1 |
 |
“...32
ta keda para un banda, pero e hben kurasoleo, intelektual di apnas 29 aa di edat, ku ansha pa kumins un trabou poltiko ta djin i ta keda despues dester na Islariba pa algn tempu. Asina Mr. Dr. Moiss Frumencio Da Costa Gmez ta hasi su entrada den nos historia, no ku, ma banda di Iglesia. Den akshon poltiko s e ta forma parti i ta un di e fundadornan di Partido Katliko Kurasoleo.
Otro asuntu interesante pa menshon ta e diskushon den korant entre "un shofr" i dr. C. de la Try Ellis. E lucha intelektual ak por sierto tabata basta fuerte i ora ku dr. de la Try reklam ku e "shofr" no por ta un shofr ma hende ku kier skonde su nmber, ta result ku ta pader Reginald Dellaert O.P., e pader ku a sigui trabou di pader Verriet den Volksbond i mas tantu i prinsipalmente komo redaktor di La Union. Pader Dellaert despues di un fakansi na Hulanda ta keda nombr pa bai traha na Zuid Afrika, presisamente kaminda tin "apartheid". Esaki ta un momentu importante tambe kaminda ta kumins un kiebro entre e lite...”
|
|
2 |
 |
“...69
turnando lug i e inisiativa ta sali di gobirnu. Naturalmente esaki no sin konsult debidamente ku mishon katliko, ya ku tur hende ta rekonos nan mrito riba tereno edukativo. Tg ta di straa ku hendenan ku hopi eksperensha i ku sigur a hasi hopi pa enseansa na Krsou no a mira ni a kere ku instrukshon sekundario por a bira un nesesidat.
A.M.S. Peter Stuyvesant, prom instituto di edukashon sekundario na
Antia.
Gran parti di estudiante di e skol nobo ta hende di basta edat, no mucha chikitu pasobra ta despues di M.U.L.O. por sigui e kursonan di A.M.S.. Mayoria di hbennan ta di skol katliko i ta pasa pa A.M.S. Peter Stuyvesant, skol di gobirnu. Awor e kontakto regular na skol ku protestantnan ku no tabatin rose ku yu di pueblo i meskos hudiunan, ta bai tin kontakto diario na e skol aki. Atrobe un elemento di kambio den bida di nos pueblo, maske ta trata di un grupo chikitu.
Enkuanto instrukshon religioso, meskos ku tur otro skol, na A.M.S. tambe e diferente religionnan tin derecho di duna ...”
|
|
3 |
 |
“...enorme kantidat di empleado di gobirnu, loke despues ta result kontraprodusente.
Penshun di Behes
Riba nivel sentral tambe ta bini algun areglo ku sigur mester elogi, esaki ta inisiativa di Partido Democraat, maske na prinsipio e manera pa introdus e plan tabata un poko dudoso: ta e asuntu di penshun di behes.
Di nos grandinan ta relativamente poko hende tabata gosa di un penshun. Sigur no tabata algu generalis. Mayor parti di nos grandinan mester a hala faha sera ora baha di trabou pa motibu di edat. Awor tur por haa maske ta algu, hasta si bo no a traha un trabou remuner (manera amanan di kas). Esaki tabata un di e adelantonan grandi pa kua mester elogi Partido Democraat.
Loke ta kurioso ta, ku hendenan di pueblo no ta ripar ku ta e mes hendenan di sirto gremio, semper ta na e puestonan haltu den gobirnu, sea ku nan tin kapasidat f no. Pa lider di bario s ta buska hendenan di pueblo. Despues di poko tempu nan nmber no ta prese ningn kaminda mas p.e. di "Baba" Kibbelaar. Un Ciro Kroon, ku...”
