1 |
 |
“...TRAS.
Tin be bo ta baj serka dokter ku kabes masha fresku. Si ta por ehmpl pa un ser di kurpa o djis un krenchi grawa-tashi di temp'i kalor, ja bo sa di antemano ku no ta nada partikular. I komo bo tin sigur ku lo no tin ni kortamentu ni pushamentu di angua den bo kweru, bo ta bishit dokter ku kurason trankil. Pero den e kaso di mi sufrimentu, ma pasa un sustu un siman largu, loke a ponemi bebe diferente pildora pa nrvjo. Bo sa ki ke men ora bo ta sinti un kos ta hinka stret baj den bo garganta? Bo ta hanjabo ta tosa i guli skupi konstantemente, kerjendo ku esej lo juda. Pero e hinkamentu den mi koro-kro no kjr a kita. En kambjo el a para bira un kos insoportabel, ku a ponemi bira kasi loko. I den mi ansha ma pensa riba tur sorto di frmidat stranjo.
A la largu, ora e kos a molostjami asina tantu, ku ja mi no por a wanta mas, ma disid na pidi un amigu di mi spli-kami ta kiko e kos ej por ta. El a keda wetami duru den mi kara i puntrami ku masha serjedat: Bo ta huma hopi?. Mi mester a rekonos...”
|
|
2 |
 |
“...9
kurason ma kamna baj lague. Mi n tabatin gana di hasi nada mas. Pursi lo mi no tabatin muchu tempu mas di bida. Ta masha pik si, ku un hende hoben manera mi mester a muri. Ta kiko ma gosa? Un rbja a lanta den mi. Ma saka un paki di sigaria foi mi saku, kibrele na filingrana i tire afo. Mi kjer a choka kada malditu sigaria, ku a destru mi garganta i skupi tur e huma stinki, ku a trata na matami poko-poko. Pero... si mi baj dokter... kisas... kisas tin salbashon
ainda. Si ta kos ku nan por krta e pida malu tira fo____________ lo
mi no por papja mas________ Pero sikjera mi ta na bida.......
Ora ma kamna drenta e ofisina di dktr, ma sinti ku ambjente antiptiko ej den tabata mi prome preparashon pa muri. I e tiki gana di bida ku a kedami, a dirti kaba na nada, sigun ma sinti tur e ol di remedi. Un tow di hende ku kara sin grasja a drj mirami, manera ta kontentu nan tabata di hanja konswelo di un enfrmo mas. Despwes ku nan tur a kaba di mirami di mi kabes te mi pia, tur a bolbe kaj den nan...”
|
|
3 |
 |
“...10
gunta a marka den su kara.
Laga nos mira. Habri boka banda di e lus aki. Ma span mi kkunbjn, di moda ku un bola di bijr por a pasa trankil baj paden. El a move e lus, pe manda e klaridat te den mi koro-kro i pone un kara masha importante. Pero ami ta kere, ku den su mes e tabatin gana di grita hari. Pasobra mi mes a imaginami ki ridkulo mi mester a keda ku mi koi kome hanchu habr, sin por guli skupi.
Wante asina, el a bisami. Ma mira ku mi rabi wowo kon el a kwe un pns largu i pushele den mi garganta. Un kos a hasi chip den mi koro-kro i ja ma kalkul kon e ta ranka e kansr for di mi garganta. Ma ora ma kere, ku e dktr ta baj sigui ku e tratamentu, ma mira kon el a keda weta un pida kos na punta di e pns i sonre. E ora ej s mi por a bira bestja. Pasobra un hende no por ta asina sin kurason, mjen-tras otro ta sufri bo dilanti. Pero no obstante ku el a hasimi hostin, ma domina mi mes i puntrele:
Tasina mes, dkter?
Kiko shon a kome ultimo dianan aki?
