Your search within this document for 'kai' resulted in 21 matching pages.
 
1

“...sota di awa. Awa-seru por ta bon pa mata i planchi, pero pa hende e ta fatal. Awa ta masha importante na lugnan ku hopi solo. Awa ta un palabra ku bo por usa den diferente tpiko. Un hende por yora awa kuater-kuater. Kabritu ta prefer di mira su mama na horka ku awaseru di atardi muha e. Esei no ta un kos di loko, pasobra e yunan ta stima nan mama, meskos ku e mama ta stima su yunan. Ma esun ku yega pos prom ta bebe awa lim-pi, pasobra ta un tera ku tin falta di awa. Awaseru por keda hopi luna sin kai. Na laman awa ta otro atrobe; aki awa ta kaminda kabaron, tribon, guepi i otro sorto di piska ta biba. Ku tantu awa i bientu asina bo no ta korda riba kalor na laman. Presisamente pa motibu di e kalor kontinuamente ku bo por evit pa un gran parti no ta nesesario pa gasta energa manera hendenan di un tera friu ta hasi boka kayou of ku zundra-mentu. Bisti yas, kita yas, den kas ta kayente afo na kaya ta friu, un kambio di temperatura konstantemente. Ta warda tur kombersashon te ora bo ta bon ser...”
2

“...kultura di proverbio. Ora un makamba ta gana mas ku un yu di tera Krsou ta un mal mama, ma un bon ma-drasa. E kolonia ta morto: Santana ta yora e i no tin awa pa laba e, te ora ku te ainda tin hende ku si ke. Shon grandi a bai na biu i a bolbe na kanoa. Pa e motibu, nos mester traha dam pa war-da awa. Un bista den futuru lo por yuda nos. Pero e desaroyo pa independensia no mester bai muchu lih of pur, pasobra Spi pur ta sali salu. Sinembargo e otro generashon lo ta independiente Palu grandi mester kai, pa chik krese. Nos lo por klasifik masha hopi proverbio riba poder i politi-ka, pero nos no ta hasi e, pasobra otro hendenan por duna e proverbionan un otro nifikashon, otronan ku dos dede di fren-ta. Kende ku lesa e proverbionan aki bon, ta komprende mas kon bida na Antia ta. I ken ku lesa nan mas bon, ta komprende mas di su mes. Pa sia un poko mas di e kultura, i e komparashon di kultura i e filosofa di un pais, lo ta rekomendabel pa tradusi proverbionan di tur pais, Bukinan di proverbio in...”
3

“...LABA E: Er is geen water om hem te wassen. Niets kan hem meer redden. No tin skapatorio pa e mas. Ta un milager so por yuda e. EL A KOHE AWA BLOU: Hij heeft blauw water gepakt. Hij is de pineut. Hij is de sigaar. El a frega, no tin awa pa laba e mas. KU AWA NA WOWO: Met water in de ogen. Met tranen in de ogen. Ku awa na wowo el a bini serka mi. Met tranen in de ogen, kwam zij bij mij. Met de ogen vol tranen. AWA A BAI LARGU: Het heeft al een hele poos niet geregend. Ya ta basta tempu ku awa no a kai. AWADILALI: Slappe koude koffie. (slootwater). 15...”
4

“...slap i friu awa di lali.Kfi mester ta strki i kayente pa bo saboria e. Nan ta pre-tend ku un bon kpi di kfi kayente ta drecha bo kurpa des-pues di un paranda. BO NO POR PLANTA KU SU AWA: Met zijn regen kan je niet planten. Op hem kan je niet bouwen. Bo no por konfia riba e. Maske ku el a priminti di yuda bo bo no por spera ku e ta kumpli ku su palabra. E proverbio aki ta tipiko Antiano, unda awaseru ta bai ora ku bo a kaba di planta i loke bo a planta a sali i ta krese bunita e awa ta stop di kai i solo ta kima tur kos. YORA AWA KUATER KUATER: Water in het quadraat schreien. Tranen met tuiten schreien. E TABATA BOU DI SU AWA: Hij was onder zijn vaarwater. Hij was zeer dronken. Vergelijk: Hij was boven zijn theewater. E tabata bon kaa. ESUN KU YEGA PROME, TA BEBE AWA LIMPI: Wie het eerst komt, het eerst maalt. Wie het eerst bij de put komt, drinkt schoon water. Si bo yega tempran na kaminda tin kos di bende, no solamente bo ta risibi un mih tratu pero bo ta haa un surtido mas amplio pa bo...”
5

