Your search within this document for 'man' OR 'na' OR 'kustia' resulted in 49 matching pages.

You can restrict your results by searching for man AND na AND kustia.
 
1

“...Papiamentu L.O. lo tin gran probecho di e buki aki. Ta rekomendabel pa e maestro ku ta uza e buki aki sa algu di nos istoria i nos kustumbernan, pa di tal manera e duna su les mas zjitu i fundeshi. Den e kolekshon aki no tin tur modismo i ekspreshon. E kantidat ta muchu mas grandi. Si Tata duna bida ku sal lo mi forma e di dos tomo ku tur sobr ku ta eksisti. Pa: Mae, Daphne I Rose Marie, kende lo ml ke yama: tres karton ku a waya e konf di mi entusiasmo. Korsow 1971 P.a.l. Imprenta: V.A.D. Publik na aa 1971, pa Boekhandel St. Augustinus. Derecho di owtor reserv....”
2

“...barika, kabes di seru Kunuku Mondi Hfi, dam, bodogo Pos, roy, tanki Pos di pia Laman Chik Nos ta biba na Korsow Un kas den kunuku Kan a riba kaya Na bahada, subida, di un seru Laman ta subi tera. Renbak a yena te basha 'fo. Un seru par Laman Karibe Entrada (boka) di haf Un barku mar na waf Druml den solo riba playa Na kant'l awa Den kustia di un baranka Sabana di Wespen Un patruli entre dos kunuku Un trank rond di un terenu Un serk pa warda bestia Nos ta waya (hala waya rond di un terenu. Den Kaya Grandi di Otrobanda tin hopl tienda i pakus. Den tempi awa varios tanki ta yena ku awa. Tera pretu ta bon pa mta. Tera gordo ta tera frtil. "Tera bibu (bow di tera morto mas ariba) sa uza pa traha poron ku wea. Krakstenchi ta haa kant'i laman. Greis no ta wanta awa. Santu blanku (di laman) ta mara mi ku santu mul. Santu di Ruba (kol marn). Yerba shimaron, stinki, di mondi (beu). Wama ta kabando na Santa Brbara. Ta mundel (a bay) mondi: Te ora ei e ta sinti den su hehehe. E ora ei e asuntu a keda...”
3

“...loke hopi be nos por mira riba laman Galileo tabata e prom persona ku a uza teleskop pa studia solo, luna, strea i planetanan. Ku su teleskop el a deskubr ku tin seru riba superfisie di luna. E gran Newton a yega di bisa, ku henter su bida el a hunta poko kokolishi riba ksta, mientras ku tabatin un laman grandl i sin fin di brdat mas alew, sin ku e tabata konos. Par na bordu di baranka el a tira su lia na awa. E mucha a haa un sla den su plenchi dl kabes I na su frenta ku su sint. Kay a turna un bro, pa abord e asuntu diflsll. (turna den kun). Temblor Kanal, rlw Korona (rond di mata o palu) Kweba, buraku Den fndu di laman Na belumbe di awa Kosta, kanti tera Laman ganchu, laman af Awa morto Awa seku (awa plat). 2...”
4

“...nifik nada). Loke no bai na awa, ta bai na haria. (Di kwalke manera plaka ta bai lagabu). Kore pa awaseru, kai den (na) laman. (Salba di un problema, result den otro). Antes hopi nabegante ku no tabata sa e arte di nabeg, tabata "kore ksta (nabeg ku ksta na bista, pa nan no prd). Kleps i pieda di sababa (un pieda kol pretu) ta mash duru pa kibra. Bientu di seka maishi o bientu di kwaresma ta e bientu fwrte ku sa tin den luna di mart. Asina bai mundu! (Ekspreshon di desepshon, desilushon o disgustu). Seru grandl mester baha, pa seru chik subi. (Esun ku ta grandi mester hala un banda, pa esun chik haa un chns). 2 Fishi Sapat, karplnt, msla, Blekeru, frfd Fishi di karpint Profeshon di dentista Pwesto di direktor Djp (djap) di peon. Obrero, trahad, empleado Martin, klabu, za(g), skaf. Un hrmnt dl msla ta su kuchara dl msla. Drecha un porta Koba fundeshi Lanta muraya Mara blki Stl profil Pone un kas te na paira Hala flur Pleistu muraya Un trabow serlo, un koi tee man Wanta trabow pa otro hende...”
5

