1 |
|
“...blonan di Europa ta descendiente di Jafet.
XYI.
Jamamentoe dl Abraham.
(Anjft di mundoe 2083. Promer di N. S. H. 0. 1917).
Como hende a bolbé loebida Dios nan
Criador, i adora solo i luna, entregar na
toer soorte di picar mahos, semper algun
hende santoe a sigi sirbi Dios coe fieldad.
Bao di nan tabatien un jamar Abraham,
descendiente di Sem. Dios a haci un ahus-
toe coené i dici: Bai for di cas di bo tata,
sali for di bo tera, i lo Mi doena bo un otro
tera pa bo i bo jioenan; lo bo ta Tata di
pueblo masjar grandi, i pa bo toer nacion
di mundoe lo ta bendicionar. Mira cieloe,...”
|
|
2 |
|
“...Isaac.
XIX.
Destruction dl Sodoma i Gomorrha.
Abraham a comprendé koe ta coe Dios
mees el tabata papia, of coe su angelnan.
Ora el a companja nan na camina, i el a
tendé koe nan tabata bai pa destrui Sodo-
ma i Gomorrha pa picar di es pueblonan,
Abraham a pidi coe tantoe amor pa es pe-
cadornan, koe Dios a priminti di spaar é
stad, si tabatien dies hende hustoe sool
den djé, i Dios a kita for djéle. Ora nan
a sigi na Sodoma, Loth a pidi nan pasa
anoche na su cas, i nan a acepta: ma pi-
car di es pueblo a haci koe Dios a kima é...”
|
|
3 |
|
“...—%9— _______• ■
koe el a scondé tres luna largoe; i ora el
no tabata por scondé es jioe mas, el a
boeté den un caga chikitoe 1 -large dryt
arrfba awa. Mees ora jioe muher di rey
a bini na kantoe di rioe 1 a weita es
caga; el a manda hendepisca el, i a jama
es mucha koe el a haja aden Moises. I
el a crié i doené bon sinjanza.
LIIL
Moises ta libra sn pueblo*
Ora Moises tabata bomber grandi cabar
Dios a mandéle cerea rey pa biséle na
Nomber di Dios di larga sali toer He-
bréonan for di, Egipto. Eey no tabata
kier larga nan bai, mamas tantoe el ta-
bata maltrata nan. Moises a haci pa po:
der di Dios bopi milagro 1 a larga bun
masjar plaga nba tera; ma rey a keda
mees duroe di coerazon, mas koe Moises
a spanté diciendo, koe Dios lo larga toer
jioe promer nacer di Egipto moeri. Pa
esai Moises a manda toer tata di famia
di Hebréonan mata un lammetje sin man-
eha, di verf nan kozyn di porta coe sti
sanger i di comé henter coe baston na
man, pa nan sali unbez. Asina Dios a
institui nan Pascu. Dios...”
|
|
4 |
|
“...henter
nan ^ras’, V,ora nau tabata
dilanti di Lamar Coral, Farao tabata cer-
ca pa caba coe nan. Ora nan a weita
lamar nan dilanti, i un tantisimo di sol-
daat coe arma na man nan tras, nan a
spanta masjar. Es ora Moises a sacasu
nianoe drechoe afor arriba lamar. i awa
a separa for di otro largandó un camina
secoe pa nan pasa. Ma ora nan a jega
otro banda na tera, i ora Farao tabata
nan tras, awa a cerra huntoe trobé i el
a hoga coe toer su hende.
LV.
Hebreonnn den desierto.
Mas koe Dios a jena es pueblo coe su
tabor, toch deêr nan a revolta. Ora den
desierto , nan a falta cominda, Dios a larga
cuarenta anja largoe jobé toer dia un co-
minda for di cieloe jpa nan, koe nan ta-
bata jama Mana. Ora nan no tabatien
awa pa bebé, Moises a daal coe su garroti...”
|
|
5 |
|
“...derrotar.
LVI.
Dios ta iloena ley.
