Your search within this document for 'sindikalismo' resulted in 23 matching pages.
 
1

“...padernan dominikano na Nijmegen. Pa motibu di gera e ta bolbe Korsou pa bai kaba estudio pa saserdote na Caracas. Orden saserdote na 1946 el a bai termin su estudio di teologa na Universidat Gregoriana di Roma, finalisando na 1949 ku doktorado den teologa. Bk na Antia e ta traha poko tempu na pro katedral di Santa Ana i na San Francisco na Oranjestad, Aruba. Na 1951 e ta bira kapelan di Santa Famia te 1977. Den e temporada ak e ta lanta J.O.C. (Hubentut Obrero Katliko), Credit Unionnan na Antia, Sindikalismo Kristian i A.A. (Alkohliko Annimo), pa bira despues pastor interino na Jandoret. Durante dies aa el a traha na Latino Amrika pa credit union i Iglesianan i a hasi diferente biahe pa Asia i Afrika....”
2

“............. 103 6. Trabou sosial: organisashonnan nobo .................... 104 Resumiendo .............................................. 113 VI. EPOKA DI KAMBIO (1960 +1969) 115 1. Korsou ta haa otro tipo di lider....................... 115 2. Wega pa poder poltiko ta kondus na rebelda........... 118 3. Ekonomia, problema insuperabel ......................... 121 4. Falta di religion of falta di formashon sosial? ........ 123 5. Pueblo instru anda no ta pueblo eduk................. 124 6. Sindikalismo birando fuerte, pero divid................ 126 Resumiendo .............................................. 134 VII. EKSPLOSHON DEN KORSOU I SU KONSEKUENSHANAN (1969-1975) 135 1. Un pueblo ta prd kabes i ta destru su lug .......... 136 2. Poltika kier sigui hunga ku sintimentu di pueblo....... 138 3. Ekonomia ta stanka...................................... 139 4. Religion no tin nada mas di ofres? .................... 139 5. No por warda mas pa adapt nos enseansa................ 141 6. Lucha...”
3

“..." i trahadnan no ta prd tur kos. Algn di e lidernan ta kai ser i Felix despues di algn dia ta entreg su mes i tur ta bai ser pa basta tempu. Ya trahadnan tabatin idea di lanta un "bnt" di trahad, pero sin eksperensha ni konosementu sufisiente nan no ta logra. Volksbond ku a intermedi i mester a wanta basta insulto pasobra e ta par na banda di e welguistanan ta lanta despues di wlga: un bnt pa trahad den haf, ku e nmber di "San Telmo" (1922), e prom sindikato di pueblo na Kolonia di Krsou. Sindikalismo ta hasi su entrada, algn aa despues ku industria moderno a estables na Krsou. Nota ku n ta den industria e wlga ta turna lug, ma den haf; meskos lo sosod despues di hopi aa ora ku bini kambio radikal den sistema sindikal di Antia. E lucha den haf tabatin su importansha. Pero lstima ku mester bisa ku tabata un kos pasahero. Pueblo a sakudi wl i un rebelin pa buska sierto rekonosementu a estay, pero obreronan sin formashon i hopi eksplot no por a "kapitalis" e movementu ak. Despues Felix Chakuto...”
4

“...gran parti. No ta tur kos grandi ta kumins mesora. Ta hasi algn kos chikitu pa pueblo, ta tee velada (obra teatral, reunion i "show" manera nos ta bisa awe), ta traha riba elevashon di kultura (velada, korant i e banda Excelsior bou di guia di Constan Casiano) i ta sali na defensa di derechonan di pueblo. Informashon tantu lokal komo internashonal ta bira kos di tur dia i ta nan korant La Union ta inform pueblo. Mintrastantu ta trahando na plannan mas grandi: kas pa pueblo, skol di fishi i sindikalismo ya mas al dia i mas ekspand. Na aa 1931 ta kumins definitivamente ku e prom skol di fishi na Antianan Hulandes. Ambachtschool Sint Jozef ta habri su porta den "kur di obispu" tras di Misa di Santa Ana i den e kas konos komo Conscientiesteeg 35 ta tee ls di teora. Ku esaki so kaba Volksbond ta keda komo un di e organisashonnan mas importante ku hamas tabatin na Krsou i a demostr un vishon di futuro ku poko bia nos a mira den e region di Karibe ak i sigur den kolonia hulandes. E skol di fishi...”
5

