Your search within this document for 'yega' resulted in eight matching pages.
1

“...ARTE DI PALABRA PIERRE LAUFFER di : ku eksepshon dje fragmentonan literario, no tin nada netamente original aki den. Tur ta terminologa, idea i konsepto konosi den henter mundu. I te na ora kwalke persona yega na kere ku tin algu ku ami a deskubri, anto mi tin ku bisa ku esei tabata eksisti tempu kaba den nos idioma; solamente e no tabata but pretu riba blanku. Tampoko mi no ta riska pretende ku e trabow aki ta kompletu. Sin duda lo tin semper mas detaye pa agrega. Konsidera "Arte di palabra komo un pasatempu agradabel (i nesesario) ku mi tabatin na 1972, prom na Korsow, den komedor di mi kas dilanti di santana katliko na Seri Pitermai, despwes durante mi vakansi, den komedor di Ra do Pina No. 45, na Madeira, e patria paraiso di mi Belita. Tur esaki espesialmente pa e grupo di idealista ku a asist na e prom kurso di Papamentu LO. p.a.l. dedik na: Julian Coco, un artista te den su higra....”
2

“...mama; skuridat i soledat ront i mi, mjentras e dol djaden ta bai kresjendo poko-poko................ 9. Kansion, himno, oda Un kansion ta part den kwalke kantidad di estrofa o kuplet. E kanti-dad di verso di e estrofanan por varia. Originalmente un kansion tabata skib den un idioma simpel. Tin kansion popular te kansion (kantika) di misa. Un kantika di misa masha konosi ta: Mama di bon conseho. Mama jen di toer clemencia Nos ta yega cerca Bo Pa bo sinja nos prudencia Den e mundu ganjad. Ata nos cerca bo Sinja nos ley di Dios Pa bo sinja nos prudencia Nos ta yega cerca Bo. Esaki ta un di e tantu kantikanan ku Shon Wein Hoyer huntu ku pader Poeisz a kompon mas o menos sesenta aa pas, den e edifisio ku aktwalmente ta Radio Hoyer na Julianaplein. Nan a kompone tantu teksto komo muzik. Si un kansion ta skib na idioma elev, i si e poeta tin entusiasmo pa grandesa di su tema, nos ta yame un oda o un himno. Un himno ta un kansion religioso ku ta kanta di Kreador o tema divino. Un oda ta un himno...”
3

“...dwele di mirabo aspira un luga den solo ku bo kara i sinbergwensa... Ma, t' intil, ja mi sa: maske ki mi pensa, ki mi papja, lagadishi ta un bestja lastradl Konosiendo Luis Daal, nos por kompronde pakiko el a skibi e stira aki riba un politiko sinbergwensa. Parodia Ora un poesia ta un imitashon chistoso di un otro poema serio, pero manteniendo e mesun frma di e poema original, nos ta yama esei un parodia. E kontenido, naturalmente, ta na un nivel muchu mas abow ku esun original. Hopi tempu pas ma yega di tende un parodia riba "Atardi di Corsen: Ta pakiko, mi no sa ma bon hodidu mi ta bira tur atardi ku mi mira bo figura bon ankr. Talbes ta un remordementu o ta mi guayabo kisas podise n ta nada mas ku un bon kishikimentu. 12. Poesia lriko-piko Ta imposibel klasifika pika i lrika den dos grupo determina. Tin tantu poesia ku ta lriko i piko na mes momentu. Nan ta piko pasobra nan ta relata un istoria na un manera obhetivo; i nan ta lriko pasobra e poeta ta trata na ekspresa su sintimentu. Romanse...”
4

“...owtor haa ku un novela so no ta sufisiente, e ta produsi un siklo di novela lig. P.e.: The Forsyte Saga di John Galsworthy i "La comdie humaine di Honor de Balzac. Novela di futuro "Nineteen Eighty-four di George Orwell ta un ehempel di novela di futuro. Den un novela asina aki e owtor ta duna un imagen di bida i di moda di pensa sigun su imaginashon. Den "science-tiction" tin mas nfasis riba invento sientfiko ku ta hasi tur loke ta imposibel bira posibel. 19. Krtika i ensayo Krtika a desaroya te yega na un frma propio di arte. Den kaso di un bon krtika hopi be por bisa ku e krtika tin mas balor literario ku e obra ku e ta trata. Un ensayo ta un komposishon kompletu, generalmente di un tamao limit, tratando un tema interesante na un manera subhetivo i kom-prensibel. Hopi be e por parse un krtika kontemplativo. Por ta tambe ku e ta skib ku intenshon di introdusi un lektor den e beyesa o interes di siertu obra. Den nos istoria di literatura Benjamin Jesurun ta konosi komo krtiko literario. 22...”
5