“...pa sia un fishi. Un forman tin varios hende ta traha bow di dje. Bo ta un klabu na mi kaha di morto. (Bo ta kowsa mi morto). Yanshi no ke sirbi dl msla. (E no ke tapa e malu ku otro a komet). Kuminda di sapat: (Karnlsa kim den papel i kom ku pan ser). Si nan yamabu un lapistn ta un ofensa, pasobra "lapistn ta e pida heru ku un sapat ta bati kweru, sole riba dje. Despwes ku James Watt a traha e prom mashin dl stom, e periodo di Revolushon Industrial a dal aden, ku tur e problemanan di desempleo. Hende tin kutis. Bestia tin kweru. Awnke nos sa bisa: B'a pika mi kweru ku bo ofensa, i di un hende ku a traha hopi den solo: "E tin kweru kurt. Un "msla di awa dushl ta un ku no konos su fishi bon. Un klabu ta saka otro. (Klabu ta saka klabu): Pa via di un kontra-tiempo bo ta lubid esun di prom. Un "Wan-shete-fishi: 1. Esun ku sa di tur un poko. 2. Esun ku a frakas den tur. Nos ta kwe un djp, "traha un trabow, "lora man ku algu, "okup un pwesto, "praktik un fishi, wanta trabow pa otro hende. Esun...”
6

“... karni. Mua kuch. Wiriwirl dl pan Kuki, bolo, pastechi, empan, ayaka, kala. Duna nos nos pan di kada dia. Esei ta pan di kada dia. (ta kos ku ta sosod tur dia). Nan dos no ta parti un pan. (Nan no tin lei ku otro). Dunami pan, yamami bobo. (Hasi loke bo ke, basta bo yudaml). Ta na boka di frnu pan sa kima. (Na ultimo momentu bo por frakas). Lo bo kome pan ku diabel a mansa. (E kos el lo salibo karu, malu). E asuntu aki ta mi kuki. (mi djm, mi zjoli). Fancha no ta ni karni ni pisk. (E no ta ni un ni otro). Bo ke kome karni, nenga wesu. (Bo ke kome, ma bo no ke traha). (Di pushi si, dl miow no). (Bo ke kos fasil, ma bo ta bula pipa pa molster). Un webu pas na awa. (hereb moli). Bai frizjl webu pa tanta! (Bai bo na mowla). Un mama no tin wea pa stoba su yu. (Pa malditu o bandidu ku un yu ta, nunka su mama no ta bandon). E mes wea di kadushi ta bon pa giambo. (Ku e mesun kapasidat un hende por logra den varios direkshon). Mankaron ta trah ku haria, suku i koko rasp. Un hende mankaron ta inkapas...”
7

“...barika ta na su man. (E ta kome kiko ku e haa). Den dos man funchi no por sali papa. (Dos huntu por mas ku un so). Kome zupia, bebe awa! (Moda chistoso dl bisa un hende ora e bisa ku e tin hamber). Na kada banda di nos garganta tin un wea di funchl. 4 Kuminsamentu fin Kumins i finalis (kaba) un trabow Start un motor Enkabes un karta ku________ Origen di un idyoma Na final di kwenta Na fin di siman Na kabamentu di siman Na prom momentu mi no a rekonosebu Porfin (finalmente) el a papia brdat. Duna un toke final. Punto di salido, di yegada. Hasi algu ku un propsito. Lo bo kaba malu (bo fin lo ta trlstu). Alex a traha duru, te ku el a bin logra su propsito. Pone un fin na e soketada ei! Punto final, (tras di un frase ku a kaba). Den kuminsamentu Dyos a krea shelu i tera. Alafin alafan e kwenta a kaba. (final dl kwenta pa mucha). Ba kumins bon, weta pa bo kaba bon tambe. Un hende no sa kon e ta kaba. (muri). Ta basta papya. Kumins pa kaba! E stulnan akl ta bon akab. Tur e asuntu a kaba na aros i...”
8

