Your search within this document for 'biba' resulted in 31 matching pages.
 
1

“...lugnan ku hopi solo. Awa ta un palabra ku bo por usa den diferente tpiko. Un hende por yora awa kuater-kuater. Kabritu ta prefer di mira su mama na horka ku awaseru di atardi muha e. Esei no ta un kos di loko, pasobra e yunan ta stima nan mama, meskos ku e mama ta stima su yunan. Ma esun ku yega pos prom ta bebe awa lim-pi, pasobra ta un tera ku tin falta di awa. Awaseru por keda hopi luna sin kai. Na laman awa ta otro atrobe; aki awa ta kaminda kabaron, tribon, guepi i otro sorto di piska ta biba. Ku tantu awa i bientu asina bo no ta korda riba kalor na laman. Presisamente pa motibu di e kalor kontinuamente ku bo por evit pa un gran parti no ta nesesario pa gasta energa manera hendenan di un tera friu ta hasi boka kayou of ku zundra-mentu. Bisti yas, kita yas, den kas ta kayente afo na kaya ta friu, un kambio di temperatura konstantemente. Ta warda tur kombersashon te ora bo ta bon ser den kas tras di porta ser of bentananan ku glas dbel. Na Antia di otro banda bo ta gosa tantu paden f...”
2

“...bestia, relashon humano, plaka i awa. Den un kultura ta tur kos ta bai huntu, ma bo no por tira pushi riba kach. Naturalmente mi por a skohe un klasifikashon henteramente otro. Lo mi ta kontentu ku un otro lo hasi e. Ton Platon ta hunga su wega, kada un ta hunga di nan. Un kategoria apart riba mucha of mamanan. Riba tata mi no a tende ningn proverbio; esaki ta un ousensia interesante ku bo por papia hopi ariba. Ma hendenan no ta gusta papia ariba, i nunka nan ta yama e yu na su nomber. Mih un bon biba, ku un mal kas i nan no ta zundra e kombles. Maske ku nan no ta papia ariba, nan sa si ku e kas tin un muh djaf. Shelu i tera a hasi un hu-ramentu ku nada na mundu no ta keda skond Na Antia hendenan ta gusta papia. Un bon manera pa bo plama un notisia, ta ora bo ta konta un hende un kos na sekreto bo bisa e pa no konta e mas aleu. Tg nan ta gusta redu muchu menos ku na Hulanda. When somebody is pointing at you, three fingers are pointing at himself. (Ora un hende ta mustra dede riba bo, tres dede...”
3

“...Hende no ta kambia fasilmente; manera el a lanta, asina e ta keda. TRABOU TA BON PA BURIKU: Werk is goed voor ezels. Kompara: Trabou ta bon pa hende bobo = Werken is voor de dommen. Pakiko kansa bo kurpa, ora ku di un f otro manera tambe bo ta bini kla sin kansa bo kurpa = Liever lui dan moe. Ta mih bo ta floho, ku kans. BURIKU MESTER TRAHA PA KABAI KOME: Ezels dragen de haver en de paarden eten ze op. Su nifikashon ta: Mester tin bobo, pa sabi por biba. BOS DI BURIKU NO TA YEGA SHELU: De stem van een ezel wordt niet gehoord. No preokup bo kabes pa loke hende bobo (paganu) papia di bo pasobra nan bos no ta yega shelu. Tambe ora un hende di mala fe, desea bo un kos malu, bo por usa e proverbio aki. SI BO A NASE BURIKU, BO NO POR BIRA KABAI: Eenmaal ezel geboren, wordt nooit een paard. Ook: als je voor een dubbeltje geboren bent, bereik je nooit een kwartje. Un hende nasi bobo, nunka por bira sabi. Manera bo ta, asina bo ta keda. Esun ku a nase buriku, no por muri kabai. 22...”
4

“...a pasa ora ta nifika, ku e no ta fresku mas i ta mih no kome e. Un sial ku el a pasa ora ta ku su wowonan ta bira kora i su karni ta bira un poko moli. MI TA BIRA GURUGURU DRENTA SU WOWO: Dat zal ik nooit toestaan. Gebruikt door vrouwen, wanneer ze achter komen dat een andere vrouw een oogje heeft op de man waarmee ze leven. Zo iets zullen ze nooit tolereren. Muhnan ta usa e proverbio aki, ora nan haa tende, ku un otro muh tin un wowo riba e hmbernan ku nan ta biba ku ne. Gu-ruguru (Calandra Granaria) ta un insekto pretu ku ta biba den tur sorto di haria f bonchi ku a bira bieu. 29...”
5