“...31 Kareda di kas den Volksbondstraat. formalis despues ku e bira obispu i yega Krsou. Mesora su prt'i wowo, su Volksbond, ta bolbe kobra forsa i den poko tempu nos ta mira otro sindikatonan lanta: Don Bosco (1934) pa maestro/anan di skol, ounke ku esaki no ta refleh muchu e espiritu kombativo di sindikalismo. Pa e shofur di bus i taksi ta lanta "San Cristbal", pa trahad den tienda i pakus e famoso "SCEOM" (sociedat catlico pa empleadonan di ofisina i mostrador). E sindikato aki pa trahad di pakus, tienda i ofisina a keda funda na 1934. E tempunan ay pakus i tienda tabata keda habri for di mainta masha tempran te anochi hopi lat. No tin djasabra ni djadumingu liber. Te nueb'or di anochi por a pasa kumpra kos den tienda i pakus. Pa e trabou ku e sindikato aki SCEOM a hasi i nan reklamonan, ta logra ku djadumingu ta bira dia liber i no tin asuntu di keda habri te anochi lat mas. Un prinsipio di legislashon sosial masha importante en kuanto oranan di trabou ta kumins asina. E rapport Verwey...”
6

“...51 di sindikalismo mes ta keda drumi poko, despues di lanta San Telmo. No tin muchu aktividat den e ramo aki. Wl ta kumins ku organisashon di otro tipo di sindikato na prinsipio di aanan trinta. Mester tee kuenta ku pader Verriet a bira obispu (1931) i awor e ta duna rumbo na e trabounan ku mester tuma lug. E ta sigui sosten Volksbond tur ku tin. Reunionnan anual ta gran akontesementu pa pueblo, ku asistensha di digna-tarionan manera obispu, gobernador, vikario di padernan i diferente personalidat di gobirnu mes. Sindikalismo Gruponan ku Volksbond ta organis ta: chofrnan di bus (San Cristobal), panadero, maestronan di skol (Don Bosco) i un ku ta bai result hopi importante ta S.C.E.O.M. (Sosiedat Catliko pa Empleado di Ofisina i Mostrador). Tempu ku pader de Bruin a bai Hulanda pa fakansi na anda 1936, e tabatin kontakto ku K.A.B. (Katholieke Arbeiders Bond) riba petishon di mons. Verriet. A yega na un areglo ku lo a bini Krsou un persona di sierto eksperensha pa yuda Volksbond lanta un...”
7

“...siendo yu di pueblo mes nan tabatin basta influensha, ounke mnos ku e famoso Volksbond. Deporte Otro tipo di organisashon, ku di nan mes lo mester tabatin hopi di haber ku desaroyo, di disiplina prinsipalmente, tin bia por ta indikativo di sierto tendensha ku ta eksisti den pueblo. Mira numa loke a bisa di klup Independiente i hasta di Sithoc. Sobr gruponan ta sufr pa e problemanan interno ku ta sigui i hasta krese, te ku ta bini un paralisashon kompleto di aktividatnan deportivo na K.S.C. Sindikalismo Un di e forsanan aktivo pa yuda empuh Partido Catlico Curasoleo tabata semper R.K. Volksbond. E sindikatonan organis den Volksbond awor ta debilit. Pa hopi tempu no tabatin masha aktividat. Awor organis sindikato ta bira mas difsil ku e situashon ku ta reina. Kisas si e organisashonnan ak di obrero tabata mas luchador, tabatin mas espritu krtiko, kisas lo por a manten e i hasta krese, pero e falta di liderasgo ta venga su mes semper, no tabatin formashon di kuadro. Den guera mirando ku no...”
8