“...a bira skars i nan no tabatin entrada mas, poko poko nan tabata bini bk pober i sin plaka, pasobra nan a gasta tempu kos tabata bon tur loke nan a gana ku muhnan Cubano i na bibida den nite-clubnan di Havana, sin krda riba e dia di maan. Ademas ku nan no tabatin moda di biba, hopi di nan tabata malu tambe, pasobra nan a tira nan sal af. Poko tabata esnan ku a bini Krsou bk bon par. E shimaronnan riba mondi ta pasa meskos. Tempu ku kos ta bon riba mondi, nan no ta bini kas, ma pareu awa stop di kai i kuminda bira skars riba mondi, di mes nan ta haa nan kaminda di kas. 32...”
6

“...PAMPUNA KONTRA DI TRANKERA: Als je geen ruzie wil hebben met hagedissen, moetje geen pompoen dicht bij de heg planten. Hende no mester buska gera. Tampoko duna okashon, pasobra okashon ta hasi ladrn. Pampuna ta krese na un ranka (ran-ka di pampuna) ku ta kuri riba tera. Si e mata ta planta muchu peg ku un trankera e ta subi e trankera i pasa paf riba kaya. Ami a yega di mira pampuna na ranka parti paf di e kunuku. Naturalmente muchanan i hende grandi, tambe, ku mira un bunita pampuna riba kaya ta kai den tentashon i kasi sigur nan ta kita e i bai ku ne. Aki nan ta kompar hende ku lagadishi, meskos ku nan ta kom-par otro animalnan ku hende. Kompar e proverbio Hulandes: Hende no mester ls boto di rema i laga e drif bai. No ta prom bes ku lagadishi ta pasa pa hende. For di tempu ku 47...”
7

“...wak e suheto ku ta susha. Na Isla Ariba, unda e Antianonan ta papia Ingles, nan ta usa e proverbio: When somebody is pointing at you, three fingers are pointing at himself. (Ora un hende mustra dede riba bo, tres dede ta mustra riba e persona ku ta pone dede riba bo). Wanneer iemand naar je wijst, wijzen drie anderen naar hem. Asina redu i revelas-honnan periodistiko ta traha robes pa drechi. Manera un bume-rang e redu ta blter kontra di esun ku a usa e. Kompara ku: Si bo skupi na shelu, e ta kai den bo mes kara. KADA KEN TA MATA SU PRUGA NA SU MANERA: Iedereen doodt zijn vlooien op zijn manier....”
8

“...di mi tabatin di paga un kantidat di punto basta grandi di kastigu. E tabatin den su man hopi karta ku poko balor ademas dos tres kol kra ku ya ei e tabatin doshen punto. E tabata konta i bolbe konta su puntonan i tabata perdiendo hopi tempu, pasobra e no ke a paga ku e dos tres koranan. Ora mi a hala su atenshon riba e kos aki, el a kon-testa mi: kada ken ta mata su pruga na su manera. En kambio piki pieu, ke men f ta mustra riba un hende ku ta f ta pretend di ta un hende masha korekto. E ta kai riba falta-nan chikitu ku kasi no tin ningn importansha f manera nan ta bisa na papiamentu un shon presis. De la manera ku tin un diferensha masha grandi den piki pieu i mata bo pruga. MI NO KE TA UN PRUGA DEN SU KARSON: Ik zou geen vlooi in zijn broek willen zijn. Ik zou niet graag in zijn schoenen willen staan. Mi no ke ta den su sapatu. Ora un hende ta den hopi difikultat, nan ta usa e ekspreshon 56...”
9

