1 |
 |
“...Amado E.J. Rmer a nase na Korsou na 1921. Despues di a bai skol di frater na St. Thomascollege el a sigui studia na seminario menor na Hulanda: St. Domi-nicuscollege di padernan dominikano na Nijmegen. Pa motibu di gera e ta bolbe Korsou pa bai kaba estudio pa saserdote na Caracas. Orden saserdote na 1946 el a bai termin su estudio di teologa na Universidat Gregoriana di Roma, finalisando na 1949 ku doktorado den teologa. Bk na Antia e ta traha poko tempu na pro katedral di Santa Ana i na San Francisco na Oranjestad, Aruba. Na 1951 e ta bira kapelan di Santa Famia te 1977. Den e temporada ak e ta lanta J.O.C. (Hubentut Obrero Katliko), Credit Unionnan na Antia, Sindikalismo Kristian i A.A. (Alkohliko Annimo), pa bira despues pastor interino na Jandoret. Durante dies aa el a traha na Latino Amrika pa credit union i Iglesianan i a hasi diferente biahe pa Asia i Afrika....”
|
|
2 |
 |
“...ii
pa papia na drechi.
Korsou pa e motibunan ak mes a result atraktivo pa studiosonan,
pero e mesun isla ku e ta, ta pone ku e no ta haa e atenshon ku e ta meres.
Ya ta tempu kaba mi tabatin intenshon di publik un idea rpido pero sirkunstanshanan partikular no a prmit sino te awor ak.
Na aa 1962 a sali publik den Vrij Nederland un entrevista, ku a pronostik susesonan ku lo bini. Tur hende a hari, sin kier a kere, ni mira. Na aa 1964 un profesor di Universidat di Ro Piedras na Puerto Rico den su estudio di situashon poltiko den Caribe a pega riba estudio di Korsou i for di e loke nos ta propon aki el a deklar di a kumins komprend algu di Korsou.
Ta parse ku pa studia nos, bo mester ta djaden. Ma poko ta tribi di ekspon nan ideanan pa no trapa riba pia di otro ni ofend otro. E idea ak a stroba desaroyo di un krtika propio sano i konstruktivo i ta eksig un kambio radikal si nos kier progresa i konta.
Esaki ta un relato of estudio rpido pa yuda nos bira mas krtiko di nos mes. Pa duna studiosonan...”
|
|
3 |
 |
“...e tin di kita for di Canisiuscollege, di pader jesuitanan na Nijmegen, un aa i mei m.o.m. prom ku eksamen final. E ta studia pa su mes i ta present pa eksamen resultando eksitoso a pesar di e poko tempu ku e tabatin pa prepar. Gomez no ta ken pa laga ningn hende strobe ora e kier logra algu, a no ser pa forsa mayor of pa manehonan strao. Segn un pader jesuta ku a konos'e: Gomez tabata un di e estudiantenan mas kapasit, pero ku tabata sa tambe kiko e ke.
Su estudio di derecho e ta sigui na Universidat katliko di Nijmegen. Tur su atenshon ta bai na loke ta e "estado i situashon kolonial" na Antia, ku e ta abo-res kordialmente.
E personalidat ak konstantemente ta trompek i ta ha'e ku problema, ku falta di komprenshon (skol, wlga na Isla, problema ku klero den partido, otro ta firma Statuut etc. etc.). Tg e ta sigui su lucha no tantu personal, ma pa su pueblo, pa Korsou. Debesenkuando e ta logra rekonosementu. Tur hende sa.di su inteligensia pero no tur kier asept su persona. Pero e ta sipti...”
|
|
4 |
 |
“...ta keda firm, no pa e mes sino pa su atversario poltiko, di kapasidat sigur inferior i sal di e grupo ku presisamente e kier a hala un banda.
Di otro banda, pa Krsou mes, resultado di elekshon pa eilandsraad ta result den un viktoria pa Partido Nashonal.
