1 |
 |
“...______________
na sonjo, El a toema un ribbetje -for di
Adam su costia, i for dï es ribbetje Dios a
traha un muher, koe El a doena na Adam
pa up eompania; i asina Dios a boeta ma-
trimonio. Momber di promer muher ta-
bata Eva.
III.
Paradys di mundoe.
Dios a boeta Adam i Eva den un bonito
coenucoe, jamar Paradys di mundoe. Rio
grandi tabata fresca es coenucoe, i hende
a haja aden toer flor i paloe cöe fruta di
mas duci. Bao di es paloenan tabatien
un, jamar paloe di conocementoe di bon
i di maloe. Dios dici coe hende: Comé
boso fruta di toer paloe, kitando afor fruta
di es paloe di conocementoe di bon i di
maloe; pasobra si boso cómé di su fruta, lo
boso moeri.
IV.
Caida di Adam.
' Culebra, koe tabata di mas spiertoe di
toer animal, dici coe Eva: Pakiko boso no
ta comé fruta di es paloe-aki?— Eva a res-
pondó: Dios a taha nos esai. Si nos misji
coené, lo nos moeri.—
Total! culebra a respondé, lo boso no
moeri: ma lo boso ta manera Dios, sabien-
do bon i maloe.—Eva, ganjar pa es pala-
bra...”
|
|
2 |
 |
“...Diosc Cain di su fruta di tera, i Abel di mi-
hor earner di su coral. Sacrificio di Abel
tabata gusta na Dios; ma es di Cain no;
p’esai Caih a consumi. Dios dici coe Cain:
Pakiko bo ta codicia bo roeman? si bo ha-
ci es koe ta bon, lo bo haja bo pagamen-
toe; ma si bo haci maloe, lo bo haja cas-
tigoe.—
IX.
Cain to mato su roeman Abel.
Cain no tabatien orea pa palabra di bon
Dios; ma ganjando el dici coe su roeman:
Bam na coenucoe!— Bon Abel, sin sospe-
cha maloe, a sigié contentoe. Ora nan ta-
bata basta aleeüw den coenucoe, Cain a
cai arriba Abel i a maté. Dios dici coe
Cain: Oende bo roeman ta?—Ma Cain a
respondé: Mi no sabi; mi ta wardador di
mi roeman anto?—
X.
Castigoe di Cain.
Dios dici coe Cain: Cain, kiko bo a haci?...”
|
|
3 |
 |
“...drama, ta
clama venganza. Tera, koe a bebé sanger
di bo roeman, lo ta contra bo: maské lo bo
traha largoe i pisar, lé ninga di doena bo
fruta; ilo bokeda rondia arriba mundoe.—
Sin spera pordon i sin sosiego Cain a hui
bai.
XI.
Trahamentoe di area.
Dios a doena muchoè jioe na Adam i
Eva, i nan postèridad a coeminza jena
mundoe. Ma nan tabata entrega nan na
toer soorte di picar. Pres Dios dici: Lo
Mi caba coe hende, koe Mi a cria na mam-
doe, i també coe toer animal.— Ma El ta-
bata kier scapa Noë i su jioenan, koe ta-
bata stima birtud. Dios anto a manda
Noë traha un area masjar grandi. Ora
area tabata toer drechar, Noë a barca un
paar di toer para i di toer animal.
XII.
Diluvio.
(Anja di mundoe 1656. Promer di N. 8. H. C. 2344).
Caba di regia toer cos, Noë coe su mu-
her, i su tres jioe coe nan muher, a barca.
Lamar i toer rio a jena. Awa a bacia for
di cieloe cuarenta dia i cuarenta anoche
sin stop. Awa a tapa henter mundoe i su-
bi diez-cincoe midir arriba seroe di mas
haltoe; i toer hende...”
|
|
4 |
 |
“...dici coené:
Ta kende anto koe a trecé mi cominda
caba ? mi a bendicionéle como mi jioe ma-
jor.— Esau a comprendé unbé ta kende a
haci esai. Contoer el a pidi su tata ben-
dïcionéle. Isaac a bendicionéle, ma como
minor di Jacob. Ma su rabia tabata a-
sina pisar, koe el a proponé di mata un
dia su roeman. Jacob pa scapa su bida.
a hui bai na Mesopotamia.
