator).
Eenheid van tijd = 1 deel van den middelbaren zonnedag of de secunde.
Eenheid van druk = de druk gelijk aan 1 dyne per vierk. centimeter.
1 KG / cM* = 981 000 dynes per cM!.
1 atmosfeer 1 013 663 ,, ,,
Eenheid van arbeid = de arbeid, die verricht wordt door de verplaatsing...”
|
|
5 |
|
“...zware boven- als onderwapening de nuttige werking
der gedrukte staven zeer gering.
De mindere dikte der platen gaat evenwel gepaard met hoogere kosten tenge-
volge van de meerdere ijzerdoorsnede.
Neemt men aan, dat 1 M* beton van 1 dl. cement op 4 dl. grint en zand in het
werk f 12, kost en 1 cM2 ijzerdoorsnede per Meter plaatbreedte of 0,785 KG per
M2 plaat komt te staan op f 0,11 per KG, dan is de dikte van de betonlaag, welke
evenveel kost als 1 cM2 ijzerdoorsnede 0,72 cM. zoodat voor eiken centimeter mindere
plaathoogte, de ijzerdoorsnede hoogstens 1,40 cM2 meer mag bedragen, waaraan
zelden wordt voldaan.
Berekening van T-vormige balken.
Bij T-vormige balken kan men ten opzichte van de ligging van de neutrale lijn
drie gevallen onderscheiden:
I de neutrale lijn ligt in de flens,
II valt met den onderkant van de flens samen,
III gaat door de opstaande rib.
Zijn de overspanningen klein en de belastingen gering, dan zal de neutrale lijn
meestal in de flens of gelijk met den onderkant...”
|
|
6 |
|
“...hoekmeetinstru-
ment en wel het nauwkeurigst een theodoliet met
doorslaanden kijker. Men neemt in het laatste geval
het gemiddelde der bepalingen in gewonen en doorge-
slagen stand. Wil men grootere nauwkeurigheid be-
reiken, dan wordt de hoek, nadat hij op de aange-
geven wijze op het terrein is uitgezet, nauwkeurig
gemeten en vergeleken met het bedrag, dat moest
worden uitgezet. Bij verschil kan de baak, welke de
richting van het uitgezette been aangeeft, worden
verplaatst over een afstand
centimeter,
ig. 18.
waarin a het verschil der bepaalde hoeken in secunden
d de afstand van de baak tot het hoekpunt in meters.
Heeft men geen hoekmeetinstrumenten ter beschikking, dan gebruikt men het
gemakkelijkst een tafel van tangenten. Men meet op het eene ben een lengte-
eenheid b.v. 100 Meter uit en zet in dit punt een loodlijn uit gelijk aan den tangens
van den hoek. De verbindingslijn van dit laatste punt met het hoekpunt geeft
het andere been van den hoek.
Bij hoeken grooter dan 45 zal men moeten...”
|
|
7 |
|
“...den krukarm,
r de straal van het rondsel,
K de ,, ,, kamrad.
Bij de
evenals bij
waarbij
Fig. 2.
Gewone kelderwinden 500624 mM hoog zonder klauw (met
houten schacht): (fig. 4).
Hefvermogen in KG Prijs voor enkele | dubbele overbrenging vr den oorlog.
1 500 f10,80 f 13,20
2 000 -13,20 f 16,80
3 000 -15,60 -20,40
5 000 -18,- -24,
Fig. 4.
Heugtldrommekrachten met klauw (wagendommekrachten, fig. 4 met houten
schacht). Prijzen in guldens (1912):
Enkele overbrenging Hoogte in centimeter Dubbele overbrenging Hoogte in centimeter
60 70 85 100 110 120 60 70 85 j 100 110 120
Afmeting heugel- stang mM Draag- kracht in KG
24x50 1000
28x52 1 500
305x4 2 000
34x60 3 000
34X62 4 000
36x64 5 000
39X65 6 000
40X70 8 000
45X75 10 000
50x80 15 000
52X85: 25 000
Gewicht
voor de
normale
hoogte
van 850
mMi.Ktf
f
Jl7,
18,50
21,-
24,
27,
29,J
31,
f
18,
19____ ,
2l!50 22,-
26
30,
33,
i
t
f f
28)50 30,50
18,5019,,
19,50|21,50
27)5031)
32)
35,50
3l)5033,-
34,5036,-
37,-138,-
32,
33.50
34.50
37,
40
f
22,
24,
25.50...”
|
|
8 |
|
“...PROJECTEEREN VAN ONDERDEELEN VAN GEBOUWEN.
999
De ondervolgende opgaaf geeft de afmetingen en prijzen (begin 1920) van de door
Gebr. Teeuwen te Tegelen vervaardigde pannen:
CU .1 Benaming Latwijdte in centimeter Aantal per Prijs per 1000 stuks in guldens *)
Ms wagon van 10000 KG Blauw-zilverkl. of rood vergl. (gegl.)
zwart I bruin of rood I
I II III
circa
a Kruispannen Boulet . 23 V, 21 6000 89 78 45 170 170
Verbeterde Holl. pannen 33 15 3700 140 120 70 260 260
b Sluitpan Tuiles du Nord 24 21 6000 89 78 45 170 170
Sluitpannen 3 kops . .. 25 21 5000 97 85 45 180 180
c Muldenpannen 2 kops . 34 14% 3800 122 108 60 240 240
Muldenpannen 3 kops . 33 15 3800 122 108 60 240 240
d Groote torenpannen . . 21K 35 10000 ,85 70 150 150
Kleine Torenpannen . . 20 50 12000 75 60 130 130
e Leipannen afgeronde . jg 1 40 i 12000 75 60 130 130
Leipannen vierkante . ie $ 60 12000 '75 60 130 130
f Holle Tegelscbe pannen . 20 6000 78
g Holle Utrechtsche pannen ...”
|
|
9 |
|
“.........576
mastiek 1020
---- mastiekdakbedekking . 1011002
---- mortels, samenstellingen v. . 1023
---- mortels, waterdichtheid v. . . 518
---- platen, Bims....................1020
---- staal............................556
---- steen, keuring v.................540
----steenen troittoirbanden . .1116
- tegels........................1008
- trasmortels ...................1022
----vloeren.................. 10071008
Genom aan.............................69
Cental............................114
Centimeter-gram-secunde stelsel 136137
Centner...........................127
Centrale projectie................462
----verwarming............... 10761082
---- voorverwarming..................1070
Centraliseerende lens v. Porro . . . 482
Centrifugaalpompen............. 833836
---- met motoren.....................836
---- v. bemaling................. 843844
---- ventilatoren...................1071
Centweight (cwt)..................114
Ceramiektegels...................1008
Ceresit . .......................”
|
|
10 |
|
“...Steinmllerketels..........................859
Steinzeugbuizen . 1092
Steken v. slooten..........................771
v. zoden...............................771
Stelkunde....................178182
Stellen, horizontaal v. e. lijn of vlak. . 468
------- verticaal..........................460
Stelliet...................................582
Stellingen v. Castigliano .... 335336
-----v. Maxwell....................... 332333
Stellinghout prijzen van...........522
Stelsel, absolute maat-......136137
centimeter-gram-secunde- 136137
----- dynamische .............136137
----- electromagnetische..................137
electrostatische.................137138
----- metrieke............................102
-----van Moorsom...........................508
----- statische.......................136137
Stephan, kapsysteem........................996
Ster, topafstand v. een..................... 8
Steriliseeren v. drinkwater . 11341137
Stereographische equatoriaalprojectie 462
-----: polaire projectie...............”
|
|