Tur sorti kos, dktr. Mjentras el a keda...”
|
|
4 |
 |
“...el a kwe un buki for di riba mesa, dilanti di e imagen di San Antonio i mi por a lesa e ttulo di e buki. Tabata obra di un eskritor hoben Kuraso-lenjo. Pero sin kibra kabes ku e ekspreshon preokup di Maltida, ma pidiele, ku e por lagami mira e buki prome ku nos baj laman. Ku su dos wowonan asina grandi Maltida a keda mirami, primi e buki kntra di su pechu i kontestami tur gagu: Nnnn.......no.....shon.....Kkkk.......Kajochi... .Ai____ Mario_____
Mario, sint trankil den su stul di zoja a rospond masha trankil: Laga shon Kajochi mira numa. E ta muchu bon amigu di nos. Mi n ta kere ku e ta bisa resjrs nada. Weta s pa e pida papel di korant no kaj afo, shon Kajochi.
Pero pakiko resjrs? ma puntrele, sin por komprond tur e ansha di Maltida, asina lew ku mi sa, no tin nada malu den e buki ej.
Lagami splika sjon Kajochi, Mario a sigui aklar. Nos ta uza e buki pa numbr. E kos ta, ku nunka nos tabatin swltu...”
|
|
5 |
 |
“...Kajochi a komprond awor?
Tur loke mi por a hasi ta di sagud kabes, ku mi kara masha serjo, pa mi no ofend e dos bjewnan den nan kreensha. Ku su kara manera un pregunta, Maltida a dunami e buki i mjentras ma boltu blachinan dje buki, ma ripar, ku e ta numer te 99, kasi sufisjente pa tira un par entre shen numbr. Mi sinti tabata traha ku frt, pa mi plane ki komentarjo lo mi duna nan. I sigun ma prta mi kara den un sonrisa, mi di ku nan: En ta mal idea; sigur ku no. I si bo ta gana algu, pakiko lo bo keda sin hasie? E n ta mal idea, bo sa. E ta bon. E ta famoso.
Mario a grunja un kos i Maltida su kara a plama den un hari kontentu atrobe.
Shon Kajochi a komprond e kos anto, Mario a ob-serv, ku su pipa den boka.
Sigur si. E ta un sistema tur afo, ma bolbe konvens mi amigu Mario.
Kompletamente trankilis, Maltida a jang baj den su kushna atrobe i Mario a keda hari chik-chik. Ami a bolbe buta e buki di salbashon ku masha reverensha dilanti di San Antonio i sende un sigaria. For di patras den kushna...”
|
|
6 |
 |
“...PASEO
Komo tabatin un dusji luna kla, ma disid na baj dal un bwltu den kaja, prome mi subi kama. I gosando kon e kla-ridat swave tabata basha su splendor trankilisante riba nos isla, ma kjru un pia-un pa den ajru fresku, baj pariba.
A parsemi, ku e bjentu agradabl i e ambjente pasfiko di naturalesa a hasi efekto riba tur hende. Pasobra owtonan tabata kore masha poko-poko. Apenas mi por a tende kombr-sashon di e diferente parehanan, ku ma topa riba kaminda; asina ketu nan tabata papja. Asta poko chabalitu, ku generalmente sa kamna borot na trupa, tabata dal un paseo masha desente, gosando ku nan radio chikitu di batera. Den e shap na Colon tabata rjna un kjetut stranjo. I djis mas pariba, den e sastrera di Bas Pipi, dos di su amigunan tabata sinta weta kon e ta drecha un karson, sin papja un pia di palabra. Tabata manera luna kjer a oblig tur hende di pausa i medit den luho di su grandesa na firmamento.
Dilanti di misa di Santa Famia ma drenta baj paden, pasando despwes pariba di misa, ku...”
|
|
7 |
 |
“...26
Eduardo, su ju sjegu. E mama gordo tabata tee man di su ju hombr i Eduardo su pianan tabata pisa swela ku masha konfjansa. E tabata kamna ku asina tantu siguransa, ku un hende ku no sa, lo por a kere ku e brel skur na su kara tabata e ultimo kapricho di moda pa jnkuman. E bjehita, un poko mankaron, tabata pasa balente trabow pa hupa riba kaminda ku su kurpa gordo. Pero maske zonidu di su rosea a duna prueba di su kansansjo, e tabata splika Eduardo masha kon-tentu ki bunita e lus di luna tabata lombra riba e dos trchi-nan di misa di Santa Famia.
Ta na e bahada banda di misa nos ta anto, Eduardo a splika su mama, ta pesej mi ta sinti e kaja ta baj abow. Tansha a sigui kontele dje skol nobo, dje bendementu di kos-dushi na e otro banda di kaja i dje asera hanchu pariba di misa.