“...biba den lodo ku kasi semper tabata hole stinki. Nan tabata kohe kabaron den awa di Ref i den Waaigat, kaminda hende-nan tabata tira sushi. Sueldo tabata masha abou, pa motibu ku no tabatin trabou. Pesei si bo ke kasa, no ta keda bo otro solus-hon, pasobra kabaron tabata e kuminda mas barata. DEN TEMPU DI SEKURA, SHIMARON TA BOLBE KAS: Door de droogte gedreven, keren de verwilderde geiten naar hun koraal terug om te drinken. Den e proverbio aki nan ta kompar hende ku kabritu. Shima-ron ta kabritunan, ku ta keda riba mondi sin ta bini kas atardi. Naturalmente ora nan ta haa awa i kuminda na abundansha riba mondi den tempu di yobida. Si kos ta bai bon pa un hende, ora e ta traha na foi tera, e no ta korda riba su famianan na Krsou. Ma pareu kos kuminsa daa, semper e ta buska un moda pa bini Krsou bk. Por ehmpel despues di e prome gera mundial, tabatin un pedida grandi pa suku di Cuba. Hopi yu di Krsou i di Aruba a bai pru-ba nan suert na Cuba i nan tabata gana hopi plaka. Pero ora kos a bira...”
6

“...haa bo den malora sin bo sa. KANGREU DI HULANDA SU BUNITESA TA DESPUES DI SU MORTO: Kangreu di Hulanda = Cancer pagurrus. Kangreu di Hulanda is een zeekrab die zijn schoonheid na zijn dood krijgt. Van de doden niets dan goeds. Semper ta riba bondat di un hende ku a muri so nan ta papia. Tempu e tabata na bida, nunka ni un hende tabatin un bon palabra pa e. Pero ta despues di su morto nan ta bisa kon bon e tabata espesialmente si el a larga un kos, basta no ta debe, atras. Kangreu di Hulanda ta biba den laman i su smak ta mas f menos meskos ku tur otro bestianan di laman. Na bida su kol no ta nada partikular, pero despues ku nan hereb pa kome, e ta haa un kol masha bunita kor. I antes nan tabata usa e pa prnk. Kompar: Despues ku e pos a seka, nan ta haa sa balor di su awa. AWOR EL A PERDE SAKU KU KANGREU I TUR: Nu heeft hij de zak en de krabben verloren. Alles kwijt raken. Pa via di su mal maneho el a perd tur kos. Hendenan ku ta bai buska kangreu, semper ta bai ku un saku pa hinka e kangreunan...”
7

“...E ta masha surdu. Kark ta un bestia di laman ku ta biba den un kokolishi grandi i bunita. Su karni ta masha gust i nan ta konsider kark komo un delikatse. Si bo saka e kuminda for di e kaska ku kuidou i laga lombra e kokolishi, bo por traha un lampi f un kos di pronk ku ne. KARNE KU SU TOU, KABRITU KU DI DJE: Karn ku karn, Kabritu ku kabritu. Schapen bij schapen, geiten bij geiten. Soort zoekt soort. Tempu ku Mijn maatschappij tabatin kaminda pa su trahador-nan biba durante ku nan tabata traha na Nieuwpoort, semper nan tabata pone e trahadornan den un kampamentu, kaminda kada nashonalidat tabata biba huntu pa evita trbel. Asina bo por a haa kampamentu pa yu di Krsou, pa Arubiano, pa Bo-nariano i Ingles. E Inglesnan tambe tabata separ bou di e Islanan di nan origen. E NO TA NI KARNI NI PISKA: Het is vlees noch vis. E no ta ni un kos ni otro. KOLEBRA A LEMBE BO: Een slang heeft je gelikt. Bo no tin suerte, kiko ku bo hasi ta sali malu. Tin hende ta kere den sorto di kosnan asina. Mi konose...”
8

“...KOKOLISHI KU SKONDE SU KURPA, TA KRIA LANA NA PIA: Slakken, die hun lichamen verschuilen, krijgen haren aan hun benen. De betekenis hiervan kan nog niet worden achterhaald. Te ainda nos no por haa un splikashon pa e proverbio aki. Mi a yega di lesa un artikulo riba morkoi (land schildpad); su kabes ta e parti mas delikadu i ku ora e hinka su kabes bou di e kaska nada no por hasie i e por keda biba asina pa tempu basta largu pero lastimamente e mester saka su kabes pa e por buska kuminda i eiden e peliger ta sinta. Den buki di Sr. Maduro mi a topa ku un proverbio Soldachi ku warda su kaska lo biba largu ku e tradukshon Die zijn lijf bewaart, bewaart geen rotte appel. Awor mi no sa ku un i otro menshona aki por tin relashon ku e kokolishi ku skonde su kurpa. UN KONENCHI TA SALTA KAMINDA MENOS BO TA SPERAE: Een konijn (haas) springt waar je hem het minst verwacht. Un kos ta resulta henteramente otro ku nan a spera. E proverbio aki ta bini di Spa i aya nan ta usa e palabra liebre (haas). Na...”
9

