| 1 |
 |
“...46
METEOROLOGISCHE GEGEVENS.
Luchtdrukking.
De luchtdrukking wordt bepaald met den kwikbarometer, welke voor de nauw-
keurigheid wordt gecorrigeerd op de temperatuur en de zwaartekracht bij 45
breedte. De barometers, welke berusten op de elasticiteit van een luchtledige metaal-
doos, zooals de anerodbarometers (de beste is die van Naudet te Parijs) en de
zelfregistreerende barometer van Richard staan in nauwkeurigheid hij den kwik-
barometer achter. Men kan den luchtdruk ook bepalen uit het kookpunt van het
water, dat afwisselt bij verschillenden luchtdruk. Met zoogenaamde kookthermo-
meters zijn vrij nauwkeurige waarnemingen te verkrijgen.
De luchtdruk neemt met de hoogte boven zee af. Op een hoogte van 64 KM be-
draagt de druk slechts ongeveer 0,05 mM, welke practisch als de grens der atmosfeer
kan worden aangenomen. Uit verschillende verschijnselen kan men besluiten, dat
de atmosfeer zich evenwel nog tot 300 KM hoogte uitstrekt (zie ook bldz. 44).
In den zomer heeft het vaste land een...”
|
|
| 2 |
 |
“...1914 bdroeg de gemiddelde wind-
snemeid van 12 tot 6 uur in den morgen 20 M per sec. (windkracht 10).
eJn^SlS van TOMptrVec hbarometer-
oeratuuHn AH id Ja?>1fache. stand is- In Juli is daarentegen de tem-
fcn £ IaaS?- Er heerscht in Australi alsdan een hooge
eSs in MtTprt si zo ZO-wind, welke ook op Java wordt ondervonden
De W ?tb der ZO-passaten van den Indischen Oceaan,
iiit i ian Sumatra vormt evenwel een overgangsgebied waar men eieen
zwaa^ LhXe An TIS Deregenval is dla^overal e^alHjd door%r"j
moesson is? Ajh dat onder den invloed van den Britsch-Indischen
he?LnT^nbe,re^Batflvil?i
|
|
| 3 |
 |
“... . . 316
N aphtaline . . 218
Paraffino . . . . 300
Phosphor . . . . 290
Kookpunt van het water bij
Petroleum . 150 C.
Kwikzilver i i . 357
Salpeterzuur .... 130
Zwavelkoolstof % . 46
Zwavel i > i i 448
Zwavelzuur .... 326
Terpentijnolie . . . 160'
Methylalcohol . . . 66
Zwaveligzuur .... 10
verschillende barometerstanden.
Barometer- stand in mM Kookpnt C Barometer- stand in mM Kookpunt in C.
500 88,7 610 94,0
51 89,2 620 94,4
520 89,7 630 94,8
530 90,2 640 95,3
540 90,7 650 95,7
550 91,2 660 96,1
560 91,7 670 96,5
570 92,2 680 96,92
580 92,6 690 97,32
590 93,1 700 97,71
600 93,5 705 97,91
Barometer- stand in mM Kookpunt in G. Barometer- stand in mM Kookpunt in G
710 98,10 765 100,18
715 98,29 770 100,36
720 98,49 775 100,55
725 98,68 780 100,73
730 98,88 785 100,91
735 99,06 790 101,08
740 99,25 795 101,26
745 99,44 800 101,44
750 99,63 i
755 99,82
760 100,00
Smeltpunt van stoffen bij 760 mM druk.
Aluminium
Antimoon .
Chroom . .
Lood . .
IJzer, gietijzer
welijzer...”
|
|
| 4 |
 |
“...).
De hellingmeter van Brandis (firma Weiland in
Liebenwerda) bevat in een vlak cilindrische kast
een draaiend opgehangen alhydade, met een door
middel van een loupe afleesbare verdeeling, waarvan
het nulpunt bij horizontalen stand van het vizier,
dat terzijde is aangebracht, naast de oculairspleet ver-
schijnt. Met het instrument kunnen hoogtehoeken
tot op V,,, graad worden afgelezen.
b. den theodoliet voor fijnere waarnemingen.
Meten van hoogten.
Physische methoden:
a. Met behulp van den barometer.
Daar met toenemende hoogte de luchtdruk afneemt, is met behulp van den baro-
meter het hoogteverschil tusschen twee punten te bepalen.
De ingenieur bezigt voor de opname van hoogten uitsluitend metaalbarometers
of aneroden, waarvan de aanwijzingen periodiek met den kwikbarometer vergeleken
en gecorrigeerd moeten worden. De gebruikelijke aneroden hebben een schaal
met twee verdeelingen, waarvan de binnenste den luchtdruk in mM aangeeft en de
buitenste de overeenkomende hoogte vermeldt. Deze...”
|
|
| 5 |
 |
“...HULPMIDDELEN BIJ HET RICHTEN EN METEN. 479
daarom minstens 2 liefst 3'niet al te kleine aneroden mede. De schaalomtrek zal
m verband met de te onderzoeken hoogten moeten worden gekozen. Voor nauw-
keurige waarnemingen zal de anerode ook dagelijks b.v. met een kookpuntbaro-
meter worden vergeleken.