Sigun e mama ku su ju a sigui kjru baj, e zonidu di nan kombrsashon a mengwa gradwalmente den mi orea. Na e lorada ma mira kon e mama a glorja su kurpa. Mester ta ku Eduardo a sinti e moveshon di su mama. Pasobra...”
|
|
8 |
 |
“...PA MOTIBU Dl NWEBE SEN PRETU
Ma keda masha stranj di mira Fecundo ta kore riba truck di sushi. Pasobra tur hende konosele komo Fecundo di Panadera Encanto. Pesej tambe kurjosidat a butami jega serka dje i puntre ta kiko a pasa ku awor e ta na gobjrnu.
Mi no ke hanjami den piskalt, el a dunami pa kon-tsta. Pero komo su rospondi a bentami mas lew, mi di ku ne, ku mi no ta mira kiko prizon tin di hasi ku su trabow komo shafer di truck di pan. Fecundo a sende un sigaria i puntra-mi ku mi konos shon Jaku Zalenberg.
Esun di den shon Toms?.
Manera bo di. Bo mester sa ku tur mainta mi tabata entreg tres pan franses na su kas; un pe mes, un pa su kas i un pa e kri di nan. Ta kos ku ma hasi basta tempu kaba. Pero riba un bon dia shon Jaku a jama na telefon i bisa mi chef, ku ta dos pan so e ke riba dia ku su kri ta libr. Awor ma tende ku gobjrnu a saka un reglamentu nobo, pa tur kri di kas tambe hanja nan dia libr. Pero kon mi por a hole sa ki dia e shon ej no ta traha? Pesej mi di: Esun pan mise-rabl...”
|
|
9 |
 |
“...namor e pobr den mi sirkunstansha. I sjs luna largu shon Jaku no tabatin nodi di jama na telefn ni zundrami.
Pero pakiko sjs luna? ma informele.
Tesej te kabuja, Fecundo a sigui su istorja, despwes di algn luna ma ripar ku Gwendolyn a kumins hancha poko. Pero ami a kalkul, ku lo ta pasobra e ta sisti su kurpa ku kuminda. Te ora ku un luna pas el a bin kontami na griti joramentu, ku e ta ensinta i ku Emigrashon a bise, ku e mester bolbe su tera. Komprondemi bon, amigu, sempr ma trata e mucha ku masha rspt.
Ta ki mishi e galinja na estado anto?.
Shon Jaku, bo n ta komprond?, Fecundo a dunami komo aklarashon pa mi duda, pero ma regla e sinbrgwensa su kwenta pe. Maske e kos ej a butami prd mi trabw. Pasobra mes manise ku Gwendolyn a barka baj, ma bati na shon Jaku su porta banda di shetor di mainta. Mi tabatin kwatr pan den mi man i ora e abuzador a habri porta, ma tire ku kwatr pan. Anto mi di ku ne: Ata ki, kombles. Dos ta pa bo ku bo kas. E otro dos ta pa e pobrsitu kri i e kriatura di bo...”
|
|
10 |
 |
“...32
DUNE BON DUN
Mai-Chia ta un bon alma, ku ta biba su bida simpl masha trankil den mundu, sin moveru ku ningn hende i sin subi lomba di su prhimo ora no ta nodi. E por ta parse so-
kete ku su kara di putu. Pero ami ta hanja, ku e ta sobre-
saljente riba tur otro hende, pa via di' su konosementu eksepshonal di jerba. Esej ta un sabidura, ku el a sinja serka su wela na kunuku, for di dia ku el a kumins konos jerba sigun e ta kamna piki palu den mondi di Chinch.
Pa masha poko plaka Mai-Chia a juda hopi hende den nan frmidat ku su remedinan di jerba, huntu ku bon konseho, palabra dushi di konswelo i un splikashon pomada riba e manera di uza e remed di kas. Pesej mi- ta kere tambe, ku Mai-Chia a logra akumul balente hopi bon rekomendashon serka tur su sntunan pa su bida den etrnidat.