|
|
4 |
 |
“...saserdote hben di Hulanda. Ta hendenan ku a pasa den guera, a mira kambionan grandi na Hulanda mes. Despues ku un saserdote antiano a hasi estudio poko mas avans, di mes ta bai kumins manda Antia saserdote ku tambe a studia poko mas. Den nan tin diferente ku no ta kompletamente di akuerdo ku e ideanan di prom ku guera. Tin asina un distanshamentu for di e loke semper tabata sistema di mishoneronan. E "shon pastor" ta kai i e saserdote hben ta purba mas tantu di integr den pueblo. Algun di esnan di mas edat tambe ta kumins pensa otro. E paternalismo ku...”
|
|
5 |
 |
“...pa hbennan obrero. "J.O.C." (Hubentut Obrero Katliko, na hulandes K.A.J.)4 ta kumins ku algun hben ku a kaba ambachtschool i un grupitu di hbensita ku algun tempu a milit den "Renasementu Cristian".5
Idea di J.O.C. ta pa hbennan forma nan nkleo, ku ta uni hbennan tur den un "servisio, un skol i un apostolado" pa logra adelanto i formashon kompleto di e grupo bandon ak. Hbennan (obrero sigur) no sa tin muchu di bisa, ni den sindikatonan, ni den organisashonnan, ni ningn kaminda pa motibu di nan edat, hopi bia pa falta di formashon i pi pa un total falta di rekonosementu. J.O.C. di Krsou ta krese den poko tempu i ta ofres loke nunka hben obreronan no tabatin, ademas nan ta organis tur sorto di kos pa otro hbennan di mnos rekurso i den barionan ta tee e famoso "friendship-day" tin bia pa mas ku 500 mucha di den bario. Nan formashon ta kamna pareu ku aktividatnan i nan konosementu di Sagrada Skritura, na un manera prktiko ta duna un formashon ku poko bia hende ta haa. Mes resultado ku tabatin...”
|
|
6 |
 |
“...basta akohida. "Hubentut na marcha" tin su mes programa na radio i televishon ora esaki kumins. Por ltimo nos ta haa e hbennan di "Gomezplein" ku hasta ta bira un atrakshon turs-tiko.
Poblashon ta krese ku paso asombroso. No ta imigra-shon ta kousa di oumento. E yunan di esnan ku a estables den aanan binti i trinta, awor ta hben i a haa chns di studia tambe algu mas ku nan mes mayornan. Maske nan tin ideanan mas avans i no kier asept e situashon di ntes, ainda e mayornan no ta dje grandi ei na edat, ademas nan ta otro lant i no kier turna parti den e proseso di kambio un poko violento.
Pueblo ta haa awor otro tipo di lider, pero ainda e no ta kla pa asept nan. Ta bai dura un poko i e kambionan lo mester bini pa medio di violensha, si no logra un evolushon pasfiko, pero kos no por keda manera e ta awor.
Algn Jocista na Hato ku sekretaria di J. O. C. di
Venezuela....”
|
|
7 |
 |
“...H. ta pone, ku un di e revolushonarionan di prom ora H. (Bb) Rojer kier infiltr den direktiva di bnt. E ta buska un grupo di hende mas hben i nan ta present na reunion i kumins eksig di direktiva mas akshon, mas inisiativa enfin tur loke hbennan por eksig. Ta yega na pidi un kambio den direktiva i Rojer ta sali eleh komo presidnt, mintras ku hopi tempu a tee e mes Bb ak hasta fuera di bnt "pasobra e ta ¡responsabel" i awor ate sint pa dirig e mes bnt ak, huntu ku otro kompaeronan di muchu mas edat. E sistema demokrtiko ak tampoko tabata konos, ta poltika tabata pone f pusha hendenan dilanti. Wilson "Papa" Godett, kompaero di lucha di Rojer, a bltu kontra di su amigu pasobra e mes, Godett, no kier djin C.B.H. (ku e ta konsider, ekivokadamente, un bnt dirig pa klero).
Pa asuntu di un trahad ku Rojer kier yuda, Godett ta kanta wlga den haf. Algn persona, ku interes poltiko, mesora ta mira chns pa elimin e menasa di un C.B.H.. E wlga loko ta pone ku hasta ta bini di Hulanda un persona pa atend...”
|
|