| 1 |
 |
“...BRUATERA:
Aarde (zand) mengen.
In de aarde wroeten.
Trata na brua tera. Trata na brua e asuntu. Hasi bochincha. Proberen de zaak in het honderd te schoppen.
E TA BON SINT:
Hij is goed gezeten. Hij heeft het ver geschopt.
Su posishon financiero ta bon. Tur kos a bai bon pa e.
EL A SKUPI KANDELA:
Hij heeft vuur gespuwd.
E tabata tembla di rabia. E tabata masha rabi.
GALIA: = KIP:
Un galia bunita = Een mooi meisje.
Un galia bieu = Een oude vlam.
Un bon galia = Een knap meisje.
Un galia sin kabes = Een kip zonder kop.
Bo ta papia manera un galia sin kabes = Je ratelt als een kip zonder kop.
LUNA NOBO:
Nieuwe maan.
Ora un konosl di bo keda hopi tempu sin bini serka bo, dia e bini bo ta kuminda e for di aleu ku e palabranan ata luna nobo.
65...”
|
|
| 2 |
 |
“...ETA MAL PARA:
Hij staat slecht op zijn benen.
Hij is er slecht aan toe.
Na trabou e ta mal par. Hij staat er niet zo goed voor op zijn werk. Hij heeft geen geld = Eno tin sn f e ta mal par pa loke a pasa e poko tempu pas.
PALU FRIU:
Een slappe man. Fig: Slappe lui. Palu friu = ijslollie.
E TA KANDELA:
Hij is warm, heet.
E ta hmber potente. Nt kontrali di palu friu.
BARIKA YEN:
Een volle buik.
Mi a duna e mi barika yen = Ik heb hem flink uitgescholden. Kompara e ku e ekspreshon hulandes Ik heb hem zijn vet gegeven. Barika yen, kurason kontentu. Een volle buik met een blijde hart.
KUCH DI DOS BANDA:
Een mes dat aan beide kanten snijdt.
Un hende ku dos lenga. Ora ta komben e ta bisa asina i despues e ta bisa henteramente otro. Bo mester tene kuenta ku un hende asina, pasobra bo no sa nunka kon bo ta par serka e. E ekspreshon hulandes het mes snijdt aan twee kanten tin un nifikas-hon henteramente diferente.
71...”
|
|
| 3 |
 |
“...heeft er niet over gerept.
Un hende ta propon un kos f e ta laga mira ku e tin idea di hasi algu pa komunidat, ma e hendenan ku el a papia ku ne no a turna ningn notisia di loke el a bisa; nan no a rk ni mk. Nan no a hasi kaso di loke el a bisa. Nan no ta hasi kaso di e pro-blemanan ku ta eksist i nan no ta tende loke hendenan ku sa ta bisa i nan no ta preokup ku nan tampoko. Tin hopi Hulandes, ku despues di hopi aa di eksperensia te ainda no por kom-prende e kosnan ei.
SI KAS DI BO BISIA TA NA KANDELA, KUIDA DI BO:
Als het huis van je buurman in brand staat, zorg voor het jouwe.
Paga tinu riba bo mes asuntunan. Ora nan ta reorganis un negoshi i trahadornan ta haa retiro pa baha gastu, bo tin di hasi tur bo esfuerso pa nan ten bo na trabou. Hopi trahadornan ta kuminsa traha mas duru pa bini na remarka. Loke tin biaha ta resulta nt kontrali. Pasobra nan ta produsi muchu mas ku na e momentu ei tin mester i nan ta haa nan retiro tg.
118...”
|
|
| 4 |
 |
“...spera bon. Esun ku hasi bon, bon ta pa e, tin un otro nifikashon.
PAPIAD DI BERDAT NO TA HAA STUL PA SINTA:
De spreker van de waarheid krijgt geen stoel om te zitten.
Iemand die de waarheid spreekt is niet welkom.
Esun ku ta papia berdat no ta bonbini. Al kontrali, nan ke pa e bai ei fo mas pronto posibel, pasobra berdat ta pika lenga. Berdat ta duru pa tende.
ESUN KU HUNGA KU KANDELA, TA KIMA SU DEDE:
Hij die met vuur speelt, brandt zijn vingers.
Si bo papia f hasi un kos ku no ta permit, bo ta haa bo den hopi trbel of bo ta pega un barku, ku por kous bo hopi kibra-mentu di kabes.
SALI FOR DI PANCHI KAI DEN KANDELA:
Van de pan in het vuur vallen.
Di malu en peor. Na Hulandes tin dos ekspreshon ku ta nifika meskos.
Van de regen in de drop en Van de wal in de sloot.
Tur dos ta nifik: di malu en peor.
119...”
|
|
| 5 |
 |
“...ksks pa festeh.
Ik ben er zeker van dat behalve dat het een soort van bijgeloof was, het ook een goede gelegenheid of excuus was om er een feestje van te maken. Ik ken zelfs enkele gevallen, waar de baas van goed oppassende werknemers een of meer flessen drank en bolos (taarten) cadeau gaf, voor de feestviering op de laatste dag. Mi konos algn kaso, ku doonan di trabou tabata regal nan bon trahadornan bolo i un f mas boter di bibida pa nan selebr e ltimo anochi di wak Ez.
KAMINDA TIN HUMA, TIN KANDELA:
Waar rook is, is vuur.
E proverbio aki ta nifika, ku ora bo tende algu, pa imposibel ku e ta mustra, semper tin algu di berdat. No tin huma, sin kande-la.
E PLASER TA BAL MAS KU E DOLOR:
Spao: Mas vale el placer, que el dolor.
Hulandes: Het genot is sterker dan de ween.
P.e. Si un muh a sali na estado pronto despues ku e tabatin un mal parto. E plaser seksual ta bal mas ku tur e dolornan i mal tempu ku el a pasa ora un yu tabata nase. Tambe bo por usa e proverbio den otro sentido: E dalmentu...”
|
|
