1 |
 |
“...8
di Isla. E mentalidat ta kambia. No ta simplemente e hmber rudo, pero awor e bida mes ta bira diferente, sin ilushon, ku un par di sn wl, pero sin nada elev den dje kasi. E no ta su mes mas, ma parti di un mashin f un sistema. Asina por tin dos ruman, un ku a keda biba den kunuku, ku su kas, su dos kabritu i su pida tera wardando awaseru kai pa e por planta su mainshi i su bonchi ku pinda. Sin lus ni awa di pipa manera su ruman na Punda, pero e ta biba manera hende, a pesar di tur su fayonan e konos rspt i e sa ku tin un Dios. E otro ruman, a prd su
mes, bib na Punda den un kas ku apnas por karga e Kas di tabla di "obreronan".
nmber ei, sin mayor
speransa e ta kasi mas un kos ku un hende. E ta bira hasta rebld mirando duresa di bida. Esaki ta e "proletario" ku nos kier men i e ta un figura nobo den nos pueblo.
Refinera na prinsipio di funshonamentu....”
|
|
2 |
 |
“...39
Ku oumento di poblashon i famianan hben mester di hopi skol. Un generashon nobo ta lantando di yu di Krsou. Den skol tur ta meskos, pero kaminda nan ta biba, tin diferensha grandi entre un grupo di mucha i otro grupo. Den stat i rnt di stat hendenan ta monton, den stat tin tur e komodi-datnan di lus elktriko i pronto pipa di awa, pero sin e trankilidat di un bida di kunuku. Outo ainda no ta dje tantu ei, pero ta oument dia pa dia, mandando nan huma den stat. Den e barionan kaminda obreronan di industria petrolero ta biba tin poko sn si, pero e kondishonnan di bida no ta optimal. Kas di tabla ku bleki klab paf pa konserv e palu, ku dak di zink, no ta e mih manera pa biba, sigur
no si bo ke soseg despues di hopi ora di trabou pis.
Tg den hopi kos e pueblo ta bai sinti su mes mas independiente. E mentalidat di sumishon ku tabata eksist den pueblo ta bai kambiando, tin algun sn, maske no ta hopi i bo por kumpra i hasi kantidat di kos ku ntes no tabata por. E rspt i reverensia pa e ' "shonnan"...”
|
|
3 |
 |
“..."centrale school". Pensa den direkshon di estudio sekundario pa skol tkniko ta hopi leu ainda.
Atrobe nos ta mira seka e grupo ku ta maneh pueblo un falta di vishon pa futuro.
6. Konsekuensha di paternalismo:
debilitashon di organisashonnan sosial
Durante guera no tin muchu chns pa organisashonnan. Reunionnan ku generalmente ta tuma lug den oranan di anochi i djadumingu despues di misa mainta, ta haa nan ku problema pa motibu di "black-out". Tur lus mester ta pag anochi f bentananan ser di tal manera ku di paf no por mira lus. Hasta outonan tin lus kubr ku un repi fini so pa laga lusa kaminda. Tg naturalmente tin aktividat den tur e gruponan, ounke na un manera redusi, djadumingu mainta ta e niko chns pa reuni.
Klupnan sosial
St Thomaskring. For di final di aanan binti e organisashon ak ta eksisti. Awor, ku e desaroyo ku nos ta siguiendo, den Thomaskring ta lanta hasta inisiativanan nobo pa un klup sosial na estilo di otro klupnan manera Centro Social Catliko ku ta eksisti pa algun tempu...”
|
|
4 |
 |
“...Den un situashon asina ta fsil pa un hende prd kabes. Esei ta sosod tambe. E no ta form, ni na skol, ni na misa, ni ningn kaminda den ideanan sosial ku lo por a yud e. Kamna na man di otro ta e loke el a sia semper. Den kooperativanan di krdito e ta haa algu, pero no tin ni tempu ni lider sufisiente pa e logra loke otro pueblonan a logra.
Ademas e ta malkri, mintras un ta purba hinka sentido di responsabilidat den pueblo (den kooperativa), otro ta mustr e ku e no tin nodi di paga hr di kas, ni lus, ni awa, manera varios poltiko ta grita riba podio. Tur esei ta trese naturalmente un deskontrl. Den poltika voto ta sn i sn ta voto.
Di nos profeshonalnan tin diferente ku tambe kier kambio i nan ta ekspres esei den p.e. e revista "Kambio" na un manera mas rasonabel, pero ken di pueblo tin akseso na e kosnan ei? Nan, yu di pueblo studi, ta muchu na haltu, nan no ta baha pa pueblo konos nan, mnos ainda nan ta traha ku pueblo den su organisashonnan manera sindikato i kooperativa ni sentronan di...”
|
|