“...SLOKE DI: RANKA NO TA PATIA Een patrijs zegt: Ranken zijn nog geen watermeloenen. Men moet de kuikens niet tellen eer de eieren gebroed zijn. No duna e yu nmber prome ku e nase. Laga kos pasa prom ku bo yora. KU PALABRA BUNITA BO TA SAKA SHIMARON FOR DI MONDI: Met mooie woorden krijg je de verwilderde geiten in de kraal. Ku palabra bunita i promesa bo ta haa hopi kos hasi. Bo ta koh mas muskita ku suku, ku binager. MIRA PA BO NO KAI DEN BOKA DI TRIBON: Pas maar op, datje niet in de bek van de haai terecht komt. Waagje niet in het hol van de leeuw. Den awanan rond di Krsou tin hopi tribon. E tribonnan aki no ta masha peligroso pa hendenan. Sambuyadonan ta topa ku nan bou di awa ku frekuensia. Nan ta yama e tribonnan aki tribon di santu (zand haaien). Loke si ta importante, bo mester sru pa bo no tin hopi di sanger na bo kurpa f ku bo paa no ta sush ku sanger, pasobra e ora ei si nan ta tira riba bo. Tempu mi tabata mucha, piskadornan semper tabata sia mu-chanan pa tene kuenta ku tribon i...”
10

“...KADA PAKIKO TIN SU PASOBRA: Elk waarom heeft zijn daarom. Kada pregunta tin su kontest. Pa kada pregunta nan tin un kontest. E TABATA TEMBLA MANERA BARA BERD: Hij beefde als een groene tak Hij beefde als een riet. E tabata tembla manera un bara berd di friu, di spantu f di miedu. TRABOU DI PIA DI PALU: Werk van een houten been. Trabou innesesario. Loke e ta hasi ta trabou prnada. Moeite voor niets. Molster prnada. LAGA KAI f LAGA TUMBA: Laatje vallen f laatje omver gooien. Scheer je weg. Buska manera pa bo bai aki for. Laga kai = Schei toch uit. Laga tumba = ophoepelen. BATI BLEKI: Op blikken slaan. Hasi redu. E ta kana bati bleki. Kompara e ku de trom roeren. Na kuminsamentu di e siglo aki, nan tabatatin un hmber na Krsou, ku tabata kana den tur bario i e tabata bati riba un bleki 68...”
11

“...ETIN HOPI BLEKI: Hij heeft veel blikken (metaal) Hij heeft veel geld. E tin hopi plaka. E ta djdj den plaka. BULA RIBA, KAI ABOU: Spring hoog en spring laag. Je kunt doen watje wilt, maar gedane zaken nemen geen keer. Bo por hasi loke bo ke, ma loke ta echu no por bira berd mas. Je kunt hoog of laag springen, maar er valt niets meer aan te doen. Bo por bula ariba kai abou, ma nada mas no por kambia e asuntu. Antianonan ta usa e frase mes kortiku ku Hulandesnan. Un kantika di tempu mi tabata mucha: Bula riba, kai abou Ranka un drachi di bo kabei Hasi kiko ku bo ke Ta asina mes, ta asina mes. PIKI PUNTA: Punten pikken. Feestjes aflopen. Ta un kustumber ku Katlikonan di Krsou ta selebr fiesta di Santa Komunion riba diferente dia den siman. Kada parokia ta haa un otro dia, di manera ku kada misa ta haa su dia. Djaleu bo por mira e kasnan ku ta di fiesta, no solamente pasobra nan ta bunita dorna i porta i bentananan ta hanchu habri i krtina-nan ta bula, ma tambe tin un bandera Hulandes ta bula...”
12

“...plaka pa nan kumpra otro kos. ESUN KU POR, POR: Wie het breed heeft, laat het breed hangen. Esun ku tin hopi plaka por hasi grandi, pasobra e tin kos di hasi grandi ku ne. Esnan ku por, por; esnan ku no por, no por. Ils que peut, peut; ils que ne peut, ne peut pas. TUR SHIMARUKU TA ECHU: Alle kersen zijn rijp. Alles is in kannen en kruiken. Shimaruku is een Curaaose kers. E ta krese den mondi, i tempu di aa ora awaseru ta kai mondi ta ful di shimaruku i tur su palunan ta kra di e frutanan; Pero pareu nan echa i si no kita nan for di nan palu, su manese mes, tur ta kai for di nan palu. Ku e ekspreshon aki un hende ta duna un otro di konos, ku tur kos ta kla pa kalke eventualidat. 89...”
13