“...KOMEHEIN TA TRAHA SU KAS PA PRIKICHI BIBA ADEN. Witte mieren bouwen hun huis en de parkiet woont erin. Ezels dragen de haver, maar de paarden eten ze op. Mester tin bobo pa sabi por biba. Komehein semper ta traha su kas (nshi) na mondi den tronkn di palunan. Prikichi ta usa nan kas pa traha su nshi i buta su webunan aden. Un prikichi ta buta sinku f seis webu kada bia-ha i nan ta brui tur, pesei nan tin mester di un nshi grandi i fuerte. TA CHA TIGER ESEI: Hij is een tijger baas. Hij is een geslepen kerel. Kompara e ku E ta un gai bibu. Si bo no tene kuenta ku ne, e ta kohe bo un kara abou. CHUBATU DI GUENGU: Een branie. Een toffe jongen. Un gai ku bo por konta ku ne. TADJAKA ESEI: Hij is een gladde aal. Kompara e E ta un gai bibu, f E ta un cha tiger. Tur tres ta nifk meskos. Tur tres ta trata riba hende ku bo 46...”
10

“...PIKI PIEU: Spijkers op laag water zoeken. Ontluizen. Tantu pruga komo pieu ta bestianan ku ta biba den kabei, ku e diferensha ku pieu ta biba den kabei di hende i pluma di galia i paranan, mientras pruga ta biba den lana di kach pushi. l ambe sa haa pruga na kurpa di hendenan ku no ta baa tur dia i ku ta bisti paa sushi i kibr. Aunke ku tur dos e bestianan aki ta masha fis, sinembargo e dos proverbionan aki ta kompletamente diferente i nan nifikashon tambe. Kada ken ta mata su pruga na su manera ke men; Kada hende ta hasi un kos na un otro moda. Un hende ta hasi un kos di e moda aki i un otro hende ta hasi meskos na un otro manera i na fin tur dos tin rason of tur dos ta korekto. Mi por krda un anochi na un wega di kanasta, un amigu di mi tabatin di paga un kantidat di punto basta grandi di kastigu. E tabatin den su man hopi karta ku poko balor ademas dos tres kol kra ku ya ei e tabatin doshen punto. E tabata konta i bolbe konta su puntonan i tabata perdiendo hopi tempu, pasobra e no ke...”
11

“...proverbio di pueblo. E parti mas grandi di e poblashon ta Katliko. Antes tur e shonnan doo di katibu tabata protestant i e shonnan aki no ke a bai e mesun kas di Dios ku nan katibunan. Ku di manera den kerki e raton no ta haa apsolutamente nada di kome, ni kabitu di bela, mientras ku den misa e ta haa mas-ke ta kabitu di bela etc. Danki Dios ku e situashon aki a kambia i ku awor kasi no ta papia di shon mas. NAN TABATA MANERA SALDINCHI NA BLEKI: Zij waren als haringen in een ton. Ora ku hopi hende ta biba den un kas chikitu huntu, nan ta usa e proverbio aki. Promenan aya nan tabata yama e Arabirnan ku a bini Korsou i ku tabata okup nan ku kumpra i bende sombr di kabana Arabir na bleki, pa ki motibu mi no sa. ETA MANERA UN SKORPION DEK: Hij is als een schorpioen met jong. E ta masha shagrein. Hij is een chagrijnige vent. E ta para kla, pa ken ku pasa banda di e, e pika. 59...”
12

“...SEKURA TA HENDE BIBU A PONE E: Een patrijs zegt: Als men graan in de droge tijd in het bos vindt, hebben mensen het daar gelegd met de bedoeling om ons te vangen. Politikonan ta usa e proverbio aki den tempu di nan kampaa elektoral. Si boso bota pa nos partida, nos lo hasi tal i tal pa bo-sonan. Ta mas of menos pa avis e pueblo botador ku ta wega nan ta hasi ku boso. Na Hulandes nan ta bisa: Veel beloven en weinig geven, doet de gek in vreugde leven = Primint hopi i duna poko, ta hasi un loko biba kontentu. Paga tinu mi bon hendenan, 110 laga nan kohe bo den nan gaamentunan. Un sloke ta parse e para Hulandes patrijs ma sloke ta kana mas tantu ku e ta bula, i ta ora e spanta so e ta bati su ala i bula. Pareu ku un yu di sloke sali for di webu, mesora e ta kla pa kana i kuri, ma pa bula si e mester warda te dia su alanan haa plu- Politikonan Antiano ta duna fiestanan grandi durante di kampaa unda tin hopi promesa i bibida na gran kantidat. En kambio na Hulanda politikonan ta duna promesanan...”
13