Di tres luna despues di nan salimentoe
for di Egipto, Hebreonan a jega na seroe
koe jama Sinaï. Dios a manda Moises
subi seroe, oende despues di cuarenta dia
i anoche, bao di hopi sen jal i milagro, el
a ricibi Diez Mandamientoe, skirbir arri-
ba dos tabla di piedra, i ainda hopi otro
ley religioso i civil. Entretanto Hebreo-
nan a traha un bicer di oro, koe nan a
adora como Dios^ i Moises pa un ira san-
toe a kibra é tabla di ley, koe pueblo a
haci nan indignoe di djé. Despues koe
pueblo castigar a comberti, Dios a doena...”
|
|
6 |
|
“...Hebreonan a jega cerca é tera di
Canaan primintir na nan, Moises a man-
da diez-dos hende pa conocé é tera i su
habitantenan. Nan cabez tabata Josué i
Caleb. Ora nan a caba nan mision, ca-
beznan a doena testimonio muchoe tta
fabor di es tera, ma otronan tabata pla-
ma hopi mentira contra é tera denter di
pueblo. P’esaipuebtaa lamanta, maDios
a castiga é diez lamantador di pueblo coé
un morto subito, i El a condena Hebreo-
nan pa keda dwaal cuarenta anja den
desierto: esai tabata pa toer major di bin-
ti anja jnoeri, promer nan jega na Tera
primintir.
A socedé també koe un Hebreo tabata-
^ P&fee na dia di Sabado. Moises no a
sabi com tal bende mester ta castigar:
el a consulta Dios, i toer pueblo ^abatien
di tire coe.piedra té el a moeri. Dios kier
a moenstra com El ta obliga hende na’
observa ley di Sabado....”
|
|
7 |
|
“...—33—
LYIII.
Moises ta moeri.
Despues koe Hebreonan a pasa cua-
renta anja den desierto i koe nan tabata
na bista di tera koe Dios a priminti nan,
Moises a sinti su morto jega. El a bisa
pueblo di boeta Josué na su lugar. Josué
a para awor di cabez lugar di Moises, i
ora nan a jega na rio di Jordan koe nan
mester a pasa, el a manda nan di carga
Area adelanti. Ora koe nan a jega èoe
Area, awa a fica para com un muraja
un banda, i otro banda el a corré bai i
larga tera secoe pa nan pasa toer. Ora
nan a jega na stad Jerico, nan a cam-
na coe Area siete bez rondor di el, i su
muraja i fortinan toer a. cai den otro pa
nan drenta.
LIX.
Josué ta hiba nan den tera primintir.
(Anjo. dl mundoe 2553* Promer di N. S. H. C. 1447).
Josué tabatien masjar di bringa coe e-
nemigoenan; ma Dios tabata con el. Un
dia Josué a manda solo di para ketoe, i
el a para té koe nan a caba coe nan
enemigoenan. Ora nan a jega na tera
nrimintir, Josué a parti tera bao di He-
breonan; caba Josué ,a moeri. I nan a
boeta...”
|
|
8 |
|
“...________ —34—
Hebreonan tabata haja nan masjar bon
tantem koe nan tabata sirbi Dios bon,
ma, a pasa masjar castigoe ora nan a
loebida Dios.
LX.
ttcdeon ta libra su pueblo.
Ora Hebreonan tabata kita hentera-
mente for di camina di birtud, a socedé
koe nan enemigoe, jamar Madianitanan,
a toema poder arriba nan i a maltrata
nan masjar. Ora nan a clama na Dios
atrobe, un angel a bini cerca Gedeon i di-
01 9®en#: T?ema coerasi! lo bo scapa bo
pueblo for di sclabitud di Madianitanan.—
Gedeon a bai eoe poco hende, a bringa
como homber balente, a boeta un tanti-
simo mil enemigoe di abao, i a iibra nan
trobe coe poder di Dios for di esclabitud.
LXL
Samson.