Zijn B en B' de tot nul graden en gelijke zwaartekracht herleide barometer-
standen op twee hoogten (onderste en bovenste gelijktijdig waargenomen) dan is
het hoogteverschil h m Meter:
h
waarin
18 404 (1 + 0,002 573 cos 2 9) ^1 + ^1 + 0,377
(1 +
t) log-!-
de gemiddelde geographische breedte der stations,
.. hoogte boven de zee in Meter,
de straal der aarde, (6 370 000 Meter)
de gemiddelde spanning van den waterdamp der vrije lucht
op de beide stations,
de gemiddelde barometerstand, der beide stations nl.
B. -f- B'0
2
temperatuur der vrije lucht op beide stations.
Voor log (1 + t), log ^1 + 0,377 , log (1 -f 0,002 573 cos 2 9
log
(+-)
vindt men tafels.
, * de uitzettingscofficint van de lucht...”
|
|
| 6 |
 |
“...waarvan evenwel voor eiken afstand van 100 meter het hieronder volgend bedrag
voor verschillende elevatiehoeken af te trekken is, nl.:
voor oc = II 2 1 3 1 4 I 5 I 10 1 15 I 20 I 25 I 30 I 35 | graden.
0,3 I 0,5 I 1,1 I 1,0 I 1,3 I 2,4 I 3,2 | 3,6 | 3,4 | 2,3 | 0 | meter.
Is b.v. a = 10 graden, a = 400 meter, dan is h = 40 X 24 x 2,4 = 809,6
= 70,4 Meter.
Nauwkeurige methoden.
Voor meer nauwkeurige opnamen zal men gebruik moeten maken van nauwkeuriger
instrumenten en bezigt men behalve een barometer, thermometer en uurwerk
(chronometer), een theodoliet, al of niet van inrichting tot afstandsmeten voorzien.
De terreinopname geschiedt hierbij trigonometrisch, d. w. z. de afstanden en hoog-
ten worden hierbij uit gemeten lengten en hoeken bepaald. Bij minder nauwkeurige
vluchtige opnamen van terreinen over kleine afstanden of breedten (strooken) -i
kunnen de afstanden en dikwijls ook de hoogten direct worden afgelezen (tachy-
metrie).
Door middel van de gemeten lengten en hpeken wordt het...”
|
|
| 7 |
 |
“...........455
Amsterdamsche voeten................106
Amylacetaatlamp....................1144
Analcim.............................448
Analyse v. lichtgas................1149
----rookgas.................... 864865
Analyses v. water..........11301132
Analytische meetkunde...........217221
Anamesietkeien.....................1115
Andalahout of andalashout...........529
Andesiet..................... 76, 451, 550
Anemometer......................... 60
Anerode............................478
Aneroid barometer................... 46
Angstrm, verbeterde constructie van 40
Anhydriet...........................450
Anilinedruk.........................759
Anionen.............................441
Ankers................... 127, 738
---- b. h. bouwvak.............. .1014
----v. generatoren..................911...”
|
|
| 8 |
 |
“...gewichten v.........613614
in rollen.........................615
Bandrem..............................874
Bandtransporteur.............. 789790
Bandzagen, benoodigde kracht voor . 953
Bangkiray.......................... 529
Blz.
Bangkokteak . ^ . ..... . 526
Banken, school-.......................968
Bankhamers..................... 739741
---- schroeven........................739
Barometer v.h. meten v. hoogten. 478479
Barberasphalt........................1116
Bariumcarbonoaat v. zachtmaken v.
water.............................1143
B arnsteenhars........................739
----lak............................1046
Barometer, aneroid.................... 46
----kwik.............................. 46
---- van Richard ..................... 46
Barometrische formule.............. . 374
Barre graniet.........................548
Basalt...................... 7576, 451
Basalt, metselwerk v.................1026
Basaltkeien.................11141115
Basaltlavakeien.............11141115
Basaltmuren, voegwerk...”
|
|
| 9 |
 |
“.......444
Restauratielokalen in schouwburgen . 978
Resultante van krachten . . . 288289
Reuzenberggraniet.....................546
Reversie-niveau, instrumenten m. 480-481
Rheinische Stahlwerke, railprofielen 618-619
Ribbenverwarmers v. laagdrukstoom-
verwarming.....................1077
Ribhout....................523,524, 525
---- maken v......................521
Ribgaas, self sentering...........622
Biz.
Ribgaas Hy-rib......................623
Ribstaalgaas........................622
Richard, barometer van.............. 46
Richards Indicateur................741
Richer, tachymeter v................498
Richten, hulpmiddelen b. h. . .464,483
Richtings- en wegmeting.............492
Richtingshoeken, meten v........475,478
Ridder, rookgasonderzoek v. de . 864
Riedler expressepompen..............840
Riedler-Stumpf, compressor v. . . 902
Riedler-Stumpfturbines ...... 880
Riemen..............................128
Riemankers .........................744
Riemduim........................127, 520
Riemschijven...”
|
|
