1 |
 |
“...Amado E.J. Rmer a nase na Korsou na 1921. Despues di a bai skol di frater na St. Thomascollege el a sigui studia na seminario menor na Hulanda: St. Domi-nicuscollege di padernan dominikano na Nijmegen. Pa motibu di gera e ta bolbe Korsou pa bai kaba estudio pa saserdote na Caracas. Orden saserdote na 1946 el a bai termin su estudio di teologa na Universidat Gregoriana di Roma, finalisando na 1949 ku doktorado den teologa. Bk na Antia e ta traha poko tempu na pro katedral di Santa Ana i na San Francisco na Oranjestad, Aruba. Na 1951 e ta bira kapelan di Santa Famia te 1977. Den e temporada ak e ta lanta J.O.C. (Hubentut Obrero Katliko), Credit Unionnan na Antia, Sindikalismo Kristian i A.A. (Alkohliko Annimo), pa bira despues pastor interino na Jandoret. Durante dies aa el a traha na Latino Amrika pa credit union i Iglesianan i a hasi diferente biahe pa Asia i Afrika....”
|
|
2 |
 |
“...grandi di e kompania hulandes a permit esei, pero di ningn manera un katibu lo no por bira "protestant". Esaki ta un di e diferenshanan grandi ku e otro islanan prinsipalmente ingles, kaminda anglikanonan i tambe metodistanan si a trata di hasi e pueblonan simpel asept nan religion. Na Krsou esei no tabata e kaso.
Saserdotenan straero ku ta bini di pasashi i ta keda algn tempu a logra batis kasi tur hende. Tempu di Mons. Niewindt tabatin mas organisashon den Iglesia Katliko. Despues ku padernan dominikano (e padernan di "paa blanku", manera pueblo tabata yama nan), a turna e enkargo na aa 1870 pa atend e islanan ak, a bini un sistema di mishon muchu mas regular. Algn saserdote...”
|
|
3 |
 |
“...e manera e koronan den misa, ku hopi tabata na nivel.
Tabatin trahamentu di kanchi ku a duna damitanan un fishi i a bira na Saba un fuente di ingreso importante. Nos a menshon e "wenkel di pader" (cooperativa), pero tabatin aki aya mas di e trabounan ak ku nos ta yama di interes sosio-ekonmiko, pero na eskala muchu menor.
Na fin di siglo pas a bini di Italia algn saserdote di Don Bosco, salesiano, ku a kumins traha na Santa Rosa ku un sorto di skol di fishi pa nos hbennan, algu ku un pader dominikano a kumins kun kaba (pastor Frie O.P.)....”
|
|
4 |
 |
“...un organisashon mas kla, ku saserdote fiho, religiosonan na skol, misa i skol, hospital etc. i tur sorto di organisashon, tabatin un falta grandi di "antianisashon" den sentido ku no a hasi muchu na trabou vokashonal. Apnas nos konos un par di saserdote antiyano: monseor Ellis (saserdote sekular) kende a termin su estudio na Skrpn, Schoonewolf, ku a bira saserdote sekular na Valencia, Venezuela, Zeppenfeldt, di rden di dominikanonan i meskos mas lat den aanan trinta L. Kranwinkel di padernan dominikano i Julio Henriquez, otro saserdote sekular ku a studia na Caracas, Venezuela.
Di parti di religiosonan e suman tantu di skol, komo di hospital s a hasi un trabou grandioso i a logra ku kantidat di hbensita a bira sur, tantu di Krsou komo di Aruba i Bonaire i tambe algn di Islariba. Ademas di esakinan hopi hbensita ku a studia na Habaai a turna hbito di suman di Rosendaal. Di frateman di Tilburg no por bisa meskos, apnas tabatin dos: un Sprockel di Krsou i un Croes di Aruba i ningn di dos no...”
|
|
5 |
 |
“...mundu mes). Nos por bien bisa, ku den e tempu kolonial ak henter nos enseansa ta tremendamente kolonial, e pueblo ta sia algu si, pero pa "sirbi", un siansa pa usa despues pa gana pida pan, no tantu pa e "ta" algu i muchu mnos pa e "ta yu di Krsou". Su desaroyo propio e ta haa kasi eksklusivamente na skol serka religiosonan den sentido moral i religioso.
6. Organisashonnan di karakter sosial i kultural
Na prinsipio di siglo nos konos na Pietermaai e organisashon lant pa inisiativa di padernan dominikano, e asina yam:
(a) Sosiedat San Hose (Jozef gezellenvereniging) (1882). E grupo ak ta okup su mes ku e hben "trahad", naturalmente no den e sentido di trahad den...”
|
|
6 |
 |
“...kas na Mundu Nobo i den Oranjestraat na Punda i tambe den Juan Domingo tras di santana protestant i mazn den Otrobanda. Tambe pa e trabou ak a akud na gobirnu i a logra haa asistensha, semper ku hopi dol di kabes. Ta ora ku gobirnu mes kumins traha kas na e parti pariba na Steenrijk, Volksbond ta laga trahamentu di kas para. (E terenonan na Steenrijk tabata propiedat di un hmber ku a sosten Volksbond masha tantu mes i ku a regal mons. Verriet tereno pa traha Misa i pastorie di Steenrijk, e dominikano famoso don Leopoldo Camarena q.e.p.d. Un di su petishonnan na obispu tabata pa dedik e misa na La Brgen di Altagracia, lokual a sosed tambe.)
Interesante ta pa nota e difikultat pa lanta sindikalismo na Krsou. E bnt di trahad di haf San Telmo, djis despues di e wlga famoso ta bai un soo largu, maske a lansa e sindikato na 1922, kisas e dol mes di e wlga teribel ei, a pone tur hende retir un poko, mnos pader Verriet. Su esfuerso ta keda...”
|
|