1 |
|
“...rivieren heet Tji Liman (Soendaneesch
tji = rivier); het nog overgebleven deel der golf heet
Peperbaai. Waar de kleine vlakte noordwaarts, steeds
smaller wordende, ophoudt, lag vóór de verwoesting van
Krakatau de visschersplaats Tjiringin.
Het dun bevolkte Kendang gebergte vormt de zuidkust
van Bantam of nadert die zeer dicht. Op de noordaf-
helling, in den bovenloop der Tji Oedjong wonen nog
Heidensche Javanen, welke zich hierheen voor den islam
hebben teruggetrokken; ze heeten Badoewi’s (het Ara-
bische bedouïnen); hun hoofddorp is Tjibeo. Ten
noordwesten hiervan vindt men bruikbare eocene kolen-
lagen.
Oostwaarts wordt het Kendang gebergte de grens tus-
schen de residenties Batavia en de Preanger Regentschappen
en verheft zich in den vulkaan Salak tot ruim 2200, in
den fte de(h) tot ruim 3000 M. De drie toppen van den...”
|
|
2 |
|
“...eene soort fluit; de gambang, de saron,
de slentem en de gender, vier slaginstrumenten met
houten of metalen toetsen; de gong, een bekken; de
bedoeg, eene groote trom; de angkloeng, het natio-
nale instrument der Soendaneezen; enz. — ongeveer 24
spelers; de instrumenten zijn meestal alle gelijksoortig
en van geringen omvang; vandaar het eentonige van den
gamelan, althans voor het Europeesche oor.
Van wetenschap kan bij de Javanen nauwelijks sprake
zijn. Hunne kennis bestaat uit aan de Hindoes en Ara-
bieren, in den laatsten tijd ook aan de Nederlanders ont-
leende, onsamenhangende en niet verwerkte fragmenten.
Van de vrucht van zelfstandig denken kan slechts bij
hooge uitzondering sprake zijn.
Vroegér grifte men, wat men wilde opteekenen, op
boombladeren, later op Chineesch papier.
§ 35. In bet laatst der 15e eeuw bezweken de twee groote
muitbrrid^Hindoe"ri-’ke;i — Modjopahit in het oosten en Pad-
onzer jadjaran in het westen — voorde macht van den islam
heerschappij, en daarna ontwikkelden...”
|
|
3 |
|
“...een hoofdgeld van de Koeteineezen, de opbrengsten der
vogelnestjes in zijn gebied, en verder de belasting op
speelhuizen en de boeten, welke als straffen voor misda-
den worden opgelegd, alles te zamen op het aanzienlijk
totaal van f 0.6 m. geschat. Het is den sultan en zijn
huis verboden, de rivier verder op te gaan dan tot de
kampong E a d j o e k, aan het boveneinde der centrale vlakte,
waar de meer oostwaartsehe loop van den hoofdstroom begint.
Het derde bestanddeel der bevolking, de weinige Ara-
bieren, Chineezen en andere Yreemde Oosterlingen niet
meegerekend, vormen de Boegineezen, wier centrum
Samarinda (10) is'; dit ligt ± 10 uren gaans van de
zee aan beide oevers der rivier; de Chineezen wonen op
den rechter-, de Chineezen en Maleiers op den linkeroever.
Het is de voornaamste plaats van Borneo’s Oostkust, ook
de eigenlijke zetel van onzen adsistent-resident, welke
thans echter te Palarang, iets verder benedenwaarts,
woont. De stad drijft eenen drukken handel met Celebes,
Java en...”
|
|
4 |
|
“...college. Verder
^mpezen; ° 0
laveniij men Raden van Justitie, Residentieraden,
tetó«i%-Rësidentsgerechten, Rechtbanken van Omgang,
schap; Landraden en Regentschaps- en Districtsge-
wtdiensten * ^
rechten. De Raden van Justitie zijn gevestigd te
Batavia, Semarang, Soerabaja, Padang, Ambon, Banda,
Temate en Makasser; voor hen staan terecht Europeanen
en met hen gelijkgestelden — alle Inlandsche en andere
niet-Europèesche Christenen benevens allen, die noch
Mohamedanen noch. Heidenen en bovendien geene Ara-
bieren, Chiileezen Of Mooren zijn — en voorts in bur-
gerlijke zaken de Inlanders en daarmee gelijkgestelden —
de Vreemde Oosterlingen. Residentieraden zijn ge-...”
|
|