Your search within this document for 'lava' resulted in eight matching pages.
1

“...aan de noordoost- zijde afgesloten door den hoogen rug van den Pr ah o e (zie kaart IV), een deel van den ringmuur, welke een- maal den krater omgaf. Boven op den Prahoe (— prauw) vindt men de hoogste Siwa-tempelruïnen (§33) van Java en aan de noordaf helling in het heuvelland zeer zwakke jodiumbronnen, welke hier op eene hoogte van 700 M. het sanatorium Pelantoengan hebben doen ontstaan (regencijfer bijna 5 M.!). Het Diëng plateau zelf is eene grasvlakte. De Siwaïetische tempelruimen, alle uit lava opgebouwd, getuigen van de heilige vereering, welke deze plaats vóór de invoering van den islam genoot; van ver- schillende zijden leidden wegen, hier en daar trappen, ten behoeve der pelgrims naar boven; toen lag er zelfs eene heilige stad op. Junghuhn ontdekte er een onder- aardsch kanaal, waarlangs de Hindoes waarschijnlijk het water der moerassen afleidden. Door den islam werd het plateau verlaten; eerst sedert eene halve eeuw hebben de Kadoeërs er een 20tal dorpen gesticht; ze kweeken er...”
2

“...opzicht aan den Tengger; binnen een uitgestrekt ringgebergte, dat van 1200 tot 2250 M.—de woudrijke Goenoeng Abang in den oostrand — hoog is, en welks trachietruggen een deel der steile noordkust vormen, ligt eene vlakte, welke aan den Dasar (zie p. 110) herinnert en welks bodem tot + 1000 M. daalt; in het midden verheft zich tot + 2000 M. de eigenlijke Goenoeng Batoer, met een tweetal, door eenen wand gescheiden kraters op den top en eenige andere aan de hellingen. Uit de zijkraters is duidelijk lava gevloeid, uit die aan den top kwam alleen zand en asch, terwijl ze aanhoudend zware dampen uitstooten; de Inlanders brengen deze,.misschien niet ten onrechte, in verband met een donkerblauw meertje aan den oostvoet, dat ze tevens beschouwen als de woonplaats der Dewi Batoer (dewi '= godin), terwijl in den berg de Dewa Batoer (dewa =: god) woont. Aan den zuidvoet van den centralen top ligt het dorp Ba, to er, met eenen be- roemden tempel, als elders op Bali Eoemah Dewa (= woning der góden) geheeten...”
3

“...DOORSNEDEN VAN KRAKATAU, |e uitbarsting van 1883, volgens de li/n A. B. i uitbarsting van 1883, volgens de lijn O. D. êizanataw //H/l Tertiair grondgebergte. Jongere sedimenten (kwartair en recent). Oudste hyperstheen- andesict, met trid/ymiet. Baxalt. Piek Rakata Danan M.) trboewatan (± 120J\/jA' ~ Jongere hypersthem-andesiet. Uitwerpselen van 1883: puimsteen en asch van hyperstheen-amdesiet. Verladen eiland Lava in de Lavaruimte. Verlaten eiland (naar R. D. M. Verbeek). Lang eiland Verlaten \ eiland er ^•jmwes. Poolsche hoed o ■fV PeNtcmvatcm. laatste eruptie TG80T J Verlaten \ Lang eiland V • * ♦♦ + -4 Bootsmtms Rots (oenig overgèbleven deel van Danan) man KRAKATAU Piek Raki KRAKATAU KRAKATAU, na de uitbarsting van 1883. Orens der nieuwe instorting. Qrens der oude instorting KRAKATAU, voor de uitbarsting van 1883....”
4

“...centraal deel verwachten. Reeds in 1880 werd door eene aardbeving het bovendeel van den vuurtoren op Java’s le punt weggenomen, waar- schijnlijk door eene voorloopige eruptie van Krakatau; later volgden er gedurig aardbevingen, misschien door onderaardsche instortingen langs de verwerpingsspleten. De stoom van het daardoor steeds meer en dieper door- dringende zeewater veroorzaakte waarschijnlijk de groote uitbarsting van 27 Augustus 1883, welke in October nog door eene slijkeruptie werd gevolgd. Tan lava is nergens een spoor; alleen puimsteen, asch en. zand werden uit- geworpen. De asch viel over eene uitgestrektheid van 23maal de grootte van Nederland neer; ze was alleen ten zuidwesten van den Radja Basa brandend heet, zoodatze daarheen stellig onder eenen kleinen hoek werd uitge- schoten, terwijl het overige eerst in hoogere luchtlagen kon afkoelen. De fijne aschdeeltjes en de waterdamp veroorzaakten nog dagen daarna in verschillende tropische streken eene blauwe of groene zon en roode schijnsels...”
5