“...BATI SU KAS KU PALU DI FUNCHI: De duivel slaat zijn vrouw, met de palu di funchi. Palu di funchi ta permanes den kushina di tur Antiano i nan ta usa e eksklusivamente pa hala funchi. Nan ta traha palu di funchi ku un palu di mondi ku no tin f ku ta laga un smak malu f marga atras. E proverbio aki ta nifika ku solo ta af mientras awaseru ta kai. Awaseru ta kai i solo ta sali na mesun tempu. Aki na Krsou e kos aki ta pasa ku frekuensia. Probablemente e bientu fuerte ku ta supla na Krsou ta pusha e nubianan di awa prome ku e awa yega tera. Na Hulandes nan ta bisa: Tin feria den fiernu (Kermis in de hel). E nifikashon ta meskos solo ta sali mientras awa ta kai. PIA DJATRAS DI DIABEL: De achterpoot van de duivel. Un mal mucha. Na Hulandes: Schrik van de buurt, loke ke men ku henter e besindario tin molster ku e malu ku e mucha ta kana hasi. 97...”
14

“...mester midi ku dos midi, sino ta bini deskriminashon. LEI DITRKTU: Wet van de trechter. (Wijd boven en smal onder) Hanchu ariba i smal abou. Tur kos pa ami, nada pa sobr. Den publisidat e lei di trktu ta konta: esun ku haa algu di konta prom ta sali gan; esnan ku hasi e anunsio maan, ta sali chik. LEI DI TORTO: Wet voor eenoog. Un kos masha inhustu. Un torto ta mira blo un banda so. En ko-nekshon ku kruminalidat di esnan ku poder bo por bisa: Husti-sia ta siegu i polis ta torto. PALU GRANDI MESTER KAI, PA CHIK KRESE: Grote bomen moeten omvallen, opdat jonge bomen opgroeien. Bieunan nan mester traha kaminda pa hobennan. Na Krsou nos ta haa varios bes, ku un hende pasobra e tin hopi eksperensia ta sigui traha su mes trabou despues di su pinshon, ku ofisialmente ta ku sinkuenta i sinku aa. E talento nan nobo no ta rekonos. E proverbio aki ta sali for di un situashon di emergensia. Despues ku un hende a haa su pinshon, hopi biaha e ta haa un otro trabou aserka ku ta stroba e muchanan ku ta kaba...”
15

“...laman pa e keda bula un sinku f seis biaha riba awa prom ku e senk. Pakiko e yama un funchi un guiambo mi no sa. SI BO KAS TIN RAMPI DI GLAS, BO NO POR TIRA PIEDRA: Als je in een glazen huis woont, moetje niet met stenen gooien: Vergelijk: Hij woont in een glazen huis. (E ta biba den un kas di glas.) Ora bo mes tin un kos ku no por mira lus di solo, bo no por papia malu di otro, pasobra di bo mes por ta tras. Por sali un piedra i dal un di bo rampinan di glas kibra. SI BO SKUPI NA SHELU, E TA KAI DEN BO MES KARA: Als je tegen de hemel spuwt, valt het in je eigen gezicht. Ora un hende lanta kontra di un otro, hopi bes e mes ta risibi e resultadonan negativo di loke el a hasi. Mas parti e hendenan ku ta skupi, ta esnan ku posishon mas haltu den e sosiedat. BULA PIPA: Over pijpen springen. Ontwijken. Trata di no kumpli ku un kompromiso ku bo a hasi algun tempu pas. El a trata na bula pipa pa e kos. Bula pipa ta un ekspreshon di ultimo tempu, alomenos despues ku Shell a bin es-tables su mes...”
16

“...De spreker van de waarheid krijgt geen stoel om te zitten. Iemand die de waarheid spreekt is niet welkom. Esun ku ta papia berdat no ta bonbini. Al kontrali, nan ke pa e bai ei fo mas pronto posibel, pasobra berdat ta pika lenga. Berdat ta duru pa tende. ESUN KU HUNGA KU KANDELA, TA KIMA SU DEDE: Hij die met vuur speelt, brandt zijn vingers. Si bo papia f hasi un kos ku no ta permit, bo ta haa bo den hopi trbel of bo ta pega un barku, ku por kous bo hopi kibra-mentu di kabes. SALI FOR DI PANCHI KAI DEN KANDELA: Van de pan in het vuur vallen. Di malu en peor. Na Hulandes tin dos ekspreshon ku ta nifika meskos. Van de regen in de drop en Van de wal in de sloot. Tur dos ta nifik: di malu en peor. 119...”
17

