1 |
|
“...ku ta form di:
1. un o mas estrofa di dos verso (dstiko)
2. un o mas estrofa di tres verso (terseto)
3. un o mas estrofa di kwater verso (kwarteto).
E formanan partikular di kansion ta:
1. soneto
2. rondel
3. akrstiko
4. refrn
5. poesia di kadena.
4. Lrika di fe
Esaki no ta nikamente e poesia ku ta ekspresa un fe firme den Dios pero tambe tur arte poetiko ku ta dirig na kosnan sobrenatural. Asta flta di fe o atesmo un persona por ekspresa den tal frma; aunke esei lo bira lrika di fe negativo.
Ata un ehempel positivo:
Alt
Tres tret pa subi, nada mas!
Ma esta largu e kaminda ta di aja bow te aki riba, final dje gran trabow di bidal
Prom tin un flur kwadr ku kwadro blanku i kwadro pretu, bon bras,
i manera bela di granit, e dos pil, sosten di bida.
Un mesa simpel, smbolo di sakrifisio i esfwerso.
I mas ariba, mas ariba, te den laria aj, tin Lusl
(Luis Daal)
3...”
|
|
2 |
|
“...miserabel" di Edw. de Jongh, publik den e tomo "Capricho (1955) tambe ta un ehempel.
7. Lrika di naturalesa
Den nos kwentanan ku ta pertenese na literatura oral apenas bo ta topa deskripshon di naturalesa. Kisas e hendenan di prom ay tabata asina kustumbr ku grandesa di naturalesa, bibando den dje kon-tinwamente, ku e no a hasi impreshon riba nan.
Pero den siglo 19, tempu di Romantisismo, lrika di naturalesa ta lanta kabes. E prome prueba di esei, na Papiamentu, ta "Atardi di Corsen. Por sierto "Ata nubia tambe.
Den su Trenza Litteraria" (1916), pader S. v. d. Pavert a present den
7...”
|
|
3 |
|
“...di mi mama;
skuridat i soledat ront i mi,
mjentras e dol djaden
ta bai kresjendo poko-poko................
9. Kansion, himno, oda
Un kansion ta part den kwalke kantidad di estrofa o kuplet. E kanti-dad di verso di e estrofanan por varia. Originalmente un kansion tabata skib den un idioma simpel. Tin kansion popular te kansion (kantika) di misa.
Un kantika di misa masha konosi ta: Mama di bon conseho.
Mama jen di toer clemencia Nos ta yega cerca Bo Pa bo sinja nos prudencia Den e mundu ganjad.
Ata nos cerca bo Sinja nos ley di Dios Pa bo sinja nos prudencia Nos ta yega cerca Bo.
Esaki ta un di e tantu kantikanan ku Shon Wein Hoyer huntu ku pader Poeisz a kompon mas o menos sesenta aa pas, den e edifisio ku aktwalmente ta Radio Hoyer na Julianaplein. Nan a kompone tantu teksto komo muzik.
Si un kansion ta skib na idioma elev, i si e poeta tin entusiasmo pa grandesa di su tema, nos ta yame un oda o un himno.
Un himno ta un kansion religioso ku ta kanta di Kreador o tema divino. Un oda ta un...”
|
|