XXVIII.
Sopjo di Jacob.
Jacob sool a cohe camina bai Mesopo-
tamiaj i anoche a cohéle na camina. Com
el no a haja ni cas ni hende, i com el ta-
bata cansar, el a boeta un piedra bao di
su cabez pa el droemi. Ora el tabata na
sonjo,, el a weita un trappi parar. arriba
terai koe tabata jega té na cieloe. Angel...”
|
|
5 |
 |
“...placa su rabia; i el mees
a bini atras. Esau a bini contréle na ca-
mina i a ricibié masjar bon; nan tabata
loebida toer kiko a socedé, i braza i zoentje
otro coe awa na wowo.
XXXI.
Josef jioe di Jacob.
(Anja di mundoe 2276. Promèr di N. S. H. C. 1724).
Jacob tabatien diez-dos jioe homber, i
bao di nan ün, koe tabata jamar Josef,
koe el tabata stima mas koe nan ningun.
El a larga traha pa el un bistir di diferen-
te color. P’esai su roemannan tabata co-
dicia el masjar. Mas tantoe trobé nan ta-
bata contra el, ora nan a tendé dos sonjo
koe Josef tabata conta nan. El dici: Mi
a sonja koe nos toer tabata marra bosje
di trigoe, i koe mi bosje a keda para lar-
goe arriba, i es di boso tabata baha cabez
pa es di mi. Otro bé mi a sonja koe solo,
luna i diez-un strea tabata moenstra mi
masjar respect.—
XXXII.
Josef ta bai mira su roemannan.
Ora tata Jacob a tendé sonjonan di su
jioe Josef, el no a papia nada; ma su roe-
mannan no tabata miré coe bon wowo
mas for dies dia. Kiko bo tacorda? nan
dici...”
|
|
6 |
 |
“...mira arriba toer cos di su cas. A
socedé un dia koe niuher di Putifar, koe
no tabata bal nada, tabata kier verlei Jo-
sef pa el baci un picar grandi. Bon Josef
a spanta masjar i dici: Com lo mi por ha-
ci un cos a&ina dilanti di bista di Dios to-
dopoderoso!—El a corré bai i a larga su
mantel na manoe di es muher. E muher
a bai papia mentira arriba Josef i dici, koe
el a busca di verlei el pa picar- i Putifar
a larga cerra Josef,
XXXVI.
Josef ta splica sonjo.
Den mees prison,- na oende Josef ta-
bata. cerrar, tabatien també do's criar di
rev Farao. Es un dicicde Josef: Mi a son-
ja, koe mi a weita un paloe di wijndruif
erêcé coe tres braza, koe tabata pari fruta;
mi tabatien beker di rey na manoe pa mi
primi nan awa aden, koe mi tabata doena
rey pa el bebé.— Josef dici coenér Den
tres dia rey lo boeta bo trobé na bo sirbi-
r-i, ante corda arriba mi.— Es o.tro dici coe
Josef: Mi a sonja, koe mi tabata carga
ires macoetoe coe pam i cos duci arriba mi...”
|
|
7 |
 |
“...—28—
morto ta jega, «1 a jama Josef cerca djé;
el a bendiciona é dos jioe di Josef Ma-
nasses i Efrairft, i a pïdi el di derra su
morto na tera <É Canaan den graf di su
tatanan.
LI.
Morto di Josef.
Josef a percura masjar bon pa su roe-
mannan; i ora el tabaitien cientoe i diez
an ja, el a sinti koe su ora di moeri ta-
bata oerca. El a jama su roemannan i
diei eoe naa: Mi ta moeri; Dios lo per-
cura pa boso, i un dia lo El hiba boso
na es tera koe El a priminti nos tatanan;
ora boso ta bai, toema mi hueso i derra
nan den graf di mi tatanan.—Poco dia
atras Josef a moeri i es bon rey Farao a
moeri també. A bini un otro rey Farao,
koe nó a conocé Josef i koe tabata mal-
trata Hebréonan (asina nan tabata jama
descendientenan di Jacob) masjar, i koe
tabata haei nan toer catiboe.