“...Montekristu tabata un hospital pa hendenan ku un enfermedat mental. E tabata situ na awa di Ref, tras di e pomp di gasolin na PaterEeuwensweg. Basta tempu pas nan a traha un klnika nobo tras di Isla na Schottegatweg banda di Peter Stuyvesant College. Na prinsipio e hospital aki tabata yama Rustoord, awor nan a kambia su nmber pa Dr. Capriles Kliniek. E TABATA KANA KU SU MORTO TRAS DI SU OREA: Hij liep met zijn dood achter zijn oren. E tabata bon di salud, sin tabata sinti nada, di repente e ta kai dal su kabes i keda morto ei bou. Kasi por bisa den un kaso asina: Hij lag daar gezond en dood. (E tabata drumi ei bou sano i morto). Mi konos un kaso asina ku a pasa ku un Aleman algn aa pas. Un djadumingu atardi mi a mira e hmber aki pasa riba su motosaikel bai pabou. Ni dies miniit despues mi a tende alarma di ambulans i mi a mira e ambulans pasa bai den e mes di-rekshon. Pero mi no por a pensa ku ta e hmber ku a kaba di 132...”
18

“...pasa i kuminda mi, ya tabata drum morto banda di Recreation Park. Loke a pasa ta ku su motosaikel a slep den e lorada pa bai Ref i el a kai dal su kabes na asera i keda morto riba kaya. DESGRASIA TA TRAS DI PORTA: Een ongeluk is achter de deur. Een ongeluk ligt in een klein hoekje. Un hende semper mester ta alerta, pasobra e no sa nunka ki ora un desgrasia por pasa e. Bo por sali for di kas bon bon i na kaminda un uto a dal bo, bo por slep riba un kaska di bakoba i kai kibra un pia of un man etc. etc. MAS MECHA KU SEBU: Meer katoen dan kaarsvet. Het loont niet. Un kos ku no ta bale la pena. Un kos ku no ta kumbini bo. E kos ta bai sal bo mas mecha ku sebu .Je gaat er meer geld insteken, dan dat je eruit kan halen. E kos ei ta duna mas dolor di kabes, ku e plesir ku bo por haa af. SI MI NO YEGA AWE, MI TA YEGA MAAN: Kom ik er vandaag niet, dan kom ik er morgen wel. Un hende ku nunka tin pur. Un hende sin ni un sorto di kom-promiso. Semper e ta hasi tur kos na su sosiegu i nunka tin pur....”
19

“...Verdeel de huid niet, voordat de beer geschoten is. No parti e kueru prom ku bo a tira e oso. Na Ingles: Well cross the bridge when we come to it. Nos lo pasa e brg ora nos yega na e. Un otro proverbio na Papiamentu ku ta kasi meskos ta: No konta bo puitunan prom ku nan nase. EL A BIRA RIBA E MESUN PIA: Hij is op het zelfde been teruggekeerd. Hij is onverrichter zake teruggekeerd. Mesora el a bai bk, sin warda ni un ratu. EL A KAI SINT DEN MANTEKA: Hij is in de boter gezeten gevallen. Hij viel met zijn neus in de boter. Un yonkuman pober ku kasa ku un mucha muh riku, a kai sin-t den manteka. Tambe un hende hmber ku a bai dilanti dor ku el a traha duru. 140...”
20

“...Na Hulandes: El a kai ku su nanishi den manteka. MI TA NA ALA DI PALU: Ik zit op de vleugel van een boom (zijtak). Ik zit op hete kolen. Of ik verkeer in moeilijkheden. Mi ta sint riba karbon kayente of Mi tin hopi difikultat. Mi ta den un pert. DEN KAS DI PUTA NO TIN LUG PA SEORITA: In een hoeren huis zijn er geen plaatsen voor maagden. Nan a yega di puntra un Minister-president di Antias (e mener aki no ta na mando mas) ku ta berdat ku den su kabint tin algn minister ku no ta hasi politikeria f ku no tin partido politi-ko. Su kontesta tabata: Den kas di puta no tin lug pa seorita. In een bordeel zijn er geen maagden. Ku otro palabra, no tin minister ku no ta hasi politikeria. YERBA MALU NO SA MURI: Onkruid vergaat niet. Ora un hende tabata hopi malu i despues di poko tempu el a bira bon semper nan ta bisa: Yerba stinki no ta muri. (Yerba stinki = Datura stramonium) ta un yerba ku antes hende-nan tabata usa pa alivia hendenan ku tabata sufri di asma. (Ds. G. J. Simmons) NAN A BENDE BO...”