“...sentral di obrero a frakas manera nos a mustra. Awor ta poko sindikato, ku ainda ta organis bou di Volksbond ta kaba na nada. Don Bosco, ku no ta un sindikato luchado, lo sigui eksisti pa basta tempu ainda, pero no ta ofres muchu kos pa e grupo di trahad. S.C.E.O.M. tampoko no tin lidernan adeku, meskos ku ningn di e otro gruponan. Influensha di mishon katliko riba e tereno ak ta kai kompleto. Di parti di herarka mes no (por) tin ningn nteres. > Un di e prom akshonnan poltiko den direkshon di sindikalismo nos ta haa ora ku algun dirigente di San Telmo den haf present na ofisina di Volksbond pa eksig nan sn pasobra nan no kier keda mas bou di Volksbond. Sr. C. Casiano, tesorero, ta skirbi mesora un chk na nmber di e dirigentenan i ta entrege. Ma e figuranan ak ku nunka a maneh chk, no sa kiko nan hasi, ta pidi e mes Casiano, ward' pa nan te ora nan bini bk despues. Casiano ta nenga. E lidernan ta baha bai ku chk, pero likidando asina prktikamente e loke un tempu tabata yama S. Telmo, sindikatonan...”
9

“...trahad riba boto di lots i riba brg, un grupo chik ta bai ku Demokraat. Ta un grupo ku por kompar mas bien ku e obrero industrial, e voorman i su trahad den haf ta di e pueblo simpel humilde. Asina ta bai result ku tin dos grupo: N.H.U. i U.S.H.P. (Unie van Stuwadoors en Havendienst Personeel). Den kasi tur ramo ta bai result meskos: dos tipo di sindikato kada un ku kol di su partido. Na Mijnmaatschappij ta bai yega na un wlga, ku lo demostr klaramente e interes politiko ku kier mete i dirig sindikalismo. Geoffrey Stewart i Dixie Blaisse (tur dos ingls) ta para na kabes di un wlga ku a estay na Nieuwpoort. Gomez ta defend un posishon, ku hende no por komprend sin konos e wega poltiko. Un artkulo di lei nan ta aplik di tal manera ku ta hasi e wlga ilegal. (Hendenan di Newport f Nieuwpoort) ta ingles di Isla Ariba i antiano, hopi di nan partidario f porlomnos tin simpata pa partido Democraat. Naturalmente gran defensor di e grupo ak ta bira partido Demokrat ku ta gana e bataya tambe. Tg nunka...”
10

“...over. Ekonomia no ta gosa di e atenshon nesesario i ta bai result despues di tempu den un problema ku por a mira dilanti, pero ta demostr e falta di vishon. Religion ku tantu a sosten pueblo den su kresementu, awor ta result un faktor mas bien di duda, di konfushon, sin tin su rais den e bida di pueblo mes. Enseansa ta krese i por bin ofres un oportunidat nobo, pero ei tambe ta falta un adaptashon na mentalidat di e pueblo. Maske ta logra basta, sigur no ta formando lider den sentido sosial. Sindikalismo ku ta un nesesidat den tur pueblo moderno, ta lanta wl, pero ta sigui riba e mesun pia ku ntes, ku otro hendenan tras di teln ku ta maneh henter e asuntu, frustrando asina e trabou sindikal mes. Ta den e kondishon ak Korsou tin di bai firma un Statuut" nobo pa Reino Hulandes ku ta bai duna Korsou i e otro islanan nan outonomia asina tantu dese pa un kantidat di hende, ounke no tur. 1. cf. Regeringsvoorlichtingsdienst: Werknemers en werkgeversorganisaties in de Nederlandse Antillen, p. 109...”
11