Ku e mirada sumiso, ku lucha di bida a forma den su
kara plotu, Mai-Chia ta sint riba su kaha di batata na su
luga numer di tres florin ku tres sn grandi pa luna den plasa di Punda. Trupa di hende, ku tas di papel...”
|
|
11 |
 |
“...ISTORJA Dl PISKAD
Sempr ma bisa Gs, ku mi no ta gusta kestjon di baj laman anochi. I ma splike tambe kon ma lesa den varjos buki, ku nabegante mes a skirbi, kon den laman tin poko monstruo masha grandi, i ku ta ora laman ta friw den anochi nan sa bini ariba. Pero Gs a grita hari i sigui tam su linja trankil di dje bow di palu na boka di Santa Krus. Ma komo mi tabata konvensi di e peligr riba laman por sjrtu ma mira potrt di varjos dje bestjanan ej den buki mi di ku Gos: Bo n tende nunka di otro piskad, ku a dispars ku boto ku tur, sin ku nunka mas nan a tende algu di nan?.
Mal tempu a hibanan, Gs a dunami pa kontsta, mi-ho bo laga tur buki sokete para. Ami tin 22 anja ta piska
di-dia i anochi. I te ainda mi n topa ningn sorto di mon-
struo manera bo ta pretend. Lubid pantomina. Otro majan ta luna jen. Bo ta ban?. Ma para pensa un momentu, mirando ki dushi e laman ta zoja pafo aja i despwes di un ratu ma konteste ku lo mi pense.
Ma atrakshon di laman, gana di piska i e dushi luna kla a butami...”
|
|
12 |
 |
“...35
kumins fir linja pa piska fndu. Tabatin un bjentu fresku ta supla i e luna kla a buta laman lombra masha bunita. Sigun e boto tabata balja riba awa, ma kumins kanta. Ai, pisk-nan tabata kome manera razu. Den un rati ora nos a barka kwatr purunchi grandi, un gato, poko kandlchi stinki ku dos debjo.
Mi ta kalkul ku por tabata mas o menos djesun or na e momentu ku ma mira un bulto pretu lanta na belume di awa, na un distansha di un dos shen metr foi nos. Gs, ku tabata sint ku kara pa tera, no a ripar nada. Ami a sinti kon sustu a buta un kos dal te den mi garganta, di moda ku prome momentu mi n por a saka palabra.
Ggggg......Gs, ma kumins, tur gagu di spantu.
Friw bo tin?, el a puntrami, sigun e tabata kobra su
linja.
Mmmm..........mira. Mirej, Gs, i ma munstre e bola
grandi riba awa, ku dos wowo ta lombra manera kandela den dje. Gs a bira wak i sin prd pa gana, el a laga su linja baj, bentami ku e remanan i gritami manera hende desesper: Turna! Hasi lihe! Rema!
Pero nos ta riba ankr.
Krte...”
|
|
13 |
 |
“...shenti kwarenta libr di gordura, Minta a janga drenta sala di Kalin, trosjendo riba su hilchinan de-legaritu. E blkinan di- sebu manera pudn na kada banda di su kustija, ku e dos lanan di su shimis kor-kim a butele keda manera un barku nabegando riba laman.
Atami, Kalin mi dushi, el a kumins kasi sin rosea, mjentras el a seka sod bw di su kachete tripl ku un lensu
chiki bord tur na perfume. Tur brazilt ku pulseranan a bat
manera maraka na su brasa gordo. Kalin mi amor. Bo mester kose un bist masha bunita pa mi ku e tela ku ma trese pa bo. Pasobra, manera bo mes sa, Robertiko mi ju ta baj hasi su prome Santa Komunjon otro luna. I mi mester keda tur afo. Bo sa kon mi ta gusta tur mi kosnan nchi, pa ningn hende tin algu di bisa di mi. I riba un dia grandi asina no por tin krtika. Bo mes no ta hanja, dushi?
Kalin a keda sinta skucha ku su kara kans tras di su
mashin, mirando kon Minta a pone e tela di kanchi kol di oro riba e mesa den huki di kas. Manera motor sin brek Minta a sigui splika...”
|
|
14 |
 |
“...diessjs anja, ku kara poko lelo, a drenta serka Kalin i besele, ku ta Minta a mande bin buska e bist, pasobra Minta mes tabata masha okup ku preparashon pa Risibimentu.
1 unda mi plaka ta?, Kalin a puntre.
