1 |
|
“...otro atrobe; aki awa ta kaminda kabaron, tribon, guepi i otro sorto di piska ta biba. Ku tantu awa i bientu asina bo no ta korda riba kalor na laman.
Presisamente pa motibu di e kalor kontinuamente ku bo por evit pa un gran parti no ta nesesario pa gasta energa manera hendenan di un tera friu ta hasi boka kayou of ku zundra-mentu. Bisti yas, kita yas, den kas ta kayente afo na kaya ta friu, un kambio di temperatura konstantemente.
Ta warda tur kombersashon te ora bo ta bon ser den kas tras di porta ser of bentananan ku glas dbel.
Na Antia di otro banda bo ta gosa tantu paden f paf di kas di e naturalesa i bida ta sigu muchu mas uniform.
Bo ta sinta konbers bou di palu na fresku f den un veranda di e kas, mientras para i lagadishinan ta bai bini for di trankeranan
8...”
|
|
2 |
|
“...proverbio aki por wrdu us pa hende. Hopi bes bo ta haa un mucha hmber ku yen di formalidat ta broma kiko e por hasi f sa hasi, ma ora e okashon pa mustra su balenteria yega e ta hala atras f bai skonde i laga un otro salba e situashon.
YU KUIDA BO KURPA, KAIMAN TA NA BOKA DI RIU:
Kind pas op, want de kaaiman ligt in de riviermond.
Meisjes opgepast, er liggen kapers op de kust.
Un konsehu ku mamanan ta duna nan yu muh ora nan bira grandi, pa tene kuenta ku yonkumannan, pasobra desgrasia ta tras di porta.
E TA DRUMI WARDA BO MANERA KAIMAN NA BOKA DI RIU:
Hij ligt in de riviermond en loert op jou.
40...”
|
|
3 |
|
“...buriku. E manera ku nan ta ekspres e proverbio kontra di hende ta kambia masha pa e motibu aki. Na Hulandes e akusashon ta zona muchu mas fuerte: Ni un buriku ta asina bobo manera bo. Na papiamentu e ta zona muchu mas karioso: Turna e makaku pa ehempel, i sigur lo bo logra.
UN MAKAKU SA MASHA BON KI PALU E POR SUBI.
Een aap weet drommels goed in welke boom hij kan klimmen:
Un hende ku un krenchi inteligensha ta buska un persona ade-kuado unda sin muchu molster e por haa loke e ke. E sa na ki porta e por bati. Por ehmpel: E ta buska un chf ku no ta muchu strn.
Aki atrobe e parti positivo ta bini dilanti, mientras ku e parti negativo ta wordu desaprob.
Un makaku nunka lo subi un palu di sumpia.
50...”
|
|
4 |
|
“...asuntu. Antianonan ta usa e frase mes kortiku ku Hulandesnan. Un kantika di tempu mi tabata mucha:
Bula riba, kai abou Ranka un drachi di bo kabei Hasi kiko ku bo ke Ta asina mes, ta asina mes.
PIKI PUNTA:
Punten pikken. Feestjes aflopen.
Ta un kustumber ku Katlikonan di Krsou ta selebr fiesta di Santa Komunion riba diferente dia den siman. Kada parokia ta haa un otro dia, di manera ku kada misa ta haa su dia. Djaleu bo por mira e kasnan ku ta di fiesta, no solamente pasobra nan ta bunita dorna i porta i bentananan ta hanchu habri i krtina-nan ta bula, ma tambe tin un bandera Hulandes ta bula na un palu dilanti di e kas di fiesta. Mayoria di bisianan ta bai e fiesta-nan aki pa duna e brit pabien i hiba nan regalu. Tur famia i hendenan konos ta haa invitashon, ma tin un shertu kategoria di yonkumannan ku tambe ta bai e fiestanan aki sin haa invitashon. Prome kos ku bo ta haa na un fiesta di Santa Komu-
75...”
|
|
5 |
|
“...Kiko ku e planta no ta sali ni pega, tur ta muri.
KONTRA MAN:
De eerste zijn die bij iemand op een dag iets koopt.
E muhnan ku ta bende kos riba kaya, ora nan mira un hende ku nan konos ta bini, semper ta bisa: Bin kontra mi man. De vrouwen die vroeger hun waar langs de straten ventten hadden de gewoonte om, als zij iemand die zij kenden zien aankomen, om deze toe te roepen: bin kontra mi man wat betekent, je bent de eerste die vandaag wat bij mij koopt.