LIL
Nacementoe di Moises.
(Anja di mundoe 2430. Promer di N. S. H. C. 1570).
Jioenan di Jacob (Hebréonan) a au-
menta masjar. Es rey nobo cruel dici:
Nos mesté caba coe nan.— EI a manda
di hoga toer muclia homber koe...”
|
|
8 |
 |
“...ora el
no tabata por scondé es jioe mas, el a
boeté den un caga chikitoe 1 -large dryt
arrfba awa. Mees ora jioe muher di rey
a bini na kantoe di rioe 1 a weita es
caga; el a manda hendepisca el, i a jama
es mucha koe el a haja aden Moises. I
el a crié i doené bon sinjanza.
LIIL
Moises ta libra sn pueblo*
Ora Moises tabata bomber grandi cabar
Dios a mandéle cerea rey pa biséle na
Nomber di Dios di larga sali toer He-
bréonan for di, Egipto. Eey no tabata
kier larga nan bai, mamas tantoe el ta-
bata maltrata nan. Moises a haci pa po:
der di Dios bopi milagro 1 a larga bun
masjar plaga nba tera; ma rey a keda
mees duroe di coerazon, mas koe Moises
a spanté diciendo, koe Dios lo larga toer
jioe promer nacer di Egipto moeri. Pa
esai Moises a manda toer tata di famia
di Hebréonan mata un lammetje sin man-
eha, di verf nan kozyn di porta coe sti
sanger i di comé henter coe baston na
man, pa nan sali unbez. Asina Dios a
institui nan Pascu. Dios anto a larga
moeri di ripiente toer jioe homber major...”
|
|
9 |
 |
“...nan a
spanta masjar. Es ora Moises a sacasu
nianoe drechoe afor arriba lamar. i awa
a separa for di otro largandó un camina
secoe pa nan pasa. Ma ora nan a jega
otro banda na tera, i ora Farao tabata
nan tras, awa a cerra huntoe trobé i el
a hoga coe toer su hende.
LV.
Hebreonnn den desierto.
Mas koe Dios a jena es pueblo coe su
tabor, toch deêr nan a revolta. Ora den
desierto , nan a falta cominda, Dios a larga
cuarenta anja largoe jobé toer dia un co-
minda for di cieloe jpa nan, koe nan ta-
bata jama Mana. Ora nan no tabatien
awa pa bebé, Moises a daal coe su garroti...”
|
|
10 |
 |
“...—31—
arriba barranca, i un rio di awa duci ta-
bata spruit afor pa toer hende bebé. A
socedé koe Amalecitanan, descendiente di
Esau, a bini bringa contra nan den de-
sierto. Moiges a manda Josué di scohé
hombeman di mas balente i di camna
contra enemigoe coe confianza den Dios.
Na ora di bringamentoe Moises tabata
reza na Dios, i tantoe tempoe koe el ta-
bata tenó su braza' halzar den oracion,
Hebreonan tabata vencé; ora pa cansar
el a baha su braza, victoria a bira pa
banda di Amalecitanan. P'esai Aaron i
Hur a steun curpa i braza di Moises na
ainbos banda henter dia, té enemigoe a
hui derrotar.
LVI.
Dios ta iloena ley.
Di tres luna despues di nan salimentoe
for di Egipto, Hebreonan a jega na seroe
koe jama Sinaï. Dios a manda Moises
subi seroe, oende despues di cuarenta dia
i anoche, bao di hopi sen jal i milagro, el
a ricibi Diez Mandamientoe, skirbir arri-
ba dos tabla di piedra, i ainda hopi otro
ley religioso i civil. Entretanto Hebreo-
nan a traha un bicer di oro, koe nan a
adora...”
|
|
11 |
 |
“...bonitoe homber di henter tera. Es tem-
pos Filisteonan a declara gera na He-
breonan. Saul a sali coe su hende pa bai
bringa contra nan. Ma Samuel dmi coe
el: No cominza algo, promé koe mi a
bini ofrecé sacrificio. Ma jakoe Samuel
tabata tarda, Saul mees a ofrecé es sacri-
ficio. Ora Samuel a jega, el a noeha ma-
sjar coe rey pa es poder koe el a toema.