Shon Minta di ku djaluna e mes ta pasa serka shon Kalin pa paga. Kalin a sinti ku ej bw tin glas. Pero pensando riba e figura di Minta, ku tur e museo di brazilt i prenda di oro na su kurpa, el a kalkul ku un tipo asina lo mester tin basta bleki. I sin pensa mas alew el a duna e mucha e shimis baj ku ne.
Tres luna a pasa despwes di Risibimentu i te ainda Minta no a jega na Kalin su porta pa hasi kwenta. I komo Kalin tabata den basta nesesidat, el a disid di baj investig e asuntu. Despwes di a kamna puntra masha hopi kaminda, el a bin hanja e kas di Minta te patras aj den Santa Rosa. Bon hos-tin Kalin a kamna jega serka i bati na porta. Un hende hombr a kontest ku stm masha brutu: Ta ken tej?. Kalin a lur den jalus i mira un tipo bushi, ku lomba sunu, par riba un mesa ta frf plafn di kas.
Bondia...”
|
|
15 |
 |
“...ej mi ta bisa Manuel, ku mi mester pasa serka bo, pa mi pidibo warda un poko pa mi. Ai, mi dushi. Kos a kwe nos di sorpresa den kas aki, di moda ku mi kabes no ta parew e dianan aki. Isolina mi ju maj mester kasa pur i bo mes ta komprond........... Kalin no a paga
muchu tinu na Minta su istorja, komo e tabata mirando e stulnan di luho den kas, ku e radio grandi i e mamaz di te-levishon den huki. Riba e sofa burus tabatin e hrmntnan di numbr, esta e katera grandi i e buki chikitu ku e blpint.
Masha trankil i sin ningn sorto di nrvjo el a bira bisa bisa Minta: Loke ba hasi ku mi ta kos di kach. Mi ke mi plaka awor aki mesora.
Ta di unda ba saka tribilidat di jama mi kas kach den mi kas?, e gengu riba mesa a grita i bula bw na swela. Kalin a keda para su dilanti ku kara na lar ja i bise: Mi ta ripit kos di kach. I si mi no hanja mi plaka, mi ta avis polis ku bosnan ta bende numbr.
Parse ku e mensa a kwe nan di sorpresa i surti su efekto. Pasobra mesora e pareha a baha stim i bira pan-pan,...”
|
|
16 |
 |
“...HENDE BIBU TASINA
Frankamente bs, ma bira masha kontentu dia ku Basilio, e ju di Agustu, a bin hasimi un bishita. I komo ami tabata un di e promnan, ku el a bin kumind den su vakansi, ma sintimi honr ku su presensja.
Hende n por kere kon tempu ta bula. Ta poko dia pas ej e mucha a baj Ulanda pa studia. Ata awor ja e tin kwatr anja trai lomba. Agustu, su tata, a kamna konta kach ku pushi kon brait e kriatura ta i ku ta Isla a paga su pasashi, pe bin pasa su vakansi na Korsow. Ami por a komprond e pobr su legra, awor ku e mucha a saka su kara. I pa mi papja kla, mi mes a sintimi un krenchi orgujoso di bolbe mira Basilio. Mi ta korda manera t awe kon mi tabata traha fli pe, ku nos tabata bai subi den seri Domi. Pesej maske kos tabata poko bahitu pa mi, ma lanta poko soda ku un botr di whisky, pa mi trit e bon.
Basilio a brasami ku masha karinjo ora el a jega na mi kas i ma sinta mi boka ketu, pa mi tende kontami di su bida i su eksperensha na Ulanda. Pero loke ma gosa mas ku tur kos ta kon...”
|
|
17 |
 |
“...dede.
Maske e tabata primi pa hasi su kara simptiko, bo por a mira mesora su ekspreshon di tigr. I e manera ku el a kon-trami ku su bista skrpi a butami hanja rabja riba dje mesora.
E ta hala tur dol den bo brasa, bo pia o for di den bo barika, el a sigui splika, mjentras un muhe chiki ku asina un lobi su dilanti a para skucha tur e venthanan di e pulsera mgiko.