“...E peon ta skei (trabow) seis or. Lesa un buki di kuminsamentu te fin (final). Ora di sera ta ora ku pakus i tienda mester stp di hasi nogoshi. Semper Manuel ta yega na ora oradu. (na ultimo momentu). Awor si nos a yega kaminda nos ta bay! (Esaki ta kolmo!) Bon ora di kaminda! Didla mester habri, pa anochi sera. (Tur kos mester tin un kumins-mentu). Dia galia saka djente. (Nunka) Na fin (kabamentu) di mundu lo tin huisio final. For di un prinslpio nos tabata sa ku_____ Na prinsipio dl aa. Kumins di nobo, atrobe, un be mas. Indjannan arawako a biba den sitwashon primitivo. Bo kontrato ta seka di ekspir. Katrin a pasa su eksamen final. 5 Kortesia Un hende ku bon o mal manera (moda) Grosero, brutu, nbeskp Salud. Un saludo. Mash kumindamentu! Duna hende man Kon ta? Kon ta bai? Kun bai? Muchu gustu! Masha danki! Na bo rdu. Bo por haslmi un fabor? Gratitut. Gradisidu. Malagradisidu Bondia, bontardi, bonochi. Bon siman! Pasa bon! Dwelmi muchu bo pyrd! Es ku Dios ke! Deskanso! (despwes di morto)...”
9

“...bisa? Kon tempu? Ki notisya? Kon kos ta? Kon ta ku bo hendenan na kas? Tur ta bon di sal. Dios kriabu! (ora un hende nister). Ku danki mi kushna no por huma, (ku palabra bunita mi no por kome). Danki di mundu ta pishi di yewa. (Ora bo haa mal danki). Ai si, tesei ta mi danki! (igwal na esun ariba). Krta un hende su palabra ta falta di kortesia. Ku bo semper na kompania! (Kontsta riba un felisitashon). Hasibu na kas! Pidi despensa no ta kita nada for di un hende. Kalin tin mash boka sushi, (e ta papia palabra malu). Estela tin boka dushi. (E ta kalanch hende ku palabra). Bo boka n tembla ora ba bisa e palabra ei? (Kon bo por tabatin kurashi di bisa....). Boso a derami na bida. (Boso no ta puntra mas pa mi). Manuel a tira un flor pa e galia ku a pasa. Tur porta ta habr pa un persona korekto i desente. Un sonrisa no ta kosta nada, pero e ta bal hopi. 6 Afirmativo i negativo M'a haa un kontsta negativo. Duda; dudoso Ma keda na duda. Bo n tin rason, bo ta robes. Nan ta gravemente kibuk. No ta...”
10

“...bo ta papia por result brdat). Sakaml foi mi duda; no ta yu di Angela e mucha ei? Nos a pega barku. (komet eror). Mi slnti a dunami ku.... (Sigun mi pensamentu ta bisami______________) A dal na mi sintf ku_____(dl ripente ma krda). Tin hende sa gaa, pero Perul ta un gaad riba wil, bahando seri Pietermaai. Vasil un hende muh. (Gaa, pompa, frega, ku intenshon di abuz). 7 Propiedat Propiedat (loke un hende tin na kas, tereno, plaka, prenda) Kalidat (di un artkulo) Karakter (dl un persona) Mi ta pose (mi tin) dies kabai. Nan tin falta dl plaka den kaha. Yoya mester dl un shimis pa bai fiesta. Kontestando bo karta den mi poder______ El a bula na awa, salba mi bida. Balor di un bida ta grandi. Balu e oloshl ak pa mi. Warda o pone plaka na banko. Lanta plaka. Kobra Interes. Warda bo kurpa pa peliger. 9...”
11