Samson tabata famoso pasu for^a par-
ticular es ternpoe Hebreonan tab&ta bao
di poder di un pueblo jamar Filisteonan,
bamson tabata brniga cada bez coe nan
pa libra ,su pueblo. Un dia el sool a ma-
ta mil di nan. No tabatien cabuja pa
marréle; el tabata kibra toer, manera
draadje cii nilc-e. Alafin nan a cohéle:
saca su wo wo i boetéle tralia...”
|
|
9 |
|
“...-35-
fiesta, koe tree mil Filisteo a bini den é
cas pa nan weita Samson traha. Samson
a pidi nan di boeta el contra é dos pi-
laar koe ta carga dak di cas pa el sosega
contra; ora el a haja es pilaman, el a
toema nan, ranca nam for di nan lugar,
i henter edifici a bacia abaö, i Samson i
toer hende a moeri bao di su piedra.
LXII.
Samuel.
Dios a boeta també pa Sacerdotenan
arriba su pueblo: Aaron, roeman di Moi-
ses, coe su descendientenan, for di tem-
poe koe Moises tabata goberna. Bao di
Heli, cabez di sacerdotenan, Samuel a
nacé. Mama di Samuel a hiba el, tem-
poe koe el tabata mucha ainda, cerca He-
li pa el sinjéle ofrecé sacrificio. Dios a
doena Samuel di conocé koe El lo casti-
ga Heli masjar, pasobra el no tabata cas-
tiga su jioenan arriba nan mal hacir.
Samuel a conta Heli toer cos; ma esai no
tabata sirbi pa hacié poné mas orden arri-
ba su jioenan.
LXIII.
Castigoe dl Heli i dl su jioenan.
Es tempoe tabatien gera trobé denter
di Hebreonan i Filisteonan. Hebreonan
a sali afor cargando...”
|
|
10 |
|
“...—36-
contra di nan pa motiboe di nan picar.
Kan a perdé toer cos; hasta Area ene-
migoenan a toema, i nan a mata jioe-
nan di Heli: Ofni i Finees. Ora Heli a
haja es nobo, el a cai for di su stoeltje
fcibra su garganta i el a moeri.
LXIV.
Saul poner pa rey.
(Anjs di mundoe 2900. Promer di S'. S. H. C. 1100).
Samuel a keda awor pa huez. Ora el
a bira bjeeuw, pueblo a pidié pé boeta
lugardi Huez un Rey arriba nan. Pa
tené nan contentoe, el a boeta Saul pa
rey. Saul tabata di mas haltoe i di mas
bonitoe homber di henter tera. Es tem-
pos Filisteonan a declara gera na He-
breonan. Saul a sali coe su hende pa bai
bringa contra nan. Ma Samuel dmi coe
el: No cominza algo, promé koe mi a
bini ofrecé sacrificio. Ma jakoe Samuel
tabata tarda, Saul mees a ofrecé es sacri-
ficio. Ora Samuel a jega, el a noeha ma-
sjar coe rey pa es poder koe el a toema.
LX Y.
Jonatas jioe di Saul.
Ora troepa di Filisteonan tabata dilan-
-ti di troepa di Hebreonan, Jonatas com-
panjar solamente di un homber koe ta-...”
|
|
11 |
|
“...—37—__________________
Es ora rey Saul coe toer su hende a
sigi nan tras i a caba coe nan.; Promé
koe nan a bai bringa, rey a taha ki nin-
gun hende, bao castigoe di morto, pbr a
eomé un cos na camina. JonataSj koe
no tabata acerca es ora, i sin sabi, a
poerba un poco stroopi di honig. Pa esai
rey tabata kier mata su jioe; ma cordan-
do ki balente el a bringa, i pa pidimen-
tpe di pueblo, koe tabata masjar na su
fabor, el a scapa su bida.
LXVI.
David ta bini na palacio di rey.
Un dia Saul a haci trobé un cos, koe
Dios a taha. Dios a bisa koe ningun hende
lo tené algo di es koe lo nan naja cerca
enemigoenan. Coe toer esai Saul a tené
sconde hopi cos. For di es dia Dios ta-
bata contra diel. Awor Saul tabatabiba
masjar disgustar i rabiar. Pa placa su
rabia nan tabata busca un hende pa toca
harp dilanti di rey. Ya koe nan a tendé
koe David tabata un toeador famoso, nan
a jaméle, i el a bai na eas di rey. Da-
vid tabata poner caba pa Samuel pa go-
bema un dm como rey,
LXVIL
Gellat.