“...estudio na Hulanda i algun otro persona mas, ta bai kumins ku gruponan di estudio na un manera mas sistematis. Ta forma diferente grupo: di hendenan ku grado akadmiko pa studia ensklikanan di Iglesia, hbennan ku sierto edukashon sekundario ku ta dedik nan mes na diskut i studia doktrina sosial di Iglesia. (Esakinan ta konos komo Crculo di Estudio). Tg e mayor parti di tur e esfuersonan ak ta keda na teora, sin pasa na prktika. 6. Trabou sosial: organisashonnan nobo Kontakto internashonal di sindikalismo Mas adilanti nos a indik ku partidonan poltiko, ku a lanta, a kumins mishi riba tereno sindikal. Un interes grandi ta lanta pa buska kontakto i kolaborashon ku organisashonnan na Hulanda. Gruponan di D.P. ta buska kontakto ku Organisashonnan liber (N.V.V.) i sindikatonan di N.V.P. ta buska kontakto ku Organisashonnan katliko (K.A.B. i despues ku e nmber kambi N.K.V.). Gruponan di sindikato "nashonalista" ta purba lanta un federashon FEDEUNCO (Federashon di unionnan Cristian obrero), ku nunka...”
12

“...L.A.S.C. sr. Emilio Mspero yega Krsou, pa atend asuntunan di sindikalismo kristian, ta mustr' riba e fayonan grandi ku tin i ku mester bini kambio radikal. Mspero sinembargo ta para 'riba ku ta Tschumie mester skucha i sigui, ant asina tur kontakto ku C.L.A.S.C. ta stanka. E lider so ta biaha bai bini i ta laga fantasa inform dirigentenan latinoamerikano. Di adelanto den organisashonnan sindikal no por ripar nada. E sindikatonan li ku Partido Democraat ta hopi mas aktivo, ma aki tambe e akshon ta keda prinsipalmente riba Isla, kaminda despues di lucha fuerte ta logra rekonosementu i ta firma un prom kontrato kolektivo. Un prinsipio di algu, maske kisas kontenido di e kontrato mes no ta dje tantu ei, ma porlomnos kompania no ta kompletamente liber mas pa hasi i deshas. Tin algun otro grupo organis bou di guia di Domingo Alberto, pero atenshon di tur hende ta mas riba poltika i esei ta stroba tur desaroyo mas ay di sindikalismo. Di formashon den e gruponan ak tampoko no por papia. Tin un...”
13

“...di obrero i ku situashon ekonmiko di kompanianan, ku ta haa un sla duru ku un wlga prolong. Partido di Gomez ta propon un Komishon di "bon servisio" bou di guia di sr. Cathalina (kende despues ta bltu i djin D.P.). Asina e obreronan desesper, ku Tschumie komo lider, ta yega na un areglo tg. Esaki no ta satisfas ningn hende. Godett ta desilushon meskos ku Bb Rojer i nan ta sinta warda kiko mas ta bai sosed. Asina ant un sindikato nobo, ku orientashon distinto ta hasi su entrada den fila di sindikalismo. Edukashon, formashon sindikal Mientrastantu e bnt nobo C.B.H. (Christelijke Bond van Havenarbeiders: Bnt kristian di trahadnan den haf), yam den boka di pueblo "bnt...”
14

