Your search within this document for 'flan' resulted in 18 matching pages.
1

“...Cycillie, Eduardus, rex Anglie, duo milites, et Robertus, primogenitus Guidonis comitis Flandrie, qui tunc erat comes Nivernensis, iste semis miles tenebatur. Rex autem Cycillie, completo negotio a domino papa Clemente sibi commisso, licentiavit suas gentes, retentis sibi personis necessariis ad conservandum regnum et patriam. Et omnia cum deliberatione ma- tura rite ordinavit et in Franciam reversus est. Eratque tune temporis nobilis matrona, quondam uxor Guillelmi, primogeniti Guidonis comitis Flan- drie, que erat domina de Cortraco1; et propter anti- quam familiaritatem quam invicemhabuerant, assump- sit iter ad earn visitandam; et venit, et fuit in Tornaco receptus honorifice, et mandavit hospicium in monas- 1. La dame de Courtrai, dont il est ici question, est Béa- trice, fille de Henri II de Brabant; elle avait épousé en pre- mières noces Henri Raspe, landgrave de Thuringe (-j- 16 fé- vrier 1247), puis Guillaume de Flandre, fils ainé de Guillaume de Dampierre et non de Gui, comme le...”
2

“...CHRONIQUE. [1313 et 1294] 47 Anno m° trecentesimo decimo quarto, fuit factus pons, ubi itur ad Sanctum Brictium, de lapidibus super areas lapideas, qui ante erat de lignis super trabes. y De guerris motis inter illustrissimum regem Fran- CIE QUONDAM PHILIPPUM CrASSUM ET COMITEM FlAN- DRIE GüIDONEM AG EJUS LIBEROS ET PATRIAM FlAN- DRENSEM ET ETIAM DE MULTIS ACGIDENTIBUS, QUE AUDIVI A FIDE DIGNIS PERSONIS ET VIDI PROPRIIS OGULIS, ET DE SUMMIS PONTIFICIBUS DE QU1BUS RECOLO, PROPOSUI AD DELECTATIONEM AUOIENTIUM ET UTILI- TATEM TAM PRESENTIUM QUAM SUGCESSORUM PRO POSSE MEO ALIQUA REGISTRARE. SUPPLICO IGITUR FUTURIS LECTORIBUS UT SI QUA VIDERINT AUT REPE- RIERINT EMENDANDA PER EORUM INDUSTRIAM CORRI- GANTUR1. [Fol. 75.] Anno millesimo ducentesimo nonagesimo quarto, Curia Bomana existente in Bomana civitate, vacante sede, domini cardinales elegerunt pastorem et summum pontificem virum religiosissimum et Continuateur de Nangis (éd. Géraud, t. I, p. 405). Mais les Grandes Chroniques (éd. P. Paris...”
3

“...62 GILLES LE MUISIT. [1301-1302] Anno etiam illo videlicet millesimo trecentesimo primo, quando dominus rex cum regina fuit in Flan- dria; ut superius est premissum, conestabularius, dominus de Neella, qui gubernaverat patriam, cum rege recessit. Dominus autem Jacobus de Sancto Paulo, qui erat avunculus dicte regine, ad requestam regine, fuit loco dicti conestabularii institutus Flan- drie gubernator. Et quia non est secutus vestigia conestabularii in miti gubernatione, sed durius eos portabat in verbis atque factis, coperunt impacientes esse et murmurare. Anno m° trecentesimo secundo, illi de Gandavo ceperunt contra regem et contra gentes suas, que eos gubernabant, rebellare et iverunt versus villam de Lessines, et secunda die aprilis, magno frigore faciente, vi et per proditionem ceperunt; et earn com- busserunt et muros funditus everterunt. Anno predicto, videlicet millesimo ccc° secundo, illi de Brugis, prima die mensis may1, ceperunt rebel- lare de consilio cujusdam militis de ordine...”
4