Treinta placa seor. Quiere?, e Venesolanu mi tras a sigui purba na bendemi e bakbanan. Ma sagud kabes sin dri mira, pasobra mi tabatin masha deseo di kontempl e ultimo invenshon kura-todo, ku hende bibu a benta riba mer-kado. I ora ma hala mas serka, pa mira e salbashon mister-joso den man di e shon bunita, ma ripar ku riba e pulsera tabatin mark Relax i Made in Japan. Pa mi esaki tabata sufisjente prweba ku ta nogoshi brutu riba kustija di so-kete. Pero ma keda para un ratu mas, pa mi mira kon e shon-mama ta baj dal su klientenan abow. E muhe chikitu a keda mira e pulsera ku deseo i tristesa. I ora e pobrsitu a kumins keha di su dolnan...”
|
|
18 |
 |
“...romatisma a kita por kompletu. Na parti di Beneswela ku Kolombja nan ta uza e pulseranan aki pa ki sorti dol ku bo ke. Kaminda dktr a faja, e pulsera aki ta judabo. Mi prenda ta kumpra un serka mi?
Ta dwel mi masha mi shon, e muhe chiki a kontest, kasi ku awa na wowo, manjan s mi por kumprele. Awor ak mi sn no ta jega. Ma kaba di kumpra kumnda pe mucha-nan.
Hei! psssst! Aura!, un hende a grita un krenchi mas pariba. E muhe chiki a dri mira i kamna baj laga nos. Pero e bended no a prd pa gana i el a bira tumami aden: Shon Papa ke un pa bo saka dol. Nan ta masha bon bo sa. Ata ora bo tin dol di kabes despwes di un bon paranda, e ta plak-ja tur bo dol di kabes pa bo. Esun pa hombr ta kosta dies-sinku florin so. Ma mire di su kabes te su pia i konteste seku: Masha danki. Mi kabes ta masha parew. Ainda mi n bira chocho, ku mi ta kere den webi gai. E muhe su wowonan a krta kandela. Ami no a hasi kaso di su rabja i kamna baj di mi. Pero ora ma jega na e skina di brug di Skarlo, ma weta un otro bended...”
|
|
19 |
 |
“...47
Komo no tabata mi asuntu, mi no a mete pata den nan kombr-sashon. Pero ma sinti deseo di kwe e muhe sagudi, pe realis ki chombn nan ta tumele hasi. Bon sar ma baj laga nan. I asina ma jega ofisina, ma jama mi amigu Jose na telefn, komo mi sa ku e ta agente di tur sorto di chochoria Hapones.
E pulseranan magntiko?, el a puntrami ora ma splike kiko ma kaba di mira, bru, esej ta bon nogoshi. Kwantu bo ke? Mi tin algu na stock. Dos dollar i min pa dosin. Hombr, na Mexiko tin hende ku a hasi masha plaka ku e porkerianan ej. Ata bo mester mira kwantu hende ta manda pidi nan for di Veneswela. E soktenan ta kumpra nan manera pan ka-jente.
Pero ta ladronisja e kos ej, Djo. Ta abuzu. Kon bo por gana plaka ku ignoransja di hende?.
Ki bo tin ku nes, hombr, el a grita hari den telefn, pueblo ke ta ganj. Awe tardi mes mi ta trese sjs pa bo kumins bende ku bo konosnan. Mi kjer a kumins zundrele, pero ja el a sera telefn den mi orea kaba....”
|
|
20 |
 |
“...bo por a mira Papa-Riki par atrobe den su porta di kur, komo si fwera ta primesa el a hasi di tee warda na e luga ej i echa flor ku karinjo pa tur e dushi m-branan ku ta pasa den kaja.
Den esej riba un mainta e prome dktr ku a trate a pasa kuminde i puntre kon ta sigui ku su kurpa. Mesora Papa-Riki a hala na kmbrsashon i gradis e dktr masha tantu pa su atenshon. Maske kada be ku un bon polchi pasa krta saja, e tabata pidi e dktr despensa pa e pis e bngui-bngui ku ta janga bai den kaja. Despwes ku e dktr a jama ajo, Papa-Riki a bira bai paden, pa e konta Ma-Seferin, su kas, ki sorto di hende simpatiko e dktr ta. Ma-Seferin tambe a hanja ku ta un gesto masha bunita di pone asina tantu atenshon. I ora nan a kaba di gaba e dktr di un punta na otro, Papa-Riki a baj...”
|
|