“...nenga di paga ta sinbrgwensa. Saka ventaha. Haa probecho. Hasi ganashi Hiba prdida. Su negoshi ta duna bon. Blra riku riba kustia di otro hende. Debe no sa frusa. Morto ta un debe ku nos tur mester paga. Awor ak kos ta malu, un poko batu, ma ku poder di Dios mi ta bini kla. Esun ku warda lo tin. SI bo tin basta fondo, bo por kumins bo nogoshi. Plaka mester lora. Nan ke invert plaka den e empresa nobo. Bo por fia Djo. E ta bon pago. E flus ak por ta kosta 50 florin, pero e ta bal binti so. Dis ta bash (skars) manera ratn di krki. Plaka di oro, di plata di papel, di koper. Chalito ta warda sn den su runbs. Konta un kos na plaka chik. (den tur su detayenan) Plaka ta lanta morto foi santana. (Plaka ta drecha tur loke ta malu) Kaminda tin plaka, plaka ta bai. Warda plaka, kumlnd hende! Parse ku awor ma bira plaka malu. (Parse mi no ta konta mas). 8 Buki Ttulo; kaptulo Na pgina trinta Un buki di 200 blachi Kontenido Eskritor, owtor Librera Biblioteka pbllko Novelista, novela Poeta, dramaturgo...”
12

“...Kwenta di Nanzi Kwenta krtiku Un echado (hlnchad) di kwenta Un komposishon (na skol) Un ensayo (literaryo) E figura prinsipal den un novela. Poesa ta pensamentu elev, ekspres na un manera elev, ku rima I ritmo. Bukinan di Biblia ta konten mash sabidura. Skirbl un resea (krtika) riba un buki nobo ku a kaba di sali publik. E obra ta konsist di dos tomo. Derecho di owtor mester ta respet. Tin ku pone sabidura dl buki na prktika, pe por bal algu. E mucha ta kome (guli) buki. (lesa hopi i pur). Alfonso ta tee buki pa un komersiante. Un nota abow na un pgina. Un manuskrito skirb na man o na taipraiter (mashin). Un hende ku no por lesa ni skirbi ta un analfabeto. Sklrbi pa di galla (skirbi mahos). No unikamente un owtor mester tin algu dl bisa, pero e tin ku des-kribl su flguranan di tal manera ku nan ta blbu den bista dl e lektor. Loke ta skirb sin esfwerso lo ta les sin plaser. Hemingway a puli su obra "The old man and the sea kwarenta be, prom ku el a publik. Ta un manera so tin pa sia skirbi:...”
13

“...9 Bida di kunuku Kunukeru Kas di shon Kas di pali maishi Biba na (den) kunuku Traha den hfi Kria bestia Hala awa na pos Traha roi, pa awa kore Forma korona rond di mata Roza mondi, piu tera Tira chapi, koba ku piki Simla, stk Lg un mata Saka pieu di pali lamunchi. Kachu di bakoba Balla di bonchl Tapushi di maishi Trshi dl dreifi Tee se Wapa tras di se Kosecha di maloa Ranka yerba stinki; ranka beu Hala lechi di baka o kabritu Kowchi di galia Kur di baka, kabritu, karn Warda maishi den mangasina Pone hrmnt den djogod Planta siboyo largu ku sldu riba bodogo Koba batata, pinda Maishi chik, maishi grandi (maishi katana) Grda tera ku mst (mrs) Bandera di maishi Bati maishi den piln ku manga di piln Dakun bags Rnka di patia, pampuna Soseg bow di ramada. Si batata haa bon tera, e ta yanga. (Esun ku tin hopi plaka, por hasi grandi). Banana ta bisti row, pe no troka paa. (Asina sa bisa hende ku hardibai ta bisti e mesun paa). Baka a muri bai, laga trabow pa kweru. (E persona a murl, laga difikultat...”
14