“...kueba dje leon. YUANA KU KOME LEU FOR DI SU KAS, TA MURI MAL MORTO: Een leguaan die ver van huis zijn kost zoekt, loopt gevaar om een gruwelijke dood te sterven. Un yuana ta parse un lagadishi pero e ta muchu mas grandi i hendenan ta konsider un yuana komo delikatse. Ami mes a yega di kome yuana, pero mi no ta gusta e. Tin hende si ku ta loko di nan kabes ku un spi di yuana. Su karni ta blanku i limpi i segun komedonan di yuana, un bon sopi di yuana strki ta lan-ta morto for di santana. Yuana ta biba den burakunan den baranka i mas leu e bai for di su kas, menos chns di skapa e tin. Un kos si, si bo topa un yuana kaminda tin palu di manzalia, no kome e pasobra bo por shuata. E proverbio aki tambe ta un aviso pa hende no tuma muchu ris-ku innesesariamente. 62...”
14

“...EKSPRESHON = UITDRUKKINGEN: ESEI TA AS PA E: Voor hem is dat een peuleschilletje. Esei no ta yega ni den su kis. E kos ei ta muchu lih pa e. AA NOBO, BIDA NOBO: Nieuw jaar, nieuw leven. Un promesa ku hendenan ta hasi na kuminsamentu di aa nobo. Un promesa pa kambia bo moda di biba den e aa ku bo a kaba di drenta. AWA NA WOWO. Water in de ogen. El a bini aki ku awa na wowo. Zij kwam hier met tranen in haar ogen. E tabata masha tristu. ZETA RIBA AWA: Olie op water. Onbevlekt als een maagd. El a drenta su bida di matrimonio manera zetariba awa. Mui probabel e ekspreshon aki ta men, ku zeta no ta brua ku awa i ta keda limpi meskos ku e seorita ku a kasa pa di prom biaha. 63...”
15

“...BIBA I LAGA BIBA: Biba i laga biba = Papiamentu. Leven en laat leven = Nederlands. (Hulandes) Live and let live = Engels. (Ingles) Vivir y dejar vivir = Spaans. (Spa) E proverbio aki ta masha konos, pero loke mi ta haa grasioso ta ku den tur e kuater idiomanan e ta presis meskos, e tin e me-sun nifikashon i ta konsisti di kuater palabra ku e mesun ritmo. Talbes e ta niko den e komparashon karakteristiko aki. FOR DI BO KUENTA: Buiten de zaak om. Esei ta for di bo kuenta = Het gaatje niet aan. No ta bo asuntu = Het is je zaak niet. KANA HASI REDU: Roddelen. E ta kana hasi redu ta nifika: Hij gaat rond en spreekt kwaad van anderen. Kana papia riba hende. KU FORSA DI BRASA: Met de kracht der armen. Uit eigen kracht. Tur kos a kaba pa mi, ma ku forsa di brasa mi situashon a dre-cha atrobe. Alles ging verkeerd, maar met de kracht van mijn armen ben ik weer bovenop gekomen. Ku forsa di brasa = met moeite. 74...”
16

“...BURIKU DI WELA: Ezel van grootmoeder. (Un Maria porkosushi) Un persona ku mester traha e trabounan duru. Un muh ku na kas ta e so mester traha tur trabou di kas. Pues un hende asina ta yama su mes un buriku di wela. (De ezel van grootmoeder). Segn beibel: E no ta un Maria, sino un Martha. HENDE DI TERA FRIU: Mensen van het koude land. Generalmente nan ta yama e Hulandesnan ku ta biba i traha aki hende di tera friu. Den boka di pueblo e Hulandesnan yama makamba tambe. Naturalmente e ekspreshon aki ta aplikabel pa tur hende ku ta bini for di Oropa of Amerika del Norte. HENDE DI TRAS DI AWA: Mensen van achter het water. Buitenlanders. Pueblo ta yama tur hende ku ta bini for di un otro tera, hende di tras di awa. Mensen van overzee. HENDE LUANGU: Mensen uit Luangu. Luangu is of was een stukje van Afrika; Hende luangu ta hendenan ku ta bista paa di hopi kol ku no ta pas ku otro, ku ta hasi nan keda strao i notabel. 83...”
17

