1 |
 |
“...strano
si ya cualquier bista amorosa no a provoca un sor-
presa den cara di Matilde. Su mama, modelo di
birtud, a percura sin tur trabao di cas, di cushina
te laba paHa.
Semper el a corda qui ayuda e tabata pa Antonio,
ora Antonio tabata malo, cu e mester a yuda tene
cas manera e tabata por. I pesayi e quier aeduca
Matilde den trabao segun bida ta exigi.
Poc£ familia por a biba mas tranquilo i conforme
cu nan estado, manera di Antonio i lo el a sigui
hopi aha mas den e felicidad conyugal, cu no a
sufri pa desenganos di bida, si no a presenta un
cambio tan brusco, aunque desea, esperd pa Antonio
di tur su corazon. Dos dia prom a presenta un
pobre buscad di bida, i a pfrece Antonio un billete...”
|
|
2 |
 |
“...sali pa puntra masaleuw. AlafinJuan
un hoben alto mescos cu su tata, a risca bis;a.- 'j
Papa, di berde? premio mayor? I ta canjl
to ? Ta cierto ?
Ni yiu, awe papa ta posede nada menos cu
20 mil dollar mericano. Luisa, quico bo ta pania ?
i Mathilde ?
Despues cu nan a calma poco di e golpi feliz e l
inespera Luisa a contesta:
Dis a corda di nos; na prom l|ga ns l
gradici E i pidiE guia nos pa nos gast na manera I
mas util posible, dispuesto semper pa corda de bez I
en cuando riba otronan cu ta sufri peor ainda cu 3
nos, un dos ora pasa. El a cera su man i a cu- I
minza reza un Nos Tata den su mes, cu e dos I
yiunan a imita cu emocion. Antonio mes a quedafl
babucd di a tende tal contesta cu e no a corda !
ariba prom. E ta di acuerdo pa gradici Dios, pero I
e asunto di cuminza yuda otro ta cay den su orea 1
manera un bom pa 'oula i destrui su tesoro. Cu un
aire di mofa el a contesta.
t.Ta bon, mi amor; ta claro, mester gradici
Dios, pero bo ta mucho pur pa cuminza cu limos- ;
na caba. Tawor...”
|
|
3 |
 |
“...12
J uan a lamta para. E ideanan di simpleza cu
su mama ta opina n ta agrad i e ta cohe su som- -i
br i ta bisa:
Enfin mama, te atardi lo nos combini cu papa
lo mehor posible. Mi ta bay pacus, ay Tilda ay ! J
Despues cu J uan a sali, Luisa a cohe Matilde na
mano i el a bis:
Matilde, ab principalmente no mestr larga
e fortuna cu a toca nos cambia bo caracter. Con- 'i
serva bo mescos cu semper na modo cu ma educa
bo. Corda cu birtud di un sefiorita por sufri terri- ,
ble cu influencia di placa.
Un mei ora despues Antonio cu Enrique a drenta.
Flicidad completa hende por a leza den cara di
Antonio. El a ranca bay riba Luisa i cu ternura
el a braz diciendo :
Mai, awor si nos por sosega poco. Alafin nos :
por biba mas tranquilo. Ata nos riqueza ! i el a
pone un paqute di placa di 25 te di 100 florin
riba mesa. Enrique a queda para ta observa expresion
di e tres cara diferente. Cu satisfaccion di alma.
Antonio a bolbe cohe e paquete di placa i a drenta
cuarto di Luisa cu n.
,,Larga mi ward...”
|
|
4 |
 |
“...36
Mf no por taha bo esayi, pero____ mi qui, cu
n ta bo di costumbre. E cara, e moda di pena, e
trahe, e gestonan, mi qui cu n ta bo mes di an-
tes, alomenos bao di mi bista, O ta mi wowo ta
sufri mucho cu e luznan radiante cu ta lumina bo
cas awor, mi n sa; pero pa mi condicion di bida,
mi qui cu mi t persona menos ripara den e sa-
la aqui!
Balentin, larga spectakel, ta bo caracter ta mu-
cho serio i di mes e corazonnan mas dibertido ta
domina tanto e compaflia, cu bo ta resulta poco
lubida. Pero no quere cu mi por trata bo indiferen-
te. Biba bo f i haci bo na cas manera semper. Ayi
banda bo ta .mescos cu mama, nunca boso n ta
gusta variacion!
Bueno, larga nos caba cu e discusion aqui,
basta bo ta stima mi, n ta importa mi sobra!
Claro no, esayi n ta cos di puntra mes. Otro
cos, corda cu otro manan ta fiesta di Juan. Mama
Anita n ta bini cu bo?