Beka pa estudio
Un di e trabounan mas importante di e gobirnu insular ak, nobo manera e ta, ta di manda hbennan ku sirto kapasidat Hulanda pa bai sigui ku nan formashon. Kantidat di hben ta bai, ya no solamente pa sigui estudio superior na universidat i skolnan superior, ma tambe pa maestro di skol, pa estudio tkniko medio, pa enfermero i enfermera, pa partera, trahad sosial i den otro ramonan, ku ta poko konos ainda na Krsou. Hbennan ku diploma MULO ta rondia tur kaminda pa nan bai sigui studia i ta yena barkunan italianu, hulandes, spa pa manda Europa.
Mester bolbe remark aki e falta di vishon: pa estudio tkniko, ku ta birando kada dia mas importante, ta masha poko beka tin i pa muchanan di skol di fishi asta ta kasi imposibel alkans un...”
|
|
5 |
 |
“...ku a kambia e tema prinsipal, ku a bira e or' ei Independensha, un tema poltiko pues. Di otro banda ta di komprend pasobra ta e paisnan kolonisador mester a reun huntu ku algun persona di kolonianan mes. Tabata presente Inglatera, Merka, Fransha i Hulanda, huntu ku representantenan di tur e islanan. E reunion a tuma lug den Hotl Intercontinental, ku a bini kla no muchu tempu prom. A manda un foyeto pa tur e representantenan, maske e tabata na papiamentu.
Den e mes tempu ei a pidi permit na Universidat di Antigonish, St. Francis Xavier di Nova Scotia Canada, pa por tradus i adapt e foyeto di J. Me Isaac: "Credit Union" na papiamentu. E foyeto a sali despues di algun luna i tabatin no mnos ku 3 edishon sigu ku un total di riba 15 mil ehemplar.6 Kasi...”
|
|
6 |
 |
“...un retroseso f un temporada di purifikashon?
5. Enseansa ta sigu avans; mes falta di adaptashon
Un desaroyo berdadero ku kumins den pueblo ta eksig kada bes mas tantu pa sigui progresa. Esaki ta pasa ku enseansa na Krsou tambe. Tur banda por nota ku tin un interes pa bai dilanti.
Pueblo ta manda su yunan skol na gran kantidat. Tin un ansha pa sia. Gobirnu ta rekonos esei i ta ofres awor un posibilidat pa opten grado akadmiko na Krsou mes. Un avanse enorme ku mester lanta henter komunidat.
Universidat di A ntia U.N.A.
Rechtshogeschool ta keda formalmente lant. Basta estudiante ta inskrib, meskos ku tabata e kaso tempu a lanta A.M.S. Peter Stuyvesant, awor...”
|
|
7 |
 |
“...155
tambe ta hopi hende grandi ta akud pa sigui estudionan superior pa abogado. Mas lat ta konstru un "campus" mes i ta integr estudionan tkniko superior tambe den e posibilidatnan. Maske chikitu e skol superior di derecho ta bira Universidat di Antia. Ainda tin falta di dosente ku tin di buska na Hulanda, pero ta di spera ku yunan di tera mes, lo turna over algn dia tur loke tin di ofres.
Pa termina estudio di medisina, despues di e parti teriko, tambe tin fasilidatnan na Krsou mes, den kooperashon ku Universidat di Groningen na Hulanda.
Krsou a progres mas di loke hopi a kere i spera i ta sigur ku lo sigui tambe ku e adelanto ku a kumins.
Estudionan sekundario ta oument enormemente kompar ku loke tabata na prinsipio. Ta konstru partinan nobo, na tur e skolnan ak i ainda tin nesesidat pa mas. Hopi di nos estudiantenan ku lo kier studia mas ay, mester akud na eksterior pasobra lokalmente no tin posibilidat. Ta kumins ku formashon di maestro di skol na e mes skolnan sekundario aki, pa despues...”
|
|