“...extra villam, pro pani- bus dabant suas armaturas; et de civitate, tota nocte et in crastino, illi qui intraverunt, in tantum dubita- bant quod plures manducare non poterant exterriti pre timore. Istud autem factum mirabile atque lamentabile ubi nobiliores de regno Franchie et multis aliis partibus ceciderunt, pervenit ad noticiam domini summi pon- tificis in tantum quod infra septem dies super hoe dicitur litteras habuisse. Et erat tune temporis in Curia quidam valens homo, procurator comitis Flan- drie et domini pape capellanus, vocatus Mikael as Clokettes, quem dominus papa, receptis litteris de facto, fecit vocari, quasi media nocte, et sibi ostendi litteras sibi missas. Et per ilium scivi ita esse quia dominus papa affectum habebat ad Flandrenses. Quantus igitur luctus, quantus dolor fuit in Fran- chia, lon[fol. 82 v°]gissimum esset enarrare. De nobi- libus qui ibi ceciderunt tune temporis, aliquos redegi in scriptis, videlicet qui ibidem mortui sunt : primo Robertas, comes Attrebatensis...”
5

“...76 GILLES LE MUISIT. [1303-1304] Anno eodem, post recessum Flamingorum venit ad noticiam aliquorum de communia quod comes Flan- drie, tempore transacto, venerat pluries in domo domini de Wes prope Tornacum, qui erat de genere comitis et erat etiam cum Flamingis. Licentia igitur obtenta a gubernatoribus ville, magna pars commu- nie virorum ac mulierum, duce eorum Gosuino de Anthonio, qui erat rex ribaldorum institutus, iverunt ad dictam domum et, quia Flandrenses earn reserva- verant et eidem pepercerant, castrum et domos tota- liter combusserunt, et alias garbas que invenerunt, unusquisque, prout poterant, reportando. Anno illo in hyeme fuit tantum gelu ubique, quod audivi a multis in Hollandia mare fuisse captum de gelu in longitudine septem leucarum, et quod erant homines et bestie supra mare et supra gelu maris euntea. Et in illo anno fuerunt Flandrenses in Hollandia. Et vicesima prima die mensis marchii1 habuerunt conflic- tum et optinuerunt Flandrenses victoriam, et ceperunt fratrem...”
6

“...Duaco. Et sic, paucis diebus transactis, fuit ibi conflic- tus magnus et bellum forte nimis. Et fuit pericu- lum magnum pro rege et exercitu ejus quia, nescio quo occulto consilio, Flandrenses sperabant ad manus regem capere aut occidere; et fuerunt occisi illi qui erant ad frenum ejus; sed rex, vultu verso contra inimicos, audacter manu propria pugna- bat cum paucis. Quo audito, fugientes ad ipsum reversi surit et coadunati inimicos invaserunt, et obtinuit rex victoriam. Et ceciderunt de parte Flan- drensium et mortui sunt maxima multitudo et plures famosi de Insula. Fuitque dictum bellum die Martis post festum assumptions Virginis gloriose1. Post predictam igitur victoriam rex ivit versus Insulam, ut earn obsideret; et tunc Johannes comes Namurcensis, filius comitis Flandrensis, congregavit maximam multitudinem Flamingorum circa Pontem de Marka et fecit tentoria de pannis diversorum colo- 1. 18 aoüt 1304....”
7

“...transierunt plura tentoria, neminem occidentes aut concussientes, sed tacite ibant. Quos perceperunt primo Tornacenses et ceperunt bellare contra eos, a Tornaco vj° homines pedites, ut irent versus regem ubi fixerat tentoria. Ductores eorum fuerunt Gonterus de Calonne, Egidius Moutons et Simon de le Verte, equites; quartus eques fuit Johannes Musiaus, mangnus corpore, qui propter ejus mangnitudine fuit missus, et fuit de Tornaco oriundus. » Jacques Muevin (éd. De Smet, dans Corpus Chronicorum Flan- drie, t. II, p. 460) donne le même récit : « Anno itaque primo regni sui, videlicet anno Domini m ccc xxviij, mense augusto, idem Philippus rex, adjunctis sibi plurimis nobilibus et infinito exercitu, exiens de Atrebato fixit tentoria versus Estruem. Postmodum autem ivit versus Bethuniam. In octavis enim beati Laurentii (17 aoüt) exierunt de Tornaco sexcenti homines pedites ut irent versus regem ubi fixerat tentoria; fueruntque eorum ductores viri probi et in armis exercitati Gonterus de Calone...”
8