“...115 VI Epoka di Kambio 1,- Krsou ta haa otro tipo di lider. 2,- Wega pa poder poltiko ta kondus na rebelda. 3,- Ekonomia problema insuperabel. 4,- Falta di religion f falta di formashon sosial? 5,- Pueblo instru anda no ta pueblo eduk. 6,- Sindikalismo birando fuerte, pero divid. 1. Krsou ta haa otro tipo di lider Es ku kere ku tur e kambionan ku a turna lug den pueblo ta kos ku a pone nos hendenan bira mas krtiko, mas konsiente di nan mes, ta bai sali gravemente kibok. Nos a nota kambionan grandi: dor di imigrashon i e meskla di pueblo outktono ku estranheronan, e kambio dor di sirkunstanshanan ekonmiko favorabel, ku ta hasi mnos dependiente, e kambio ku derecho di voto ku posibilidat pa skohe su mes gobernantenan, e posibilidat kre pa organisashonnan propio no mas domin pa partidonan poltiko i e posibilidat mas ay di instrukshon, no a hasi e pueblo ni mas konsiente ni mas motiv pa konstru su mes futuro, ni mas krtiko di e loke ta rondon e. Un parti esaki sigur ta deb na e wega ku ta hunga...”
15

“...no ta bai kompa ku akshon di parti di e mes Iglesia. Na Krsou ningn hende no por nenga ku Iglesia katliko a hasi hopi kos pa saka pueblo for di nan situashon hasta di miseria tin bi. No tabata fsil, pero a purba. Tin skol pa mucha, tin hospital pa enfermonan, tin institutonan pa asist enfermo, leproso i hende grandi na kas, tin kantidat di seter pa ora morto present. Tur esei ta berdat i hasta tabatin un prinsipio di akshon sosial ku organisashon di hubentut, di deporte i prinsipalmente den sindikalismo. Pero metiendo su mes ku poltika e mishon katliko na Krsou a sali mas bien komo vktima ku su mes sistema paternalista i sin kai na kuenta di tempu ku ta kambia rpidamente. E fayo mas grandi den e temporada ak tabata sinta den e total ousensia di un faktor edukativo sosial. Doktrina di Evangelio no ta un programa ni di poltika, ni di ekonomia, ma s tin idea pa ilustr un kaminda sigur si e ta bon aplik i adapt na bida real. Religion lo mester bira un idea "enkam" es desir e mester bira karni...”
16

“...tin mester di dje. Tg pa bida kultural tin semper obranan di teatro, tin algu di muzik pero e loke pueblo ta kore tras di dje ta e musika di pleis, pa balia i pa ora di fiesta. Nos mester bisa ku e pueblo, maske e ta haa skol, maske tin algn oportunidat pa bai dilanti, e ta keda ku un instrukshon ku ta relativamente poko. Nos por bisa trankilamente ku tin sigur instrukshon, pero di formashon mes, esei ta poko i no ta logra drenta e pueblo simpel, mnos ainda esun ku nos ta yama proletario. 6. Sindikalismo birando fuerte, pero divid E movementu popular ku ta bai hasi un avanse grandi mes den aanan sesenta ta e movementu sindikal, di obreronan. E kos mas importante ku nan ta logra sin duda ta e eliminashon total di tur influensha di partidonan poltiko den organisashon sindikal. Ta duele ku esaki mester a sosed finalmente na un manera violento, pero envista di e situashon ku ta reina kasi no tabata por otro. Kambio den sindikatonan Kristian E kambio ku Bond Kristian di Trahadnan den Haf (C.B.H...”
17

“...127 sistema nobo di sindikalismo, es desir nobo pa Korsou: a keda elimin e paternalismo klerikal i e otro "paternalismo" pi di partidonan poltiko. Di parti di trahadnan mes e bnt ak no tin masha aseptashon. Motibu-nan ta lgiko. E bnt nobo ta kumins ku mustra riba obligashon di kumpli, pa bo duna bo bnt forsa pa eksig bo derechonan. Ta kos ku nunka te ainda hende no a tende di dje. Di otro banda, ta eksig di miembronan mes pa nan hasi algu: bai akud na kursonan ku ta duna regularmente, respet kos di hende, no malgast sino sia spar (ta enkurash pa bira miembro di credit union), ta eksig pa hende komport i buska drechi no di bo mes so, ma ser solidario, lucha pa otro pa bo kompaeronan. Den C.B.H. no ta pone tantu preshon pa eksig oumento di salario s, ma ta bai buska otro derechonan manera mih trato na trabou, ta papia di yega na un C.A.O., penshun, hasta ta lanta idea di un "cooperativa di trahad" di haf na lug di Havencentrale (ku varios bi a keda propon pa otronan). Kasi tur ta kosnan i...”
18