LX Y.
Jonatas jioe di Saul.
Ora troepa di Filisteonan tabata dilan-
-ti di troepa di Hebreonan, Jonatas com-
panjar solamente di un homber koe ta-
bata carga su anna, a cai arriba nan i
ft un binti, i a boeta- asiha ün span-
toe Mëh nan, koe tber sa' hui....”
|
|
12 |
 |
“...eomé un cos na camina. JonataSj koe
no tabata acerca es ora, i sin sabi, a
poerba un poco stroopi di honig. Pa esai
rey tabata kier mata su jioe; ma cordan-
do ki balente el a bringa, i pa pidimen-
tpe di pueblo, koe tabata masjar na su
fabor, el a scapa su bida.
LXVI.
David ta bini na palacio di rey.
Un dia Saul a haci trobé un cos, koe
Dios a taha. Dios a bisa koe ningun hende
lo tené algo di es koe lo nan naja cerca
enemigoenan. Coe toer esai Saul a tené
sconde hopi cos. For di es dia Dios ta-
bata contra diel. Awor Saul tabatabiba
masjar disgustar i rabiar. Pa placa su
rabia nan tabata busca un hende pa toca
harp dilanti di rey. Ya koe nan a tendé
koe David tabata un toeador famoso, nan
a jaméle, i el a bai na eas di rey. Da-
vid tabata poner caba pa Samuel pa go-
bema un dm como rey,
LXVIL
Gellat.
Filisteonan a lamanta trobé contra Re-
breonan. Ora nan tabata para dilanti di...”
|
|
13 |
 |
“...moenstra
awé koe Bo te» Dios den Israel. ~ Na»
mees momento candela a bini for di cie-
loe, koe a kima henter Bacrmcio 1 altar
mees. Awor pueblo a comberti, i dis:
trui altar, i mata profeetnan di Baal; 1
na mees ora ainda Dios a manda un
awacero masjar grandi arriba hénter es
tera.
LXXVIII.
Profeta EHseo.
Elias tabatien un discipel, Eliseo, koe
també a haci obra grandi: denter di
nan tabata curamentoe di Naaman. Es
aki tabata gefe di egército di rey di Si-
ria, coe masjar poder i ricoe, ma el ta-
bata leproso. El a bai coe masjar rikeza
i bistir di balor, i coe un carta di su rey
pa rey di Israel, koe ta pidié pé cura
Naaman di su lepra. Rpy di Israel a
spanta, ma Eliseo a manda bisele: Koe
el bini cerca mi i sabi koe tién Profeta
den Israel 1— Ora Naaman a bini anto poe
masjar cabai i wagen, profeta mees no
a sali af or, ma manda bisé: Bai i laba
bo siétè bez den Jordan,' i bo ;(carni lo
haja salür trobé, i lo bó bira limpi.—...”
|
|
14 |
 |
“...' —49— .
LXXXII.
( Keynan di Hada.
Na tempoe di partimentoe di diez-dos
estaca di Israel, tribu di Huda i di Ben-
jamin nan sool a fica fiel na rey Roboam.
Sü jioe Abias, koe a bira rey despues,
no a goberna mas ki tres anja. Jioe di
es-aki Asa a bini .na su lugar. Asa ta-
bata un bon rey: el tabata gustyso na
J)ios pa su celo pa religion; el tabata per-
cura di kita toer sirbici di dioses falsoe-
nan for di su reino. Pres Dios a bendi-
cionéle i a dargé góza largoe tempoe di
paz, i ora enemigonan a bini haci gera,
el a vencé nan. Despues di su morto,
Josafat, su jioe, a toema su lugar. El
també tabata un bercladero sirbidor di
Dios Altisimo: p’esai Dios a hacié un hom-
ber respectar i ricoe. Ma un cos maloe,
koe el a haci, ta koe el a cerra amistad
coe ‘ft:y Acab, é rèy perverso di Israe-
litanan. Ora nan dos a bringa contra
rey di Siria, Acab a perdé bida, i apena
Josafat a scapa. For di ésai nos mes ter
sin ja, com robes ta di cerra amistad coe
mal bende.