“...eksposishon b. intriga c. kiimaks d. katstrofe e. peripesia. Eksposishon Aki e dramaturgo mester duna un splikashon dje sitwashon na prin-sipio dje drama. E splikashon mester ta kortiku pero kla, pa e miradnan haa un impreshon kla dje sitwashon, i pa nan por sigi ku interes e desaroyo dje diferente akshonnan. intriga Den e desaroyo e asuntu ta bin pega. Tin un choke entre e personahe-nan. Bo por kuminsa mira e konflikto. E tenshon ta owmenta sigun e konflikto ta bira mas fwerte. Kiimaks E drama ta yega su punto kulminante. E momentu di krisis ta hopi serka, sea pa bon sea pa malu. E mrad ta haa un bista den e 27...”
6

“...Nos a yega di bisa kon e owtor su deseo fwerte pa ekspresa loke tin den su alma a pone ekspresa su pensamentu i sintimentu mas direkto i sinsero posibel. E ta odia palabra bunita. Den obhetivismo e ta elimina tur loke no ta nesesario. No ku adhetivo pero ku sustantivo fwerte e ta traha. Tampoko e no ta preokupa ku mtrika, rima o konstrukshon di estrofa. Un poesia a bira kompletamente liber. Prosa a bira kompakto, kondens. Un ehempel ta loke ta sigi: "Boroto den marshe. Tur sorto di ol. Stem di un muh ta korta airu. Un bended di number ta papia sin guli skupi. For di te patras un karni stob ta tenta tur hende su nanishi. Awe ta diasabra. 28. Dadaismo, poesia eksperimental Durante prom gera mundial i tambe despwes di dje nos ta mira den literatura un koriente fwerte kontra normanan di tradishon, i ku un tendensia nihilista. E koriente aki, dadaismo, tabata un reakshon riba e sirkunstanshanan di gera ku a afekta balor, beyesa, edukashon i moral. Hopi owtor a duna dadaismo su forma ku un mentalidad...”
7

“...strao den nos idioma nos por yama barbarismo. Ta klaro ku tin palabra di otro idioma ku a bira di nos. Pa mas detaye riba e punto aki, mira den Di nos (antologa di nos literatura). Si nos uza un palabra strao, sea pasobra nos no tin e, o pasobra esun dje idioma strao ta duna un konsepto mas kla o tin be asept den varios otro idioma, anto nos no por yama esei barbarismo. Pero asina nos uza un palabra strao, sea pa pikete o pa makakeria, esei ta netamente barbarismo. Chistosamente Antoine Maduro a yega di papia di "Spapap, pa esnan ku ta forsa palabra spa den nos idioma. Ademas di esei nos por menshona Hulpap, p.e. E kos aki ta leuk. "Inglepap tambe ta un poko na moda. P.e. AmĀ” ta fine. 33. Arkaismo Palabra arkaiko ta esnan ku antes tabata hopi uz, pero ku awendia kasi bo no ta tende. Prom ay un "stelchi tabata algu komun; meskos nos por bisa di un "mesa di awa, "potobank i tabla di mua kuch. Tin palabra semi-arkaiko ku anda no a muri kompletu. Por ehempel "bodogo, lantera i "sanbarku. Nos no...”
8

“...te pa "absolutamente, "fasio" pa "fasil", "edifisio pa difisil. "Kolosenshi pa com licena ya ta semi-arkaiko. 42. Diferenshashon, doblete, homnimo Unikamente den un konteksto un palabra ta haa su nifikashon eksakto. Si nos uza e mesun palabra den algn relashon diferente, nos lo ripara ku den un konsepto di palabra tin basta variashon. Tuma, por ehempel, e palabra mara: a. Feli ta mara hende. (fukia) b. Un homber ta mara su dashi. (konop) c. Porfin nan dos a mara kurpa. (kasa) d. Mara Toni por yega awor aki. (interhekshon) Ora e forma dje palabra kambia, e relashon entre e mesun palabranan original ta bira hopi separ. Den tal kaso nos ta papia di diferenshashon. Punta, punto i pui a diferensha den nan nifikashon. Doblete Si e diferenshashon okashona basta diferensha di forma, ta bin resulta ku kasi nos no ta sinti relashon den e dos palabranan mas. Algn ehempel: tumba i tambu, shuri i showru, sea i sial. Homnimo Dos palabra ku mesun zonidu pero ku nifikashon diferente ta homnimo: Tow (grupo)...”