Mi ta quere, mi n sa sigur. Lo mi puntr j
Na e momente Juan a bin yama Matilde pa sera
conoci cu un recien yegado. Tabata uh hoben di
mas o...”
|
|
5 |
 |
“...den cuarto. Balentin, ta- quico a pasa
ayera noch! ? e. ta puntr i Balentin a conta tur
tos francamente cu a disguste i haci e bay. Luisa
a yama Matilde i a scual dilanti Balentin. Ma-
tilde a munstra cu e cos a duel . Juan a yega
acerca i a bin drecha e cosamistosamente bisando:
Bueno, Balentin, nos a falta, manera tur
hende por falta; bo sa mucho bon cu nos no por
a haci pa expres, siendo cu ta di aqui bo ta.
Larga nos bam hunga un domino i abri bo cara
lubida tur cos, i no pone mi ruman sufri.
Nan tur a lamta drenta den gadrey i di un rato
a paree cu tur cos a pasa den olvido. Pero Balentin
a queda poco desconM i awor e ta vigila nan trato
mas cu antes. Den esayi Antonio a drenta, cay sinti
cansd ; \ despues el a bisa lo sigiente :
Mi yiunan. ma caba di haci un bon negocio,
E casnan banda pabao di Sr. Pierot su workshop
a bira di nos, mas o menos un diez minuto di aqui.
Apropos Juan, quico ta di Pedrito? mi no a mir
ainda, tur luna dia 2 ya el a cobra tur placa di
alquiler di cas...”
|
|
6 |
 |
“...Den esayi Pedrito ta drenta i ta yama Antonio
den su oficina. Di un rato nan ta sali hunto i An-
tonio ta bisa su senora:
Luisa, bo protegida ta comport malo, te
ainda e n por regia e cuenta di cas, Ma dun 8
dia i te awor e n bini eld.
- Quizas mafian mes lo e por cancela e cuenta,
warda masque ta tres dia mas pe pober.
Qui interes bo tin den e muher ayi ? Bo co-
noc t
No mi n conoce, ni su mama ni su tata;
pero ta mi prhimo e ta i si mi corda numa cu
nos tambe tabata pober i cuanto mi por a sufri
ora dono di cas por a buta nos afor,. sigur awe lo
mi n por larga di intercede p. Com e pober ta
haci cu su dos yiu chiqui'to, si pone afor?
s...”
|
|
7 |
 |
“...un papel di
placa for di un cashi den cushina i ta duna Vir-
ginia, b'olbe yama docter i larga mi sa com tacu
n. 'Pa qui numero bo casta?
' -. Number seis, Wiwi. Masha danki pa Wiwi
su obra, Dios.se lo paga. Ocupa mi libiemente^i
lo mi ser un esclavo pa sirbi bo,
Dios libra, Virginia, lo bo no ser mi ca-
tibp nunca; loque mi ta ofrece bo ta mi deber;
nos n ta yiu di e mes. Dios cu a man da nos sti-
raa otro ? Bay lih, bay cuida bo yiunan, cu ma-
yan sigur lo recompensa bo pa loque awe bo ta
sufri pa nan. Ay.
E pober muher ta sali, contento di a topa un
alma, no solo compasiva sino earitativa tambe i
Luisa a queda mir cu pena te cu el a disparce
tras di e palonan grandi cu ta forma un mondi
patras- El a bolbe drenta den sala i a sinta bebe
poco t cu tabatin na mesa cla,
Bueno, Luisa, tur cos ta cla, ta bo s falta
pa bisa nos cu bo ta bay tambe. Masque bo ta
marea un poco, bo por compana nos, Antonio ta bis....”
|
|
8 |
 |
“...seriamente i si e ta sti-
ma mi como antes, anto Wiwi ta sa tur berdad,
pasobra mi no qui tampoco p drenta na casa
cu mi contra su boluntad; despues lo mi bin ten\
de. N ta brde, mama ?i Com .mama ta haya mi
idea ?
Pues Wiwi, loque mi yiu ta propone ta me-
hor, pasobra mi corazon di mama sigur lo sinti, si
mi sa cu un of otro hende ta trat cu indiferencia.
E no por expon na sufri un desapunte, di ta me-
nos den trato. Ta sinti mi pa Wiwi, pero mi ta-
bata sabi cu e cambio den bida a bini pa trastor-
na e amor sencillo i puro cu Matilde tabata profe-
sa mi yiu.