“...Magdalene2. Anno m° trecentesimo tricesimo septimo, dominus papa Benedictus misit statuta nigrorum monachorum que fuerunt Parisius publicata3; misit etiam statuta super Minores et quosdam alios ordines. Anno m° trecentesimo tricesimo septimo, imposuit comes Flandrie super dominum Sigerum de Cur- traco4, militem et civem Gandensem, quod ipse miserat et receperat litteras regi Anglie; quo negante, fecit eum poni in prisionem. Filiusque ejus turbatus ivit ad regem Anglie et cum eo est moratus; comesque Flan- drie dixit quod erat de consilio et consensu sui patris et fecit patrem decollari5; unde Gandenses, quorum 1. « Qui fuerat prepositus Parisius et postea in numero magistrorum regalis palatii sublimatus. » Continuateur de Nangis, éd. Géraud, t. II, p. 153; cf. en outre Grandes Chro- niques, éd. P. Paris, t. V, p. 365-366. 2. 21 juillet. — Ce texte est identique k celui de Jacques Muevin (éd. De Smet, dans Corpus Chronicorum Flandrie, t. II, p. 468). 3. II a déji été question plus haut (p. 106)...”
9

“...DOMINUM EdüARDUM, REGEM AnGLIE. QUI QUIDEM EDUARDUS, NON ORSTANTE HOMAGIO A SE FACTO DOMINO DIGTO REGI FrANCHIE AmBIANIS, PETE- BAT SIBI REGNUM FrANCIE DEBERI TANQUAM PROXI- MIORI ET QUOD MINUS JUSTE ET CONTRA RATIONEM DICTUS PhiLIPPUS REGNUM FrANCIE TENEBAT ET USUR- PABAT IN SUI PREJUDICIUM ET GRAVAMEN; FUERUNTQUE SIBI ALLIGATI ET COADJUTORES DUX BrABANTIE, DUX DE Gelres, GUILLERMUS, comes Hanonie, Hol- LANDIE, ZELANDIE ET DOMINUS FRIZIE, ET MULTI ALII PRINCIPES IN AlEMANNIA, TOTA ETIAM PATRIA FlAN- DRIE, COMITÉ LUDOVICO DOMINO SUO SEMPER USQUE AD FINEM VITE SUE CUM REGE FrANCIE EXISTENTE ET SER- VANTE FIDEM SIBI. Dominus papa Benedictus et domini cardinales, audito et agnito de disseusione mota inter dominos reges Franchie et Anglie, cognatos et propinquos, doluerunt et turbati sunt nimis et, deliberatione Chroniques, éd. P. Paris, t. V, p. 370; Chronographia, éd. Moranvillé, t. II, p. 42-44; Froissart, éd. Luce, t. I, p. 129, 130, 396-397, t. II, p. xm, note 3. 1. Le bas de la seconde...”
10

“...fedus ad invicem et juraverunt omnes ferre auxilium regi Anglie contra regem Fran- cie, quem vocabant Philippum de Valois1. Eodem anno, ceperunt Flandrenses domum domini episcopi apud Helchin2, reficientes eam et munientes, posito Castellano, quam tenuerunt longo tempore, vicinis et transeuntibus multa mala facientes. Eodem anno, gentes regis Franchie, qui erant in Cameraco, villam de Haspre3 combusserunt. Eodem anno, die Veneris ante Dominicam Palma- rum4, Jacobus de Artevelde, collecto exercitu Flan- drensium, comparuit apud Chin et Ramegnies; et feria secunda sequenti et feria tertia5 fixerunt tentoria citra Chin. Et tunc, pulsatis duabus campanis justitie, omnes iverunt ad muros ubi erant ordinati6. Et illis diebus, consilio habito, omnia suburbana combusta sunt citra et ultra Scaldam; et appor[fol. 99 v°]taverunt 1. Louis de Nevers fut contraint de souscrire k eet accord, mais il s’enfuit aussitót après a Paris. (Chronographia, éd. Mo- ranvillé, t. II, p. 88.) 2. Les évêques de Tournai...”
11