Tambe ora un tienda f pakus habri nan porta mainta, e prom hende ku a bin kumpra kos ta e hende ku a kontra man ku e doo. Nos man no sa kontra tin henteramente un otro nifikas-hon. Onze handen ontmoeten elkaar nooit heeft een heel andere betekenis en betekent: zij krijgt nooit wat van hem of visa versa. Zij geven elkaar nooit wat. Nunka nan no sa duna otro nada.
MAN DURU:
Harde handen. Gierig.
Su man ta masha duru = E ta masha pichiri. Nunka e no ta duna nada.
Hij (zij) is erg gierig. Hij (zij) geeft haast nooit wat weg.
81...”
|
|
6 |
|
“...grandi a bai na biu,
Ma el a bolbe na kanoa,
Ai ze mi kolowama, mi kolowaz.
Ora mi a puntra nan kiko tur e kosnan aki ke men, nan a duna mi e splikashon ku mi a duna e proverbio mas ariba. E otro palabranan nunka mi no a haa sa.
EL A KEDA MANERA TA MARKA A DAL E:
Hij stond als door een oude stadspoort geslagen.
Hij stond perplex.
Di unda e proverbio aki ta bini no ta evidente.
Den tempu pas Willemstad tabatin un porta (stadspoort) nt dilanti di e pakus di Penha & Zonen. Tempu nan a tira e batrei abou naturalmente e Stadspoort tambe a desparse. Te ainda tin un porta chikitu, porta di Sort, banda di warda di polis na Wil-helminaplein ma si nan ta sera e tur anochi mi no sa.
HERA MICHI, KOME MM:
Michi gemist, maar Mm geraakt.
Zijn doel heeft hij gemist, maar hij heeft toch iets anders er voor gekregen.
Loke el a bai buska el a perde, pero el a haa un otro kos na su lug.
LEI PAUN, LEIPA TUR:
Wet voor een, wet voor allen.
Gelijke monniken, gelijke kappen.
114...”
|
|
7 |
|
“...pasa i kuminda mi, ya tabata drum morto banda di Recreation Park. Loke a pasa ta ku su motosaikel a slep den e lorada pa bai Ref i el a kai dal su kabes na asera i keda morto riba kaya.
DESGRASIA TA TRAS DI PORTA:
Een ongeluk is achter de deur.
Een ongeluk ligt in een klein hoekje.
Un hende semper mester ta alerta, pasobra e no sa nunka ki ora un desgrasia por pasa e. Bo por sali for di kas bon bon i na kaminda un uto a dal bo, bo por slep riba un kaska di bakoba i kai kibra un pia of un man etc. etc.
MAS MECHA KU SEBU:
Meer katoen dan kaarsvet. Het loont niet.
Un kos ku no ta bale la pena. Un kos ku no ta kumbini bo. E kos ta bai sal bo mas mecha ku sebu .Je gaat er meer geld insteken, dan dat je eruit kan halen. E kos ei ta duna mas dolor di kabes, ku e plesir ku bo por haa af.
SI MI NO YEGA AWE, MI TA YEGA MAAN:
Kom ik er vandaag niet, dan kom ik er morgen wel.
Un hende ku nunka tin pur. Un hende sin ni un sorto di kom-promiso. Semper e ta hasi tur kos na su sosiegu i nunka tin pur....”
|
|
8 |
|
“...DUNA TA DUNA TE DEN PORTA DI SHON AREI:
Gegeven blijft gegeven tot in de poort van de koning.
Si bo duna un hende un kos, nunka mas bo no por bai pidi e hende e kos bk, maske kuantu mester di e kos bo tin.
Na Krsou nunka un rei a yega di biba, pero den kuentanan di Nanzi varios bes bo ta topa ku Shon Arei, ku Nanzi (de wijze spin) semper tabata kohe un kara abou. (Er heeft op Curaao nooit een koning gewoond; echter kwam het woord Shon Arei herhaaldelijk voor in de Nanzi (wijze spin) verhalen, waarin Shon Arei meerdere malen door de wijze spin werd gefopt.
KADA KACH TA LEMBE SU MES WEBU:
Elke hond likt zijn eigen klootjes.
E berdadero nifikashon di e proverbio aki mi no por a haa. Un kos masha grasioso ta, ku ami (Shon We) a tende e pa di prom biaha na Hulanda di un otro yu di Krsou ku tabata biba aya, ku tampoko no tabata sabi kiko e ta nifik.
Nergens kon ik de ware betekenis achterhalen. Een aardigheid hier omtrent is, is dat ik (Shon We) dit spreekwoord voor het eerst in Holland van een...”
|
|