LXXXIII.
Sigimentoe di lïeynan...”
|
|
15 |
 |
“...cruel també.
El a manda zaag Profeta Isaias, coe un
zaag trahar di paloe, na dos; pasobra
Profeta tabata biséle, koe un bida asina
no tabata gusta na Dios, i koe Dios lo
castigéle. Rey di Asiria a bin declaré
gera, a haci rey prisionero i a boete na
hero. Den su desgracia el a bolbé na <
Dios; el a pidi pordon, i Dios a largé bini
na su tera trobé, oende el a moeri ha- -
ciendo penitencia.
LXXXVIII.
Ultimo reynan di Huda.
Amon tabata un rey perverso: ta ben-
de di su cas mees a matele. Josias ta-
bata un homber, santoe i religioso. El...”
|
|
16 |
 |
“...nan. Es-aki tabata laatste
rey di Hudioenan. Ora Sedecias a busca
sera trobé coe Nabucodónosor, el abolbe
bini distrui henter stad di Herusalem,
pega tempel na candela, 1 caba di saca
wowo di Sedecias, el a larga cerrele.
T .XXXIX.
Hudioenan na Babilonia.
(Anja di mundoe 3400. Promer di N. S. H. C. 600.)
Alafin castigoe di' Dios atabata baha
arriba Hudioenan. Henter pueblo tabata
sacar for di nan tera; un tao di nan ta-
bata biba na Egipto; ma mas parti ta-
bata hibar catiboe na tera di Babilonia.
tera di Huda mees a keda na manoe di
pueblo paganonan. Reino. di Huda ata-
bata existi 481 anja largoe, ï atabata go-
bernar pa 23 rey, commzandp for di rey
Reino di Israel també atabata caba di
existi. Salmanasar, rey di Asiria, a cohe
stad di Samaria i a hiba toer habitante...”
|
|
17 |
 |
“...tabata biba
liber na Herusalem, nan a keda semper
paga tributo na otro pueblo. Nan tabata
bao di Greconan, i despues bao di rey
Alexander Dario, koe. a juda nan pa
lamanta tempel trobé. For di es tempo©
nan no a kita for di berdadera religion
mas, apesar koe varios rey a busca ma-
sjar di trecé nan trobé na sirbici di dio-
ses falsoenan, principalmente Antiocus
rey di Siria.
XCV.
Es koe Hudioenan a pasa bao di Aütiocus.
Antiocus rey di Siria a maltrata Hu-
dioenan masjar. Na toer manera el ta-
bata busca di kita nan for di Dios. Toer
camina el a larga traha altar, pa nan
ofrecë sacrificio na dioses falsoenan. Toer
cos di oro i plata, koe tabata den ber-
dadero tempel di Dios, el a toema; nan
boeki santoe el a kima, i a boeta su troe-
pa den nan mees forti pa nan no lamanta....”
|
|
18 |
 |
“...naci
mucho milagro pé vencésuenemigoenan,
XCIX.
Castigo di Autiocus.
Ora rej Antiocus a haja di sabi, koe
Judas Macabeo a caba coe su General-
nan, el mees a bini pa vinga i caba coe
toer Hudioe. Conforme el a jega, smtar
den su wagen, un dolor pisar den su mon-
dongo a cogéle; ma coe toer es, rabiando el
a manda su cabainan camna for di toer
nan forza i a bai asina vert, koe el a
bolter for di wagen, Dios a doene un
"enfermedad terribel: henter su curpa a
habri na herida jeen di gusano, koe ta-
bata coméle biboe; ni el mees m otro
hende no por a wanta su holor. Alafan
el a moeri miserablemente.
C.
Nacemcntoe di Cristo.
Despues di Judas Macabeo, suroeman-
nan i nan descendiente a goberna basta
tempoe, té na binimentoe di Romanonan
bao di nan' general Pompejo. Es-aki a
toema henter tera di Hudioenan i a pone
nan 'toer bao di Romanonan. Poco tem...”
|
|