Filisteonan...”
|
|
12 |
|
“...—39—
keda hincar den cabez di Goliat, koe a
cai boca abao. David a corré aoerca, 1
coe mees houwer di , Goliat el a kap sax
cabez afor.
LXIX.
Saul no kier cumpli coo su primintimentoe.
For di es dia Jonatas i henter pueblo
tabata kier David muchoe; ma rey mees
tabatien codici arriba David, 1 no kier
cumpli coe su primintimentoe, ma a boe-
ta el bringa ainda masjar, promer koe
el a doena su jioe pa casa coè David. FI
no tabata mira David coe bonwowo maSj
i tabata busca cada bé di matéle; di mo-
do koe David tabata obligar di hui pa
scapa su bida. Ma Jonatas tabata keda
semper su amigoe fiel i tabata juda el
tantoe koe el tabata por. Maske Saul
tabata busca di mata David, David no
tabata kier haciéle ningun maloe; apesar
koe el tabatien Saul mas koe un bez den
di su poder. David a jora masjar, ora
el a haja nobo di morto di Saul.
LXX.
Keino di David.
Asina David a bira rey na Herusalem.
Semper el tabata un homber sëgun Coe-
razon di Dios. Con toer el a cai den pi-
car grandi di adulterio...”
|
|
13 |
|
“...haja es nobo el a jora mar-
gamente. El no por a caba di clama:
Absalon mi jioe, o mi jioe Absalon!—
LXXII.
David ta moerk
Despues David a weita toer suterana
paz, i su pueblo na toer felicidad i pros-
peridad, i tabata pasa su bigeza masjar
sosegar. Dios a doena el di conocé, koe
for di su descendientenan Salbador di
mundoe lo sali. Ora el tabata bjeeuw
caba, el a boeta su jioe Salomon na su
lugar como rey, i a doena el un rikeza
masjar grandi di oro, plata i koper pa
el traha tempel di Dios. Caba di doena
su jioe Salomon toer bon les i consego, Da-
vid jeen di speranza na Dios a moeri.
LXXIII.’
Bey Salomon ta larga traha tempel di
Herusalem.
(Anja di mundoe 3000. Promer di N. S. H. C. 1000).
Dios tabata stima Salomon masjar, i a
doené di conocé, koe lé doené és koe Ié
pldi. Salomon a pidi Dios sabiduria pa
goberna su pueblo bon. Esai a gusta Dios
asina tantoe, koe El a doena Salomon un
sabiduria mas grandi koe ningun hende...”
|
|
14 |
|
“...ZT42—
danïiï11’ QoiSObra di ,GSai rikeza na abunJ
dancia. Salomon a larga traha tempel
dpnH wa1'61? coe1tantoe cos plataa-
f ’ ®® tempel tabata un obra dimas
famoso di mundoe. Den di es tempel nan
tabata warda Area di Alianza.
LXXIV.
Roboain jloe pueblo na
P| f l Pr°spendad. Ma ki desgraefe! Ora
el tabata bjeeuw caba, el aloebidaDios
i a carge masjar robes. Dios a noehi
masjar 1 dici coené: Fa bo causa bo reino
cedé POr?rsUf Plda.—Asina mees a so-
cedQ. Ora Salomon a moen, su iioe Rn
boam a bmi na su lugar. El tabata un
homber robes; na lugar di sigi bon con
Kd°t?ashdfdnnibjh6U^ •* sabirfel tabata
oai tras di palabra di su camaradanan
LXXV.