Enfin, mi sabi di antemano, cu esun cu mas
tin di sufri den e asunto lo ta mi, como mi no...”
|
|
9 |
 |
“...alma cu el a falta 1
cu su palabra. Mi a peca, ciega pa amor i luego
-sin falta pa duna mi, el a cuminza quita pia. Na- j
turalmente mi a sinti cu e ta un malhechor, des-1
pues cu el a responde mi malo, ora ma cuminza j
pur pa casa. I como ma prefera di queda sin casa j
hamas, pa mi n uni mi forzd cu un homber asina, 1
cu luego lo na mi mal bida, el a bin queda hen- j
teramente sin bini mas. Mama a queda strafio i a
puntra mi ta quico ta motibo. Mi a guli tur cos
manda abao, pa mi no pone mama sufri cu mi des-
gracia....”
|
|
10 |
 |
“...bia e a dicidi di traha un galein pa Gilberto por bay.
Gilberto, e di, ,,bam haci mi un fabor; mi
tin un negcio cu mi mest di bo pa sirbi como v
testigo i yuda mi firma un contrato.
-- Cu muchoplacer, i el a drai mira Matilde. -
Bay numa Gilberto, mi n tin nada contra, bas- ,
ta ta, na interes di mi ruman. Pero bo n tarda.
,,No, mi amor, al momento mi tayi atrobe.
El a lamta i nan cuater a sali,
Alicia a queda mira Juan cu un duele, como el
a spera di combersa poco cu n.
Enfin, ta asina mest sufri ora bo ta stima, el
a pensa. Pen dushi combersacion a,,yega un mu-
ter na porta. El a saluda i a puntra pa cas di Ma-
tilde Salazar. rffflk...”
|
|
11 |
 |
“...fieldad di bo pa;, amorsita. Na
mi un beso pa quita e severidad for di bo Cara, cu
no a pone bo perde un atomo di bo belle^a sinm-
bargo. 1 tur cos aparentemente a pasa i nan a sh
gui papia otro cos. Bisa un tnuher numa cu e ta
bonita i su vanidad ta oblig pordona. Alaftn a ye-
ga ora di bay i Grilberto a bisa:
Tilda, hasta manana; corda bon, tur cos a
pasa; drumi Sona cu bo amfcr, te manan.
El a sali pasa Militair Tehuis. Matilde si a queda
preocupa cu e accidente. Entretahto Alicia cu taba-
ta sufri hopi tem pa poco ateneion cu Juan tabata
i
1 st
[li
B
I ,
I
Pi
I u
Hi...”
|
|
12 |
 |
“...e tabatayi hopi prom cu mi a puntra,
ta claro cu ta un cambio mi quier haci den mi bida
cu mi ta larg pa mi trata di casa.
Bo n larg, ningun ora; ainda bo ta cu
n i alafn lo bo mest queda cu ne, pasobra bo
tin yiu cu ne, i bo deb casamento.
Bo mest puntra prom si ta conbini mi
queda cu ne; si mi tabata por, anto n tabatin
mest di mi puntra pa casa cu otro.
Mi idea ta, tuma mi yiunan i larga nan mama,
una vez ta imposible sigui cu es bida.
Si bo ta quere cu mi ruman lo sirbi pa
pone un mama sufri, na cual bo deb su honor,
bo ta mash quivoed. Si bo ta autor di su desgracia,
mi ruman no lo yuda completa e otro crinn di
bo bandonle. Awe nochi percura pa bo ta na nos
cas pa nos por trata e asunto formalmente dilanti
papa i mama.
Bueno, compre, bo n duda, lo mi sa di
proba cu mi ta mas gentleman cu boso a quere
mi. Te anochi!...”
|
|
13 |
 |
“...cerca ora di Gilbert bini. Matilde a
bay repasa su carta bieuwnan di Balentin, cu el a
conserva sinembargo como un recuerdo i den cada
palabra el tabata sinti constancia, amor i sinceridad,
loque e no por a haya den esnan ampuloso di Gil-
berto. Na es momento Antonio a yega cas cu
Hendrina i yiunan, i tur impresion cu el a haya ayd
tabata testigua palabranan di Hendrina. E pobera yega
como un yiu pei dl arrepentida i su mama i tata a ri
cibi cu man abri, una vez cu el a bandona esttn cu
a pone sufri.
Mas o menos un ora pasd, ora Hendrina a yega
na cas di Matilde, un muher tabata vigila, descon- j
fla pa otro no mir i tabata scucha na un yalusi ; t
sera pa banda di sala. Cu un atencion e tabata |
reten e palabranan cu Hendrina tabata papia. Pero ^...”
|
|