“...equitibus et peditibus in magna copia cum pre- dicts dominis [fol. 101] in Tornaco. Et fuerunt in numero, ut dicebatur, quando adunati sunt, circiter duo millia et quingente armature electe absque pedi- tibus. Et misit eos dominus rex ad confortandum cives et habitatores civitatis Tornacensis et ad expugnandum inimicos, quia rumor erat quod rex Anglie et omnes sibi ailigati proponebant civitatem Tornacensem obsi- dere; quod postea rei probavit eventus. Nam dictus rex Anglie erat tune temporis in Flan- dria cum magno exercitu Anglicorum et sagittariorum trahentium sagittas; Jacobus autem de Artevelde, cui obediebant omnes de Flandria, commovit, monuit et adunavit magnum exercitum Flandrensium; et sic Anglici et Flandrenses venerunt per Curtracum et per Aldenardum; et visa sunt eorum tentoria que fixerunt apud Chyn a gentibus regis que erant in Tornaco et ab habitatoribus dicte civitatis in nocte beate Marie Magdalene1; et ibi steterunt usque ad ultimam diem mensis julii. Interea comes Hannonie...”
12

“...CHRONIQUE. 195 [1348] Flandrensium. » Rex autem respoadit : « Omni tem- pore quo Flandrenses fuerunt nobiscum, nos solvimus pro qualibet die salaria; et sic est intentionis nostre quod gentes nostre vadant et sint in auxilium Flan- drensium, dum tarnen impendent eis salaria sicut suis impendimus. » Nuntii autem revertentes, voca- tis omnibus vocandis, responsionem regis publicave- runt et dixerunt; communia autem ita esse nesciens, clamaverunt quidam : « Waskarme, waskarme, » et alii : « Helpe, helpe, nos sumus decepti et male fui- mus gubernati. » Anno m° ccc° quadragesimo octavo, Sanctissimus Pater dominus Clemens papa sextus sacrosanctam et universalem matrem Ecclesiam gubernabat, et erat curia in Avinione, civitate sita in Provincia ultra pon- tem fluvii Rodani. Et in illo anno muite temffol. 128 v°]pestates et aeris intemperies, fama laborante, et etiam maxima mortalitas orta est utriusque sexus, unde post fidam relationem ac certam informationem studii luculentius quo potui ea redegi...”
13

“...comparuit et pacem concor- datam sigillavit; pro rege autem Anglie fuerunt comes d’Albi et comes de Lankastre5. Tune temporis erant contrarii et rebelles contra 1. 11 novembre. 2. Selon le Breve Ckronicon (Corpus Chronicorum Flandrie, t. III, p. 21), les ambassadeurs avaient été chargés de conclure la paix; mais, faute de s’entendre, ils durent se résigner a pro- longer les trêves. 3. « Circa festum Omnium Sanctorum rex [Anglie], comi- tantibus comitibus Lancastrie et Suthfolchie et aliis, in Flan- driam transfretavit et versus Franciam suos duxit; unde reno- vatis treugis inter ipsum et Gallicos, comes Flandrie jam tercio regie clementie et dominio suo se submisit. » (Geoffroi le Baker, éd. Thompson, p. 103.) 4. 30 novembre. 5. Cf. le Breve Chronicon (Corpus Chronicorum Flandrie, t. III, p. 22) et le Chronicon comitum Flandrensium {ibid., 1.1, p. 225), qui montrent mieux que Le Muisit le véritable but de la paix de Dunkerque : Louis de Male, en se rapprochant d$ 1’Angleterre, voulait isoler...”
14

“...212 GILLES LE MUISIT. [1348] Postquam Ludovicus comes juvenis intravit in Flan- driam, et illi de Brugis et illi de Franco duxerunt ipsum per Aldenardum et per Curtracum in villam Brugensem, multa tune et postea in Flandria evene- runt, que sine dubio non fuerunt opus hominis, sed per divinam ordinationem evenerunt; et certe a Domino factum est istud; et est ac esse debet mira- bile in oculis nostris tam modernis quam futuris. Gaudeo plane ego Egidius, humilis abbas supra memoratus, hujus operis et tractatus conditor et ordinator, quod videre merui dicti comitis introitum et accidentia patrata in Flandria; quia testificor quod in adolescentia mea, [fol. 134] dum eram monachus juvenis, familiaris fui magistro Johanni de Harlebieke, qui fuit de Flandria oriundus, qui erat clericus sem- per studens, et astrologus peritus atque expers et famosus. Qui pluries michi dixit in principio guerre mote inter illustrissimum dominum Philippum, regem Franchie et Navarre, dictum Crassum, et dominum Guidonem...”
15