Israelite i UiHlloen an •
E pueblo desoendiente di diez-dos iioe
di Jacob tabata keda cada un dï su
estaca, di manera koe awor tabatien for
nÓnrrda+ up,idl nan un tantisimo mil des-
cendiente i diez-dos diferente estaca Bao
? caf^ibf1 £Uebl° a lamaata- Diez estaca
a cai af o, dos noema a keda fiel esnan
tobata estaca...”
|
|
15 |
|
“...Jeroboam pa rey
arriba nan. Nan tabata jama nan Israe-
litanan, paaobra Jacob, tata di nan toer,
tabata jamar Israel també.:
For di es tempoe aji pueblo 'di Dxos
tabata anto partir na dos reino: Heru-
salem a keda capital di Huda, i Samaria
di Israel. E dos reino a bringa masjar
coe otro. Reynan tantoe di Huda koe di
Israel tabata falta-poco nan toer masjar
perverso i robes j pueblo tabata biba den
ignorancia i bicio, religion tabata des-
breciar i toer prosperidad a kita for di
nan. Cuanto bez Dios tabata manda Pro-
feet pa trecé nan trobé na su santoe sir-
bxci: ma lugar di sigi nan palabra, nan
tabata mata nan. Con toer esai Profeet-
nan a scapa pueblo bopi bez for di dis-
grdiCidi, koe reynan impio atabata liacie
cai aden.
LXXVI.
Proteta Ellas.
Acab, di mas maloe rey di Israel, a
traba un altar pa dios falsoe Baal, i el
tabata obliga pueblo pa cometé é crimen
grandi di xdolatria. Profeta Elias a sali
anto i dici coe rey na Nomber di Dios,
koe ni jobementoe ni douw lo no bini
mas té na...”
|
|
16 |
|
“...45—
dioB falsoe a jaméle for di mainta té
banda anoche, ma por nada.
Es ora Elias a jama pueblo huntoe cer-
ca su sacrificio i dici na Dios :; Senjor
Dios di Abraham, Isaac i Jacob, moenstra
awé koe Bo te» Dios den Israel. ~ Na»
mees momento candela a bini for di cie-
loe, koe a kima henter Bacrmcio 1 altar
mees. Awor pueblo a comberti, i dis:
trui altar, i mata profeetnan di Baal; 1
na mees ora ainda Dios a manda un
awacero masjar grandi arriba hénter es
tera.
LXXVIII.
Profeta EHseo.
Elias tabatien un discipel, Eliseo, koe
també a haci obra grandi: denter di
nan tabata curamentoe di Naaman. Es
aki tabata gefe di egército di rey di Si-
ria, coe masjar poder i ricoe, ma el ta-
bata leproso. El a bai coe masjar rikeza
i bistir di balor, i coe un carta di su rey
pa rey di Israel, koe ta pidié pé cura
Naaman di su lepra. Rpy di Israel a
spanta, ma Eliseo a manda bisele: Koe
el bini cerca mi i sabi koe tién Profeta
den Israel 1— Ora Naaman a bini anto poe
masjar cabai i wagen, profeta mees no...”
|
|
17 |
|
“...diciendo: Ainda cua*
renta dia, i Ninivé lo ‘bai perdir.— Toer
é hendenan a keré den Dios: rey a man-
da un ayuno grandi pa hende i pa bestia
mees; toer tabata haci penitencia berda-
dere, i asina nan a salba nan di casti-
goe terrible.
lxxx,
Profeta Isafas.
Isaias. a nacé for di .estaca di rey David,
i tabata mas koe ci,ëntoe anja profeta
den Hüda, bad di cuatrö teynan. El a
bisa paLdiianti . destruccion di reino di
Israël, i. na Ezèchia, rëy di Huda, él a
bisa' como toer su rikeza i henter_ pueblo
di Huda lo ta hibar na Babilonia. Ma
el a predica també kóe nan êsclabitud
lo' töema un dia sü fin, bao di reino di
Ciro, koe el a jama coe su nomber mees
cientoe anja padilanti. El a profetiza ma-
sjar claramcnte di Cristo, di su nace-
m^ntoe, bida i obranan, di su pasion i
inorto, i di su santa Iglesia, mas koe el
a biba siete cientoe anja promer di nos...”