“...Hala kaminda iargu na pia. Katuna a kaba na sakad; ta rabn so a keda. ("Rabn ta e heru ku ta dal riba e pieda di kandela, pa saka un chispa i kima e katuna (di milon di seru) den e sakad. Otro nomber pa "sakad ta "kachu di kandela, komo ta den un kachu tabata yena e katuna. Ta uza e ekspreshon aki pa hende ku a prd poit, keda bashi, pero ku sinembargo ke sigi hasi grandi. Ranka a muri; knknber no ta par mas. (Si un barku senk, su karga tambe ta senk). Si bo no ke tin gera ku lagadlshi, no planta bonchi na su trankera. (Si bo no ke tin trbei ku un hende, anto keda lew for di dje). Maske un makutu su repchi ta un banda, e ta haa su kargad. (Di mesun nifikashon ta: Pa korkob ku kalbas ta, e tin su tapadera). Pa mahos ku un hende ta, e ta haa un pa kasa kun. Despwes ku kaba di stiwa maishi den mangasina, ta kolog e ltimo tapushi na un balki seka dje entrada. Esakl ta e tapushi ku nan ta uza prome ku tur, ora ta bai bolbe planta. I esei nan ta yama "Bandera di maishi. Ku un "man sushi ta kita fruta...”
15

“...kuminda). Tampa parse dader un poko, pero e tin forma iargu i no rond manera dader. Un mta por kwe pispis. (haa pispis, pst). Plspis a kai den nan famia. (Nan ta muri un tras di otro). Un kunukeru ta kana ku su "koto, pa pone diferente kos den dje. Ora e ta traha den kunuku, e ta uza un "lantera (generalmente di saki pita) pa kwida su paa. Kita un tpi di flor, pa pega na lapt di bo bachi. Un trshi di kashu srnam. Flor di barbe ynkuman tin un bshl di kabei. Ma keda na al'e palu. (riba hilu, riba webu, tur na ansha). 11 Karta Envelp; direkshon Fecha ariba na man drechl Korsow, 18 di agosto 1971 Un nota; un notisla Un karta di rekomendashon Manten korespondensha ku_____ 14...”
16

“...afekto i mas tantu detaye pusibel tokante esun ku ta skirbi, paso-bra ta esei ta interes nan. Un nogoshi ta manda un nota pa un persona, pa e persona sa, por ehmpel, ku e tin un kwenta dl regla. Un nota semper ta krtiku. Notisia (nobo) di kanoa ta notisia biew. Aki poko dia mi mes ta mi nobo. (Lo mi bini personalmente). Muchanan sa manda karta pa fli, pasando un pida papel na e lia, pa bientu hib te den tm dje fll. Komo un karta tin ku refleh loke e persona ta pensa i pone riba papel, ta nesesarlo pa e karta tin bon puntuashon. Nos ta tira o buta un karta na post. Stampia riba un envelp mester ta den huki ariba na man drechi. Na parti patras dje envelp por skirbi nmber i direkshon di e remitente. 15...”
17

“...Solo di guma (solo fwrte i sin bientu). Solo a sali Djan na Montaa. (El a drumi prd ariba. El a prd San Guan). Kabritu di: Pa awa di atardi muhaml, mih mi mira mi mama hork. (Esaki ta pa avis hende, ku si nan kana atardi den awaseru, nan ta bira malu). Aa sin birn. (Dia galia saka djente. Nunka). Ta kada aa pa kwaresma bo ta blo seka nos. (Mash poko). Dia di alegra ta bispu di tristesa. Bo ta biba largul (Ora bo soa ku un hende a muri, bo ta bis asina). Ta pasobra awe no ta bo dia; pesei ba skapa. (No ta bo da di mal swltu o di muri). Semper Kadol ta yega na ora oradu. (Na ultimo momentu). Ba yega na ora bon. (Na momentu ku ml mester di bo). Tambe sa bisa: Yega na ora di mester. Bon ore (ora di) kaminda! (Deseo pa e persona yega kas bon). Nos ta bisa: Dumingu di Tres Rei, dumlngu di rlsibimentu (sin "Dja") (e djadumingu despwes di________). 13 Pensa Kere, pensa, imagin Men, haa, kalkul Medit, refleh (reflekshon) Un idea, un pensamentu Fantasia, imaginashon Nan ta supon ku tasina, ma nan...”
18