“...Sichem etc. ma tambe p.e. Ilario, Isebia etc. Di otro banda: Rojer, Semerel, Rosario, Koko, Sambo etc.). No ku esaki tin ningn importansha prktiko, sino ta indikativo di e integrashon ku ta turnando lug, di imigrantenan, den nos pueblo di Krsou. Gruponan di A.V.V.C. tambe tin nan programa di formashon. Pero tin un diferensha notable entre programa di A.V.V.C. i di INFORSIC. Mintras e ltimo ta trata puntonan ideolgiko manera balor di hende, di sosiedat, di trabou, derecho laboral, historia di sindikalismo general etc. e otronan ta pone mas atenshon na e parti organisatorio i hasta ta invit representante di doonan di empresa, patronnan, pa dikta konferensha pa lidernan laboral. Riba su mes esaki no ta nada negativo, pero mester tee kuenta ku e mentalidat di nos empresario-nan. Nos ta nota un miedo di parti di A.V.V.C. di menta sikiera e palabra ideologia. Un otro punto di diferensha entre e dos federashonnan aki ta sinta den e sistema prktiko p.e. den kontratashon kolektivo. Mintras ku C.C.V...”
19

“...traba, ku ta difsil pa logra nada na drechi. Un sierto momentu sindikato Horecaf ta trese kasi un divishon den asosiashon di hotlnan mes i lo a sera kontrato ku "Flamboyant Beach" di un doo hulandes i otro na "Country Inn" di doo kurasoleo. E dos grandinan, ku ta Hilton i Intercontinental (doonan merikano), no kier tende di Horecaf. E doo hulandes Hazeleger konos sindikalismo i na Hulanda ta un grupo rekonos komo parti di bida, e yu di Krsou doo ta ripar ku Horecaf no ta lucha so pa mas entrada, ni ta pone tur atenshon na trahad so, ma ta yuda kompania mes, ora ta nesesario pa e por saka kara. Tin kom-prenshon pa sindikalismo den e dos gruponan ak, lokual no por bisa di ningn manera di e doonan merikano. Lucha ta asina fuerte tin bia ku den kuestion di dos tres luna ta tee varios wlga tras di otro. Tabata interesante pa mira kon un dirigente di NKV di Hulanda, konsehero di Horecaf, hmber di hopi eksperensha den sindi-kalismo kier asist Horecaf den su lucha kontra Hilton. Na un manera poko...”
20

“...berdadero den futuro? 2. Aktornan riba esenario poltiko ta kambia, e mes presentashon ta sigui. Poltikonan durante i djis despues di wlga i kimamentu di Willemstad, ta manera hendenan ku no ta kapas di komprend kiko a pasa. Tur kos tabata bou di kontrl semper i poder tabata apsoluto. E pueblo simpel, trankil semper a asept tur kos. Di unda e lantamentu ak a bini? Ta buska kulpabel i ta Brown ku VITO ta esnan ku nan ta akus prom. No ta falta algn, ku ta tira kulpa riba movementu di credit union i sindikalismo kristian ku ta aktua (den pensamentu di diferente hende i hasta grupo) segn sistema "komunista". Ta e saserdote ku a papia dia 1 di mei den klup di Petroleronan na Suffisant a mustra ku e ta mira "vlam ta sali di Willemstad i sanger ta kore", t' a insit pueblo. Di tur manera ora ku no por manten e situashon mas i no tin un salida na drechi pa akus ningn hende enpartikular ni grupo komo tal, ant gobirnu ta baha. Den un reunion yam den pur, sindikatonan ta diskut i hasta kier propon pa nombra...”