| 1 | 
              | 
            
              
              
  
              “...19
ta purba ku skol di anochi pa hende grandi sia lesa i skirbi, ta lanta un banda Excelsior ku ta amenis proseshon i reunion di gala di Volksbond mes. Te despues di gera Volksbond ta bin sufri di konsekuenshanan di sierto fayo den su organisashon i e paternalismo ku ta kaba ku e bon trabou hasi, sin konta ainda e kambionan drstiko di mentalidat.
Iglesia, unabes ku e tabatin kasi tur skol den su man, tabatin mester tambe di un f mas rgano skirb pa manten su pueblo na altura i yuda krea un pensamentu eklesial. Asina nos ta mira tres korant for di prinsipio di e siglo ak: Amigoe di Curaao, na hulandes, mas bien pa hendenan ku poko mas instrukshon, La Cruz pa pueblo simpel, kaminda pader Raymundus Wahlen O.P. sekretario di obispu a skirbi masha hopi mes, aanan largu i a hinka hopi spa den papiamentu, un semanario meskos ku e otronan, ku orientashon general. La Union di tur korant di Iglesia, redakt pa pader Verriet mes, tabata un instrumento di lucha i lucha tin bia fuerte, na defensa i p...”
             | 
           
           |  
          
            | 2 | 
              | 
            
              
              
  
              “...sindikato, kaminda obreronan mes a kumins durante di e wlga famoso den haf i ku Volksbond a tuma over i ta formalis prom organisashon obrero na 1922 "San Telmo".
Nos ta bai mira awor ku diferente organisashon ta lanta den pueblo pa yuda buska su mes adelanto i defensa den diferente kaso. Ya no ta tur aktividat ta sali di figuranan prominente, ma tambe di e hmber ku di su mes i ku su mes esfuerso ta kumins subi. E mobilidat sosial ta bira algu masha normal. Kondishonnan tei, pero nos lo bolbe haa algun fayo pa e manera ku evangelisashon ta tuma lug. Esei nos lo mira mas adilanti.
Durante tur e aanan den dkada binti nos ta mira aktividat di Volksbond pa yuda hendenan krese, spar e tiki ku nan por, ta lanta sosiedat di entiero, ta duna ls pa sia lesa, skirbi, fondo pa yudansa etc. etc. E trabou...”
             | 
           
           |  
          
            | 3 | 
              | 
            
              
              
  
              “...77
man. E ta trata asina na identifik ku e kosnan mas simpel di pueblo. Ma sunchi yu chikitu i brasa machi bieu, no ta kos ku tur poltiko ta hasi tur parti di mundu i ta p'esei nan ta demagogo? Sigur ku Gomez a hasi tin bia kos ku hasta por parse ridkulo i atras, ma esei ta presisamente pa kibra e idea falsu: ku tur loke ta di pueblo ta robes i mester kambia. E falta grandi di Gomez, nos ta haa den e fayo den formashon di kuadro. Eiden ta sinta e eror mas grandi ku el a komet. Fayo di kuadro no solamente den poltika pero pi kisas den formashon di lidernan riba tereno sosial. Su lidernan di bario no ta haa oportunidat pa forma nan mes. Aki atrobe nos ta bai haa un forma di demokrasia fofo, sin formashon di hende pa e por tuma desishon pa su mes. E mes falta di liderasgo nos ta bai haa den tur sektor di bida tantu poltiko, sosial i religioso.
Den esaki obispu Verriet a mira mas aleu ku Gomez. Pero meskos ku Verriet, Gomez no tabatin tempu, manera e mes a bisa nos personalmente, pa atend formashon...”
             | 
           
           |  
          
            | 4 | 
              | 
            
              
              
  
              “...otro terenonan e mes oportunidat di por disid pa su mes. E ta kumins sinti ku e tin derecho pa eleg su mes lidernan poltiko.
Ta di lament s, ku un pueblo sin lider di base, maske kuantu lider tin den tp, lo sufri konsekuenshanan fastioso. Fsilmente nan por bira vktima di interesnan personal partikular i asina result trahando kontra nan mes, manera a sosed. Algu di esaki nos lo kontra kun den e siguiente desaroyo di nos pueblo. Mester tee kuenta ku maske kuantu skolnan ta bai dilanti, ta keda e fayo grandi di falta di un formashon sosial, ku ni mishon katliko no ta duna. Volksbond ku un tempu a mustra ku su korant "La Union", di kier ofres pueblo algu mas, a mira su intentonan frustra ora ku pader Reginald Dellaert O.P. mester a bandon Krsou.
E kaso di p. Dellaert (aanan binti) tabata mustra den ki direkshon henter e manera di pensa di klero tabata bai. Den un kontroversia, hib den un korant lokal (katliko), entre "un shofr" i Mr. Dr. de La Try Ellis, figura prominente di lite katliko, de...”
             | 
           
           |  
          
            | 5 | 
              | 
            
              
              
  
              “...tabatin nada ainda, ta simplemente un bishita nan a risib i di ei no a tende mas nada di e sindikato pasobra naturalmente lo no por traha huntu ku un movemento a-poltiko. Ta despues di varios aa numa ta bai lanta Credit Union pa Petroleronan, ku por sirto a result hopi fuerte ekonmikamente.
For di prinsipio a tuma e organisashon ak komo un medio di desaroyo, no simplemente komo un forsa direktamente ekonmiko. S t'asina, ku un bon trabou lo por i mester a bin influensh ekonomia di e pais. Tabata un fayo di e movementu di a kumins ku e sistema norte-...”
             | 
           
           |  
          
            | 6 | 
              | 
            
              
              
  
              “...No tabata fsil, pero a purba. Tin skol pa mucha, tin hospital pa enfermonan, tin institutonan pa asist enfermo, leproso i hende grandi na kas, tin kantidat di seter pa ora morto present.
Tur esei ta berdat i hasta tabatin un prinsipio di akshon sosial ku organisashon di hubentut, di deporte i prinsipalmente den sindikalismo. Pero metiendo su mes ku poltika e mishon katliko na Krsou a sali mas bien komo vktima ku su mes sistema paternalista i sin kai na kuenta di tempu ku ta kambia rpidamente.
E fayo mas grandi den e temporada ak tabata sinta den e total ousensia di un faktor edukativo sosial.
Doktrina di Evangelio no ta un programa ni di poltika, ni di ekonomia, ma s tin idea pa ilustr un kaminda sigur si e ta bon aplik i adapt na bida real.
Religion lo mester bira un idea "enkam" es desir e mester bira karni i wesu di un pueblo den tur su hasi. Pa esei mester tin un "tradukshon" di evangelio den bida real, mester konos e konteksto histriko di pueblo i mester biba ku bista habr pa loke ta...”
             | 
           
         
     |