“...PLAKA: = GELD: BULA KU ALA DI MANTEKA: Vliegen met een vleugel van boter. Hende no mester bula ku ala di manteka. No biba for di bo forsa. No gasta mas ku bo ta gana. Na Hulandes: Niet verder springen dan de polsstok lang is. Niet meer uitgeven dan je verdient. NO MESTER BULA KU ALA DI MANTEKA: Je mag niet vliegen met vleugels van boter. No tin diferensha den e proverbio aki i esun mas ariba. Tur dos ta nifika ku un hende no por gasta mas ku e ta gana. Den e kaso aki na Hulandes nan ta usa: Zet je tering naar je nering, anders krijgt je nering de tering. E dos proverbio aki ta tipiko di Krsou pasobra ku e solo ku ta kima aki, lo bo no por yega muchu leu prom ku e alanan ku-minsa dirti i laga bo na kaya. UN FUERTE AWE PA BO TA FUERTE MAAN: Een rijksdaalder (fuerte) vandaag op een kant zetten, zodat je morgen sterk (fuerte) bent. Ta un apoyo di Maduro & Curiels Bank pa sia muchanan spar. E parti grasioso di e proverbio aki ta sinta den e dos nifi-kashon ku e palabra fuerte tin. Fuerte is...”
18

“...weten. Si bo yuda un hende for di un pert, no tin nodi pa kana bisa tur hende ku ta abo a yuda e, (als je iemand uit de nood helpt hoefje dat niet rond te bazuinen.) Na Hulandes: De rechterhand weet niet wat de linker doet; man drechi no sa loke robes hasi. KRSOU TA UN MAL MAMA, MA UN BON MADRASA: Curaao is een slechte moeder, maar een goede stiefmoeder. Tur straero i prinsipalmente Hulandesnan aki na Krsou ta haa mih tratu ku yu di tera. Nan ta gana mas plaka pa e mes trabou, di moda ku nan por biba mas bon. Por ehmpel un hues 86...”
19

“...EL A KEDA PLAN BAR Hij is berooid. E no tin apsolutamente nada mas. No a sobra e nada mas. E ta pober manera un ratn di krki. AWENDIA PISK A HAA POLT: Tegenwoordig zijn vissen erg duur. Antes pisk tabata un kuminda barata, un kuminda di pueblo. Awendia hasta pisk a haa polt. Ku otro palabra pisk tambe a bira karu. Pa e piskadonan tambe bida a bira karu i nan tambe mester biba i pa e motibu nan tambe mester bende nan pisk karu, pa nan haa plaka pa nan kumpra otro kos. ESUN KU POR, POR: Wie het breed heeft, laat het breed hangen. Esun ku tin hopi plaka por hasi grandi, pasobra e tin kos di hasi grandi ku ne. Esnan ku por, por; esnan ku no por, no por. Ils que peut, peut; ils que ne peut, ne peut pas. TUR SHIMARUKU TA ECHU: Alle kersen zijn rijp. Alles is in kannen en kruiken. Shimaruku is een Curaaose kers. E ta krese den mondi, i tempu di aa ora awaseru ta kai mondi ta ful di shimaruku i tur su palunan ta kra di e frutanan; Pero pareu nan echa i si no kita nan for di nan palu, su manese...”
20

“...kroon. Atrobe palabranan di konsuelo den tempu di berans ku speran-sa ku kos lo drecha. DESPUES DI DIOS, DIOS MES: Daar is niemand groter dan God. Alweer woorden van mensen met een sterk geloof in God. Atrobe palabranan di hendenan ku un fe fuerte den Dios. Kos tabata berdaderamente malu, nan mes no tabata sa kon hasi pa bini kla, ma e fe ku Dios lo yuda a triunf i kos a drecha. DIOS TA KRIA BICHI BOU DI TERA: God laat wormen onder de grond leven. Pa Dios tur kos ta posibel, hasta bichi ta keda biba bou di tera. Dios ta perkur pa tur kos, hasta esun di mas imposibel, basta bo ta kere Firme den E. Krsou tabata un Isla chikitu den laman Karibe, ma su hendenan tabata kere den Dios i straeronan tabata hasi bofn di nan ku e ekspreshon: Serka Dios i na Krsou tur kos ta posibel. Bij God en op Curaao is alles mogelijk. 92...”