“...252 moeten den bodem fijntrappen. Alleen in de buurt der hoofdplaats besteedt men er wat meer zorg aan. Yan de cultures verdient die van peper vermelding; ze neemt gaandeweg toe en is reeds eenige eeuwen belangrijk; de ladingen peper, welke de O.-I. Compagnie vroeger van den sultan van Bantam, den ouden leenheer der Lam- pongsche hoofden, ontving, waren meestal „van den Overwal.” De rijke pepertuinen van Sebesi werden in 1883 met asch en lava bedekt (zie § 44). Het gebied der boven-Semangka, gemiddeld 900 M. hoog, is het eerste der Sumatraansche puimsteen- tuf-plateaux (zie p. 247). Het is gezond en vrucht- baar en begint tabak op te leveren, ook voor den handel; het tuf werd in hoofdzaak door den Besagi geleverd. Door eene smalle strook is dit plateau verbonden met dat der boven-Ogan, hetwelk zich tot bezuiden de Ran au (— het meer) uitstrekt; hier ligt het tuf op 700 M. hoogte en daalt noord- en noordoostwaarts tot 260 M. De krater, welke het tuf leverde, lag waarschijnlijk op de plaats...”
6

“...Sumatra, maar thans wordt het in een eng dwarsdal doorbroken door de Soem- poer. Deze rivier ontspringt op den lavastroom van den Pasaman, welke tegen den Goenoeng Gadang stuitte en volgt het lengtedal aan den westvoet van dit gebergte, waarin haar verschillende kleine rivieren van het noorden tegemoet stroomen. Het smalle lengtedal heeft weinig verval en had vóór het diluviale tijdvak waarschijnlijk afvloeiing door het dal der Alahan Pandjang naar de Masang en zoo naar de westkust. Toen de genoemde lava-uitstorting had plaats gehad, werd het lengtedal een meer, waarin zich het puimsteentufplateau der Soempoer afzette. Later kreeg dit meer afvloeiing naar het oosten en zoo liep het gaandeweg leeg; de meerdere verheffing van het westen van Sumatra tegenover het oosten werkte het ontstaan van het dwarsdal natuurlijk in de hand. De moerassen van Eau, dat ten westen van het dwarsdal op een diluviaal plateau van 300 M. hoogte ligt, zijn het eenige overblijfsel van het meer; ze liggen op eene hoogte...”
7

“...574 Ook tusschen de Lava en de Tapanahoni, de beide bronrivieren van de Maroni, is goud ontdekt; op dit terrein wordt echter zoowel door Frankrijk als door Nederland aanspraak gemaakt en daardoor is de in 1886 gevraagde concessie voor gondontginning aldaar nog steeds niet verleend. Yan de andere nuttige mineralen noemen we nog: loodglans, ijzer en ka oliën (voor porselein-en glas- industrie); misschien worden er ook diamanten gevonden. § 120. Met betrekking tot de flora onderscheidt Kappler De flora, ,jrje ZOnen, welke zich ten nauwste aansluiten bii het cultures. geologische overzicht. Ze zijn: a. de flora van het zee- en rivieralluvium. Langs de kust is de zee zeer ondiep; tot 2 a 3 uren uit het strand peilt men nauwelijks 3 a 4 vademen. De leemige zeebodem, welke hier en daar gaten vertoont, is bevolkt door millioenen krabben. De zoom van het strand heeft eene zeer weelderige vegetatie, vooral avicenniën en rhizophoren; de laatste gaan langs de rivieroevers ook uren ver naar binnen....”
8

“...prijsgeven, zoodat ook de negers Engelsch moesten leeren en het , als handelswaar van eiland tot eiland gaande, verbreidden; ook onze handelsbetrekkingen met Noord-Amerika bevorderden het gebruik der Engelsche taal op St. Eustatius zeer. Het kleine Saba, 2 a 3 uren gaans ten noordwesten van St. Eustatius gelegen, is de 800 M. hooge top van eenen onderzeeschen, niet werkenden vulkaan, met wel- ken de genoemde rij Grenada—Saba eindigt. De oostrand van den hoofdkrater is het toppunt; de machtigste lava- stroom heeft zich naar den noordkant, waar hij als Flat point in zee vooruitsteekt, eenen weg gebaand. Het strand is met groote bazaltblokken bedekt, zoodat men alleen met een klein bootje kan landen. Het hoofddorp Hell’s Gate (Eng. = poort der hel) ligt + 180 M....”