“...tin un florin den su saku, pero pa nos hasi e sabidura parti di nos mes; ke men ant transform na pensamentu ku ¡dea, meskos ku e kuminda ku nos kome ta bira sanger ku ta duna bida. Ideanan ku ta parse kla den bo sint, por ta vago pa otro hende, si bo no tin e fasllidat (don) di ekspreshon. Hopi hende tin mas fe den nan sintimentu ku den echo di argumen-tashon lgiko. Ta den bo kerementu (kabes) bo tin e kos ei! Mi ke men di ta un ekspreshon ku hopi hende sa uza. Pero e ta zona balente ridkulo. Idea ta mata i e ta kura. Purba rei unda ma sali awor ei. Idea ta pi ku ioko. (imaginashon ta pi ku ora bo ta eilu). Si bo tin koko (sesu), ta pa bo pensa kun. Djo ta lew di koko bash; e tin su dos dede di frenta. Baka a sinta pensa, te nan a hisa kachu buta riba su kabes. (Esaki ta uza pa: 1. Hende ku ta sinta pensa mash. 2. I pa esun ku nan a bisti kachu. Mi sint a dunami ku------(ma pensa ku ) A dal na mi sint. (Di ripente ma krda). Hende bieu su sint por kita, di moda ku nan no ta krda bon mas...”
19

“...Buriku (animal, bestia) ku bo ta! Un kui ta pa kwe pra (totolika, aladuru, kokoi, ets.) Un trampa ta pa kwe djaka. Ku ratufal ta kwe ratn i djaka. Traha duru manera buriku di wela. (traha mash duru i konstante-mente). Di pushl si, di miow no. (Bo ke gosa pero bo no ke traha). Ken ku laba kabes di buriku, ta prd habn ku tempu. (Si bo trata na sia un ku no kir, bo ta prd bo tempu). Par di un kabai mes ta buska hende p. (Kos bon ta yama atenshon di su mes). Makaku su wowo ta hundu; e ta yora tempran. (Mira diflkultat di antemano i turna medida na tempu). Ba keda manera bin ku a tende tiru. (tur spant i na laria). Saka ratn. (Dal un o algn beter pa kita e ka di ayera). Kwe un kach: Dal un beter. Un toro manzlnga: Un pali hmber. Un chubati gengu: Un homber ku brio, un trsio ku bo por konfia. Kwe makaku ku bakoba: Gaa hende sokete ku kwalke koi loko. Bo tin swltu di pushi. (semper bo ta di bon; semper bo ta skapa). Un chubatu kum no ta sirbi mas pa produs. Kach no sa kome kach. (Dos baina no...”
20

“...15 Karga, wanta, soport Hisad di peso Un baka, kabritu, karn karg (ku barika) Karga responsabiiidat Wanta ku pasenshi Karga speransa Mi n por wanta e hmber ei (mi no gust) Faha kustia pa hisa kos pis. Lanta pia! (kana mas lih) Lanta fo'i soo Un kalor insoportabei Hisa benta (yanga na manera eksager) Hisa pareu! (Ora ta lanta morto) Un palu karg (yen) di fruta. Bida ta un peso pa Katrin. Bapor di krga E ta karga nmber di su tata. Krga di tur kunuku ta yena Punda. (Tur tiki ta yuda). Nan a transport un kas di tabla di Punda pa kunuku. Laga e kaso na mi enkargo. Te ainda nan sa uza merln pa lastra krga. Buriku ta bestia di krga. Kargad di saku largu no sa konfia su kompaeru. (Ladrn ta kere ku tur otro hende ta ladrn). Kada hende tin ku karga nan krus den bida. Si bo a hisa leba pone riba bo lomba, bo tin ku wanta konsekwensha. Trese e buki pa mi. Hiba e paki ak pa Manuel. Hibad di rospondi ta bira doo di kestion. Dochi no a hiba ni trese. (E no a reakshona; el a keda ketu). Nan no a lanta...”