“... ignorantes quo loco vel qua parte vellet verti. Unde accidit quod mercatores Hispani cum magna mercatura et copia navium iter suum acceperunt, proponentes in Flandriam applicare. In via autem, dum essent in mari navigantes, Anglici in magna copia navium armati dictos Hispanos depopulare intendentes invaserunt; Hispani autem, viriliter resis- tentes, prevaluerunt et victoriam habuerunt, et, captis navibus, Anglicos occiderunt, quas naves cum suis navibus et mercaturis in Flandriam deduxerunt; Flan- drensesque ipsos cum magno gaudio receperunt....”
16

“...sustinebant et quidam loquebantur pro parte Yspanorum. Yerum est quod propter victoriam quam Yspani habuerunt de Anglicis qui eos invaserunt, captis duodecim navibus et cesis Anglicis, Yspani dictas naves cum suis navibus in Flandriam adduxerunt3. Rex Anglie cum suis quamplurimum motus est et con- turbatus, cogitans die ac nocte de vindicta; ob quam causam fecit in diversis locis congregationes navium et hominum armatorum et provisionum, sperans quod Hispani ad patriam refretarent. Interea Yspani in Flan- driam suas mercaturas vendiderunt, ementes alias mercaturas sibi necessarias; et per aliquod tempus in Flandria remanserunt, quia ad eorum noticiam per- venerat provisio navium et gentium armatorum facta per regem Anglie; et erant in magno dubio et quid 1. 29 aoüt 1350. 2. Cf. Robert d’Avesbury, éd. Thompson, p. 412. 3. Cf. supra, p. 271-272....”
17

“...Enghien (Hainaut), 241. — (Jean d’), chanoine, puis évêque de Tournai, 23. Englemoustier, cf. Ingelmunster. Euguerrand, cf. Marigni. Erbois, cf. Arbois. Ernulphus, cf. Arnoul. Escaudoeuvres (Nord), 124. Escaut, fleuve, 35-39, 44, 71, 74, 75, 90,121, 126, 128,131, 132, 146, 177, 211, 259. Eschauduevre, cf. Escaudoeu- vres. Espagne, 86,144, 19fi, 270, 271, 275-279. — (Alphonse [infant de Castillel, dit d’), 176. — (Charles [de la Cerda], dit d’), fils du précédent, 176,191. Espiere, Espierres, Espire (Flan- dre occidentale); 88, 133, 134, 179. — (Alard d’), 179, 300. Esplechin (Hainaut), 71, 130, Esplechin (Jean d'), inspecteur de Tournai, 292. Estaires (Nord), 152. Estandart (Richard), 59. Estavres, cf. Staveren. Etienne, cf. Susi. Eu (Seine-Inférieure). — Com- te : [Jean de Brienne II], 69. — (Raoul de Brienne I«r, comte d’), connétable de France, 113, 114, 117, 122, 123, 124, 127, 130, 131, 135, 136, 279. — (Raoul de Brienne H, comte de Guines et d’), connétable de France, 127, 150,151,152, 153...”
18

“...IV, 14-15. Lyaucourt, corr. et cf. Liancourt. Lys (la), rivière, 66, 179. M Machliniensis villa, cf. Malines. Machtildis, cf. Mahaut. Mackes (Jean), 237. Mahaut. cf. Artois. Mailli (Somme) (Payen de), bailli de Vermandois, 175, 178. Mainfredus, cf. Manfred. Maire (Hainaut, comm, de Froyennes), 71, 74, 128, 130, 189. Malatrait, cf. Malestroit. Malbodium, cf. Maubeuge. Malda, cf. Maulde. Male (Flandre occidentale', prés Sainte-Croix), chateau des comtes de Flandre, 62, 63, 115,170, 203,204. —Cf. Flan- dre. Malestroit (Morbihan), prieuré bénédictin [de Sainte-Marie- Madeleinel, 145. Malines (Belgique, prov. d’An- vers), 107, 108, 137. Malleorum (porta de), cf. Maux (porte des). Manfred, fils Mtard de Frédé- ric H, empereur, 6, 9. Manny (Gautier de), 167, 168. Maran, corsaire francais, 188. Marche (comte de la), cf. Char- les IV le Bel. Marchenis, Marchiennes (Nord), abbaye bénédictine, dédiée a sainte Rictrude, 130. Maregni, Marigni (Calvados) (Enguerrand de), 18, 19, 79, 83, 85, 86. Maresquello...”