|
|
18 |
|
“...—50—
a stop di doena nan hopi fabor, falta
poco nan toer a ofendele coe crimen di
mas grandi i nan tabata danja pueblo
pa nan mal egemplo. Es rey impionan
tabata Joram, Ocozias, Joas, Amasias i
Ozias. Rey Joatan tabata goberna bon,
ma su jioe Aoaz no tabata sigi su bon
egemplo. El a sirbi dioses falsoenan, i
hende di Herusalem mees tabata sigi su
mal egemplo. Pres. Dios a larga koe
rey nan di Samaria i Siria tabata bini haci
nan mas jar maloe. El no tabatien ber-
guenza di horta oro i plata for di tem-
pel, pa manda present pa rey di Asiria, pa
el bini juda Acaz contra su enemigoenan.
Rey di Asiria a bini di berdad pa judéle,
ma ora el a caba coe enemigoenan di
Acafc, • el a caba coe Acaz mees també.
LXXXIV.
Rey Ezechias.
Toer kilco Acaz a danja, rey EAchias
a bin drecha trobé. El tabata un rey 1
excelente. Conforme el a subi trono, el
a larga boeta tempel di Herusalem na
orde trobé, i a manda di celebra tqer fiesta,
di haci ceremonia di ley i ofrecé sacri- |
ficio manera tabata costumar...”
|
|
19 |
|
“...—51—
gera, di abao. El a libra su pueblo di
tributo koe nan tabatien di paga na rey
di Asiria.
LXXXV.
Bnfermedadj i, curamentoe • tli Ezechias.
Ezechias a cai den un maloe grandi.
Prof eta Isaias a bin bis jitele i dici coenele:
Bo dia di moeri ta cerca; regla toer cos
di bo cas.— Anto rey a sélama na Dios
i dici: Corda Bo, Senjor! koe mi a cam-
na dilanti di Bo den berdad i coe un
coerazon perfecto, i koe mi a haci sem-
per es ki tabata bon i gustoso na bo wo-
wo.— I Ezechias tabata jora masj ar. Anto
Senjor a papia coe Isaias i' biséle: Bai
i bisa Ezechias den mi nomber: Mi a
tendé bo pidimentoe, i Mi a mira bo la-
grima; lo Mi poné 15 anja ainda arriba
bo bida, i lo Mi libra bo for di poder di
rey di Asiria.— I tres dia despues, Eze-
chias tabata drenta tempel bon di salur.
LXXXVI.
Itey di Asiria, Sennacherib, ta jega pa caba
coe Herusalem.
Rey di Asiria a declara gera na Eze-
chias i a rondona Herusalem coe su troe-
pa; ma den di é mees anoche un Angel
di Dios a mata 185.000 di nan...”
|
|
20 |
|
“...—52—
a doené di biba ainda, masjar sosega,
sirbiendo Dios religiosamente hasta su
laatste ora. Caba di reina 29 anja, el a
sinti su ultima ora jega, i jeen di con-
flanza i speranza el a entrega su alma
na manoe di Dios. Toer pueblo tabata
jora, i a doené un derramentoe magni-
fieo.
LXXXVII.
Key Manases.
Manases a bini na lugar di su tata E-
zechias; ma leeuw di sigi bon egemplo di
su tata, el a bandona Dios pa un bidp
masjar robes, i sirbi dioses falsoenan.
El tabata un homber masjar cruel també.
El a manda zaag Profeta Isaias, coe un
zaag trahar di paloe, na dos; pasobra
Profeta tabata biséle, koe un bida asina
no tabata gusta na Dios, i koe Dios lo
castigéle. Rey di Asiria a bin declaré
gera, a haci rey prisionero i a boete na
hero. Den su desgracia el a bolbé na <
Dios; el a pidi pordon, i Dios a largé bini
na su tera trobé, oende el a moeri ha- -
ciendo penitencia.
LXXXVIII.
Ultimo reynan di Huda.
Amon tabata un rey perverso: ta ben-
de di su cas mees a matele. Josias ta-
bata un homber...”
|
|